ကက်သလစ် အသင်းတော်: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ

အရေးမကြီး ရိုမန်ကတ်သလစ် စာမျက်နှာကို ကက်သလစ် အသင်းတော် သို့ Saw Aye Chan Maungက ရွှေ့ခဲ့သည်: Based on modern usage in Myanmar Catholic Churches.
No edit summary
စာတွဲများ: မိုဘိုင်းလ် တည်းဖြတ် မိုဘိုင်းလ် app တည်းဖြတ် အန်းဒရွိုက် app တည်းဖြတ်
စာကြောင်း ၁ -
'''ကက်သလစ် အသင်းတော်''' သို့မဟုတ် '''ရိုမန်ကက်သလစ် အသင်းတော်'''သည် ကမ္ဘာပေါ်တွင် ဘာသာဝင်ဦးရေ အများဆုံး ခရစ်ယာန်အသင်းတော် တစ်ခုဖြစ်ပြီး၊ ၂၀၁၈ ခုနှစ် စာရင်းအရ ပျမ်းမျှ ဘာသာဝင်ဦးရေ ၁.၃ ဘီလီယံ ရှိသည်။ ကမ္ဘာ့သက်တမ်းအရင့်ဆုံးနှင့် အကြီးဆုံး အဖွဲ့အစည်း တစ်ခုဖြစ်သည်နှင့်အညီ ကက်သလစ်အသင်းတော်သည် သမိုင်းတစ်လျှောက်လုံးနှင့် အနောက်တိုင်းယဉ်ကျေးမှု ဖွံ့ဖြိုးမှုတို့တွင် အဓိက အခန်းကဏ္ဍ၌ ပါဝင်ခဲ့သည်။ အသင်းတော်ကို '''ပုပ်ရဟန်းမင်းကြီး'''ဟုခေါ်သော '''ရောမမြို့‌ရှိ ဆရာတော်'''က ဦးစီးဦးဆောင်ပြုသည်။ အသင်းတော်၏ ပင်မအုပ်ချုပ်ရေးဌာနမှာ [[ဗာတီကန်စီးတီး|ဗာတီကန်]]ဖြစ်သည်။
{{cleanup|date=၂၃ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၁၈}}
ရိုမန်ကက်သလစ် ခေါ် ကက်သလစ် အသင်းတော်သည် အစောဆုံး နှင့် အကြီးမားဆုံး ခရစ်ယာန် သာသနာဖြစ်သည်။ တည်ထောင်သူမှာ ယေဇူး(ယေရှု)(Jesus) ကိုယ်တော်တိုင်ပင်ဖြစ်သည်။ ပထဦးဆုံး ပုပ်ရဟန်းမင်းကြီးမှာ စိန်ပီတာ (ပေတရူ / ပေတရူး / St.Peter)ရှင်ပေတရု ဖြစ်သည်။ မာတင်လူသာ (၁၄၈၃-၁၅၄၆) မှ ပရိုတက်စတင့်ဂိုဏ်ခွဲတည်ထောင်ပြီး၊ လူသာရီယာန်၊ မက်သဒစ်၊ နှစ်ခြင်း၊ ပရက်ပါတိုးရီယန် ..စသဖြင့် ခရစ်ယန်ဂိုဏ်းခွဲများစွာပေါ်ထွန်းလာသည်။ ယခုလက်ရှိ ပုပ်ရဟန်းမင်းကြီးမှာ ပုပ်ရဟန်းမင်းကြီး ဖရန်စစ် ဖြစ်သည်။ ၂၀၁၆ခုနှစ် စာရင်းအရ ကမ္ဘာ့လူဦးရေ ၇.၆ ဘီလီယံတွင် ကက်သလစ်ဘာသာဝင် ၁.၃ ဘီလီယံရှိသည်။
 
ကက်သလစ်တို့၏ ခရစ်ယာန်ယုံကြည်ခြင်းသည် '''နိုင်စန် ခရိ(ဒ်)''' (Nicene Creed) ဟုခေါ်သော '''ယုံကြည်ခြင်းအချုပ်'''ပေါ်တွင် အခြေခံထားသည်။ ကက်သလစ်အသင်းတော်သည် '''[[ယေရှု]] ခရစ်တော်''' ကိုယ်တိုင် တည်ထောင်ထား၍ '''တစ်ခုတည်းဖြစ်သော၊ သန့်ရှင်းသော၊ တစ်လုံးတစ်ဝတည်းဖြစ်သော၊ တမန်တော်ကြီးများမှ ဆင်းသက်လာသော အသင်းတော်'''ဖြစ်ကြောင်း သွန်သင်သည်။ ဆရာတော်များသည် ‌ခရစ်တော်၏ တမန်တော်များ အရိုက်အရာကို ဆက်ခံသောသူများ ဖြစ်ပြီး ပုပ်ရဟန်းမင်းကြီးသည် '''တမန်တော်[[ရှင်ပေါလု]]'''၏ အရိုက်အရာကို ဆက်ခံသူဖြစ်သည်ဟု သွန်သင်သည်။ ကက်သလစ်အသင်းတော်သည် Sacred Tradition ဟုခေါ်သော '''အသင်းတော်၏ ထုံးထမ်းစဉ်လာ'''ဖြင့်၊ မူလခရစ်ယာန်ယုံကြည်ခြင်း (original Christian faith) နှင့် မမှားမယွင်းသောသွန်သင်ချက် (infallibility) ကို ဆက်လက် ထိန်းသိမ်းထားခဲ့သည်။
 
 
ကက်သလစ်အသင်းတော်တွင် '''စက္ကမင်မင်္ဂလာ''' သို့မဟုတ် '''စက္ကရမင်တူး''' (Sacraments) ဟုခေါ်သော မင်္ဂလာ (၇) ပါးရှိပြီး၊ '''ကိုယ်တော်မြတ် စက္ကရမင်မင်္ဂလာ''' သို့မဟုတ်''' ကိုယ်တော်မြတ် စက္ကရမင်တူး''' (Eucharist) မှာ အရေးပါဆုံးနှင့် အခြေခံအကျဆုံး ဖြစ်သည်။ ၎င်း စက္ကမင်တူးကို '''မစ္ဆားတရားတော်''' (mess) ဟုခေါ်သော ဝတ်ပြုပွဲတွင် ခရစ်ယာန်ထုံးထမ်း အစဉ်အလာနှင့်အညီ ပြုလုပ်ကြသည်။ ကက်သလစ်အသင်းတော်သည် မစ္ဆားတရားတော်အတွင်း ဦးဆောင်သူ ဘုန်းတော်ကြီး၏ ကောင်းချီးပေးဆုတောင်းခြင်းအားဖြင့် ပူဇော်ထားသော ပေါင်မုန့်နှင့် စပျစ်ရည်သည် ခရစ်တော်၏ အသားတော်နှင့် အသွေးတော်အဖြစ် ပြောင်းလဲသွားကြောင်းကို သွန်သင်သည်။
၂၀၁၈ခုနှစ်ဗာတီကန် သန်းခေါင်းစာရင်းအရ ကမ္ဘာပေါ်တွင် ကက်သလစ်ဘာသာဝင်များနေထိုင်ရာ နိုင်ငံကြီး (၁၀) နိုင်ငံ နှင့် ဘာသာဝင်ဦးရေအများဆုံးနိုင်ငံများ -
ကက်သလစ်အသင်းတော်တွင် '''အပျိုစင်[[မာရိ]]'''အား '''ဘုရားရှင်၏မယ်တော်''' (Mother of God) နှင့် '''ကောင်းကင်ဘုံဘုရင်မ''' (Queen of Heaven) အဖြစ် သတ်မှတ်တင်မြောက်ကာ သဒ္ဓါကြည်ညိုကြသည်။ ကက်သလစ်သွန်သင်မှုတွင် '''ဂရုဏာရှင်ယေဇူး''' (Divine Mercy) အား ရိုသေလေးမြတ်ခြင်း၊ ဧဝံဂေလိသတင်းကောင်းဟောပြောခြင်း (evangelization of the Gospel) နှင့် ကက်သလစ်လူမှုဆက်ဆံရေးသွန်သင်ချက် (Catholic social teaching) များလည်း ပါဝင်သည်။ ကက်သလစ်လူမှုဆက်ဆံရေးသွန်သင်ချက်သည် နာမကျန်းသူများနှင့် ဆင်းရဲသားများ အကူအညီပေးခြင်းကဲ့သို့သော စေတနာ့ဝန်ထမ်းအလုပ်များနှင့် သနားဂရုဏာလုပ်ငန်းများ ဖြစ်သည်။ ကက်သလစ်အသင်းတော်သည် ကမ္ဘာ့အကြီးဆုံး ပညာရေးနှင့် ကျန်းမာရေး အထောက်အပံ့ပေးသည့် အစိုးရမဟုတ်သောအဖွဲ့အစည်း ဖြစ်သည်။
 
ကက်သလစ်အသင်းတော်သည် အနောက်တိုင်း ဒဿနအတွေးအခေါ်၊ ယဉ်ကျေးမှု၊ အနုပညာနှင့် သိပ္ပံတို့ကို လွှမ်းမိုးခဲ့သည်။
၁၀။ အာဂျင်းတီးနား - ၄၀. ၈ သန်း
 
၂၀ ရာစုနှောင်းပိုင်းမှစ၍ ကက်သလစ်အသင်းတော်သည် အသင်းတော်၏ လိင်မှုကိစ္စဆိုင်ရာ သွန်သင်ချက်များ၊ အမျိုးသမီးဘုန်းတော်ကြီးများ မရှိခြင်းနှင့် ဘုန်းတော်ကြီးများ၏ လိင်အကြမ်းဖက်မှုဖြစ်စဉ်များအပေါ် ဝေဖန်မှုများ ရှိလာခဲ့သည်။
၉။ ကွန်ဂိုနိုင်ငံ - ၄၃. ၂ သန်း
 
==အမည်နာမ==
၈။ စပိန်နိုင်ငံ - ၄၃. ၃ သန်း
ကက်သလစ် ([[ဂရိ]]: καθολικός၊ အဓိပ္ပာယ်: စကြဝဠာတစ်ခုလုံးနှင့် သက်ဆိုင်သော ၊ [[အင်္ဂလိပ်]]: Catholic) ဟူသော အသုံးအနှုန်းကို ၂ ရာစုအစောပိုင်းတွင် အသင်းတော်အား ဖော်ပြရန် ပထမဆုံးအသုံးပြုခဲ့သည်။
 
၇။ ကိုလံဘီယာနိုင်ငံ - ၄၅ . ၃ သန်း
 
၆။ ပြင်သစ်နိုင်ငံ - ၄၈. ၃ သန်း
 
၅။ အီတလီနိုင်ငံ - ၅၈. ၀ သန်း
 
၄။ အမေရိကန်နိုင်ငံ - ၇၂. ၃ သန်း
 
၃။ ဖိလိပိုင်နိုင်ငံ - ၈၃. ၆ သန်း
 
၂။ မက္ကစီကိုနိုင်ငံ - ၁၁၀. ၉ သန်း
 
၁။ ဘရာဇီးနိုင်ငံ - ၁၇၂. ၂ သန်း တို့ဖြစ်ကြပါသည်။ အခြားသောနိုင်ငံများကိုမူဆက်လက်လေ့လာနိုင်ပါသည်။
 
 
 
၂၀၁၅ အသင်းတော် သန်းခေါင်းစာရင်းအရ ဆေးကြောခြင်းခံယူသူ ၁၂. ၅ သန်းတိုးပွားလာခဲ့ကြောင်းကို ၂၀၁၇ အောက်တိုဘာလ ၂၂ ရက်နေ့တွင် ကျင်းပသော ကမ္ဘာ့သာသနာပြုနေ့၌ ထုတ်ပြန်ကြေညာ ထားခြင်းဖြစ်ပါသည်။
 
 
 
အာဖရိကတိုက်မှာ ကက်သလစ်လူဦးရေ ၂၂၂သန်း ရှိပြီး ကမ္ဘာ့လူဦးရေရဲ့ ၁၉. ၄၂ % ရာခိုင်နှုန်းရှိပြီး အမေရိကတိုက်မှာတော့ ကက်သလစ်လူဦးရေ ၆၃၅ သန်းရှိပြီး ကမ္ဘာ့လူဦးရေရဲ့ ၆၃.၆ % ရာခိုင်နှုန်းရှိပါသည်။ ဥရောပတိုင်မှာတော့ ၂၈၅ သန်းခန့်ရှိပြီး ကမ္ဘာ့လူဦးရေရဲ့ ၃၉. ၈၇% ရာခိုင်နှုန်းရှိပြီး တို့ အာရှတိုက်မှာတော့ ၁၄၁ သန်းရှိပြီး ကမ္ဘာ့လူဦးရေရဲ့ ၃. ၂၄%ရာခိုင်နှုန်းရှိရှိပါသည်။၂၀၁၂ ခုနှစ်အရ ကလေးလူကြီး ဆေးကြောခြင်းခံယူကြသူဦးရေမှာ ၁၆. ၄သန်းကျော်ရှိနေပါသည်။ ဆရာတော်ကြီးများအရေအတွက်မှာ ၅၁၃၃ ဦးဖြစ်ပြီး သာသနာရဟန်းနှင့်အသင်းဂိုဏ်းဝင် ရဟန်းတော်များမှာ- ၄၁၄၃၁၃ ကျော်ခန့်ရှိကာ အာရှတိုက် နှင့် အာဖရိကတိုက်တို့မှ ရဟန်းအရေအတွက်တိုးတက်များပြားလာခဲ့ပါသည်။ သို့သော် ဥရောပတိုက် နှင့် အမေရိကတိုက်တို့မှာတော့ ရဟန်းအရေအတွက်အနည်းငယ်ကျဆင်းနေတာကိုတွေ့ရပါသည်။၂၀၀၇ မှ နောက်ပိုင်းနှစ်များတွင် ရဟန်းအရေအတွက်တိုးလာတာကိုတွေ့ရပါသသည်။ တစ်သက်တာ ဒီကင်များအရေအတွက်မှာ - ၄၂၁၀၄ ဦးရေခန့်ရှိနေပြီး တစ်သက်တာခံယူထားသော ဒီကင်အများစုဟာ အမေရိက နဲ့ ဥရောပတိုက်တို့မှာ နေထိုင်ကြပါသည်။ ယာယီသစ္စာခံယူသူ နဲ့ ထာဝရသစ္စာခံယူထားသော သီလရှင်များအရေအတွက်မှာ ကမ္ဘာပေါ်တွင်- ၇၀၂၅၂၉ ဦးရေကျော်ရှိနေပါသည်။ ဗာတီကန် သန်းခေါင်းစာရင်းမဝင်သေးသော လူဦးရေ အရေအတွက်မှာ- ၄.၈ သန်းခန့်ရှိမည်ဟု ယူဆရပါသည်။ ဘာလို့လည်းဆိုရင် ဗာတီကန်ကို စာရင်းအတိအကျမပို့နိုင်တဲ့နိုင်ငံတွေရှိနေပါသေးသည်။ ( တရုတ် နဲ့ မြောက်ကိုးရီးယား)။ တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံမှာတော့ နိုင်ငံရဲ့ ၁၂% ရာခိုင်နှုန်း ကျော်ဟာ ကက်သလစ်များဖြစ်ကြသည်။ ကက်သလစ်အသင်းတော်ကြီးဟာ ကမ္ဘာပေါ်မှာ ပရဟိတ လုပ်ငန်းလုပ်ကိုင်တဲ့ အသင်းတော်ကြီး အဖွဲ့အစည်းအဖြစ် နံပါတ် ၁ နေရာမှာရပ်တည်နေပါသည်။ ကမ္ဘာပေါ်မှာ အသင်းတော်ကြီးရဲ့ ကျောင်းပေါင်း ၂၁၆၅၄၈ ကျော်ရှိနေပြီး၊ ကျောင်းသူကျောင်းသားပေါင်း- သန်း (၆၀) ကျော်တက်ရောက်နေပါသည်။ အသင်းတော်ကြီး၏ လူမှုဖွံ့ဖြိုးရေးလုပ်ငန်း၊ ပရဟိတ၊ မေတ္တာရေးလုပ်ငန်း၊ ဆေးရုံများ၊ အနာကြီးရောဂါသည်များအတွက်ကျောင်းများ၊ မိဘမဲ့ဂေဟာ၊ ဘိုးဘွားရိပ်သာ နှင့်အခြားကျောင်းပေါင်းမှာ - ၁၁၈၀၀၀ ကျော်ဖြင့် လုပ်ငန်းများဆောင်ရွက်လျှက်ရှိနေပါသည်။ အာဖရိကတိုက်မှာ - ကက်သလစ်အသင်းတော်ကြီးမှ လုပ်ငန်းများတွင်ကျယ်စွာလုပ်ကိုင်လျှက်ရှိနေပါသည်။ ကက်သလစ်ဆေးရုံပေါင်း- ၁၁၃၇ ခု ကက်သလစ်ဆေးပေးခန်း- ၅၃၇၅ ခု ကက်သလစ်ဘိုးဘွားရိပ်သာ- ၁၈၄ ခု ကက်သလစ်နာတာရှည်ရောဂါသည်များအတွက်-၁၂၈၅ခု ကက်သလစ်မိဘမဲ့ဂေဟာကျောင်း- ၂၀၃၇ ကျောင်း မိသားစုများပြုပြင်ကုသရေးကျောင်း- ၁၆၇၃ ခု၊ ပညာပေးရေးကျောင်းပေါင်း- ၂၈၈၂ ခု၊ ဆင်းရဲသားများအတွက်ကျောင်းပေါင်း- ၁၃၆၅ ခု၊ အခြေခံပညာရေးကျောင်းပေါင်း- ၉၃၃၁၅ ခု၊ အလယ်တန်းကျောင်းပေါင်း- ၄၂၂၃၄ ခု၊ အထက်တန်းကျောင်းသူကျောင်းသားပေါင်းဦးရေ- ၁၉၆၈၈၂၈ ဦးရေ၊ နှင့် တက္ကသိုလ် ကျောင်းသူ၊ ကျောင်းသားပေါင်းအရေအတွက်မှာ- ၃၀၈၈၂၀၈ ဦးရေဖြင့် အသင်းတော်ကြီးက မိမိတို့တတ်နိုင်သမျှဖြင့် ကမ္ဘာကြီး လောကလူသားများကို အကျိုးပြု လုပ်ငန်းများလုပ်ကိုင်ဆောင်ရွက်လျှက်ရှိနေပါသည်။
 
== ကိုးကား ==