ယွန်းထည်: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ

Yun-de (ယွန်း-ထည်) သည် ဗမာအခေါ်[[ဗမာ]]အခေါ် ယွန်းထည်ပစ္စည်းများဖြစ်ပြီး လက်မှုပညာကို Pan yun ( ပန်းယွန်း ) ဟု ခေါ်သည်။ ယွန်းသည် မြန်မာ (ယခင် ဗမာ) သစ်တောများတွင် အရိုင်းပေါက်နေကြသော အရောင်တင်ဆီ ထွက်သော သစ်ပင်ဖြစ်သည့် Melanorrhoea usitatissima (မီလာနို် ဟိုရီးယား ယူဆီတတ်တီစီမ) သို့မဟုတ် Thitsee (သစ်စေး) မှ ခြစ်ထုတ်ထားသော အစေး ဖြစ်သည်။[2] ၎င်းသည် အဝါဖျော့ အရောင်ရှိပြီး လေနှင့် ထိ တွေ ့ပါက အမည်းရောင်အဖြစ် ပြောင်းသွားသည်။ စုတ်တံဖြင့် သုတ်သောအခါ သို့မဟုတ် အပေါ်မှ အုပ်သော အခါ ၎င်းသည် ရေငွေ ့ သို့မဟုတ် အပူထိတွေ ့ခြင်း အတိုင်းအတာပမာဏ သက်ရောက်မှုများကို ခံနိုင်ရည်ရှိ သည့် မာကျောသော ပြောင်လက်သည့် ချောမွတ် မျက်နှာပြင်တစ်ခု ဖြစ်ပေါ်သည်။

Bayinnaung (ဘုရင့်နောင်) ၏ ၁၅၅၅ - ၁၅၆၂ အတွင်း အောင်မြင်မှုများနှင့် လက်အောက်ခံအဖြစ် သွတ်သွင်း ခဲ့ သော Manipur (မဏိပူရ) ၊ Bhamo (ဗန်းမော်) ၊ Zinme (ဇင်းမယ်) ၊ (Chiang Mai) (ချင်းမိုင်) နှင့် Linzin (လင်ဇင်း) (Lan Xang) (လန်ဇီး) နှင့် Yunnan (ယူနန်) သွားရာလမ်းကြောင်းတွင် အပေါ်ဘက် Taping (တိုင်ပင်) နှင့် Shweli ([[ရွှေလီ]]) မြစ်ကြောင်းတစ်လျှောက်မှ ကျွမ်းကျင်သော လက်မှုပညာရှင် အများအပြားကို ဗမာပြည်သို့ ခေါ်ဆောင်လာခဲ့သည်။ ယွန်းဟု ခေါ်သော ပို၍ အနုစိတ်သော အမျိုးအစားဖြစ်သည့် ဗမာ့ယွန်း ထည်ပစ္စည်းများသည် ချင်းမိုင်ဒေသရှိ ယွမ် သို့မဟုတ် Laos Shan (လာအို့စ် ရှမ်း) လူမျိုးစုများ၏ လက်မှုပညာ များကို တင်ပို့ခြင်းဖြင့် ထိုအချိန်အတွင်းက စတင်မိတ်ဆက်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်ဟု ယူဆကြသည်။