မြောက်မက်စီဒိုးနီးယားနိုင်ငံ: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ

'''မြောက်မက်စီဒိုးနီးယားနိုင်ငံ'''၏ တရားဝင်တရားဝင်အခေါ်အဝေါ်မှာ အခေါ်အဝေါ်မှာ မြောက်မက်စီဒိုးနီးယား သမ္မတနိုင်ငံမြောက်မက်စီဒိုးနီးယားသမ္မတနိုင်ငံ ဖြစ်ပြီး [[ဥရောပ]] အရှေ့တောင်ပိုင်း ဘော်လကန် ကျွန်းဆွယ်ပေါ်တွင်ဘော်လကန်ကျွန်းဆွယ်ပေါ်တွင် တည်ရှိသော နိုင်ငံဖြစ်သည်။ ယခင် ယူဂိုဆလားဗီးယားနိုင်ငံမှ ပေါ်ပေါက်လာသော နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံ ဖြစ်ပြီး ၁၉၉၁ ခုနှစ်တွင် လွတ်လပ်ရေး ကြေငြာခဲ့သည်။ ၁၉၉၃ ခုနှစ်တွင် [[ကုလသမဂ္ဂ]]အဖွဲ့ဝင် နိုင်ငံအဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံ ဖြစ်လာခဲ့သော်လည်း ၎င်း၏ နာမည်နှင့် ပတ်သက်၍နာမည်နှင့်ပတ်သက်၍ [[ဂရိနိုင်ငံ]] နှင့် အငြင်းပွားမှု ရှိသဖြင့် မက်ဆီဒိုးနီးယား ယူဂိုဆလပ် သမ္မတ နိုင်ငံ ဟူသော အမည်ဖြင့် ယာယီ ညွှန်းဆိုခေါ်ဝေါ်ကြသည်။ယာယီညွှန်းဆိုခေါ်ဝေါ်ကြသည်။

ဘီစီ ၄ ရာစုနှစ်ခန့်က မက်ဆီဒိုးနီးယားသည် အင်အားကြီးသောနိုင်ငံ ဖြစ်ခဲ့ပြီးလျှင် ထိုစဉ်က ကမ္ဘာကို သိမ့်သိမ့်တုန်စေခဲ့သော်လည်း ယခုအခါတွင်မူကား ထယ်ထယ်ဝါဝါ မဟုတ်တော့ပေ။ မက်ဆီဒိုနီးယားနယ်သို့ ဘီစီ ၂ဝဝဝ ခန့်တွင် သရေယှန် လူမျိုးတို့ ရောက်ရှိနေထိုင်လာကြသည်။ ထိုနောက် နှစ်ပေါင်း ၉ဝဝ မျှ ကြာသောအခါတွင် ဒိုရီယန်လူမျိုးများ ရောက်လာကြသည်။ ဘီစီ ၄ဝဝ ခုနှစ် မတိုင်မီ ကလေးတွင် ပါးရှင်းလူမျိုးတို့က ထိုနယ်ကို သိမ်းပိုက်ထားခဲ့သော်လည်း တာမရှည်ခဲ့ပေ။ ဘီစီ ၄ ရာစုနှစ်တွင် မက်ဆီဒိုးနီးယားပြည့်ရှင် ဒုတိယမြောက် ဖိလစ်ဘုရင် (ဘီစီ ၃၈၂-၃၃၆)သည် နိုင်ငံကို ချဲ့ထွင်တည်ထောင်ခဲ့ရာ၊ မက်ဆီဒိုးနီးယားနိုင်ငံသည် တသမတ်တည်း တိုးတက်လာခဲ့လေသည်။ သူ၏သားတော် [[မဟာအလက်ဇန္ဒား]]သည် ဖခမည်းတော်ကဲ့သို့ပင် နိုင်ငံတော်ကို ချဲ့ထွင်ခဲ့ရာ၊ သူ၏လက်ထက်တွင် မက်ဆီဒိုးနီးယားနိုင်ငံတော်သည် အထွတ်အထိပ်သို့ရောက်၍ ကမ္ဘာ့သမိုင်းတွင် ယခုတိုင် ထင်ရှား၏။

ထိုစဉ်က မက်ဆီဒိုးနီးယားနိုင်ငံတော်သည် ဂရိနိုင်ငံတစ်ဝှန်းလုံး၊ မြေထဲပင်လယ် အရှေ့ပိုင်းတစ်ခွင့်နှင့် အာရှတိုက်အတွင်း အိန္ဒုမြစ်အထိ ကျယ်ပြန့်ခဲ့ပေသည်။ကျယ်ပြန့်ခဲ့သည်။ အယ်လက်ဇန္ဒာဩဂြရိတ်ဘုရင် လွန်ပြီးနောက်တွင်ကား နိုင်ငံတော်သည် အကွဲကွဲအပြားပြား ဖြစ်သွားလေသည်။ ဘီစီ ၁၄၈ ခုနှစ်တွင် မက်ဆီဒိုးနီးယားသည် ရောမပြည်နယ်တစ်ခု ဖြစ်သွား၏။ အေဒီ ၃၉၅ ခုနှစ်တွင် မက်ဆီဒိုးနီးယားသည် ဗိုင်ဇင်းတိုင်နိုင်ငံတော်အတွင်း ပါဝင်သွားလေသည်။ ခရစ်ခရစ်နှစ် ၆ဝဝ ပြည့်နှစ်လွန်ပြည့်လွန် နှစ်များတွင် ဆလဗလူမျိုးများ ရောက်ရှိလာ၏။ရောက်ရှိလာခဲ့သည်။ ထိုစဉ်က မက်ဆီဒိုးနီးယားသည် ဘူဂေးရီးယန်း နိုင်ငံတော်၏ တစ်စိတ်တစ်ဒေသ ဖြစ်နေခဲ့၍ ၁၃ဝဝ ပြည့်နှစ်လွန် နှစ်များတွင် မူဆားဗီးယန်းနိုင်ငံတော်တွင် ပါဝင်နေခဲ့လေသည်။ ၁၄ဝဝ ပြည့်နှစ်လွန် နှစ်များတွင် တူရကီတို့သည် ထိုဒေသကို သိမ်းယူပြီးလျှင်၊ ၁၉၁၂ ခုနှစ်အထိ သိမ်းပိုက်ထားခဲ့လေသည်။

၁၉ ရာစု နောက်ပိုင်းလောက်တွင် မက်ဆီဒိုးနီးယား နယ်၌နေထိုင်ကြသော ဘူဂေးရီးယန်း၊ ဆားဗီးယန်း (နောင်သော် ယူဂိုဆလဗ်)နှင့် ဂရိလူမျိုးတို့သည် ထိုနယ်ကို သူပိုင်သင့် ငါပိုင်သင့် စသည်ဖြင့် အငြင်းပွားခဲ့ကြ၏။ တူရကီတို့၏ အုပ်စိုးမှုကို အကြိမ်ကြိမ်တော်လှန်ပုန်ကန်ခဲ့သော်လည်း နှိမ်နင်းခြင်း ခံခဲ့ရသည်ချည်းဖြစ်၏။ ၁၉၁၂ ခုနှစ် ပထမဗော်လကန် စစ်ပွဲတွင် တူရကီတို့ ရှုံးနိမ့်ခဲ့သောကြောင့် မက်ဆီဒိုးနီးယားနယ်ကို ဂရိ၊ ဆားဗီးယားနှင့် ဘူဂေးရီးယား နိုင်ငံတို့ ခွဲဝေယူကြ၏။ ဘူဂေးရီးယားနိုင်ငံသည် အသေးငယ်ဆုံး အစိတ်အပိုင်းကိုရသဖြင့် မကျေနပ်သောကြောင့် နောက်ထပ် နယ်မြေပိုမိုရရှိရေးအတွက် ၁၉၁၃ ခုနှစ်တွင် ဒုတိယ ဗော်လကန်စစ်ပွဲကို ဆင်နွှဲခဲ့၏။ သို့သော် ဘူဂေးရီးယားသာလျှင် စစ်ရှုံးခဲ့၏။

မက်ဆီဒိုးနီးယားနယ်တွင် ယခုအခါ နေထိုင်သူတို့မှာ တူရကီ၊ ဘူဂေးရီးယန်း၊ ဂရိ၊ အယ်လဗေးနီးယန်း၊ ရဟူဒီအစရှိသည့် လူမျိုးတို့ဖြစ်၏။ လူဦးရေမှာ ၃ နယ်ပေါင်း ၃၂၅ဝဝဝဝ ခန့် ဖြစ်သည်။<ref>မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း၊ အတွဲ(၉)</ref>