စိုးသိမ်း၊ ဦး၊ ဂျီစီဘီအေ: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ

ဦးစိုးသိမ်းသည်'''ဦးစိုးသိမ်း'''သည် မြန်မာ သက္ကရာဇ် ၁၂၄၇ ခု (ခရစ် သက္ကရာဇ် ၁၈၈၅) ခုနှစ်၊ သီတင်းကျွတ်လတွင် ရေနံချောင်းမြို့၌ အဘ ဦးအောင်မြတ် အမိ ဒေါ်မေတို့မှ ဖွားမြင်သည်။ ဦးစိုးသိမ်း၏ မိဘများမှာ တွင်းစားမျိုးရိုးများ ဖြစ်ကြသည်။ မောင်စိုးသိမ်း ၅ နှစ်သား အရွယ်ခန့်တွင် ရေနံချောင်းမြို့ ဝက်ချုပ် ဆရာတော်ထံတွင် ၆ နှစ်ခန့်မျှ ပညာ သင်ကြားခဲ့သည်။ ၁၂၅၉ ခုနှစ်မှ ၁၂၆၅ ခုနှစ်အထိ ပြည်မြို့ အထက်တန်းကျောင်း၌ ပညာ သင်ကြားခဲ့သည်။ ၁၂၆၆ ခုနှစ်မှ ၁၂၆၈ ခုနှစ်အထိ မန္ဈလေးမြို့ စိန့်ပီတာ အထက်တန်းကျောင်း၌ ပညာ သင်ကြားခဲ့သည်။ နှစ်ကျောင်းလုံး၌ အင်္ဂလိပ်မြန်မာ နှစဘာသာတို့ကို သင်ကြားခဲ့သည်။ ထို့နောက် ၁၂၆၉ ခုနှစ်တွင် ရေနံချောင်းမြို့သို့ ပြန်လာပြီးလျှင် ဘီအိုစီ ကုမ္ပဏီတွင် အလုပ်လုပ်သည်။

ဤသို့ ပညာသင်ကြားနေပြီး ဒေသန္ဈ ရဗဟုသုတ အလို့ငှာ မက္ကဆီကိုနိုင်ငံ၊ ကနေဒါနိုင်ငံ၊ ဟာဝိုင်းယန် ကျွန်းစု၏ မြို့တော် ဟိုနိုလူလူ စသည်များသို့ လည်းကောင်း၊ အင်္ဂလန်၊[[အင်္ဂလန်]]၊ စကော့တလန်၏[[စကော့တလန်]]၏ အိုင်ယာလန်၊[[အိုင်ယာလန်]]၊ ပြင်သစ်၊[[ပြင်သစ်]]၊ ဂျာမနီ၊[[ဂျာမနီ]]၊ အီတလီ၊[[အီတလီ]]၊ ဟော်လန်၊[[ဟော်လန်]]၊ ဆွစ်ဇာလန်၊[[ဆွစ်ဇာလန်]]၊ [[ဘယ်လဂျီယန်]] စသည့် နိုင်ငံများသို့ လည်းကောင်း၊ အီဂျစ်၊[[အီဂျစ်နိုင်ငံ|အီဂျစ်]]၊ အိန္ဒိယ၊[[အိန္ဒိယ]]၊ သီဟိုဠ် ([[သီရိလင်္ကာနိုင်ငံ|သီရီလင်္ကာ]])၊ တရုတ်၊[[တရုတ်]]၊ [[ထိုင်းနိုင်ငံ|ယိုဒယား]]၊ ယိုဒယား၊[[မလေး ကျွန်းဆွယ်|မလာယုကျွန်းဆွယ်]] စသည့် အာရှတိုက် နိုင်ငံများသို့ လည်းကောင်း အနှံ့အပြား လှည့်လည်ခဲ့လေသည်။ ၁၂၈၄ ခုနှစ် (၁၉၂၂) ခုနှစ်ခန့်တွင် မြန်မာပြည်သို့ ပြန်ရောက်ရှိ ခဲ့လေသည်။

ဤကဲ့သို့ အမျိုးသား ပညာရေး အဖွဲ့တွင် ဆောင်ရွက်နေဆဲ ဦးစိုးသိမ်းသည် [[ဂျီစီဘီအေ]] (မြန်မာနိုင်ငံလုံး ဆိုင်ရာ မြန်မာ အသင်းချုပ်ကြီး) အသင်းတွင် အရေးပါ အရာရောက်သူတို့နှင့် အဆက်အသွယ် ပြုသည်။ သူ၏ ရိုးသားမှုကြောင့် အများ၏ ယုံကြည် လေးစားခြင်းကို ခံရသည်။ ထိုအတွင်း ဦးချစ်လှိုင်၏ ဂျီစီဘီအေ သည် ၁၂၈၆ ခုနှစ်တွင် ၂ ခြမ်း ကွဲလေသည်။ ဤသို့ ၂ ခြမ်း ကွဲသောအခါ ဦးစိုးသိမ်းကို ကြည်ညိုသူတို့က ဦးစိုးသိမ်းအား ဂျီစီဘီအေ အသင်း၏ ဥက္ကဋ္ဌ အဖြစ် တင်မြှောက်ရန် စီစဉ်ကြသည်။ ရွှေဘိုမြို့တွင် ၁၂၈၇ ခု၊ နယုန်လပြည့်ကျော် ၁၁ ရက်နေ့တွင် စတင် ကျင်းပသော (၁၂) ကြိမ်မြောက် ဂျီစီဘီအေ အသင်း အစည်းအဝေး၌ ဦးစိုးသိမ်းအား ဥက္ကဋ္ဌကြီး အဖြစ် တင်မြှောက်ကြသည်။ ‘သမ္မတ ဦးချစ်လှိုင်’ ဟု ခေါ်တွင်သော အစဉ်အလာတိုင်း ‘သမ္မတ ဦးစိုးသိမ်း’ ဟု အမည်တွင်လာသည်။