|
[[ဖိုင်:Royal_crematorium_of_King_Rama_IX_-_Day.jpg|thumb| ဘုရင် [[ဘူမိဗလအတုလျတေဇ|ဘူမိဗလ် အဒုလျဒေကျ်]] ၏ ဗြရမေရုမတ် (တော်ဝင်မီးသင်္ဂြိုဟ်ခြင်း) သည် ၂၀၁၇ ခုနှစ်တွင်မီးသင်္ဂြိုဟ်ခြင်းတွင်ဖြစ်သည်။ ဤကဲ့သို့သောယာယီအဆောက်အအုံများကို သန္နံသန္နံလွင် တွင်ကျင်းပသောအခမ်းအနားအတွက် ရည်ရွယ်၍ တည်ဆောက်ခြင်းဖြစ်သည်။ ]]
'''ထိုင်းတော်ဝင်ဈာပနအခမ်းအနား''' များသည် အစိုးရအသုဘအခမ်းအနားများနှင့် ဆင်တူသည့် တော်ဝင်အခမ်းအနားများအဖြစ် စီစဉ်ထားခြင်းဖြစ်သည်။ ဤအခမ်းအနားများသည် [[ချက္ကရီမင်းဆက်|တော်ဝင်မိသားစု]]မှ နတ်ရွာစံသူများအတွက် ကျင်းပခြင်းဖြစ်ပြီး ပုံမှန်ကာလအားဖြင့် လပေါင်းများစွာမှတစ်နှစ်အထိ ထုံးတမ်းစဉ်လာများဖြင့်ပြုလုပ်လေ့ရှိသည်။ ဗုဒ္ဓဘာသာနှင့် နတ်ကိုးကွယ် ယုံကြည်မှုများရောနှောထားသည့် ဟိန္ဒူသင်္ကေတများပါ၀င်ပြီး ၎င်းထုံးတမ်းစဉ်လာများအပြီးတွင် သေပြီးနောက် ဖြစ်ပျက်ခဲ့သောကနဦး ဓလေ့ထုံးတမ်းများ၊ နှစ်ပေါင်းများစွာ နေထိုင်သောပြည်နယ်၊ ဗုဒ္ဓဘာသာအခမ်းအနားများ ကျင်းပခြင်းနှင့်နောက်ဆုံးသင်္ဂြိုဟ်ခြင်း အခမ်းအနားများပါဝင်သည်။ အဆင့်မြင့်အသုဘအခမ်းအနား သို့မဟုတ် မေရုမတ် သို့မဟုတ် ''မေန်'' ဟု လူသိများသည့် ယာယီမီးသင်္ဂြိုဟ်ဓလေ့ထုံးစံများသည် ၁၇ ရာစုမှဖြစ်ပြီး အယုဓယနိုင်ငံခေတ်မှ စတင်ခဲ့သည်။ ယနေ့ခေတ် မီးသင်္ဂြိုဟ်ပွဲများကို သမိုင်းဝင်စင်တာတွင်တည်ရှိရာ သန္နံလွင် တွင်ကျင်းပသည်။
လွင် တွင်ကျင်းပသောအခမ်းအနားအတွက် ရည်ရွယ်၍ တည်ဆောက်ခြင်းဖြစ်သည်။ ]]
'''ထိုင်းတော်ဝင်ဈာပနအခမ်းအနား''' များသည် အစိုးရအသုဘ အခမ်းအနားများနှင့်ဆင်တူသည့် တော်ဝင်အခမ်းအနားများအဖြစ်စီစဉ်ထားခြင်း ဖြစ်သည်။ ဤအခမ်းအနားများသည် [[ချက္ကရီမင်းဆက်|တော်ဝင်မိသားစု]] မှ နတ်ရွာစံသူများအတွက် ကျင်းပခြင်းဖြစ်ပြီး ပုံမှန်ကာလအားဖြင့်လပေါင်းများစွာမှတစ်နှစ်အထိ ထုံးတမ်းစဉ်လာများဖြင့်ပြုလုပ်လေ့ရှိပါသည်။ ဗုဒ္ဓဘာသာနှင့် နတ်ကိုးကွယ် ယုံကြည်မှုများရောနှောထားသည့် ဟိန္ဒူသင်္ကေတများပါ၀င်ပြီး၎င်းထုံးတမ်းစဉ်လာများအပြီးတွင်သေပြီးနောက် ဖြစ်ပျက်ခဲ့သောကနဦး ဓလေ့ထုံးတမ်းများ၊ နှစ်ပေါင်းများစွာ နေထိုင်သောပြည်နယ် ၊ ဗုဒ္ဓဘာသာအခမ်းအနားများကျင်းပခြင်းနှင့်နောက်ဆုံး သင်္ဂြိုဟ်ခြင်း အခမ်းအနားများပါဝင်သည်။ အဆင့်မြင့်သည့် အသုဘအခမ်းအနားသို့မဟုတ် မေရုမတ် သို့မဟုတ် ''မေန်'' ဟုလူသိများသည့်ယာယီမီးသင်္ဂြိုဟ်ဓလေ့ထုံးစံများသည် ၁၇ ရာစုမှဖြစ်ပြီးအယုဓယ နိုင်ငံခေတ်မှစတင်ခဲသည်။ ယနေ့ေခတ်မီးသင်္ဂြိုဟ်ပွဲများကို သမိုင်းဝင်စင်တာတွင်တည်ရှိရာ သန္နံ လွင် တွင်ကျင်းပသည်။
[[ဖိုင်:104_Ramakien_Murals_(9148225737).jpg|thumb| ဝတ်ဗြကယ်ဝ် ''ရာမာခီယန်'' မော်ကွန်းတိုက်မှ အိန္ဒြာချစ် ( အိန္ဒြာဂျစ် ) ၏အသုဘအခမ်းအနားကို ထိုင်းရိုးရာဝတ်စားဆင်ယဉ်မှုဖြင့်
ကိုယ်စားပြုသောနံရံဆေးရေးပန်း ချီကားတစ်ချပ် ]]
တော်ဝင်ဈာပနသည် ကျေးလက် ရိုးရာအစဉ်အလာများ နှင့်ကျေးလက်ရိုးရာအစဉ်အလာများနှင့် ဗုဒ္ဓဘာသာယုံကြည်မှုများကိုအခြေခံသည့် သာမန်သာမန်အသုဘအခမ်းအနားများနှင့် အသုဘအခမ်းအနားများများစွာကွာခြားမှုမရှိပါ။ နှင့်များစွာကွာခြားမှုမရှိပါ။ကာလကြာရှည်စွာတည်ရှိခဲ့သော ကာလကြာရှည်စွာတည်ရှိခဲ့သောဟိန္ဒူအယူအဆသည်ဟိန္ဒူအယူအဆသည် နတ်ရွာစံရှင်ဘုရင်အတွက် အထူးပြုလုပ်ရသည်။နတ်ရွာလားပြီးအထူးပြုလုပ်ရသည်။ မကြာမီတွင်ရေချိုးခြင်းအခမ်းအနားကိုကျင်းပပြီးနောက်တွင်ကိုယ်ခန္ဓာကိုနတ်ရွာလားပြီး မကြာမီတွင် ရေချိုးခြင်းအခမ်းအနားကို ကျင်းပပြီးနောက်တွင်ကိုယ်ခန္ဓာကို တန်ဆာများဆင်မြန်းရသည်။ ထို့နောက် မီးသဂြိုဟ်ရာ''ကော့ဒ်''၌ထည့်သည်။ ။ အဆိုပါ ''ကော့ဒ်သည်''နေ့စဉ်လာရောက်ဂါရဝပြုသူများ၊ ဗုဒ္ဓဘာသာဘာသာရေးထုံးတမ်းများဖြင့် နေနေစဉ်သုံးနာရီမျှ စဉ်သုံးနာရီမျှကြာမြင့်သည်။ကြာမြင့်သည်။ ကြွလာသည့်ဗုဒ္ဓဘာသာဘုန်းတော်ကြီးများသည်ကြွလာသည့် ဗုဒ္ဓဘာသာဘုန်းတော်ကြီးများသည် လဲလျောင်းစင် အနီးသွားရောက်၍ သင်္ကန်းကပ်လှူမှုကိုခံယူကာ တရားဟော ကြားကြသည်။ နောက်တိုင်းအယူဆကိုအခြေခံထားသည်။ ဤဓလေ့ထုံးတမ်းများသည်အစဉ်အလာအားဖြင့်ပုဂ္ဂလိကရေးရာကိစ္စများဖြစ်သော်လည်းတော်ဝင်မီးသင်္ဂြိုဟ်ခြင်းအခမ်းအနားသည်လူအများရှေ့မှောက်တွင်ဖြစ်ခဲ့ပြီ၊ဤဓလေ့ထုံးတမ်းများသည်အစဉ်အလာအားဖြင့်ပုဂ္ဂလိကရေးရာကိစ္စများဖြစ်သော်လည်းတော်ဝင်မီးသင်္ဂြိုဟ်ခြင်းအခမ်းအနားသည် လူအများရှေ့မှောက်တွင်ဖြစ်ခဲ့ပြီး၊ အဆင့်မြင့်ဆုံးသည့် မေရုမတ်ကို နန်းတော်ဘေးရှိတော်ဝင်နယ်မြေတွင်သတ်မှတ်ထားသည့်သင်္ဂြိုဟ်ခြင်းနေရာသို့ယူဆောင်လာပြီး အသုဘအခမ်းအနားများကို နန်းတွင်းအစဉ်အလာအရပြုလုပ်ခဲ့သည်။ <ref name="Saimai">{{Template:Cite web|title=โบราณราชประเพณีเนื่องในการพระบรมศพและพระศพ|url=http://www.brh.thaigov.net/information/infor/c/c62/c62c/data/cr2c1.pdf|publisher=Bureau of the Royal Household|accessdate=1 October 2017}}</ref> <ref name="Manager 2008">{{Template:Cite news|title=มองประวัติศาสตร์ผ่านงานพระราชพิธีฯ ส่งเสด็จครั้งสุดท้ายก่อนทรงสู่นิรันดร|url=http://www.manager.co.th/Daily/ViewNews.aspx?NewsID=9510000136326|accessdate=29 September 2017}}</ref>
ကွယ်လွန်သူ၏တော်ဝင်မိသားစုဝင်များ၏ရာထူးနှင့်အဆင့်အတန်းပေါ်ကွယ်လွန်သူ၏တော်ဝင်မိသားစုဝင်များ၏ရာထူးနှင့် အဆင့်အတန်းပေါ် မူတည်၍ တော်ဝင်အသုဘအခမ်းအနားများစွာရှိပါသည်။တော်ဝင်အသုဘအခမ်းအနားများစွာရှိသည်။ ထိုကဲ့သို့သောခွဲခြားမှုများေပါ်မူတည်၍ထိုကဲ့သို့သောခွဲခြားမှုများပေါ် မူတည်၍ အသုံးပြုသော ''ကော့ဒ်'' အမျိုးအစားနှင့်မီးသင်္ဂြိုဟ်ခြင်း၏တည်နေရာ၊ အသေးစိတ်အချက်အလက်များတွင်ရောင်ပြန်ဟပ်ပါသည်။ ဧ''ကရာဇ်''ဧကရာဇ်နှင့် နှင့်အမြင့်ဆုံးသောတော်ဝင်မင်းသားများအတွက်သာတည်ဆောက်သည်။အမြင့်ဆုံးသောတော်ဝင်မင်းသားများအတွက်သာ အဆင့်နိမ့်အဆင့်ရှိတော်ဝင်သူများ၏မီးသင်္ဂြိုဟ်ခြင်းသည်တည်ဆောက်သည်။ အဆင့်နိမ့်အဆင့်ရှိ တော်ဝင်သူများ၏ မီးသင်္ဂြိုဟ်ခြင်းသည် မေန် ဟုလူသိများသည့်ရိုးရှင်းသည့်ဟုလူသိများသည့် ရိုးရှင်းသည့် အဆောက်အအုံများကိုသာလျှင် အသုံးပြုသည်။ ရိုးရှင်းသည့်ဆင်ယင်မှုသည် အဖြူရောင်အ၀တ်အထည်များဖြစ်သည်။ တော်ဝင်လယ်ကွင်း။ သာသနာပိုင်နှင့် သာသနာပိုင် နှင့်အဆင့်မြင့်အဆင့်မြင့် ဗုဒ္ဓဘာသာဘုန်းတော်ကြီးများ၏ တော်ဝင်သင်္ချိုင်းတော်များသည် တော်ဝင်အစဉ်အလာများနှင့်အညီရရှိပါသည်။တော်ဝင်အစဉ်အလာများနှင့် အညီရရှိသည်။ <ref name="Glossary">{{Template:Cite book|title=คำศัพท์ที่เกี่ยวเนื่องกับงานพระราชพิธีพระบรมศพ พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช|publisher=Fine Arts Department|url=https://www.m-culture.go.th/th/download/king9/Glossary_about_HM_King_Bhumibol_Adulyadej%27s_Funeral2.pdf|accessdate=1 October 2017}}</ref>
သမိုင်းဝင်ပုဂ္ဂိုလ်ရေးဆိုင်ရာ ဓလေ့ထုံးတမ်းစာရွက်စာတမ်းများရှားပါးသော်လည်းဓလေ့ထုံးတမ်းစာရွက်စာတမ်းများ ရှားပါးသော်လည်း နှုတ်ဖြင့်ထိန်းသိမ်းခဲ့ကြသည့်အတွက် တော်ဝင်မီးသင်္ဂြိုဟ်ခြင်းအခမ်းအနားများကိုအတော်ဝင်မီးသင်္ဂြိုဟ်ခြင်းအခမ်းအနားများကို ယုဒ္ဒယခေတ် ကတည်းကအယုဒ္ဒယခေတ်ကတည်းက တည်ရှိပြီးဖြစ်သည်ကို မှတ်တမ်းတင်နိုင်ခဲ့ပြီးလက်ရှိမှတ်တမ်းတင်နိုင်ခဲ့ပြီး ရတနာကိုသင်လက်ရှိ နိုင်ငံတော်သို့ရတနာကိုသင်နိုင်ငံတော်သို့ လက်ဆင့်ကမ်း တည်ရှိလာသည်။လက်ဆင့်ကမ်းတည်ရှိလာသည်။ ယခင် မင်းခမ်းတော်များထက်သာလွန်သည့် နန်းသုံးမင်းခမ်းတော်ဝင်ပစ္စည်းများကို ချူလာလောင်ကွန်း ၁၉၁၁. ခုနှစ် (ရာမ ၅ ) ၏ တော်ဝင် ဈာပနတွင်တော်ဝင်ဈာပနတွင် အတိအကျ သတ်မှတ်ခဲ့ ကြသည်။သတ်မှတ်ခဲ့ကြသည်။ <ref name="Matichon Feb 2017">{{Template:Cite news|title=ย้อนรอย 'พระราชพิธีพระบรมศพและพระศพ' สมัยสุโขทัยถึงรัตนโกสินทร์|url=https://www.matichon.co.th/news/477634|accessdate=1 October 2017|work=Matichon Online|date=26 February 2017|language=th-TH}}</ref>
၁၉၃၂ ခုနှစ်တွင် ဘုရင်စနစ်ဘုရင်စနစ်ကို ကို ဖျက်သိမ်း ခဲ့သည့် အတွက်ဖျက်သိမ်းခဲ့သည့်အတွက် ဘုရင် ပြဇာဓိပေါက် (ရာမ ၇)သည် သည်အင်္ဂလန်နိုင်ငံသို့အင်္ဂလန်နိုင်ငံသို့ ထွက်ခွာသွားခဲ့ပြီးတော်ဝင်အသုဘအခမ်းအနားများမှာထွက်ခွာသွားခဲ့ပြီး ၁၉၅၀တော်ဝင်အသုဘအခမ်းအနားများမှာ တွင်ဘုရင်၁၉၅၀တွင် ဘုရင် [[အာနန္ဒ မဟိတလ|အာနန္ဒာ မဟီဒလ်]] (ရာမ ၈) နှင့် ၁၉၅၆ ခုနှစ်တွင်ဘုရင်မ သီရိသဝရိန္ဒြာခုနှစ်တွင် တို့ဘုရင်မ မှလွဲ၍သီရိသဝရိန္ဒြာတို့မှလွဲ၍ အခြားအဖြစ်အပျက်များမရှိဖြစ်သည်။ ၁၉၈၅၁၉၈၅တွင် တွင်ဘုရင်မကြီးဘုရင်မကြီး ရံဘိုင် ဘရဏီရံဘိုင်ဘရဏီ (ပြရာဇာဓိပေါက်ပြရာဇာဓိပေါက်၏ ၏မုဆိုးမမုဆိုးမ)၏ ၏ဈာပနအခမ်းအနားကိုပြန်လည်ရရှိခဲ့သည်။ဈာပနအခမ်းအနားကို ပြန်လည်ရရှိခဲ့သည်။ ၁၉၉၆ ခုနှစ်တွင်မင်းသမီးမိခင်ခုနှစ်တွင် သီရိနာဂရိန္ဒြာမင်းသမီးမိခင် ၊သီရိနာဂရိန္ဒြာ၊ ၂၀၀၈ တွင်မင်းသမီး ကလျာဏီ ၊ကလျာဏီ၊ ၂၀၁၂ ခုနှစ်တွင်မင်းသမီးခုနှစ်တွင် ဗီဇရတနမင်းသမီး နှင့်ဗီဇရတနနှင့် ၂၀၁၇ ခုနှစ်တွင် ဘုရင်မင်းမြတ် [[ဘူမိဗလအတုလျတေဇ|ဘူမိဗလ် အဒုလျဒေကျ်]] (ရာမ ၉) တို့ပါဝင်သည်။ <ref name="Post Today Dec 2016">{{Template:Cite news|title=ย้อนวันวาน พระราชพิธีถวายพระเพลิงพระบรมศพ|url=http://www.posttoday.com/kingbhumibol/news/468795|accessdate=1 October 2017|work=Post Today|date=6 December 2016|language=th|archiveurl=https://web.archive.org/web/20171002115906/https://www.posttoday.com/kingbhumibol/news/468795|archivedate=2 October 2017}}</ref> <ref>{{Template:Cite news|title=Royal Cremation for His Majesty King Bhumibol Adulyadej|url=http://thailand.prd.go.th/ewt_news.php?nid=5153|accessdate=2 October 2017|work=Public Relations Department|date=27 April 2017}}</ref>
== ရှေးဦး ထုံးတမ်းစဉ်လာများနှင့် လဲလျောင်းစင် ==
=== ချိုးရေတော်သုံးခြင်းပွဲနှင့် ''သုခန် သော့ပ်'' ===
ချိုးရေတော်သုံးခြင်းပွဲသည် နတ်ရွာလားပြီးမကြာမီအချိန်တွင်နတ်ရွာလားပြီး ကျင်းပခြင်းဖြစ်ပါသည်။မကြာမီအချိန်တွင် ကျင်းပခြင်းဖြစ်သည်။ ယနေ့၌ ထိုအခမ်းအနားကို [[တော်ဝင်နန်းတော် (ဘန်ကောက်)|တော်ဝင်နန်းတော်]] ရှိ [[တော်ဝင်နန်းတော် (ဘန်ကောက်)|ဗိမာန် ရတ္တယ ပလ္လင်ခန်းမ၌]] ကျင်းပပြီးတော်၀င်မိသားစုဝင်များနှင့်အစိုးရအရာရှိကြီးများတက်ရောက်ကြပါသည်။ကျင်းပပြီး တော်၀င်မိသားစုဝင်များနှင့်အစိုးရအရာရှိကြီးများ တက်ရောက်ကြသည်။ ယနေ့ခေတ်အသုဘအခမ်းအနားများကဲ့သို့ပင် ၎င်းအခမ်းအနားသည် တက်ရောက်လာသူများတစ်ခုခုသောအခမ်းအနားကျင်းပရာ၌တက်ရောက်လာသူများ ရေသွန်းလောင်းခြင်းကဲ့သို့ဖြစ်သည်၊တစ်ခုခုသောအခမ်းအနားကျင်းပရာ၌ သို့သော်သာမန်လူများပြုလုပ်သကဲ့သို့ရေကိုလက်သို့ရေသွန်းလောင်းခြင်းကဲ့သို့ဖြစ်သည်။ သို့သော် သာမန်လူများပြုလုပ်သကဲ့သို့ ရေကိုလက်သို့ မလောင်းပေ၊ နတ်ရွာလားသူ၏ ခြေထောက်ပေါ်၌လောင်းခြင်းဖြစ်သည်။ခြေထောက်ပေါ်၌ လောင်းခြင်းဖြစ်သည်။ {{Efn|An exception is when the king attends the funeral of a lower-ranking royal, in which he pours water over the deceased's chest.}} ချိုးရေတော်သုံးခြင်းပွဲ အခမ်းအနားပြီးဆုံးသည့်နောက်တွင် ဆံပင်တော်ကို အထက်သို့တစ်ခါ၊ ဆံတော်အောက်သို့ တစ်ခါ၊ ဖြီးလိုက်သည်။ အဆင့်မြင့်သည့် တော်ဝင်ဘွဲ့ရမင်းသမီးများအတွက်ကိုယ်ခန္ဓာပါ်တွင်ရွှေတော်ဝင်ဘွဲ့ရမင်းသမီးများအတွက် မျက်နှာဖုံးကိုယ်ခန္ဓာပါ်တွင်ရွှေမျက်နှာဖုံး (ဖယောင်းနှင့်အဖျော်ယမကာများကိုတံဆိပ်ခတ်ပြီးချိန်၊ ဆေး မထိုးမီအချိန်များတွင်)ကို ကိုတင်ထားတော်မူကြသည်။တင်ထားတော်မူကြသည်။ <ref name="Matichon 14 Oct 2016">{{Template:Cite news|title=เปิดข้อมูลโบราณราชประเพณี "สรงน้ำพระบรมศพและพระศพ"|url=https://www.matichon.co.th/news/322034|accessdate=29 September 2017|work=Matichon Online|date=14 October 2016|language=th-TH}}</ref>
အခြားတစ်ခုမှာ ''သုခံ သော့ပ်'' ရိုးရာအရ ကျင်းပခြင်း ဖြစ်သည်။ကျင်းပခြင်းဖြစ်သည်။ ကိုယ်ခန္ဓာကို ''ကော့ဒ်'' ထဲ၌ ချည်နှောင်ခြင်း,ချည်နှောင်ခြင်း၊ ထုပ်ပိုးခြင်းနှင့် နေရာချခြင်းကို ဆိုလိုပါသည်။ ''ဗုသမာလာ'' အရာရှိများသည် ရှေးခေတ်တရားရုံးတော်မှ တာ၀န်၀တ္တရားမျာအတိုင်း နတ်ရွာလားပြီးနောက် တော်ဝင်မသာတော်များ ထိန်းသိမ်းခြင်းအတွက် တာဝန်ရှိပါသည်။ မသာတော်ခန္ဓာကိုယ်ကိုအဖြူရောင်ဝတ်ဆင်ထားပြီးသင့်လျှော်သည့်မသာတော်ခန္ဓာကိုယ်ကို အဖြူရောင်ဝတ်ဆင်ထားပြီး သင့်လျှော်သည့် ဆက်စပ်ပစ္စည်းများဝတ်ဆင်ထားသည်။ ထို့နောက် ဆောင့်ေကြာင့်ထိုင့်သဏ္ဍာန်ဆောင့်ကြောင့်ထိုင့်သဏ္ဍာန် မသာတော်အား မသာတော်အားကြိုးမဲ့ကြိုးဖြင့်ချည်ပြီးကြိုးမဲ့ကြိုးဖြင့်ချည်ပြီး အဖြူရောင်အဝတ်ပတ်ထားသည်။ နောက်ဆုံးတွင် ခန္ဓာကိုယ်ကို ''ကော့ဒ်'' ထဲ၌ သန္ဓေသားအနေအထားမှာထားတော်မူရပါသည်။သန္ဓေသားအနေအထားမှာထားတော်မူရသည်။ ''ကော့ဒ်'' ၏အဖုံးနောက်ဆုံး၌မပိတ်မီ ''ဆန္ဒ'' (ချွန်ထားသောသရဖူ) ကိုမသာတော်ခန္ဓာကိုယ်၏ဦးခေါင်းပေါ်တွင် ''ထုံးတမ်း'' စဉ်လာအတိုင် တပ်ဆင်ထားရှိရသည်။ {{Efn|Some sources indicate that the ''chada'' is actually removed before the lid is closed, though some state that it is removed later when the ''kot'' is re-opened before cremation (see {{slink||Prior to cremation}}). In recent funerals where the body is placed in a Western style coffin, the ''chada'' is placed beside the body instead.}} <ref>{{Template:Cite web|title=พระชฎาห้ายอด ยังใช้ทรงพระบรมศพพระมหากษัตริย์เมื่อสวรรคต|url=https://www.silpa-mag.com/club/art-and-culture/article_3484|accessdate=4 October 2017|work=Silpa Wattanatham (Art & Culture Magazine)|date=19 October 2016|language=th-TH}}</ref>
=== ''ကော့ဒ်'' ===
ကော့ဒ်ကို ဘုံငါးဆင့်၏ထိပ်၌ ထားရှိသည်။တော်ဝင်မိသားစုမှ နတ်ရွာလားသည့် အဆင့်မြင့်အရာရှိများအားများသောအားဖြင့[[တော်ဝင်နန်းတော် (ဘန်ကောက်)|ဒူသေ့ဒ်i]] မဟာ ပြ[[တော်ဝင်နန်းတော် (ဘန်ကောက်)|သ]]တ် [[တော်ဝင်နန်းတော် (ဘန်ကောက်)|ပလ္လင်တော်ခန်းမl]] အတွင်၌ရက်ပေါင်းရာ[[တော်ဝင်နန်းတော် (ဘန်ကောက်)|မျှ ထားရှိ]]နေလေ့ရှိသည်။ ]]
( "ကွန်တိန်နာ" အဓိပ္ပာယ် သင်္ကသရိုက်ဘာသာ ကောသမှ'')'' ကော့ဒ် ဟူသည် ခေါင်း တလားအတွင်းရှိ ကွယ်လွန်သူ၏ကိုယ်တော်ကွယ်လွန်သူ၏ ဆံ့၍ကိုယ်တော်ဆံ့၍ အသုံးပြုရန် ကြီးမားသည့် သင်္ဂြိုဟ်တော် ဖြစ်ပါသည်။ ၎င်းပစ္စည်းကိုတော်ဝင်သူများအပြင် မြင့်မြတ်သောပုဂ္ဂိုလ်ဝင်များအတွက်အသုံးပြုသေးသည်။ သို့သော်အဆင့်မြင့်အစိုးရအရာရှိများအတွက် ယခုခေတ်အခါ၌ ခွင့်ပြုထားသည်။ ၎င်းပစ္စည်း တွင်ပုံစံနှစ်ခု ပါဝင်သည်။ ပုံမှန်အားဖြင့်တန်ဆာဆင်ထားသည့် အပြင်ဘက်အခွံနှစ်ခု၊ ဖွင့်ရိုးနှစ်ခုနှင့်ချွန်ထားသည့်အဖုံးတို့ပါရှိရာ ''လောင်ဟုလူသိများသည့်'' အတွင်းပိုင်းဆလင်ဒါကွန်တိန်နာဖြစ်သည်။ {{Efn|The meanings of ''kot'' and ''long'' have become swapped over time; according to some sources, ''long'' refers to the outer shell, while ''kot'' actually means the inner container.}} သေဆုံးသူအတွက် ၎င်းတို့၏ရာထူးနှင့်အဆင့်အတန်းအရခွင့်ပြုထားသည့် ကော့ဒ် ဆယ့်လေးမျိုးရှိသည်။ အမြင့်ဆုံးဖြစ်သည့် ''ကော့ဒ်'' ဗြကော့ဒ်ထောင်ယိုင်သည် ဘုရင်နှင့်အမြင့်ဆုံးသောတော်ဝင်မိသားစုဝင်များအတွက်ဖြစ်ပါသည်။ <ref name="Sarakadee 2012">{{Template:Cite journal|title=เรื่องพระโกศทรงพระศพ และการพระราชทานเพลิงพระศพ|journal=Sarakadee|date=December 2013|issue=286|url=http://www.sarakadee.com/2012/04/04/grand-funeral/|accessdate=29 September 2017|language=th}}</ref>
ယနေ့ခေတ် တော်ဝင်ဘွဲ့ရ အဆင့်မြင့်အရာရှိများ''အတွက် ကော့ဒ်'' သည်နန်းတော် [[တော်ဝင်နန်းတော် (ဘန်ကောက်)|ဒူသေ့တ် မဟာ ပြသတ် ပလ္လင် ခန်းမ၌]] ''ဘေန္ဆ'' ဟုလူသိများသည့်အလှဆင်ထားသည့် ပန်းပုတိုင်ခုံ ၌ ထားရှိပါသည်။ ဗုသယောင် ဟုလူသိများသည့်အထည်ရှည်ရှည်ကော့ဒ်ကို အတွင်းရှိ အဝတ်စနှင့် ချိတ်ထားကာအဖုံးအောက်တွင်ဖြတ်သန်းထားရှိစဉ် ''သဒပ္ပကောန်''ရိုးရာဓလေ့အစဉ်အလာအရ ကွယ်လွန်သူ၏ ရုပ်ကြွင်းနှင့်ချိတ်ဆက်ရန် တင်ကာထားရှိပါသည်။ ပြွန်အိုးတစ်လုံးထား ရှိသည်။ထိုအရာသည် မကောင်းသော အရာများ ယိုစီးကာ ကျရောက်စုပုံမည်ပြွန်အိုးဖြစ်ပါသည်။ မွှေးနံ့သာကိုမီးရှို့ခြင်းသည််းသည် မလိုလားအပ်သည့်အနံ့ကို ဖယ်ရှားခြင်းဖြစ်ပါသည်။ <ref name="Glossary">{{Template:Cite book|title=คำศัพท์ที่เกี่ยวเนื่องกับงานพระราชพิธีพระบรมศพ พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช|publisher=Fine Arts Department|url=https://www.m-culture.go.th/th/download/king9/Glossary_about_HM_King_Bhumibol_Adulyadej%27s_Funeral2.pdf|accessdate=1 October 2017}}</ref>
မီးသင်္ဂြိုဟ်ခြင်းမတိုင်မီရက်အနည်းငယ်အကြာတွင် ''ဗုသ မာလာ'' အရာရှိများသည် ''သုခံသော့ပ်'' တွင်အသုံးပြုသောပစ္စည်းများဖယ်ရှားခြင်း ရုပ်ကလပ်တော်ကိုကော့ဒ်အတွင်းမှ ဖယ်ရှားခြင်းကို ပြုလုပ်သည်။ သီးခြားမီးသင်္ဂြိုဟ်ရန်အတွက် တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းပြိုကွဲပျက်စီးသည့်အသားကို အရိုးများမှဖယ်ထုတ်ပစ်သည်။ ဖယ်ထုတ်ပစ်မည်ဖြစ်သော်လည်းဆေးကြောခြင်းလုပ်ငန်းစဉ်ကိုမလိုအပ်ပါ။ ''ဗြဘပ္ဘေါဆိုသည့်ခန္ဓာကိုယ်အရည်များနှင့်အတူ သုခံ သော့ပ်'' ပစ္စည်းများ, အဖြစ်လူသိများသည့် အခမ်းအနားငယ်အတွင်းမီးသဂြိုလ်ကြသည်ထဝိုင်ဗ''လီူဗြဘပ္ဘေါ ဖြစ်ပါသည်။'' (မသာတော်ကိုခေါင်းတလား၌တင်ထားသည့်မကြာသေးမီတော်ဝင်အသုဘအခမ်းအနားများအတွက်ဤသို့ပြုခြင်းမဟုတ်ပါ။ အခမ်းအနားကျင်းပသည့်နောက်ဆုံးအကြိမ်မှာ ၂၀၁၂ မင်းသမီးဘီဂျရာတနာ၏တော်ဝင်မီးသင်္ဂြိုဟ်ခြင်းမတိုင်မီဖြစ်သည်။ ) <ref name="Glossary">{{Template:Cite book|title=คำศัพท์ที่เกี่ยวเนื่องกับงานพระราชพิธีพระบรมศพ พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช|publisher=Fine Arts Department|url=https://www.m-culture.go.th/th/download/king9/Glossary_about_HM_King_Bhumibol_Adulyadej%27s_Funeral2.pdf|accessdate=1 October 2017}}</ref>
မီးသင်္ဂြိုဟ်အခမ်းအနားတွင် မေရုမတ် ''သို့မဟုတ် မေန်ဆီသို့ ကော့ဒ်ကိုယူဆောင်သွားရသည်။('' {{Section link||Funeral processions}} အောက်၌ပြသထားသည် {{Section link||Funeral processions}} ) သို့သော် သို့သော်တစ်ခါတစ်ရံတွင်မသာတော်ခန္ဓာကိုယ်သည်မပါရှိသော်ငြားလှည့်လည်ခြင်းရှိရာတစ်ခါတစ်ရံတွင်မသာတော်ခန္ဓာကိုယ်သည်မပါရှိသော်ငြား မနက်ခင်းမတိုင်မှီက၎င်းမသာတော်နေရာမှဖယ်ရှားခံရခြင်းဖြစ်သည်။လှည့်လည်ခြင်းရှိရာ မနက်ခင်းမတိုင်မှီက ၎င်းမသာတော်နေရာမှဖယ်ရှားခံရခြင်းဖြစ်သည်။ ၎င်းအမှုသည် ညတွင်လျှို့ဝှက်စွာဖြစ်သဖြင့်အလေ့အကျင့် ''လက်သော့ပ်'' (လူခန္ဓာကိုယ်ခိုးယူခြင်း) ဟုလူသိများသည်။ ၎င်းအမှုသည် လိုအပ်မှုအရသို့မဟုတ်အဆင်ပြေမှုအတွက်ပြုလုပ်ခြင်းဖြစ်သည်။ ဥပမာ - စီတန်းလှည့်လည်ရန်လမ်းကြောင်းနှင့်ဝေးသောနေရာများတွင်၊ သို့မဟုတ်၊ ''မျက်မှောက်ခေတ်'' တွင်ကိုယ်ထည်ကို ''ကော့ဒ်'' မဟုတ်သည့် ခေါင်းတလားထဲ၌နေရာချခြင်းဖြစ်သည်။ခေါင်းတလားထဲ၌ နေရာချခြင်းဖြစ်သည်။ ၎င်းသည် အယုဒ္ဒယဘုရင်များနှင့်သက်ဆိုင်သော အစဉ်အလာဟောင်းဖြစ်ပြီး တော်ဝင်ဈာပနအခမ်းအနားအတွင်း ၎င်းသည်အယုဒ္ဒယဘုရင်များနှင့်သက်ဆိုင်သောအစဉ်အလာဟောင်းဖြစ်ပြီးတော်ဝင်ဈာပနအခမ်းအနားအတွင်းအချိန်သက်သာစေပါသည်။အချိန်သက်သာစေပါသည်။ <ref name="lak sop">{{Template:Cite journal|title=ลักพระศพ-ลักศพ : ธรรมเนียมการพระศพในยามวิกาล|url=http://digi.library.tu.ac.th/index/0098/30-8-Jun-2552/10PAGE34-PAGE36.pdf|accessdate=22 October 2017}}</ref> <ref>{{Template:Cite web|url=http://www.nationmultimedia.com/detail/kingdomgrieves/30330048|title=Traditional ceremony of 'stealing the royal body' proceeds – The Nation|accessdate=25 October 2017}}</ref>
== မီးသင်္ဂြိုဟ်ခြင်းအခမ်းအနား ==
တော်ဝင်မီးသင်္ဂြိုဟ်ခြင်းအခမ်းအနားများသည်သမိုင်းကြောင်းအရပီပီပြင်ပြင်တည်ရှိပြီး၊တော်ဝင်မီးသင်္ဂြိုဟ်ခြင်းအခမ်းအနားများသည် သမိုင်းကြောင်းအရပီပီပြင်ပြင်တည်ရှိပြီး၊ နတ်ရွာစံပြီးဘုရင် ဈာပနမတိုင်မီနောက်ဆုံးနေ့၊ညဈာပနမတိုင်မီနောက်ဆုံးနေ့၊ ည ၁၄ရက်ကြာအတွက် ဗုဒ္ဓအားမီးပူဇော်ခြင်း၊ မီးရှူးမီးပန်းများနှင့်ပွဲတော်ကျင်းပခြင်းများပါဝင်ပါသည်။မီးရှူးမီးပန်းများနှင့် ပွဲတော်ကျင်းပခြင်းများပါဝင်သည်။ ယနေ့ ၎င်းအခမ်းအနားသည် ငါးရက်ခန့်ကြာရှည်လေ့ရှိပြီးအဓိကအားဖြင့်ငါးရက်ခန့်ကြာရှည်လေ့ရှိပြီး အဓိကအားဖြင့် မသာတော်ကို ''မေရုမတ် သို့ မေန်'' သို့ခေါ်ဆောင်သွားသည့်အသုဘအခမ်းအနားများ၊ မီးသင်္ဂြိုဟ်ခြင်းနှင့်သင်္ချိုင်းအကြွင်းအကျန်များနှင့်ပြာကိုနန်းတော်သို့ပြန်ပို့ခြင်းများပါဝင်သည်။မီးသင်္ဂြိုဟ်ခြင်းနှင့် သင်္ချိုင်းအကြွင်းအကျန်များနှင့် ပြာကိုနန်းတော်သို့ပြန်ပို့ခြင်းများပါဝင်သည်။ <ref name="Saimai">{{Template:Cite web|title=โบราณราชประเพณีเนื่องในการพระบรมศพและพระศพ|url=http://www.brh.thaigov.net/information/infor/c/c62/c62c/data/cr2c1.pdf|publisher=Bureau of the Royal Household|accessdate=1 October 2017}}</ref> ဤအပိုင်းသည်အမြင့်ဆုံးအဆင့်ရှိတော်ဝင်ဘုရင်များဤအပိုင်းသည် အမြင့်ဆုံးအဆင့်ရှိတော်ဝင်ဘုရင်များ (သနံလွင် တွင်ပြုလုပ်သောသူများ) အတွက် လက်ရှိ ရိုးရာဓလေ့များကို ''သုံး၍ မေရုမတ်နှင့်'' ''မေန်'' နှစ်မျိုးလုံးကိုရိုးရှင်းစွာဖော်ပြပါသည်။
=== ဈာပနစီတန်းခြင်း ===
== ဝေါဟာရ ==
ဤဝေါဟာရစကားသည်ဤဆောင်းပါးတွင်အသုံးပြုသောထိုင်းအသုံးအနှုန်းများကိုစာလုံးပေါင်းခြင်း၊ အသံထွက်ခြင်းနှင့်အဓိပ္ပာယ်ဖွင့်ဆိုချက်များပေးသည်။ ဝေါဟာရစီစဉ်ထားမှု ကိုအောက်၌ ဥပမာများဖြင့် ပြသထားသည်။ ထိုင်းဘာသာစကားသည်မူပိုင်ကိုဖြေရှင်းရန်အထူးမှတ်ပုံတင်ခြင်းကို ''[[ထိုင်းဘာသာစကား|ရာဇသပ်(ရာချဆပ်)]]'' ဟုခေါ်သည်။ ဤ ''ရွေ့'' ကားများသောအားဖြင့်ရှေ့ဆက် ''ဗြ'' ( {{glossaryTemplate:Lang|th|พระ}}မှ ညွှန်ပြသည် {{IPA-th|pʰráʔ|pron}} ) နှင့် ''ပရောမ္မာ'' (
{{term|root word}}
{{defn|Thai spelling • [pronunciation] • royal term, alternative royal term* (if applicable) <br />
definition and/or further explanation}}
{{glossary end}} ထိုင်းဘာသာစကားသည်မူပိုင်ကိုဖြေရှင်းရန်အထူးမှတ်ပုံတင်ခြင်းကို ''[[ထိုင်းဘာသာစကား|ရာဇသပ်(ရာချဆပ်)]]'' ဟုခေါ်သည်။ ဤ ''ရွေ့'' ကားများသောအားဖြင့်ရှေ့ဆက် ''ဗြ'' ( {{Template:Lang|th|พระ}}မှ ညွှန်ပြသည် {{IPA-th|pʰráʔ|pron}} ) နှင့် ''ပရောမ္မာ'' (
{{Template:Lang|th|บรม}} , {{IPA-th|bɔ̄.rōm.maʔ|}} ) ။ ဥပမာအားဖြင့် ကော့ဒ် တစ်ခု<small>(</small>''<small>(ဗြကော့ဒ်)အဖြစ်ရည်ညွှန်းခြင်းဖြစ်ပါသည်။ ရှင်ဘုရင်သို့မဟုတ်မိဖုရားတစ်ပါးအတွက်</small>'' အသုံးပြုရာ၌ ဗြပရောမ္မာအဖြစ်ရည်ညွှန်းခြင်းဖြစ်ပါသည်။<small>ကွင်း(_)" အတွင်းရှိစာသည် ထိုင်းအသံထွက်ဖြစ်ပါသည်။</small>
အောက်ပါစာရင်းများတွင်ကြယ်ပွင့် (*) သည်ဘုရင်သို့မဟုတ်ဘုရင်မအတွက်အသုံးပြုသောတော်ဝင်အသုံးအနှုန်းများကိုဆိုလိုပါသည်။
"အဌိ (အဋ္ဌိ)"{{glossary}}
{{term|atthi|''atthi''}}
{{glossary end}}အဌိ• (atti) : ဗြအဌိ, ▼{{defn|{{lang|th|[[:wikt:อัฐิ|อัฐิ]]}} • {{IPA-th|ʔàt.tʰìʔ||Th-อัฐิ.ogg}} • ''phra atthi'', ''phra boromma atthi'' * <br />
cremated remains (bones)}}
{{term|bencha|''bencha''}}
{{defn|{{lang|th|[[:wikt:เบญจา|เบญจา]]}} • {{IPA-th|bēn.tɕāː||Th-เบญจา.ogg}} • ''phra bencha'' <br />
five-tiered pedestal used to support the ''{{gli|kot}}''}}
{{term|buppho|''buppho''}}
{{defn|{{lang|th|[[:wikt:บุพโพ|บุพโพ]]}} • {{IPA-th|bùp.pʰōː||Th-บุพโพ.ogg}} • ''phra buppho'' <br />
lymph and bodily fluids}}
{{term|chittakathan|''chittakathan''}}
{{defn|{{lang|th|[[:wikt:จิตกาธาน|จิตกาธาน]]}} • {{IPA-th|tɕìt.tà.kāː.tʰāːn||Th-จิตกาธาน.ogg}} • ''phra chittakathan'' <br />
pyre (located within the ''{{gli|men}}'' or ''{{gli|merumat}}''); referred to as ''choeng takon'' ({{lang|th|เชิงตะกอน}}) for commoners}}
{{term|dok mai chan|''dok mai chan''}}
{{defn|{{lang|th|ดอกไม้จันทน์}} • {{IPA-th|dɔ̀ːk.máj.tɕān||Th-ดอกไม้จันทน์.ogg}} <br />
sandalwood flower; an artificial flower ritually burned during cremation}}
{{term|kot|''kot''}}
{{defn|{{lang|th|[[:wikt:โกศ|โกศ]]}} • {{IPA-th|kòːt||Th-โกศ.ogg}} • ''phra kot'', ''phra boromma kot'' * <br />
funerary urn}}
{{term|lak sop|''lak sop''}}
{{defn|{{lang|th|ลักศพ}} • {{IPA-th|lák.sòp|}} • ''lak phra sop'', ''lak phra boromma sop'' * <br />
"stealing of the body"; the practice of moving the body from its place of enshrinement at night, before the funeral procession}}
{{term|long|''long''}}
{{defn|{{lang|th|ลอง}} • {{IPA-th|lɔ̄ːŋ||Th-ลอง.ogg}} • ''phra long'' <br />
inner or outer layer of the funerary urn; sometimes considered part of the ''{{gli|kot}}'', other times considered distinct from it,
as the terms have switched meanings over time}}
{{term|men|''men''}}
{{defn|{{lang|th|[[:wikt:เมรุ|เมรุ]]}} • {{IPA-th|mēːn||Th-เมรุ.ogg}} • ''phra men'' <br />
crematorium}}
{{term|merumat|''merumat''}}
{{defn|{{lang|th|[[:wikt:เมรุมาศ|เมรุมาศ]]}} • {{IPA-th|mēːrú.mâːt||Th-เมรุมาศ.ogg}} • ''phra merumat'' <br />
crematorium; historically referred to the very large ones built for kings and queens, now mostly resembling ''{{gli|men}}'' in appearance, though the term is still reserved for kings and queens}}
{{term|pha-op|''pha-op''}}
{{defn|{{lang|th|[[:wikt:ผอบ|ผอบ]]}} • {{IPA-th|pʰàʔɔ̀p||Th-ผอบ.ogg}} <br />
small jar or urn; in this context, used to contain the royal ashes (''{{gli|sarirangkhan}}'')}}
{{term|phra kot chan|''phra kot chan''}}
{{defn|{{lang|th|พระโกศจันทน์}} • {{IPA-th|pʰrá.kòːt.tɕān||Th-พระโกศจันทน์.ogg}} <br />
''{{gli|kot}}'' with outer shell of carved sandalwood, used for cremation}}
{{term|phra kot phra atthi|''phra kot phra atthi''}}
{{defn|{{lang|th|พระโกศพระอัฐิ}} • {{IPA-th|pʰrá.kòːt.pʰráʔàt.tʰìʔ||Th-พระโกศพระอัฐิ.ogg}} • ''phra kot phra boromma atthi'' <br />
small ''{{gli|kot}}'' for containing the cremated remains (''{{gli|atthi}}'')}}
{{Anchor|phra Kot Thong Yai}}{{term|Phra Kot Thong Yai}}
{{defn|{{lang|th|พระโกศทองใหญ่}} • {{IPA-th|pʰrá.kòːt.tʰɔ̄ːŋ.jàj||Th-พระโกศทองใหญ่.ogg}} <br />
name of the ''{{gli|kot}}'' of highest rank, lit. "great gold ''kot''"}}
{{Anchor|phra Yannamat Sam Lam Khan}}{{term|Phra Yannamat Sam Lam Khan}}
{{defn|{{lang|th|พระยานมาศสามลำคาน}} • {{IPA-th|pʰrá.jāːn.na.mâːt.sǎːm.lām.kʰāːn||Th-พระยานมาศสามลำคาน.ogg}} <br />
name of the royal palanquin (''{{gli|yannamat}}'') used to transport the ''{{gli|kot}}'' during the funeral processions, lit. "three-beamed royal palanquin"}}
{{term|phusa mala|''phusa mala''}}
{{defn|{{lang|th|ภูษามาลา}} • {{IPA-th|pʰūː.sǎː.māː.lāː||Th-ภูษามาลา.ogg}} <br />
ancient court office responsible for maintaining the king's wardrobe, as well as cutting the king's hair, holding the king's umbrella, and attending to bodies of royals (specifically ''{{gli|sukam sop}}'') after death; its officials are referred to as ''chao phanak-ngan phusa mala'' ({{lang|th|เจ้าพนักงานภูษามาลา}})}}
{{term|phusa yong|''phusa yong''}}
{{defn|{{lang|th|ภูษาโยง}} • {{IPA-th|pʰūː.sǎː.jōːŋ||Th-ภูษาโยง.ogg}} • ''phra phusa yong'' <br />
long strip of cloth leading from the lid of the ''{{gli|kot}}'' or coffin and laid in front Buddhist monks during ''{{gli|sadappakon}}'' or ''bangsukun''; referred to as ''pha yong'' ({{lang|th|ผ้าโยง}}) for commoners}}
{{term|prakhom yam yam|''prakhom yam yam''}}
{{defn|{{lang|th|ประโคมย่ำยาม}} • {{IPA-th|pra.kʰōːm.jâm.jāːm||Th-ประโคมย่ำยาม.ogg}} <br />
to play ceremonial music to mark each three-hour period of the day}}
{{term|sadappakon|''sadappakon''}}
{{defn|{{lang|th|สดับปกรณ์}} • {{IPA-th|sa.dàp.pa.kɔ̄ːn||Th-สดับปกรณ์.ogg}} <br />
offering of cloth to Buddhist monks on behalf of the dead; referred to as ''bangsukun'' ({{lang|th|บังสุกุล}}, from Pali ''[[paṃsukūla]]'') for commoners; may also refer to the specific chant used for such rituals, i.e. ''satta pakaraṇa''}}
{{term|sarirangkhan|''sarirangkhan''}}
{{defn|{{lang|th|สรีรางคาร}} • {{IPA-th|sa.rīː.rāːŋ.kʰāːn||Th-สรีรางคาร.ogg}} • ''phra sarirangkhan'', ''phra boromma sarirangkhan'' * <br />
cremated ashes}}
{{term|sop|''sop''}}
{{defn|{{lang|th|[[:wikt:ศพ|ศพ]]}} • {{IPA-th|sòp||Th-ศพ.ogg}} • ''phra sop'', ''phra boromma sop'' * <br />
dead body}}
{{term|sukam sop|''sukam sop''}}
{{defn|{{lang|th|สุกำศพ}} • {{IPA-th|sù.kām.sòp||Th-สุกำศพ.ogg}} <br />
tying, wrapping and placing of the body in the ''{{gli|kot}}'' or coffin; referred to as ''mat tra sang'' ({{lang|th|มัดตราสัง}}) for commoners}}
{{term|tham phra buppho|''tham phra buppho''}}
{{defn|{{lang|th|ถ้ำพระบุพโพ}} • {{IPA-th|tʰâm.pʰrá.bùp.pʰōː||Th-ถ้ำพระบุพโพ.ogg}} <br />
jar hidden beneath the ''{{gli|bencha}}'' to collect bodily fluids (''{{gli|buppho}}'') draining from the ''{{gli|kot}}''}}
{{term|thawai phloeng phra buppho|''thawai phloeng phra buppho''}}
{{defn|{{lang|th|ถวายเพลิงพระบุพโพ}} • {{IPA-th|tʰa.wǎj.pʰlɤ̄ːŋ.pʰrá.bùp.pʰōː||Th-ถวายเพลิงพระบุพโพ.ogg}} <br />
cremation of the bodily fluids (''{{gli|buppho}}'') collected in the ''{{gli|tham phra buppho}}'', along with the materials used for ''{{gli|sukam sop}}''}}
{{term|yannamat|''yannamat''}}
{{defn|{{lang|th|[[:wikt:ยานมาศ|ยานมาศ]]}} • {{IPA-th|jāːn.na.mâːt||Th-ยานมาศ.ogg}} • ''phra yannamat'' <br />
[[palanquin]], carried by men on their shoulders, used to transport the ''{{gli|kot}}''}}
▲{{glossary end}}အဌိ• (atti) : ဗြအဌိ,
ဗြပရောမ္မာ အဌိ*
ထပ်မံ၍မီးသင်္ဂြိုဟ် (အရိုးဓါတ်များအား)
ကော့ဒ်ကိုထောက်ထားမည့် ခုံ၅ခုကိုသုံးပါ။
အရည် (သားငန်ရည်)များနှင့် ကိုယ်တွင်းအရည်များ
"စိတကဓါန် (ချိတကထန်)"
မီးသင်္ဂြိုဟ်စင်တော် ( မေရုမတ် သို့ မေန် အနီးနား၌ရှိသည်။); 'ချိင်တကောန်'ဟူ၍လည်း ရည်ညွှန်းထားသည်။
စန္ဒကူးသား ပန်းပွင့်; ဈာပနအတွင်းလောင်ကျွမ်းရန် လူဖန်တီးထားသည့် ပန်းပွင့်
ဈာပနအိုး( ပိုက်ခေါင်းပါသည့် အိုးကြီး)
"မသာတော်ဝှက်ခြင်း ဓလေ့"; ညအခါ၌ နေရာမှ မီးသင်္ဂြိုဟ်တော်မူမည့် နေရာသို့ပြောင်းရွှေခြင်း အစီအစဉ်။
"လောင်"
င်
<br />{{Notelist}}{{Template:Reflist}}
[[ကဏ္ဍ:ထိုင်း ယဉ်ကျေးမှု]]
| 