ဝီလျံ မားဒေါ့: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ

အရေးမကြီး removed Category:တီထွင်ကြံဆသူများ using HotCat
No edit summary
စာတွဲများ: မိုဘိုင်းလ် တည်းဖြတ် မိုဘိုင်းလ် ဝက်ဘ် တည်းဖြတ် အဆင့်မြင့် မိုလ်ဘိုင်းတည်းဖြတ်
စာကြောင်း ၁ -
[[File:William_Murdoch_(1754-1839).jpg|thumb|ဝီလျံ မားဒေါ့]]
ဗြိတိသျှကျွန်းစုတွင် စက်မှုတီထွင်မှုများ ပေါ်ပေါက်လျက်ရှိသောအချိန်၌ ဗူလတန်နှင့်ဝပ်ကုမ္ပဏီသည် နာမည်ကြီးလှသည်။ ဗူလတန်နှင့် ဂျန်းဝပ်တို့သည်လည်း အသစ်တီထွင်သူများဖြစ်ကြ၏။ သူတို့၏ စက်မှုကုမ္ပဏီကြီး တိုးတက်ကြီးပွားလာရခြင်း၊ တီထွင်မှု များစွာတို့ကို အောင်မြင်စွာ ထုတ်လပ်နိုင်ခြင်းတို့အတွက် ဗူလတန် နှင့် ဂျိမ်းဝပ်တို့၏ လုံ့လဝီရိယထက် ဝီလျံမားဒေါ့၏ ထွင်နိုင်သော ဉာာဏ်ရည်ကိုဉာဏ်ရည်ကို ပို၍ချီးကျူးသင့်လေသည်။
 
ဝီလျံမားဒေါ့ကား စကော့တလန်ပြည် အဲရှိုင်းယာနယ် အော့ကင်လက်မြို့အနီး၌ ၁၇၅၄ ခုနှစ် ဩဂုတ်လ ၂၁ ရက်နေ့တွင် ဖွားမြင်သူဖြစ်သည်။ ငယ်ရွယ်စဉ်မှစ၍ လက်မှုပညာတွင် စိတ်ကူး ဉာာဏ်စိတ်ကူးဉာဏ် ထက်သန်သူဖြစ်သည်။ သူ၏
ဖခင်မှာ လယ်သမားတစ်ဦး ဖြစ်ရကား မားဒေါ့သည် ငယ်စဉ်ကပင် သူ့ဖခင်၏ သိုးများ နွား များကို ထိန်းကျောင်းရင်း မြေလွှာများကို တူးယက်ကာ ကျောက်မီးသွေးရှိသော မြေလွှာတွေ့သည်နှင့်တစ်ပြိုင်နက်မြေလွှာတွေ့သည်နှင့်တပြိုင်နက် မီးမွှေး၍
ဓာတ်ငွေ့ ကို စမ်းကြည့်လေ့ရှိ၏။ ချောင်းငယ်မြောင်းငယ်များကို ဖြတ်ကူး ရင်းလည်းဖြတ်ကူးရင်းလည်း တံတားနင်းကြမ်းများ လုပ်ထားခဲ့လေ့ရှိသည်။ တစ်ခါတစ်ရံမူတခါတရံမူ သစ်သားဖြင့်မြေရုပ်လုပ်၍ ရေနွေးငွေ့အားပေးကာ ၂ မိုင် ခရီးလောက်ကို ထိုအရုပ်မြင်းဆွဲသော ရေနွေးငွေ့အားနှင့် သွားသည့် လှည်းဖြင့် သွားလေ့ရှိလေသည်။
 
[[File:Thinktank Birmingham - object 1885S02633(1).jpg|thumb|left|အီး၊ ဂျီ၊ ပက်ဝေါ့ ပြုလုပ်သော မားဒေါ့၏ ကိုယ်တစ်ပိုင်းပုံကိုယ်တပိုင်းပုံ ကျောက်ဆစ်ပန်းပု]]
 
အရွယ်ရောက်လာသောအခါ လျော်ကန်မည့် အလုပ်ကိုလုပ်ရန် ဗာမင်ဂမ်မြို့သို့လာခဲ့၏။ ထိုအခါ က ဗာမင်ဂမ်မြို့ရှိ ဗူလတန်နှင့်
ဝပ်ကုမ္ပဏီမှာ ကြီးပွားထွန်းကား လျက်ရှိလေသည်။ မားဒေါ့သည် ဗူလတန်နှင့် ဝပ်ကုမ္ပဏီတွင် ဝင်ရောက်လုပ်ကိုင်ပြီးနောက် ၂ နှစ် ခန့်အကြာတွင် ကွန်းဝေါဒေသ ရှိ သတ္တုတွင်းများမှ ရေစုတ်စက်များကိုတပ်ဆင်ရာ၌ ကြီးကြပ်၍ လုပ်ကိုင်ရန် ခန့်အပ်ခြင်းခံရလေသည်။ မားဒေါ့သည် ကျောက်မီးသွေးဓာတ်ငွေ့ဖြင့် မီးထွန်းခြင်းကို စတင်တီထွင်ကာ ၁၇၉၂ ခုနှစ်တွင် သူ၏အိမ်၌ စတင်ထွန်းကြည့်ရာ အောင်မြင်သဖြင့် လူတို့၏ ချီးကျူးခြင်းကို ခံရသည်။ ရုံးများ၊ စက်ရုံများ၌ပင် ကျောက်မီးသွေးဓာတ်ငွေ့ဖြင့် မီးထွန်းကြလေသည်။
 
မားဒေါ့ကား ကျောက်မီးသွေး ဓာတ်ငွေ့နှင့် မီးထွန်းနည်းကိုသာမဟုတ်၊ ရေနွေးငွေ့နှင့် ခုတ်မောင်းသော စက်ခေါင်းကို ပိုမို ကောင်းမွန်တိုးတက်အောင် တီထွင်ပြုပြင်သူလည်း ဖြစ်လေသည်။ စက်၏ ဆွဲအားများကို မြင်းကောင်ရေအားဖြင့် နှိုင်းရှည့်ခေါ်ဝေါ်၍ရနှိုင်းယှဉ်ခေါ်ဝေါ်၍ရ အောင် တွက်နည်းများကိုလည်း ရှာဖွေခဲ့သူဖြစ်၏။ ရေနွေးငွေ့ဖြင့် ပစ်ရသော သေနတ်ကိုလည်း မားဒေါ့ပင် တီထွင်လုပ်ကိုင်လေသည်။
 
ဓာတ်ငွေ့နှင့် ရေနွေးငွေ့တို့ဖြင့် ပြုလုပ်ရသော တီထွင်မှုမြောက်တီထွင်မှု မြားစွာကိုလည်းမြောက်မြားစွာကိုလည်း ပြုလုပ်၏။ မားဒေါ့သည် အလုပ်လုပ်ရာ၌ ကြေး ငွေရမှုထက် အောင်မြင်မှုကိုသာ ပဓာနထာသည်။ပဓာနထားသည်။ မားဒေါ့ကား ဗြိတိသျှ စက်မှုလက်မှု
လောကတွင် ဉာာဏ်ဝီရိယဉာဏ်ဝီရိယ အရှိဆုံးနှင့် အထူးချွန်ဆုံး စက်မှုပညာကျော်ကြီးဖြစ်၏။ ၁၈၃၉ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာ လ ၁၅ ရက်နေ့တွင် ကွယ်လွန်လေသည်။<ref>မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း၊ အတွဲ(၉)</ref>
 
ဓာတ်ငွေ့နှင့် ရေနွေးငွေ့တို့ဖြင့် ပြုလုပ်ရသော တီထွင်မှုမြောက် မြားစွာကိုလည်း ပြုလုပ်၏။ မားဒေါ့သည် အလုပ်လုပ်ရာ၌ ကြေး ငွေရမှုထက် အောင်မြင်မှုကိုသာ ပဓာနထာသည်။ မားဒေါ့ကား ဗြိတိသျှ စက်မှုလက်မှု
လောကတွင် ဉာာဏ်ဝီရိယ အရှိဆုံးနှင့် အထူးချွန်ဆုံး စက်မှုပညာကျော်ကြီးဖြစ်၏။ ၁၈၃၉ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာ လ ၁၅ ရက်နေ့တွင် ကွယ်လွန်လေသည်။<ref>မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း၊ အတွဲ(၉)</ref>
== ကိုးကား ==
{{reflist}}