ယူနိုက်တက်ကင်းဒမ်းနိုင်ငံ: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ

စာကြောင်း ၅၆၈ -
အစားအသောက်နှင့် အဝတ်အစားများကိုလည်း ကြပ်တည်း ချွေတာစွာ ရာရှင်စနစ်ဖြင့် ပေးရလေသည်။ လူတိုင်း စေ့ငှအောင် ရရှိသော်လည်း နွားနို့၊ ဥ၊ အမဲသားငါးနှင့် သစ်သီးများ အလွန် ရှားပါးလေသည်။ အထည်စက်ရုံများကလည်း စစ်သုံး ပစ္စည်းများသာ လုပ်ကိုင်လေ၏။ ဇိမ်ခံပစ္စည်းများအပေါ် အကောက်ခွန်နှုန်း မြှင့်ထား၍ အမြတ်တော်ကြေးများကိုလည်း နှစ်ဆမက တိုးထားလေ၏။ ယောကျာ်း၊ မိန်းမမဟူ အမှုထမ်း နိုင်သူမှန်သမျှ စစ်တပ်နှင့် စစ်တပ်အတွက် ကူညီပေးသည့် ဌာနများတွင် ဝင်ရောက် ဆောင်ရွက်ပေးကြရလေသည်။
 
စစ်ပြီး ဗြိတိန်နှင့် လေဘာအစိုးရ ။ ။ ၁၉၄၅ ခုနှစ် စစ်ကြီးအပြီးတွင် ဗြိတိန် ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပရာ လေဘာပါတီက အနိုင်ရ၍ လေဘာအစိုးရသည် ဗြိတိန်ကို အုပ်ချုပ်ခဲ့သည်။ ၁၉၅ဝ ပြည့်နှစ် ရွေးကောက်ပွဲတွင်လည်း လေဘာပါတီကသာ အနိုင်ရခဲ့၏။ ထိုသို့ လေဘာပါတီ အစိုးရဖြစ်ရခြင်းမှာ ၁၉၃၁ ခုနှစ်မှစ၍ ပထမဆုံးအကြိမ် တစ်ပါတီ အစိုးရ ဖြစ်လာခြင်းပေတည်း။ ဝန်ကြီးချုပ်မှာ လေဘာပါတီ ခေါင်းဆောင် ကလီမင့် အက်တလီ ဖြစ်ပေသည်။ါ်လာ အကူအညီ ယူရလေ
စစ်ပြီး ဗြိတိန်နှင့် လေဘာအစိုးရ။ ။ ၁၉၄၅ ခုနှစ် ဥရောပစစ်ကြီးအပြီးတွင် ဗြိတိန် ရွေးကောက်ပွဲ
တော့၏။ ကျောက်မီးသွေး၊ အဝတ်အထည်နှင့်အဝတ်အထည်နှ ် အစားအစာ
ကျင်းပရာ လေဘာပါတီက အနိုင်ရ၍ လေဘာအစိုးရ ဗြိတိန်
များလည်း အလွန်ရှားပါးခဲ့လေသည်။
ကို အုပ်ချုပ်ခဲ့သည်။ ၁၉၅ဝ ပြည့်နှစ် ရွေးကောက်ပွဲတွင်လည်း
လေဘာကသာ အနိုင်ရခဲ့၏။ ထိုသို့ လေဘာတို့ အစိုးရ
ဖြစ်ရခြင်းမှာ ၁၉၃၁ ခုနှစ်မှစ၍ ပထမဆုံးအကြိမ် တစ်ပါတီ
အစိုးရ ဖြစ်လာခြင်းပေတည်း။ ဝန်ကြီးချုပ်မှာ လေဘာ
ခေါင်းဆောင် ကလီမင့် အက်တလီ ဖြစ်ပေသည်။
ဗြိတိန်သည် ကမ္ဘာစစ်ကြီး၏ဒဏ်ကို အလူးအလဲ ခံလိုက်
ရသဖြင့် လေဘာအစိုးရသည် ဗြိတိန်ကို ပြန်လည် ထူထောင်
ရန် များပြားကြီးလေးလှသော ပြဿနာများနှင့် ရင်ဆိုင်ရ၏။
 
ထိုအတေအတွင်း ကျယ့်ပြန့်သော ဗြိတိသျှ အင်ပါယာတွင် အပြောင်းအလများ ရှိလာလေ၏။ ၁၉၄၇ ခုနှစ်တွင် အိန္ဒိယ
ပင်လယ်ရပ်ခြား၌ ဗြိတိန်၏ အရင်းအနှီး မြှုပ်နှံထားသမျှ
ိင်ငံ၌ အိန္ဒိယနှင့် ပါကစ္စတန်ဟု သီးခြားနိ ုင်နှစ်ခုခွဲပ ြီးလ ျှင်
တို့မှာလည်း စစ်အတွင်းက သုံးလိုက်ရသဖြင့် ကုန်သွား
ဒိုမီနီယန်အုပ်ချုပ်ရေးဒိမီနီယန်အုပ်ချုပ်ရေး ပေးလိုက်လေသည်။ ၁၉၄၈ ခုနှစ်တွင်
လေပြီ။ ထိုကြောင့် ဗြိတိန်ကို ပြန်လည်ထူထောင်နိုင်ရန်
မြန်မာနိုင်ငံသည်မြ်မာနို င်ငံသည် လွတ်လပ်သော ပြည်ထောင်စု သမ္မတနိုင်ငံ
အမေရိကန်နှင့် ကနေဒါမှ ဒေါ်လာ အကူအညီ ယူရလေ
ဖြစ်လာသည်။ဖြ်လာသည်။ သီဟိုဠ်ကျွန်းလည်းသီဟိုဠ်ကျွ န်းလည်း ထိုနှစ်၌ပင် ဒိုမီနီယန်နိုင်ငံ
တော့၏။ ကျောက်မီးသွေး၊ အဝတ်အထည်နှင့် အစားအစာ
အဆင့်အတန်းသို့အဆ့်အတန်းသို့ ရောက်ရှိလေသည်။ ၁၉၄၉ ခုနှစ် ဧပြီလတွင်
များလည်း အလွန်ရှားပါးခဲ့လေသည်။
အိင်ယာလန်နို င်ငံသည် ဗြိတိသျှ ဓနသဟာယနို င်ငံထဲမှ ခွဲထွက်၍
လွတ်လပ်သောလွ်လပ်သော သမ္မတနိုင်ငံ ဖြစ်လာလေသည်။
 
ထိုအတောအတွင်း ကျယ်ပြန့်သော ဗြိတိသျှ အင်ပါယာတွင်
အပြောင်းအလဲများ ရှိလာလေ၏။ ၁၉၄၇ ခုနှစ်တွင် အိန္ဒိယ
နိုင်ငံ၌ အိန္ဒိယနှင့် ပါကစ္စတန်ဟု သီးခြားနိုင်ငံနှစ်ခုခွဲပြီးလျှင်
ဒိုမီနီယန်အုပ်ချုပ်ရေး ပေးလိုက်လေသည်။ ၁၉၄၈ ခုနှစ်တွင်
မြန်မာနိုင်ငံသည် လွတ်လပ်သော ပြည်ထောင်စု သမ္မတနိုင်ငံ
ဖြစ်လာသည်။ သီဟိုဠ်ကျွန်းလည်း ထိုနှစ်၌ပင် ဒိုမီနီယန်နိုင်ငံ
အဆင့်အတန်းသို့ ရောက်ရှိလေသည်။ ၁၉၄၉ ခုနှစ် ဧပြီလတွင်
အိုင်ယာလန်နိုင်ငံသည် ဗြိတိသျှ ဓနသဟာယနိုင်ငံထဲမှ ခွဲထွက်၍
လွတ်လပ်သော သမ္မတနိုင်ငံ ဖြစ်လာလေသည်။
 
လေဘာပါတီသည် ဆိုရှယ်လစ်ဝါဒ ရှိသည်နှင့်အညီ ကုမ္ပဏီလုပ်ငန်းကြီးများကို ပြည်သူပိုင် ပြုလုပ်၏။ ထိုကြောင့်ထို့ကြောင့် ကျောက်မီးသွေးလုပ်ငန်း၊ကျောက်မီးသွေး အင်္ဂလန်ဘဏ်တိုက်ကြီး၊လုပ်ငန်း၊ အင်္ဂလန် ဘဏ်တိုက်ကြီး၊ လျှပ်စစ်နှင့် ဓာတ်ငွေ့လုပ်ငန်း၊ဓာတ်ငွေ့ လုပ်ငန်း၊ မီးရထား မီးရထားဌာနတို့ကိုဌာနတို့ကို ပြည်သူပိုင် ပြုလုပ်ခဲ့လေ၏။ ထိုနောက်ထို့နောက် ဗြိတိန်နိုင်ငံတွင်း၌ မြေနှင့် ပစ္စည်းများကို ပြည်သူပိုင် ဖြစ်စေ၍ ယင်းတို့၏ အဆမတန် ဈေးကြီးမြင့်ခြင်းကို ပိတ်ပင်နိုင်ရန် ၁၉၄၈ ခုနှစ် ဇူလိုင်လ ၁ ရက်နေ့တွင်ရက်တွင် မြို့ပြစီမံကိန်းဥပဒေကိုမြို့ပြ စီမံကိန်း ဥပဒေကို ပြုလုပ်လေ၏။ ထိုဥပဒေသည် ဂရိတ်ဗြိတိန်နိုင်ငံကြီး၏ဂရိတ် ဗြိတိန် နိုင်ငံကြီး၏ ပြန်လည် ပြန်လည်ထူထောင်ရေးကိုလည်းထူထောင်ရေးကိုလည်း အကူအညီ ဖြစ်စေသည်။
 
လေဘာပါတီသည် ဆိုရှယ်လစ်ဝါဒ ရှိသည်နှင့်အညီ ကုမ္ပဏီလုပ်ငန်းကြီးများကို ပြည်သူပိုင် ပြုလုပ်၏။ ထိုကြောင့် ကျောက်မီးသွေးလုပ်ငန်း၊ အင်္ဂလန်ဘဏ်တိုက်ကြီး၊ လျှပ်စစ်နှင့် ဓာတ်ငွေ့လုပ်ငန်း၊ မီးရထားဌာနတို့ကို ပြည်သူပိုင် ပြုလုပ်ခဲ့လေ၏။ ထိုနောက် ဗြိတိန်နိုင်ငံတွင်း၌ မြေနှင့် ပစ္စည်းများကို ပြည်သူပိုင် ဖြစ်စေ၍ ယင်းတို့၏ အဆမတန် ဈေးကြီးမြင့်ခြင်းကို ပိတ်ပင်နိုင်ရန် ၁၉၄၈ ခုနှစ် ဇူလိုင်လ ၁ ရက်နေ့တွင် မြို့ပြစီမံကိန်းဥပဒေကို ပြုလုပ်လေ၏။ ထိုဥပဒေသည် ဂရိတ်ဗြိတိန်နိုင်ငံကြီး၏ ပြန်လည်ထူထောင်ရေးကိုလည်း အကူအညီ ဖြစ်စေသည်။
 
၁၉၅၁- ခုနှစ်တွင် လေဘာအစိုးရ ကျပြီးနောက်ပြုတ်ကျပြီးနောက် ကွန်ဆားဗေးတစ်အစိုးရ တက်လာလေသည်။ ဝင်စတန် ချာချီဝန်ကြီးချုပ်ချာချီ ဝန်ကြီးချုပ် ဖြစ်လာသည်။ ထိုနောက်ထို့နောက် ဆာအန်ထော်ရီ အီဒင်က ဝန်ကြီးချုပ်ရာထူးကို ဆက်ခံသည်။ ထိုနောက် မက္ကမီလန် ခေါင်းဆောင်သော ကွန်ဆားဗေးတစ် အစိုးရက ဗြိတိန်နိုင်ငံကို အုပ်ချုပ်ခဲ့သည်။ ၁၉၆၃ ခုနှစ်တွင် ကျန်းမာရေး အခြေအနေကြောင့် မက္ကမီလန် ဝန်ကြီးချုပ် ရာထူးမှ နုတ်ထွက်လိုက်သောအခါ ဆာအယ်လက်ဒေါက်ကလပ်ဟုမ်းက ဆက်ခံခဲ့သည်။ သို့သော် ၁၉၆၄-ခုနှစ် ရွေးကောက်ပွဲတွင် လေဘာပါတီ အနိုင်ရ၍ ပါတီခေါင်းဆောင် ဟာရိုးဝီလ်ဆင်သည် ဝန်ကြီးချုပ်ဖြစ်လာလေသည်။<ref>မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း၊ အတွဲ(၁၀)</ref>
 
၁၉၅၁-ခုနှစ်တွင် လေဘာအစိုးရ ကျပြီးနောက် ကွန်ဆားဗေးတစ်အစိုးရ တက်လာလေသည်။ ဝင်စတန် ချာချီဝန်ကြီးချုပ် ဖြစ်လာသည်။ ထိုနောက် ဆာအန်ထော်ရီ အီဒင်က ဝန်ကြီးချုပ်ရာထူးကို ဆက်ခံသည်။ ထိုနောက် မက္ကမီလန် ခေါင်းဆောင်သော ကွန်ဆားဗေးတစ် အစိုးရက ဗြိတိန်နိုင်ငံကို အုပ်ချုပ်ခဲ့သည်။ ၁၉၆၃ ခုနှစ်တွင် ကျန်းမာရေး အခြေအနေကြောင့် မက္ကမီလန် ဝန်ကြီးချုပ် ရာထူးမှ နုတ်ထွက်လိုက်သောအခါ ဆာအယ်လက်ဒေါက်ကလပ်ဟုမ်းက ဆက်ခံခဲ့သည်။ သို့သော် ၁၉၆၄-ခုနှစ် ရွေးကောက်ပွဲတွင် လေဘာပါတီ အနိုင်ရ၍ ပါတီခေါင်းဆောင် ဟာရိုးဝီလ်ဆင်သည် ဝန်ကြီးချုပ်ဖြစ်လာလေသည်။<ref>မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း၊ အတွဲ(၁၀)</ref>
 
== ကိုးကား ==