အသံဖလှယ်ခြင်း: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ
Content deleted Content added
Content in this edit is from the existing English Wikipedia article at en:Transcription; see its history for attribution. |
Translated "As Theory" Section. Pulled in "Further reading" and "External links" sections. |
||
စာကြောင်း ၁၃ -
အသံထွက်သဒ္ဒဗေဒနည်းဖြင့် အသံဖလှယ်ခြင်းနည်းလမ်းသည် ဘာသာစကား၏ အသံထွက် သဘာဝကို အဓိကအရေးပေးသောကြောင့်၊ သဒ္ဒဗေဒဆိုင်ရာ ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာခြင်း သုတေသနတွင် အများဆုံး အသုံးကျပါသည်။
တစ်ခြားတစ်ဖက်တွင်လည်း အရေးစနစ်ကိုအခြေခံ အသံဖလှယ်ခြင်း၌ (ရည်ရွယ်သည့် ဘာသာစကားနှင့် ရေးထုံးများအပေါ်မူတည်ပြီး) ဝေါဟာရနှင့် စကားလုံးဖွဲ့စည်းပုံ အစိတ်အပိုင်းတို့သည် အသံထွက်နှင့်အတူ ပါဝင်ပတ်သက်နေတတ်ပါသည်။ ထိုကြောင့် ဤစနစ်သည် အပြောစကား၏ အဓိပ္ပါယ်နှင့် ပတ်သက်သော ရှုထောင့်မှ သုတေသနပြုမည်ဆိုလျှင် သုံးရန် ပိုပြီးအဆင်ပြေပါသည်။ အသံထွက်သဒ္ဒဗေဒနည်းဖြင့် အသံဖလှယ်ခြင်းနည်းလမ်းသည် သိပ္ပံနည်းကျသဘောအရ သိသိသာသာ ပိုမိုစနစ်ကျသည်၊ သို့သော် ၎င်းသည် လေ့လာရန်ခက်ခဲသည်၊ မှန်ကန်သောအသံဖလှယ်ခြင်းကို ရယူရန် အချိန်ပိုကြာပြီး၊ ရရှိလာသော အသံဖလှယ်စကားလုံးကို အသုံးပြုနိုင်သော ဧရိယာမှာ အရေးစနစ်ကိုအခြေခံ အသံဖလှယ်ခြင်းကြောင့် ရရှိသောစကားလုံးနှင့်ယှဉ်လျှင် ပိုမိုနည်းပါးသည်။
==သီအိုရီအရ==
ပြောဆိုသော ဘာသာစကားကို စာဖြင့်ရေးသားထားသော သင်္ကေတများပေါ်သို့ ကိုယ်စားပြုဖေါ်ပြခြင်းသည် ထင်သလောက် ရိုးရှင်းလွယ်ကူသည့်လုပ်ငန်းစဉ်မဟုတ်ပါ။ စာအရေးအသားဆိုသည်မှာ အကန့်အသတ်ရှိသော (တစ်ခုနှင့်တစ်ခု)ရှင်းလင်းစွာကွဲပြားခြားနားသည့် (distinct and discrete) သင်္ကေတများ အသုံးပြုကာ အဓိပ္ပါယ်ဖေါ်ပြနိုင်ရန် တတ်နိုင်သမျှ အကောင်းဆုံးဖြစ်အောင်ဖန်တီးထားမှု တစ်ခုဖြစ်သည်။ အခြားတစ်ဖက်တွင် ပြောဆိုသောဘာသာစကားသည် အကန့်အသတ်မရှိသောအစိတ်အပိုင်းများဖြင့် ဖွဲ့စည်းထားသော စဉ်ဆက်မပြတ် သီးခြားစီခွဲထုတ်ရန် မဖြစ်နိုင်သော ဖြစ်စဉ်တစ်ရပ် ဖြစ်ပြီး၊ ထိုအစိတ်အပိုင်းများကို တစ်ပိုင်းစီခွဲခြားရန်နှင့် အမျိုးအစားခွဲ သတ်မှတ်ရန် ကြိုတင်သတ်မှတ်ထားသောစနစ်မရှိသဖြင့် အကျိုးဆက်အားဖြင့် စကားသံမှ စကားလုံးသို့ ကိုယ်စားပြုဖေါ်ပြနိုင်သည့် အသင့်အသုံးပြုနိုင်သော နည်းလမ်းများ မရှိပါ။
စာစောင်စာတမ်းများက အသံဖလှယ်ခြင်းသည် ခက်ပဲနှင့် ပြုလုပ်ရန် မဖြစ်နိုင်ကြောင်း မပျက်မကွက် မကွဲမလွဲ ညွှန်ပြကြသည်။ ဘက်မလိုက်သည့် အသံဖလှယ်ခြင်းစနစ်သည် မရှိနိုင်သည့် အပြင် မဖြစ်နိုင်ပါ။ လူမှုရေး ယဉ်ကျေးမှုဆိုင်ရာ ဗဟုသုတသည် အသံဖလှယ်ချက်တစ်ခု ရေးဆွဲပြုလုပ်သည်နှင့် ၎င်းအတွင်းသို့ ပါဝင်ပတ်သက်လွှမ်းမိုးမှု ရှိလာပါတော့သည်။ အသံဖလှယ်ချက်တစ်ခု၏ ဖွဲ့စပ်ပုံတွင် လူမှုရေး ယဉ်ကျေးမှုဆိုင်ရာ လွှမ်းမိုးချက်ကို အသေအချာတွေ့ရှိနိုင်သည်။
==နောက်ထပ်ဖတ်ရန်==
*Hepburn, A., & Bolden, G. B. (2013). The conversation analytic approach to transcription. In J. Sidnell & T. Stivers (Eds.), The handbook of Conversation Analysis (pp. 57–76). Oxford: Blackwell. [https://www.academia.edu/1128693/Hepburn_A._and_Bolden_G._2013_._The_conversation_analytic_approach_to_transcription PDF]
*DuBois, John / Schuetze-Coburn, Stephan / Cumming, Susanne / Paolino, Danae (1992): Outline of Discourse Transcription. In: Edwards/Lampert (1992), 45-89.
*Ehlich, K. (1992). HIAT - a Transcription System for Discourse Data. In: Edwards, Jane / Lampert, Martin (eds.): Talking Data – Transcription and Coding in Discourse Research. Hillsdale: Erlbaum, 123-148.
*Ehlich, K. & Rehbein, J. (1976) Halbinterpretative Arbeitstranskriptionen (HIAT). In: Linguistische Berichte (45), 21-41.
*Haberland, H. & Mortensen, J. (2016) Transcription as second order entextualisation: The challenge of heteroglossia. In: Capone, A. & Mey, J. L. (eds.): Interdisciplinary Studies in Pragmatics, Culture and Society, 581-600. Cham: Springer.
*Jenks, C.J. (2011) Transcribing Talk and Interaction: Issues in the Representation of Communication Data. Amsterdam: John Benjamins.
*MacWhinney, Brian (2000): The CHILDES project: tools for analyzing talk. Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum.
*Rehbein, J.; Schmidt, T.; Meyer, B.; Watzke, F. & Herkenrath, A. (2004) Handbuch für das computergestützte Transkribieren nach HIAT. In: Arbeiten zur Mehrsprachigkeit, Folge B (56). [http://www.exmaralda.org/files/azm_56.pdf Online version]
*Ochs, E. (1979) Transcription as theory. In: Ochs, E. & Schieffelin, B. B. (ed.): Developmental pragmatics, 43-72. New York: Academic Press.
*Sacks, H.; Schegloff, E. & Jefferson, G. (1978) [http://pubman.mpdl.mpg.de/pubman/item/escidoc:2376846/component/escidoc:2376845/Sacks_1974_simplest_systematics.pdf A simplest systematics for the organization of turn taking for conversation]. In: Schenkein, J. (ed.): Studies in the Organization of Conversational Interaction, 7-56. New York: Academic Press.
*Selting, Margret / Auer, Peter / Barden, Birgit / Bergmann, Jörg / Couper-Kuhlen, Elizabeth / Günthner, Susanne / Meier, Christoph / Quasthoff, Uta / Schlobinski, Peter / Uhmann, Susanne (1998): Gesprächsanalytisches Transkriptionssystem (GAT). In: Linguistische Berichte 173, 91-122.
*Selting, M., Auer, P., Barth-Weingarten, D., Bergmann, J., Bergmann, P., Birkner, K., Couper-Kuhlen, E., Deppermann, A., Gilles, P., Günthner, S., Hartung, M., Kern, F., Mertzlufft, C., Meyer, C., Morek, M., Oberzaucher, F., Peters, J., Quasthoff, U., Schütte, W., Stukenbrock, A., Uhmann, S. (2009): Gesprächsanalytisches Transkriptionssystem 2 (GAT 2). In: Gesprächsforschung (10), 353-402. [http://www.gespraechsforschung-ozs.de/heft2009/px-gat2.pdf Online version]
==ပြင်ပလင့်ခ်များ==
*[http://www.linguistics.ucsb.edu/projects/transcription/index.html Transcription in Action - website from UC Santa Barbara]
*[http://www.exmaralda.org/hiat/en_index.html Documentation and examples for the HIAT transcription system]
*[http://www.paultenhave.nl/Transcription.html Transcription - a website with resources for transcription in conversation analysis]
| |||