သောင်ဖျက်ခြင်း: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ

အရေးမကြီး သောင်ဖျက်စက်နှင့် မြေတူးစက် မှ သောင်ဖျက်ခြင်း သို့ စာမျက်နှာကို ပြန်ညွှန်းချန်မထားဘဲ Zawthet က ရွှေ့ခဲ့သည်
No edit summary
စာကြောင်း ၁ -
 
မြစ်များ၊အိုင်ကြီးများ၊ ချောင်းများနှင့် အခြားရေရှိနေရာများ အောက်မှ နုံး၊ ဗွက်၊ ရွှံ့ညွန်၊ သဲမြေနှင့် ကျောက်များကို ဒရက်ဂျာခေါ် သောင်ဖျက်စက်ဖြင့် တူးဖေါ် ရယူလေသည်။ သင်္ဘောငြိမ်ရန် ဝမ်းထဲတွင်ထည့်ရသော ကျောက်ခဲများ ရစေရန်အတွက်သော်၎င်း၊ မြေနိမ့်နေရာများ ဖို့ရန်အတွက်သော်၎င်း သောင်ဖျက်စက်ကို အသုံးပြုရသည်။ သောင်ဖျက်စက်ဟုပင် ခေါ်သော်လည်း မြစ်များသောင်ထွန်းနေသဖြင့် တိမ်သွားသည့်အခါ နက်အောင် သောင်ကိုခုတ်ရုံမျှ မက ကျဉ်းနေလျှင်လည်း ကျယ်အောင် ပြုလုပ်ပေးနိုင်သည်။ ထိုပြင် မြစ်ကြောင်း ကောက်နေလျှင်လည်း ဖြောင့်ပေးနိုင်သည်။
မြစ်များ၊အိုင်ကြီးများ၊ ချောင်းများနှင့်
အခြားရေရှိနေရာများ အောက်မှ နုံး၊ ဗွက်၊ ရွှံ့ညွန်၊
သဲမြေနှင့် ကျောက်များကို ဒရက်ဂျာခေါ်
သောင်ဖျက်စက်ဖြင့် တူးဖေါ် ရယူလေသည်။
သင်္ဘောငြိမ်ရန် ဝမ်းထဲတွင်ထည့်ရသော ကျောက်ခဲများ
ရစေရန်အတွက်သော်၎င်း၊ မြေနိမ့်နေရာများ
ဖို့ရန်အတွက်သော်၎င်း သောင်ဖျက်စက်ကို
အသုံးပြုရသည်။ သောင်ဖျက်စက်ဟုပင်
ခေါ်သော်လည်း မြစ်များသောင်ထွန်းနေသဖြင့်
တိမ်သွားသည့်အခါ နက်အောင် သောင်ကိုခုတ်ရုံမျှ
မက ကျဉ်းနေလျှင်လည်း ကျယ်အောင်
ပြုလုပ်ပေးနိုင်သည်။ ထိုပြင် မြစ်ကြောင်း
ကောက်နေလျှင်လည်း ဖြောင့်ပေးနိုင်သည်။
 
သင်္ဘောဆိပ်များ တိမ်နေလျှင်လည်း နက်အောင် တူးပေးနိုင်ပြီးလျှင် ပင်လယ်အော် များကိုလည်း အလားတူ တူးပေးနိုင်သည်။ ရေတာရိုးများ၊ မြစ်ကူးတံတားများ၊ မီးပြတိုက်များ ဆောက်လုပ်ရာ၌လည်း သောင်ဖျက်ကို အသုံးချနိုင်သည်။ ရွှေ၊ ပလက်တီနံ၊ သံဖြူနှင့် အခြားသော သတ္တုများကို မြစ်များအတွင်းရှိ ရွှံ့နွံထဲတွင် ရှိပုံပေါ်လျှင် ထိုစက်များဖြင့် နွံများကို တူးဖေါ်ပြီးလျှင် ရှာဖွေယူနိုင်လေသည်။
သင်္ဘောဆိပ်များ တိမ်နေလျှင်လည်း နက်အောင်
အများအပြား အသုံးပြုလေ့ရှိကြသည့် သောင်ဖျက်စက်များတွင် ကော်ပြားများရှိကြသည်။ ထို စက်များဖြင့် မြစ်များကိုပြုပြင်ပေးလေ့ရှိကြ၍ တူးမြောင်းများကိုလည်း ထိုစက်မျိုးဖြင့်ပင် တူးလေ့ရှိ
တူးပေးနိုင်ပြီးလျှင် ပင်လယ်အော် များကိုလည်း
ကြသည်။ ထိုစက်မျိုးတွင် မောင်းရှင်များရှိ၍ မြေထဲသို့ထိုး၍ သွင်းနိုင်သည့် ကော်ပြားများ တပ်ထားသည်။ ထိုကော်ပြားများကို မောင်းရှင်များဖြင့် မယူ၍ ပါလာသည့် မြေ၊သို့မဟုတ်နုံးများကို
အလားတူ တူးပေးနိုင်သည်။ ရေတာရိုးများ၊
ချလိုသည့်နေရာသို့ ရောက်သောအခါတွင်ကော်ပြား၏ အောက်ပိုင်းရှိ လက်ယှက်ခလုတ်ကြိုးကို ဆွဲ၍ချရလေသည်။ အချို့ သောင်ဖျက်စက်များတွင် မြေကြီးကို ကျုံးယူနိုင်သော ခပ်ခွက်ကြီးများ
မြစ်ကူးတံတားများ၊ မီးပြတိုက်များ
တပ်ဆင်ထားကြသည်။ ခပ်ခွက် နှစ်ခုကို ကျားပါးစပ်ကဲ့သို့ အပေါ်ပိုင်းတွင် ပတ္တာချက်ဖြင့် ဖွင့်နိုင် ပိတ်နိုင်ရန် စီမံထားသည်။ ထို ခပ်ခွက်များကို ယက်မတစ်ခုမှ စက်သီးမောင်းများဖြင့် ချပေးပြီီးလျှင်
ဆောက်လုပ်ရာ၌လည်း သောင်ဖျက်ကို
မယူနိုင်လေသည်။ အချို့သော ခပ်ခွက်များ၏ ပုံသဏ္ဌာန်များမှာ သုံးထောင့်ပုံရှိ၍ လက်ယှက်များကို ပိတ်လိုက်သောအခါတွင် လိမ္မော် ခွံပုံသဏ္ဌာန် ဖြစ်လာပြီးလျှင် အတွင်း၌လည်း သယ်ကူလိုသည့်
အသုံးချနိုင်သည်။ ရွှေ၊ ပလက်တီနံ၊ သံဖြူနှင့်
ပစ္စည်းများ ပါလာနိုင်သည်။ သို့သော်လည်း ဤကဲ့သို့သောစက်မျိုးကို ရေနက်များ၌သာလျှင် အသုံးပြုကြလေသည်။
အခြားသော သတ္တုများကို မြစ်များအတွင်းရှိ
ရွှံ့နွံထဲတွင် ရှိပုံပေါ်လျှင် ထိုစက်များဖြင့် နွံများကို
တူးဖေါ်ပြီးလျှင် ရှာဖွေယူနိုင်လေသည်။
အများအပြား အသုံးပြုလေ့ရှိကြသည့်
သောင်ဖျက်စက်များတွင် ကော်ပြားများရှိကြသည်။ ထို
စက်များဖြင့် မြစ်များကိုပြုပြင်ပေးလေ့ရှိကြ၍
တူးမြောင်းများကိုလည်း ထိုစက်မျိုးဖြင့်ပင် တူးလေ့ရှိ
ကြသည်။ ထိုစက်မျိုးတွင် မောင်းရှင်များရှိ၍ မြေထဲသို့
ထိုး၍ သွင်းနိုင်သည့် ကော်ပြားများ တပ်ထားသည်။
ထိုကော်ပြားများကို မောင်းရှင်များဖြင့် မယူ၍
ပါလာသည့် မြေ၊သို့မဟုတ်နုံးများကို
ချလိုသည့်နေရာသို့ ရောက်သောအခါတွင်
ကော်ပြား၏ အောက်ပိုင်းရှိ လက်ယှက်ခလုတ်ကြိုးကို
ဆွဲ၍ချရလေသည်။ အချို့ သောင်ဖျက်စက်များတွင်
မြေကြီးကို ကျုံးယူနိုင်သော ခပ်ခွက်ကြီးများ
တပ်ဆင်ထားကြသည်။ ခပ်ခွက် နှစ်ခုကို
ကျားပါးစပ်ကဲ့သို့ အပေါ်ပိုင်းတွင် ပတ္တာချက်ဖြင့်
ဖွင့်နိုင် ပိတ်နိုင်ရန် စီမံထားသည်။ ထို ခပ်ခွက်များကို
ယက်မတစ်ခုမှ စက်သီးမောင်းများဖြင့် ချပေးပြီီးလျှင်
မယူနိုင်လေသည်။ အချို့သော ခပ်ခွက်များ၏
ပုံသဏ္ဌာန်များမှာ သုံးထောင့်ပုံရှိ၍ လက်ယှက်များကို
ပိတ်လိုက်သောအခါတွင် လိမ္မော် ခွံပုံသဏ္ဌာန်
ဖြစ်လာပြီးလျှင် အတွင်း၌လည်း သယ်ကူလိုသည့်
ပစ္စည်းများ ပါလာနိုင်သည်။ သို့သော်လည်း
ဤကဲ့သို့သောစက်မျိုးကို ရေနက်များ၌သာလျှင်
အသုံးပြုကြလေသည်။
 
အထက်ပါ သောင်ဖျက်စက်နှစ်မျိုးသည် ပြတ်တောင်း ပြတ်တောင်း တူးသည့်စက်မျိုးသာဖြစ်၍ အဆက်မပြတ်တူးနိုင်သော စက်မျိုးလည်း ရှိသေးလေသည်။ ဆူးအက်တူးမြောင်း၊
ပနားမားတူးမြောင်း ကဲ့သို့သော တူးမြောင်းများကို တူးဆည်သည့်အခါတွင် လှေခါးထစ်များကဲ့သို့ ထက်၍အထစ်ကြီးများ ရှိသည့် ပုံးကြီးများကို သုံးကြ၏။ ထိုပုံးကြီးများသည် ဘီးကြီးများပေါ်တွင်
ပြတ်တောင်း ပြတ်တောင်း တူးသည့်စက်မျိုးသာဖြစ်၍
အရှိန်ပြင်းပြင်း လည်လျှက် ရှိသည် အခြားအဆက်မပြတ်တူးနိုင်သည့် စက်တစ်မျိုးမှာ မြေကြီးကို လည်နေသည့် ခုတ်စက်များက ဆွပေးပြီးလျှင် ရေနှင့် ရောစေ၏။ ထိုမြေနှင့် ရောလျှက်ရှိသော ရေများကို ပြွန်များဖြင့် စုတ်ယူပြီးလျှင် ဘုံပိုင်များဖြင့် ထုတ်ပစ်ကြလေသည်။ ထိုကဲ့သို့သောစက်မျိုးကို ဟိုက်ဒြောလစ်သောင်ဖျက်စက် ဟုခေါ်သည်။ ထိုစက်မျိုးများကို ကမ်းနားလမ်းရှိ မြေနိမ့်နေရာများကို မြင့်လာအောင် ပြုလုပ်ပေးရာတွင် အသုံး ပြုပြီးလျှင် သင်္ဘောရေကြောင်းများကို ပြုပြင်ရာ၌လည်း အသုံးပြုလေ့ရှိကြသည်။ အခြားစက်တစ်မျိုးမှာ ရွှံ့နွံများနှင့်သဲများကို ရေနှင့် ရောသွားအောင် မွှေနှောက်ပေးသော စက်ဖြစ်သည်။ ထိုသို့မွှေနှောက်ပေး လိုက်သောအခါ ရွှံ့နွံများသည် ရေနှင့်ရောကာစီးကျသွားလေသည်။မြစ်တွင်းရှိသဲတန်းများကို တူးပစ်ရာတွင် ထိုစက်မျိုး ကိုအသုံးပြုလေ့
အဆက်မပြတ်တူးနိုင်သော စက်မျိုးလည်း
ရှိကြသည်။နျူမက်တစ်သောင် ဖျက်စက်များသည်လည်း အဆက်မပြတ် တူးနိုင်သောစက်တစ်မျိုးပင်ဖြစ်သည်။ထိုစက်မျိုးသည် ရွှံ့နွံများကို ရေနှင့်ရောစေပြီး လျှင် လေဖိအားဖြင့် ပြွန်များမှ မှုတ်ထုတ်လိုက်
ရှိသေးလေသည်။ ဆူးအက်တူးမြောင်း၊
သည်။ မြေများကို ဝေးဝေးသို့ရောက်အောင် ပို့လိုသောအခါ်၌ဖြစ်စေ၊ ကမ်းခြေများကိုမြင့်အောင် ပြုလုပ် လိုသောအခါ၌ဖြစ်စေ ဤစက်မျိုးကို အသုံးပြုလေ့ရှိသည်။
ပနားမားတူးမြောင်း ကဲ့သို့သော တူးမြောင်းများကို
<ref>မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း၊ အတွဲ(၁၃)</ref>
တူးဆည်သည့်အခါတွင် လှေခါးထစ်များကဲ့သို့
ထက်၍အထစ်ကြီးများ ရှိသည့် ပုံးကြီးများကို
သုံးကြ၏။ ထိုပုံးကြီးများသည် ဘီးကြိးများပေါ်တွင်
အရှိန်ပြင်းပြင်း လည်လျှက် ရှိသည်
အခြားအဆက်မပြတ်တူးနိုင်သည့် စက်တစ်မျိုးမှာ
မြေကြီးကို လည်နေသည့် ခုတ်စက်များက
ဆွပေးပြီးလျှင် ရေနှင့် ရောစေ၏။ ထိုမြေနှင့်
ရောလျှက်ရှိသော ရေများကို ပြွန်များဖြင့်
စုတ်ယူပြီးလျှင် ဘုံပိုင်များဖြင့် ထုတ်ပစ်ကြလေသည်။
ထိုကဲ့သို့သောစက်မျိုးကို ဟိုက်ဒြောလစ်သောင်ဖျက်စက်
ဟုခေါ်သည်။ ထိုစက်မျိုးများကို ကမ်းနားလမ်းရှိ
မြေနိမ့်နေရာများကို မြင့်လာအောင် ပြုလုပ်ပေးရာတွင်
အသုံး ပြုပြီးလျှင် သင်္ဘောရေကြောင်းများကို
ပြုပြင်ရာ၌လည်း အသုံးပြုလေ့ရှိကြသည်။
အခြားစက်တစ်မျိုးမှာ ရွှံ့နွံများနှင့်သဲများကို ရေနှင့်
ရောသွားအောင် မွှေနှောက်ပေးသော စက်ဖြစ်သည်။
ထိုသို့မွှေနှောက်ပေး လိုက်သောအခါ ရွှံ့နွံများသည်
ရေနှင့်ရောကာစီးကျသွားလေသည်။မြစ်တွင်းရှိသဲတန်းမျ
ားကို တူးပစ်ရာတွင် ထိုစက်မျိုး ကိုအသုံးပြုလေ့
ရှိကြသည်။နျူမက်တစ်သောင် ဖျက်စက်များသည်လည်း
အဆက်မပြတ် တူးနိုင်သောစက်တစ်မျိုးပင်ဖြစ်သည်။
ထိုစက်မျိုးသည် ရွှံ့နွံများကို ရေနှင့်ရောစေပြီး
လျှင် လေဖိအားဖြင့် ပြွန်များမှ မှုတ်ထုတ်လိုက်
သည်။ မြေများကို ဝေးဝေးသို့ရောက်အောင်
ပို့လိုသောအခါ်၌ဖြစ်စေ၊ ကမ်းခြေများကိုမြင့်အောင်
ပြုလုပ် လိုသောအခါ၌ဖြစ်စေ ဤစက်မျိုးကို
အသုံးပြုလေ့ရှိသည်။
 
မြေတူးစက်သည် မြေကိုတူးသောအခါ
တူရင်းငန်းပြားများကိုရေနွေးငွေ့ဖြင့်လည်စေ၍တူးသည်။
ထိုစက်မျိုးသည် သောင်ဖျက်စက်မျိုးနှင့်
မခြားနားလှသော်လည်း သောင်ဖျက်စက်တွင် မြေကြီး
နှင့် ရွှံ့နွံတူးသည့် ကိရိယာများကို သင်္ဘောတွင်
တပ်ဆင်ထားကြ၍ မြေတူးစက်တွင်ကား တူးဖေါ်သည့်
ကိရိယာများဖြစ်သော တူရင်းငန်းပြားများကို
ထရပ်ကားကြီးများပေါ်တွင် တပ်ဆင်ထားကြသည်။
ထိုစက်မျိုးကို ကုန်းပေါ်တွင်မီးရထားလမ်းအတွက်
ဖြစ်စေ၊ လမ်းများအတွက်ဖြစ်စေ၊ ကျုံများ မြောင်းများ
အတွက်ဖြစ်စေ မြေတူးဖေါ်ရန် အသုံးပြုကြသည်။<ref>မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း၊ အတွဲ(၁၃)</ref>
 
== ကိုးကား ==