ပိဋကတ် သုံးပုံ: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ

'''ပိဋကတ် သုံးပုံ''' ဆိုသည်မှာ [[ဂေါတမဘုရား|ဗုဒ္ဓမြတ်စွာဘုရား]] သက်ရှိထင်ရှားရှိစဉ် လေးဆယ့်ငါးဝါ ကာလအတွင်း ဟောကြားခဲ့သော တရားတော် (ဗုဒ္ဓဝစန) များကို ဗုဒ္ဓ [[ပရိနိဗ္ဗာန်]] စံတော်မူပြီးနောက် ရေးသား မှတ်တမ်းတင်ထားသော စာပေများကို ခေါ်ဆိုပေသည်။ ပိဋကတ်ဟူသည် ခြင်းတောင်းဟု အနက်အဓိပ္ပါယ်ထွက်သည်။ အနောက်တိုင်း ပညာရှင်တို့က ပိဋကတ်ဟူသော ပုဒ်ကို ဗုဒ္ဓ၏ တရားတော်များ သိုလောင်ရာ ရတနာသိုက်ဟု အဓိပ္ပါယ်ကောက်ယူဖွင့်ဆိုကြသည်။<ref name=''ဒေါက်တာတင်ဆွေ''>Dr. Tin Swe,MBBS,Ph.D - Illustrated History of Buddha's Sasana (Vol.2. 1990)</ref> ဂေါတမမြတ်စွာဘုရား၏ "အနေကဇာတိသံသာယံ" အစချီကာ "ဝယဓမ္မာ သင်္ခါရာ အပ္ပာဒေန သမ္ပာဒေထ" အဆုံး လေးဆယ့်ငါးဝါ ကာလပါတ်လုံး လှည့်လည်ဟောကြားထားသော အဆုံးအမ တရားတော်များကို မြတ်စွာဘုရား [[ခန္ဓပရိနိဗ္ဗာန်စံ|ခန္ဓပရိနိဗ္ဗာန်]] စံအပြီး သုံးလအကျော် (ခရစ်တော်မပေါ်မီ -ဘီစီ ၄၈၃) တွင် တတိယသာဝက ရှင်မဟာကဿပ၊ရှင်မဟာကဿဖ၊ ဝိနည်း ဧတဒ်ရ အရှင်ဥပါလိနှင့် သတိမမေ့မလျော့သည့်အရာ၊ ပညာလျင်သည့်အရာစသည့် ဧတဒ်ငါးဘွဲ့ရ ညီတော်အာနန္ဒာ အမှူးပြုသော ပဋိသမ္ပိဒဆဒ္ဓအဘိဉာဉ်ရဟန္တာအရှင်မြတ် အပါး ၅၀၀က ခုနှစ်လတိုင်တိုင် အမျိုးအစားအလိုက်၊ အရွယ်အစားအလိုက် စနစ်တကျ စုစည်းပြီး စုပေါင်းရွတ်ဆိုပြီး မှတ်တမ်းခဲ့ပြီးနောက် ပိဋကတ်သုံးပုံ စတင်ပေါ်ပေါက်ခဲ့ပါတယ်။

*ဝိနည်းပိဋကတ်တွင်သုတ္တန်ပိဋကတွင် ၂၁၀၀၀၊

* [[ဒီဃနိကာယ်|ဒီဃနိကာယ]] = ရှည်သောသုတ်များကိုရှည်လျားသော ဒေသနာတော်များ အစု။ စုပေါင်းထားခြင်း။

* [[မဇ္ဈိမနိကာယ်|မဇ္ဈိမနိကာယ]] = မရှည်မတို သုတ်များကိုအလယ်အလတ် အလယ်အလတ်သုတ်တို့ကိုဒေသနာများ စုပေါင်းထားခြင်း။အစု။

* [[သံယုတ္တနိကာယ်|သံယုတ္တနိကာယ]] = တရားသဘောအဖြင့်လည်းကောင်း၊ ဟောကြားချက်အားဖြင့်လည်းကောင်း တူသည်ဖြစ်၍ ယှဉ်တွဲသင့်သည့် သုတ်တို့ကိုဒေသနာတို့ကို ယှဉ်တွဲ၍ စုပေါင်းထားခြင်း။

* [[အင်္ဂုတ္တနိကာယ်|အင်္ဂုတ္တရနိကာယ]] = အင်္ဂါတစ်ခုစီ ကျော်လွန်သည့် သုတ်များကိုဒေသနာများကို စုပေါင်းထားခြင်း။ တနည်းဆိုသော် တစ်ပါး၊ နှစ်ပါး၊ သုံးပါးစသည့် ၁၁-မျိုးအထိ တရားသဘော အင်္ဂါရပ်များကို တိုး၍ တိုး၍ ကျော်လွန် ပိုမိုပြဆိုအပ်သော သုတ်အသီးသီးတို့ကို စုပေါင်းထားခြင်း။

* [[ခုဒ္ဒကနိကာယ်|ခုဒ္ဒကနိကာယ]] = အတိုင်းအရှည်ပမာဏအားဖြင့် တိုသောသုတ်များကိုတိုသောဒေသနာများ စုပေါင်းထားခြင်း။အစု။<ref name=''ကျမ်းဦးမှတ်ဖွယ်များ''/>