ကောလိပ်မြိုင်: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ

No edit summary
စာတွဲများ: မိုဘိုင်းလ် တည်းဖြတ် မိုဘိုင်းလ် app တည်းဖြတ်
အရေးမကြီးNo edit summary
စာကြောင်း ၁ -
ကောလိပ်မြိုင် (၁၉၃၂-၁၉၉၄) သည် မြန်မာနိုင်ငံသား သဘင်အနုပညာရှင် ဖြစ်သည်။ ကိုယ်ပိုင်တေးများဖြင့်သာ ဖျော်ဖြေလေ့ရှိပြီး '''ပြည်ချစ်မယ်'''ဘွဲ့ ရဖူးသည်။{{Infobox အတ္ထုပ္ပတ္တိ
{{Infobox အတ္ထုပ္ပတ္တိ
| အမည် = ကောလိပ်မြိုင်
| ဓာတ်ပုံ = 95P15122.JPG
စာကြောင်း ၁၇ -
| ကွန်ယက် =
}}
== ငယ်ဘဝ ==
== ကောလိပ်မြိုင် ==
၁၉၃၂ ခုတွင် ဓနုဖြူမြို့ လေးထပ်ပိုင်းအရပ်နေ ရွှေပန်းထိမ်ဆရာ ဦးညွန့်မောင်နှင့် ဒေါ်ရှိန်တို့မှ မွေးသည်။ အမည်ရင်းမှာ မလှမြိုင် ဖြစ်သည်။ အမေ၏မောင်မှာ မင်းသား ရွှေမန်းမောင်စိန် ဖြစ်သည်။
မြန်မာ့အငြိမ့်သဘင်လောကတွင် ကိုယ်ပိုင်တေးသီချင်းများဖြင့်သာ မြန်မာဟန်မပျက် သီဆိုဖျော်ဖြေ ကပြလေ့ရှိသူ အငြိမ့်မင်းသမီး ကောလိပ်မြိုင်မှာ တစ်ချိန်က ပြည်သူ့အချစ်တော်အဖြစ် '''ပြည်ချစ်မယ်'''ဘွဲ့ကို ရရှိခဲ့ဖူးသူ ဖြစ်ပါသည်။
 
== အနုပညာခရီး ==
မလှမြိုင်သည် ငယ်စဉ်ကပင် အဆိုအက ဝါသနာပါသူ ဖြစ်သဖြင့်ဝါသနာပါ၍ အသက် (၁၂)နှစ် သမီးအရွယ်ကပင်နှစ်အရွယ်ကပင် ဇာတ်သဘင်အဖွဲ့သို့မင်းသမီးအဖြစ် မင်းသမီး တစ်လက်အဖြစ် ဝင်ရောက်ကပြနေပြီဝင်ကနေပြီ ဖြစ်သည်။ သုံးပန်လှအောင်ထွန်းကြည်နှင့် မကျင်ရီတည်ထောင်သော ဇာတ်အဖွဲ့၌ဇာတ်၌ ပညာယူခဲ့ပြီး၊ ရှစ်လအကြာတွင် ရဲရဲတောက်ဘားဆပ်ကပ်၌ ''အာရှမယ်'' စိန်လှမြိုင်အမည်နှင့် အငြိမ့်တေးသရုပ်ဖော်များ ကပြခဲ့သည်။
 
ကျိုက်လတ်ဖျာပုံဘက်တွင် ပွဲထွက်စဉ် ဦးဒန်ပေါက်က ရန်ကုန်သို့ခေါ်လာသည်။ ဦးဒန်ပေါက်ကွယ်လွန်သည့်အခါ ဦးပိုလိုအငြိမ့်၌ ပါဝင်ခဲ့သည်။ ထိုစဉ်က အငှါးရှိမှ လူစု၍လိုက်ရသော ညကြေး ၅ ကျပ်ရ အငြိမ့်မျိုး ဖြစ်သည်။
ကောလိပ်မြိုင်ကို ၁၉၃၂-ခုနှစ်တွင် ဓနုဖြူမြို့ လေးထပ်ပိုင်းအရပ်၊ ရွှေပန်းထိမ်ဆရာ ဦးညွန့်မောင်နှင့် အမိဒေါ်ရှိန်တို့မှ မွေးဖွားခဲ့သည်။ ငယ်နာမည်မှာ မလှမြိုင် ဖြစ်သည်။ အမေ၏မောင်ဖြစ်သူမှာ မင်းသားရွှေမန်းမောင်စိန် ဖြစ်သည်။
 
စိန်လှမြိုင်'' အမည်နှင့် အငြိမ့်တေးသရုပ်ဖော်များ ကပြခဲ့သည်။ ကျိုက်လတ်ဖျာပုံဘက်တွင် ပွဲထွက်ရင်း ဦးဒံပေါက်က ရန်ကုန်သို့ခေါ်လာခဲ့သည်။ အငြိမ့်ကပြရာမှ ဦးဒံပေါက်ကွယ်လွန်သည့်အခါ ဦးပိုလိုအငြိမ့်၌ ပါဝင်ခဲ့သည်။ (၅) လအကြာ အာဇာနည်ခေါင်းဆောင်ကြီးများ တမ်းတသည့်တေးများတမ်းတတေးများ သီဆိုရာ၌ ပရိသတ်က ချီးမြှင့်သော ရွှေလက်စွပ်ဆုကို ပထမဆုံးရရှိခဲ့သည်။ ယင်းနောက်ပိုင်းတွင် အငြိမ့်မင်းသမီး မလှမြိုင်မလှမြိုင်ဟူ၍ နာမည်ကြီးလာခဲ့သည်။
 
လွတ်လပ်ရေးရသည့်နှစ် အငြိမ့်ထောင် ဦးလေးဆင် အကူအညီဖြင့် မခင်မြိုင် ခေါင်းဆောင်၊ လွတ်လပ်ရေးစိန်စိန် လက်ထောက်၊ ဒိန်ခဲနှင့် ရွှေငါးက လူရွှင်တော်လုပ်ကာ ရန်ကုန်တက္ကသိုလ် ဥတ္တရဆောင် မိတ်ဆက်လက်ဖက်ရည်ပွဲ၌ ကရာ မခင်မြိုင်အား ပြည်ချစ်မယ် ကောလိပ်မြိုင်ဘွဲ့နှင့် ရွှေတံဆိပ်ဆု ချီးမြှင့်ခဲ့သည်။
မလှမြိုင်သည် ငယ်စဉ်ကပင် အဆိုအက ဝါသနာပါသူ ဖြစ်သဖြင့် အသက် (၁၂)နှစ် သမီးအရွယ်ကပင် ဇာတ်သဘင်အဖွဲ့သို့ မင်းသမီး တစ်လက်အဖြစ် ဝင်ရောက်ကပြနေပြီ ဖြစ်သည်။ သုံးပန်လှအောင်ထွန်းကြည်နှင့် မကျင်ရီတည်ထောင်သော ဇာတ်အဖွဲ့၌ ပညာယူခဲ့ပြီး၊ ရှစ်လအကြာတွင် ရဲရဲတောက်ဘားဆပ်ကပ်၌ ''အာရှမယ်
စိန်လှမြိုင်'' အမည်နှင့် အငြိမ့်တေးသရုပ်ဖော်များ ကပြခဲ့သည်။ ကျိုက်လတ်ဖျာပုံဘက်တွင် ပွဲထွက်ရင်း ဦးဒံပေါက်က ရန်ကုန်သို့ခေါ်လာခဲ့သည်။ အငြိမ့်ကပြရာမှ ဦးဒံပေါက်ကွယ်လွန်သည့်အခါ ဦးပိုလိုအငြိမ့်၌ ပါဝင်ခဲ့သည်။ (၅)လအကြာ အာဇာနည်ခေါင်းဆောင်ကြီးများ တမ်းတသည့်တေးများ သီဆိုရာ၌ ပရိသတ်က ချီးမြှင့်သော ရွှေလက်စွပ်ဆုကို ပထမဆုံးရရှိခဲ့သည်။ ယင်းနောက်ပိုင်းတွင် အငြိမ့်မင်းသမီး မလှမြိုင် နာမည်ကြီးလာခဲ့သည်။
 
ကောလိပ်မြိုင်အား အငြိမ့်သမ္ပဇဉ်များကို လက်ထပ်သင်ကြားပေးခဲ့သူမှာ သုံးပန်လှ ဆရာအုန်းဖြစ်သည်။ သီချင်းကြီးကို မယ်ဒလင် ဦးယုကြိုင်၏ တိုက်တွန်းချက်အရ ဘာဂျာဆရာစိုးကြီးထံ၌ဘာဂျာ ဆရာစိုးကြီးထံ၌ သင်ကြား ဆည်ပူးခဲ့သည်။ သူ၏ထူးခြားသော ကရုဏာသံနှင့် "လည်ချောင်း၌ ခလုတ်ကလေး ပါသည်ဆိုသောပါသည်" ဆိုသော ဟဲသံကြောင့် ပရိသတ်ကို ဆွဲဆောင်အားကြီးခဲ့သည်။ ဗုံရှည်အကနှင့် သီချင်းများကိုလည်းဆရာစိုးကြီးကသီချင်းများကိုလည်း ဆရာစိုးကြီးက သင်ကြားပေးခဲ့သည်။
 
လွတ်လပ်ရေးခေတ်တွင် ကောလိပ်မြိုင်ကို ကျားသူဌေးကြီးကတော် ဒေါ်စောက နှစ်စဉ် ငှားရမ်းချီးမြှင့်လေ့ငှါးလေ့ ရှိသည်။ အငြိမ့်အားလပ်သည့် အခါများတွင် ဆရာစိုး၏ သီချင်းကြီးအဖွဲ့မှ သီချင်းကြီးများကို သီဆို အသံလွှင့်တတ်သေးသည်။
၁၉၄၈-ခုနှစ်၊ လွတ်လပ်ရေးရပြီးနောက် အငြိမ့်ထောင် ဦးလေးဆင်က ကူညီသဖြင့်ကပြခဲ့ရာ ရန်ကုန် တက္ကသိုလ် ဥတ္တရကျောင်းဆောင်မှ ခေါင်းဆောင်မင်းသမီး ကောလိပ်မြိုင်အား ပြည်ချစ်မယ်ဘွဲ့နှင့် ရွှေတံဆိပ် ဆုချီးမြှင့်ခဲ့သည်။
 
လူရွှင်တော်ကြီး ဦးကြယ်ပြောင်၏ ဆက်သွယ်ပေးချက် အရ လှည်းတန်းဦးညွန့်၊ ဒေါ်မြလေးတို့တည်ထောင် သောသောအငြိမ့်၌ အငြိမ့်၌ဆန်းညွန့်ကောလိပ်မြိုင်အဖြစ် ဆန်းညွန့်ကောလိပ်မြိုင်အဖြစ်၎င်း၊ပါဝင်သည်။ ဗဟန်းအုတ်လမ်းဦးစံမြ၏ဒိုက်ဦး၌ သွားကစဉ် ဆုချသောငွေကို အားလုံးခွဲယူမည်ဟု အဆိုပေါ်လာသဖြင့် ထိုအငြိမ့်မှ ထွက်ကာ ဗဟန်းအုတ်လမ်း ဦးစံမြ၏ အငြိမ့်တွင် ကသည်။ ရှေ့ထွက် ဩဘာကြည်၊ လှအုံးမယ်တို့နှင့်အတူအလယ်ထွက် ခေါင်းဆောင်လှအုံးမယ်တို့နှင့်အတူ မင်းသမီးအဖြစ်၎င်းခေါင်းဆောင်မင်းသမီးအဖြစ် ကပြခဲ့သည်။ကခဲ့သည်။ လူရွှင်တော် ပိုက်ကြီး၊ဗိုက်ကြီး၊ မာလာ၊ ဒိန်ခဲတို့ ပါဝင်ကပြခဲ့ကြပြီးပါဝင်သည်။ ကောလိပ်မြိုင်၏ ထူးခြားမှုတစ်ရပ်မှာထူးခြားမှုမှာ အငြိမ့်ခန်းတွင် ကိုယ်တိုင် မင်းသားလုပ်၍ နှစ်ပါးသွား ကပြခြင်း ဖြစ်သည်။
ကောလိပ်မြိုင်အား အငြိမ့်သမ္ပဇဉ်များကို လက်ထပ်သင်ကြားပေးခဲ့သူမှာ သုံးပန်လှ ဆရာအုန်းဖြစ်သည်။မဟာဂီတသီချင်းကြီးများကို မယ်ဒလင်ဦးယုကြိုင်၏
တိုက်တွန်းချက်အရ ဘာဂျာဆရာစိုးကြီးထံ၌ သင်ကြား ဆည်ပူးခဲ့သည်။ သူ၏ထူးခြားသော ကရုဏာသံနှင့် လည်ချောင်း၌ ခလုတ်ကလေး ပါသည်ဆိုသော ဟဲသံကြောင့် ပရိသတ်ကို ဆွဲဆောင်အားကြီးခဲ့သည်။ ဗုံရှည်အကနှင့် သီချင်းများကိုလည်းဆရာစိုးကြီးက သင်ကြားပေးခဲ့သည်။
 
ထိုနောက် ရန်ကြီးအောင်စစ်ဆင်ရေး၊ ဘုရင့်နောင်စစ်ဆင်ရေးများ၌ တပ်မတော်သားများကို ဖျော်ဖြေရန် မေတ္တာရပ်ခံချက်အရ မဲကင်းအထိ လမ်းဖောက်ဆဲကာလတွင် လွယ်လင်၊ မိုင်းတုံ၊ မိုင်းဆတ်၊ ပုံပါကျင်ဒေသတို့သို့ သွားဖျော်ဖြေသည်။
လွတ်လပ်ရေးခေတ်တွင် ကောလိပ်မြိုင်ကို ကျားသူဌေးကြီးကတော် ဒေါ်စောက နှစ်စဉ် ငှားရမ်းချီးမြှင့်လေ့ ရှိသည်။ အငြိမ့်အားလပ်သည့် အခါများတွင် ဆရာစိုး၏ သီချင်းကြီးအဖွဲ့မှ သီချင်းကြီးများကို သီဆို အသံလွှင့်တတ်သေးသည်။
 
အပြန်၌ ဆန်းညွန့်အငြိမ့်တွင် မင်းသမီး [[ရွှေလိပ်ပြာ (အငြိမ့်မင်းသမီး)|ရွှေလိပ်ပြာ]]နှင့်အတူ တစ်နှစ် ပြန်ကသည်။ နောက် ကိုယ်ပိုင်အငြိမ့် ထောင်သည်။ ပံ့ပိုးသော တေးရေးဆရာများမှာ ရွှေခြံထွန်းနှင့် ဦးကိုကိုကြီး (ဦးမျိုးညွန့်) တို့ဖြစ်သည်။ ဓနုဖြူ စိန်ဒေါင်းယဉ်လည်း ရေးပေးဖူးသည်။
လူရွှင်တော်ကြီး ဦးကြယ်ပြောင်၏ ဆက်သွယ်ပေးချက် အရ လှည်းတန်းဦးညွန့်၊ ဒေါ်မြလေးတို့တည်ထောင် သော အငြိမ့်၌ ဆန်းညွန့်ကောလိပ်မြိုင်အဖြစ်၎င်း၊ ဗဟန်းအုတ်လမ်းဦးစံမြ၏ အငြိမ့်တွင် ဩဘာကြည်၊ လှအုံးမယ်တို့နှင့်အတူ ခေါင်းဆောင် မင်းသမီးအဖြစ်၎င်း ကပြခဲ့သည်။ လူရွှင်တော် ပိုက်ကြီး၊ မာလာ၊ ဒိန်ခဲတို့ ပါဝင်ကပြခဲ့ကြပြီး ကောလိပ်မြိုင်၏ ထူးခြားမှုတစ်ရပ်မှာ အငြိမ့်ခန်းတွင် ကိုယ်တိုင် မင်းသားလုပ်၍ နှစ်ပါးသွား ကပြခြင်း ဖြစ်သည်။
 
ခက်ခဲသော သီချင်းကြီးများကို အငြိမ့်စင်ပေါ်မှ ဖော်ထုတ်ပေးခဲ့ရင်း မန္တလေးပန်တျာကျောင်း၌ အကနည်းပြအဖြစ် ရွေးချယ်ခံရသည်။ သီချင်းကြီးကို ကိုယ်တိုင်စပ်နိုင်သည်။ ကမ္ဘာလှည့်ခရီးသည်များအား ဧည့်ခံရန် မန္တလေးပန်တျာကျောင်းမှ သွားရောက်ဖျော်ဖြေရသည်။
ရန်ကြီးအောင်စစ်ဆင်ရေး၊ ဘုရင့်နောင်စစ်ဆင်ရေးများ၌
တပ်မတော်သားများကို ဖျော်ဖြေရန် လွယ်လင်၊ မိုင်းတုံ၊
မိုင်းဆတ်၊ ပုံပါကျင်၊ မဲကင်းအထိ တပ်မတော်နှင့် လိုက်ပါခဲ့သည်။
 
အကဝါသနာရှင်လေးများကိုလည်း စနစ်တကျရိုးရာမပျက် သင်ကြားပို့ချပေးခဲ့သည်။ အငြိမ့်မင်းသမီးလောက၌ သီချင်းကြီးအဆိုတော်ဟု ထူးခြားစွာ အမည်တွင်ခဲ့သည်။ တပ်မတော်သားများအား ဂုဏ်ပြု ခဲ့သော ''ပျိုတိုင်း ကြိုက်တဲ့ နှင်းဆီခိုင်'' နှင့်''ဂီတအလင်းရောင်'' ဗုံရှည်သီချင်းများမှာ ထင်ရှားခဲ့သည်။
ဆန်းညွန့်အငြိမ့်၌ တစ်နှစ်ပြန်၍ မင်းသမီး ရွှေလိပ်ပြာနှင့်အတူ ကပြခဲ့ပြီးနောက် ကိုယ်ပိုင်အငြိမ့် တည်ထောင်ခဲ့သည်။ ပံ့ပိုးပေးသော ဆရာများမှာ ရွှေခြံထွန်းနှင့် ဦးမျိုးညွန့်တို့ဖြစ်သည်။ မြန်မာ့အသံဆရာစိုး သီချင်းကြီးတူရိယာအဖွဲ့မှ မဟာဂီတသီချင်းကြီးများနှင့်ဖျော်ဖြေရာ ထင်ပေါ်ကျော်ကြား ခဲ့သည်။ ခက်ခဲနက်နဲသော မဟာဂီတ သီချင်းကြီးများကို အငြိမ့်စင်ပေါ်မှ ဖော်ထုတ် ပေးခဲ့ရင်း မန္တလေးပန်တျာကျောင်း၌ အကနည်းပြဆရာမကြီးအဖြစ် ရွေးချယ်ခံရသည်။ သီချင်းကြီးများ ကိုလည်း ကိုယ်တိုင်ရေးစပ်နိုင်သည်။ ကမ္ဘာလှည့်ခရီးသည်များအား ဧည့်ခံရန် မန္တလေးပန်တျာကျောင်းမှ သွားရောက်ဖျော်ဖြေရသည်။
 
ယဉ်ကျေးမှုဖလှယ်ရေးအစီအစဉ်အရ၊ တရုတ်ပြည်သို့ ကိုယ်စားလှယ်အဖြစ် ရောက်ခဲ့သည်။
အကဝါသနာရှင်လေးများကိုလည်း စနစ်တကျရိုးရာမပျက် သင်ကြားပို့ချပေးခဲ့သည်။ အငြိမ့်မင်းသမီးလောက၌ သီချင်းကြီးအဆိုတော်ဟု ထူးခြားစွာ အမည်တွင်ခဲ့သည်။
 
တပ်မတော်သားများအား ဂုဏ်ပြု ခဲ့သော ''ပျိုတိုင်း ကြိုက်တဲ့ နှင်းဆီခိုင်'' နှင့်''ဂီတအလင်းရောင်''၊ ''ဗုံရှည်'' သီချင်းများမှာ ထင်ရှားခဲ့သည်။
== မိသားစုဘဝ ==
''နန်းတွင်းသဘင်မဟာ၊ ကောလိပ်မြိုင်က အနုပညာတစ်ခုအဝင်အပါကောင်းတာကို သင်ပြပါမှ သာသနာဘာသာ လူမျိုးအဓိကပါ၊ ရှေးဦးမဆွ၊ မြန်မာ့ အနုပညာ'' ဟူသော သီချင်းမျိုးကိုသာ ဆိုလေ့ရှိသည်။
ဦးတင်မော်နှင့် လက်ထပ်ကာ သား သျှန်ထွန်း (ယဉ်ကျေးမှုဌာန ဦးစီးအရာရှိ၊ တီးဝိုင်း) နှင့် သမီ အေးအေးမော်တို့ကို ရသည်။
 
နှစ်နိုင်ငံယဉ်ကျေးမှု ဖလှယ်ရေးအစီအစဉ်အရ၊ တရုတ်
ပြည်သို့ ကိုယ်စားလှယ်အဖြစ်နှင့်လည်း ရောက်ရှိခဲ့သည်။ အနုပညာလက်ဆင့်ကမ်းသည့် အနေနှင့် အဆိုအကအနုပညာများကို သားသမီးများအား လည်း အမွေပေးအပ်ခဲ့သည်။
==ဘဝနိဂုံး==
ရန်ကုန်မြို့ ပန်တျာကျောင်း အကနည်းပြဆရာအဖြစ် အမှုထမ်းစဉ် ၁၉၉၄ ခု၊ ဇူလိုင်လ ၁၆ တွင် လွန်သည်။ <ref>မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း၊ အတွဲ(၂)</ref>
အငြိမ့်လောကတွင် ထိပ်တန်းပညာရှင် မဟာဂီတအဆိုကျော် ပြည်ချစ်မယ် ကောလိပ်မြိုင်သည် ရန်ကုန်မြို့ ပန်တျာကျောင်း အကနည်းပြဆရာအဖြစ် အမှုထမ်းရင်း (၁၆-၇-၉၄) နေ့က ကွယ်လွန်အနိစ္စရောက်ခဲ့ရာ ခင်ပွန်းသည် ဦးတင်မော်၊ သားဖြစ်သူ ဦးသျှန်ထွန်း (ယဉ်ကျေးမှုဌာနဦးစီးအရာရှိ၊ တီးဝိုင်း) နှင့် သမီးဖြစ်သူအနုပညာရှင် မအေးအေးမော် (တတိယနှစ် မြန်မာစာ ရန်ကုန် တက္ကသိုလ်) တို့ ကျန်ရစ်ခဲ့လေသည်။ ကွယ်လွန်ချိန်တွင် အသက် (၆၁)နှစ်ရှိပြီ ဖြစ်သည်။
<ref>မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း၊ အတွဲ(၂)</ref>
 
== ကိုးကား ==