ဘူတန်နိုင်ငံ: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ
Content deleted Content added
အရေးမကြီး ဘော့ - စာသားများကို အလိုအလျောက် အစားထိုးခြင်း (-ပြဌာန်း +ပြဋ္ဌာန်း) |
စာလုံးပေါင်း ပြင်ခဲ့သည် စာတွဲများ: မိုဘိုင်းလ် တည်းဖြတ် မိုဘိုင်းလ် app တည်းဖြတ် အန်းဒရွိုက် app တည်းဖြတ် |
||
စာကြောင်း ၆၄ -
ဘူတန်၏ တရားဝင်အမည်မှာ ဘူတန်[[ဘုရင့်နိုင်ငံ]] (Kingdom of Bhutan) ဖြစ်သည်။ [[ဟိမဝန္တာ တောင်တန်း]]၏ အရှေ့ဘက်တွင် တည်ရှိသော [[တောင်အာရှ]] ဒေသ ရှိ [[ကုန်းတွင်းပိတ်နိုင်ငံ]] ငယ်လေး တစ်ခုဖြစ်သည်။ အရှေ့ဘက်၊ အနောက်ဘက်နှင့် တောင်ဘက်တို့တွင် [[အိန္ဒိယ]]နိုင်ငံ၊ မြောက်ဘက်တွင် [[တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ]] တို့နှင့် နယ်နိမိတ်ချင်းထိစပ်နေသည်။ အနောက်ဘက်ရှိ [[နီပေါ]]နိုင်ငံနှင့် အိန္ဒိယနိုင်ငံပိုင် [[ဆစ်ကင်း]]ပြည်နယ်ကခြားထားသည်။ [[ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်]]နှင့်မူ [[အနောက်ဘင်္ဂလား]]ပြည်နယ်က ခြားထားသည်။
၁၇ရာစုနှစ်အစောပိုင်းကာလအထိ စစ်ပဒေသရာဇ်နိုင်ငံငယ်လေးတစ်ခုအဖြစ် တည်ရှိနေခဲ့သည်။ ထို့နောက် [[တိဘက်]][[လားမား]]နှင့် စစ်ခေါင်းဆောင် Shabdrung Ngawang Namgyal က တိုင်းပြည်ကို စည်းရုံးနိုင်ခဲ့သည်။ တိဘက်တွင် ဘာသာရေးနှိပ်ကွပ်မှု ပေါ်ပေါက်လာသောအခါ ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်ခဲ့ပြီး ဘူတန်လူမျိုးအဖြစ်နေထိုင်ခဲ့သည်။ ၂၀ရာစုနှစ်အစောပိုင်းတွင် ဘူတန်သည် [[ဗြိတိသျှအင်ပါယာ]]အတွင်းသို့ ကျရောက်ခဲ့ပြီး အိန္ဒိယလွတ်လပ်ရေးရလာသောအခါ အိန္ဒိယပြည်၏ လွှမ်းမိုးမှုအောက် ကျရောက်ခဲ့ပြန်သည်။ ၂၀၀၆ခုနှစ်တွင် Business Week မဂ္ဂဇင်းမှ လေ့လာစစ်တမ်းကောက်ယူခဲ့ချက်များအရ ဘူတန်နိုင်ငံအား အာရှနိုင်ငံများထဲတွင် အပျော်ရွှင်ဆုံးတိုင်းပြည်၊
ဘူတန်နိုင်ငံ၏ မြေမျက်နှာသွင်ပြင်မှာ တောင်ပိုင်းတွင် [[သမပိုင်း]] (subtropics) [[လွင်ပြင်]] ဖြစ်ပြီး မြောက်ပိုင်းတွင် မီတာ (၇၀၀၀)ကျော်မြင့်သော [[ထင်းရှူးတော]] (Sub-alpine) ဟိမဝန္တာကုန်းမြင့်ပိုင်းဒေသ ဖြစ်သည်။ နိုင်ငံတော်ကိုးကွယ်ရာဘာသာကို [[ဝဇီရာယာန]][[ဗုဒ္ဓဘာသာ]] (Vajrayana Buddhism) အဖြစ် ပြဋ္ဌာန်းထားသည်။ လူဦးရေ ၆၉၁,၁၄၁ ဦးရှိပြီး အများစုမှာ ဗုဒ္ဓဘာသာဝင်များဖြစ်ကြသည်။ [[ဟိန္ဒူဘာသာ]]ဝင်အနည်းငယ်ရှိပြီး မြို့တော်မှာ [[သင်ဖူ]] (Thimphu) ဖြစ်သည်။ ရာစုနှစ်ပေါင်းများစွာ ဘုရင်စနစ်ဖြင့်အုပ်စိုးလာခဲ့သော ဘူတန်နိုင်ငံသည် ၂၀၀၈ခုနှစ် မတ်လတွင် ပထမဦးဆုံးသော ဒီမိုကရေစီရွေးကောက်ပွဲများကို ကျင်းပခဲ့သည်။ [[ကမ္ဘာ့ကုလသမဂ္ဂ]]၊ [[တောင်အာရှနိုင်ငံများပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေးအသင်း]] (South Asian Association for Regional Cooperation - SAARC) တို့၏ အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံဖြစ်သည်။ (၁၆)ကြိမ်မြောက် SAARC ကွန်ဖရင့်ကို ၂၀၁၀၊ ဧပြီလတွင် ဘူတန်နိုင်ငံ၌ လက်ခံကျင်းပပေးခဲ့သည်။ ဧရိယာစတုရန်းကီလိုမီတာပေါင်း ၃၈၈၁၆ (စတုရန်းကီလိုမီတာပေါင်း ၁၄၉၈၇) ရှိသည်။ <ref>{{cite web|url=http://www.bhutan.gov.bt/government/aboutbhutan.php |title=Bhutan Portal|accessdate=2009-05-29}}</ref>
စာကြောင်း ၁၅၁ -
ထိုဘုန်းတော်ကြီးအား ဓမ္မရာဇာဟု ခေါ်သည်။ ဓမ္မရာဇာပျံလွန်
လျှင် တိဗက်နည်းအတိုင်း ရဟန်း၏ လူဝင်စားကိုရှာဖွေ၍
နောက်ထပ် ဓမ္မရာဇာ
သာ နိုင်ငံကို ကိုယ်ထိလက်ရောက် အုပ်ချုပ်သည်။ ၁၆ ရာစု
နှစ် အလယ်မှ စ၍ ယင်းစနစ်အတိုင်း သာသနာပိုင်နှင့် ဘုရင်
ပူးတွဲအုပ်ချုပ်ခဲ့ရာ ၁၉ဝ၇ ခုနှစ်အထိ ဖြစ်သည်။ ၁၉ဝ၇ ခုနှစ်
တွင် တစ်နိုင်ငံလုံး၏ ဆန္ဒအတိုင်း တောင်ဆာနယ်စားဆာအပ်
ယင်းဝန်ချုပ်အား အဟာရာဇာအဖြစ်
၍ ဘုရင်တစ်ဦးတည်း အုပ်ချုပ်သောစံနစ် တီထွင်လိုက်သည်။
ထိုမဟာရာဇာ၏ သားစဉ်မြေးဆက်တို့သည် ဘူတန်နိုင်ငံကို
| |||