ဂျက်လန်ဒန်: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ
Content deleted Content added
အရေးမကြီး robot Adding: ar, az, be, bg, br, bs, ca, cs, cv, da, de, el, eo, es, et, eu, fa, fi, fr, fy, gl, he, hi, hr, hu, id, it, ja, ka, ko, ku, lt, lv, mk, nl, nn, no, pl, pms, pt, ro, ru, sh, simple, sk, sl, sq, sr, sv, tg, tr, uk, vi, zh |
အရေးမကြီး Bot: Automated text replacement (-၀ပမ် +ဝမ်, -ဥ် +ဉ်, -ဩ +ဩ, -ဪ +ဪ, -့် + ့်, -စျ +ဈ, -၀ေ +ဝေ, -၀ိ +ဝိ, -၀ီ +ဝီ, -၀ု +ဝု, -၀ို +ဝို, -၀ူ +ဝူ, -၀ဲ +ဝ |
||
စာကြောင်း ၄၀ -
|}
== ဒိဋ္ဌိကြီး၏
‘တစ္ဆေ’ အမည်ရှိ သင်္ဘောသည် ဆန်ဖရန်စစ္စကိုမြို့၏ ကမ်းလွန်ပင်လယ်ပြင်တွင် ရွက်လွှင့်၍နေသည်။ လေသည် ပြင်းပြင်းထန်ထန် တိုက်ခတ်၍နေ၏။ သင်္ဘောပဲ့ပိုင်းသည် တိမ်းစောင်း၍သွားသည်။ ရေများ ပဲ့ပိုင်းလက်ရန်းကို ကျော်ဖြတ်ပြီး ကုန်းပတ်ပေါ်အထိ ဝင်လာသည်။ `အလောင်းကောင်’ ပေါ်သို့ ရေများ ဖြတ်သွား၏။
`…… အသုဘအခမ်းအနား
အလောင်းကောင်၏ထိပ်မှရပ်၍ ‘တစ္ဆေ’ သင်္ဘောကပ္ပတိန် လာဆင်သည်
‘ဟေ့ကောင်တွေ ဘာဖြစ်နေတာလဲ၊ ပစ်ချလိုက်ဆိုတာ မကြားဘူးလား …’
ဝံပုလွေကြီးသည် … သူ၏အကျော်ကြားဆုံး ဝတ္ထုဖြစ်သည့် ပင်လယ်ဝံပုလွေ (Sea Wolf) အား ပင်လယ်ပြင် သင်္ဘောပေါ်မှ
၁၉၁၆ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာလ ၂၂ ရက် … နေ့တွင် ဝံပုလွေကြီး ကွယ်လွန်ခဲ့၏။ ကွယ်လွန်ခဲ့သည်ဆိုသော်လည်း … သူကိုယ်သူ သတ်သေခဲ့ခြင်းဖြစ်၏။ မော်ဖင်းနှင့်အစထရိုဖင်း ဆေးများအားသောက်၍ သူ့ဘဝ သူ့ဇာတ်အား သူ့ဖာသာသူ သိမ်းပစ်ခဲ့ခြင်း … …။
ဆန်ဖရန်စစ္စကိုမြို့ရှိ ဝတ်ကျောင်းတခုအတွင်း ဝံပုလွေကြီး၏ ရုပ်အလောင်းအား သရဏဂုံတင်၏။ တိတ်တိတ်ဆိတ်ဆိတ် …။ ငြိမ်ငြိမ်သက်သက် …။ ခြောက်ခြောက်ကပ်ကပ် … …။
သရဏဂုံတင်ပေးသည့် ဘုန်းတော်ကြီးတပါး …။ သူ၏မိခင်၊ သူ့ဇနီး၊ သူ့သမီးငယ်နှစ်ဦးနှင့် သူ့ပထွေးဘက်မှ ပါသည့် သူ့အမကြီး … …။ ဤမှျသာ …။
ဝံပုလွေကြီးကား … …
‘သူသေသည့်အခါ … သူ့အလောင်းကိုပြာချပြီး သူ့ခြံထဲမှာပဲ မြုပ်နှံပေးပါ…’
ဝံပုလွေကြီးက ကွယ်လွန်ခဲ့လေပြီ။ ၂၀၀၈ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာ ၂၂ ရက်ဆိုလှျင် … … သူကွယ်လွန်ခဲ့သည်မှာ ၉၂ နှစ် ရှိခဲ့ပြီ။ သို့သော် … သူရေးခဲ့သည့် စာများက ယနေ့တိုင် ကျနော်တို့ စွဲစွဲမြဲမြဲ ဖတ်နေကြရဆဲ …။ တခုတ်တရ သိမ်းထားကြရမြဲ …။ နှင်းကမ္ဘာ၏သမီးပျို၊ အရှင်လတ်လတ်ငရဲကျနေကြရသူများ၊ အရိုင်း၏ခေါ်သံ၊ ပင်လယ်ဝံပုလွေ၊ သံဖနောင့်၊ ဂွျန်ဘာလီကွန်း (သို့မဟုတ်) အရက်သမားတဦး၏မှတ်တမ်း … … စသည့် … စသည့် စာအုပ်များရေးခဲ့သည့် အမေရိကန်ပြည်မှ ကလောင်နီဟု ဝိဂြိုဟ်ပြုရမည့် သတင်းစာဆရာ၊ စာရေးဆရာကြီး ဂျက်လန်ဒန် … …။
စာကြောင်း ၅၇ -
‘ဂျက်’ အား ၁၈၇၆ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလ ၁၂ ရက်နေ့တွင် ကယ်လီးဖိုးနီးယားပြည်နယ်၊ ဆန်ဖရန်စစ္စကိုမြို့၌ မွေးဖွားခဲ့၏။
မိခင်က ‘ဖလော်ရာဝဲ(လ်)မင်း’ ဖြစ်သည်။ `ဖလော်ရာ’ က စန္ဒရားဆရာမတဦးအဖြစ်နှင့် ဆန်ဖရန်စစ္စကိုမြို့တွင် တဦးတည်းနေ၏။ အိမ်းငှားနေထိုင်ရင်း … … အခန်းချင်းနီးကပ်သည့် အခန်းဖော် ပါမောက္ခ ချင်းနီ နှင့် အနေနီးစပ်ကြ၏။ ‘ဖလော်ရာ’ နှင့် ‘ပါမောက္ခချင်းနီ’ တို့ ရောရောနှောနှော … ရင်းရင်းနှီးနှီး ဆက်ဆံနေထိုင်ရင်း … ဂျက်အား သန္ဓေတည်ခဲ့ကြမည်။ ဖလော်ရာသည် ပေါ့ပေါ့ပါးပါး မဟုတ်တော့ …။ ကိုယ်လေးလက်ဝန်ရှိလာလေပြီ။ ဤအရေးအတွက် ဖလော်ရာအတွက်ရှင်းရန် ထွေထွေထူးထူး မရှိ …။ ဤကိုယ်ဝန်မှာ ပါမောက္ခချင်းနီနှင့်ရခဲ့သည့် ကိုယ်ဝန်သာဖြစ်၍ ပါမောက္ခ ချင်းနီနှင့် တွေ့ပြီးရှင်းပြ၍ သူတို့တရားဝင်လက်ထပ်ကြရန်သာ …။ ဤသို့ပင် … ဖလော်ရာ ထင်ထားခဲ့၏။
သို့သော် … ဖလော်ရာ ထင်ထားသကဲ့သို့ ‘ချင်းနီ’ နှင့် တွေ့ကြရာတွင် ဖြစ်မလာခဲ့ …။ ‘ချင်းနီ’ က သူနှင့်ရသော ကိုယ်ဝန်မဟုတ်ဟု ခါးခါးသီးသီး ငြင်း၏။ လက်မထပ်နိုင် …။ အဖေအဖြစ် အဖော်မခံနိုင် ဟု ခေါင်းခါခါ၊ လည်ခါခါငြင်း၏။ အဆုံး၌ … ဖလော်ရာသည် သူ့ကိုယ်သူ ပစ္စတိုသေနတ်နှင့်ပစ်၍ သေကြောင်း ကြံခဲ့၏။ ကံကောင်း၍ သေလောက်သည့် ဒဏ်ရာ မရခဲ့ …။ ဤသို့နှင့် … ‘ဂျက်’သည် လူဖြစ်လာခဲ့ရခြင်းဖြစ်၏။ ထိုသတင်းသည်
== အရွယ်မတိုင်မီ ==
စာကြောင်း ၆၅ -
‘ဂျက်လန်ဒန်’ လူဖြစ်ကြီးပြင်းခဲ့ရသည့် အချိန်ကာလက … အမေရိကန်လက်ဝါးကြီးအုပ် အရင်းရှင်စံနစ်အတွင်း လူနေမှုစံနစ်များ ဖောက်လွဲဖောက်ပြန်နှင့် ဝရုန်းသုန်းကား ဖြစ်ပွားနေသောကာလ … …။
‘ဘဏ္ဍာအရင်း’ နှင့် ‘လုပ်အား’ တို့၏ပဋိပက္ခသည် အထွတ်အထိပ်သို့ တတ်နေသည့်အချိန် … …၊ ဆင်ဒီကိတ်၊ ထရပ်(စ်)၊ ကာတဲ(လ်)တို့က အမြတ််ရရေးတခုတည်းအပေါ်ကြည့်ပြီး အရာရာကို လည်မျိုညှစ် ဝါးမျိုနေသည့် ခေတ် … …။ ဤသို့သော … … လူမှုဒုက္ခ ဝဲကယက်ကြီးအတွင်း ဂျက်လန်ဒန်တို့ မိသားစုသည်လည်း မြုပ်ချီ … ပေါ်ချီနှင့် စီးမျော၍နေခဲ့ကြရမည်။
‘ဂျက်လန်ဒန်’ သည် ဆန်ဖရန်စစ္စကိုမြို့အနီးရှိ ဥက္ကလန်သဒ္ဒါကျောင်း၌ အတန်းပညာအားစ၍ သင်ကြားခဲ့၏။ ‘ဂျက်’ ၏ ထမင်းဗူးတွင် ‘အသား’ ဟင်းလျာဟူ၍ မည်သည့်အခါမှျမပါ … ပေါင်မုန့်နှင့် အားလူးပြုတ်သည် သာ ‘ဂျက်’ ၏
‘ဂျက်’ ၁ဝ နှစ်သားအရွယ်တွင် သတင်းစာပို့သည့်အလုပ်အား လုပ်ကိုင်ခဲ့ရ၏။ တဖက်က ကျောင်းတတ်ရင်း သတင်းစာပို့ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ မနက် ၃ နာရီတွင် အိပ်ယာမှထရပြီး တလမ်းဝင် တလမ်းထွက် သတင်းစာ ပို့ခဲ့ရသည်။ ကျောင်းချိန်အမှီ ကတိုက်ကရိုက်နှင့် ကျောင်းတတ် …။ ကျောင်းကပြန်လာလှျင်လည်း … ကတိုက်ကရိုက်ပင် …။ အဆာပြေ တခုခုစားရန်က ပေါပေါနှင့် အမြဲရှိသည့် ‘ရေ’ …။ ရေတဝသောက်ပြီး ညနေပိုင်း သတင်းစာအား ပို့ရပြန်၏။ နေဝင်မိုးချုပ်မှ အိမ်သို့ပြန်ရောက်ရ၏။
၁၃ နှစ်သားအရွယ်တွင် ဂျက်သည် ဥက္ကလန်သဒ္ဒါကျောင်းမှ နောက်ဆုံးအတန်းအား ဂုဏ်ထူးနှင့် အောင်မြင်ခဲ့သည်။ အထက်တန်းပညာ ဆက်သင်ကြားနိုင်ရန် သူ့တွင် အခြေအနေက မပေး …။ ညစောင့် အလုပ်နှင့် မိသားစုဝန်အား ထမ်းနေခဲ့သည့် ‘ဂျက်’ ၏ပထွေးသည် မီးရထားတိုက်ခံရပြီး ဒုက္ခိတအဖြစ်နှင့် အိပ်ယာပေါ် လဲနေရတော့၏။ ဤတွင် … ၁၃ နှစ်သား ‘ဂျက်’ အဖို့ မိသားစုဝန်တခုလုံးသည် … သူ့ ပခုံးပေါ်သို့ ရောက်၍လာတော့၏။
စာကြောင်း ၇၃ -
ဥက္ကလန်အနောက်ပိုင်း … သံပုံးစက်ရုံတွင် အလုပ်ရ၏။ ၁၃ နှစ်သား ကလေးအလုပ်သမားလေး ဂျက်၏ လုပ်ခက … တနာရီလှျင် ၁ဝ ဆင့် ရ၏။ ပထမတွင် ဂျက်သည် တနေ့ ၁ဝ နာရီ အလုပ်ဆင်း၏။ ဂျက်၏လုပ်ခတနေ့ တဒေါ်လာက မိသားစု၏မီးဖိုချောင်အား မီးခိုးမှန်မှန် မထွက်နိုင် …။ အိမ်စားရိတ်အား မရ …။ ဤတွင် ဂျက်သည် သူ့အလုပ်ချိန်အား တနေ့လှျင် … ၁၈ နာရီအထိ တိုးလုပ်ခဲ့၏။
အလုပ်သွားရာတွင် ဘတ်(စ်)ကားကို မစီးနိုင် …။ လမ်းလှျောက်၍ပင် အလုပ်သို့သွားရ၏။ အပြန်တွင်မူ ဂျက်သည် ခြေကုန်လက်ပမ်းကျစွာနှင့် ယိုင်ထိုး၍နေလေပြီ … …။ ကြာလာသောအခါ ဂျက်သည် အလုပ်၏ ဒဏ်အားမခံနိုင်တော့ …။ မျက်တွင်းများက ဟောက်ပက် …။ နားထင်များက ချိုင့်ဝင်နေပြီး၊ အသားအရည်က ညိုခြောက်၍နေပြီ။ ငယ်ရွယ်သော ဂျက်၏အသွေးအသားတို့အား သံပုံးစက်ရုံက ဝါးမြို၍ သွားခဲ့လေပြီ။
ဤအတိုင်းဆက်သွားပါက ဂျက်သည် လူမဖြစ်မီမှာပင် လူဘဝအား အဆုံးသတ်ရလေမည်လား …။
အလုပ်မှထွက်ပြီး … ဂျက်၏ခြေလှမ်းများက အိမ်သို့မပြန် …။ ဥက္ကလန်ဆိမ်ကမ်းဆီသို့ …။ ဥက္ကလန် ဆိမ်ကမ်းက ‘ဂျက်’ ကျောင်းသားဘဝ အထီးကျန်
ဤစားကျက် … သားရဲတွင်းသို့ ဂျက်သည် ၁ဝ နှစ်သားအရွယ်ကတည်းက ရောက်ခဲ့ … ခိုသီခဲ့ဖူး၏။
ဥက္ကလန်ဆိပ်ကမ်းတွင် ဂျက်အတွက် အလုပ်သစ်က အဆင်သင့် …။ အလုပ်က ဆန်ဖရန်စစ္စကို ကမ်းလွန်ပင်လယ်အတွင်း ‘ကမာ’ ခိုးဖမ်းသည့်အလုပ် …။ တည … တည ၅ နာရီ၊ ၆ နာရီလုပ်ရုံမှျနှင့် အနည်းဆုံး ၅ ဒေါ်လာ၊ ၁ဝ ဒေါ်လာ ရသည်။ ယခင်သံပုံးစက်ရုံတွင် ၁၈ နာရီလုံးလုံး ပင်ပင်ပမ်းပမ်းလုပ်၍မှ ၂ ဒေါ်လာပင် မပြည့်ချင်သည့်လုပ်ခနှင့်စာလှျင်မူ …‘ကမာ’ ခိုးဖမ်းသည့်အလုပ်က လုပ်ခများစွာသာ၏။ မတတ်နိုင် …။
စာကြောင်း ၈၆ -
ဤတွင် … ဂျက်သည် ဥက္ကလန်မြို့ရှိ ပြည်သူ့စာကြည့်တိုက်ဆီသို့ ခြေဦးလှည့်ပြန်၏။ ဂျက်၏ အသိဉာဏ် မိုးကောင်းကင်က ကျောင်းဝင်းအတွင်းမှ ပျံ့ထွက်ခဲ့ပြီ။ ဥက္ကလန်ပြည်သူ့စာကြည့်တိုက်ရှိ ဂျာနယ်၊ မဂ္ဂဇင်း၊ ဝတ္ထုအားလုံးအား ဖတ်သည်။ စာရေးဆရာကြီးများဖြစ်သည့် ကွန်ရက်၊ ကစ်ပလင်း၊ တော်လ်စတွိုင်း …၊ ဖလောဘတ်ဇိုလာ၊ ရှိတ်စပီးယာ၊ ဂါတေး …၊ ဘောဘဇက်၊ ဒေါ့တော့ယက်စကီး … တို့၏ စာများနှင့် ဂျက်သည် ဥက္ကလန်ပြည်သူ့စာကြည့်တိုက်မှတဆင့် ရင်းနှီးကွျမ်းဝင်ခဲ့ရသည်။
အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုမြို့ကြီးများအနှံ့ ခြေသလုံးအိမ်တိုင်ထူပြီး လှည့်လည်သွားလာနေထိုင်ရင်း… အချိန်ရသည်နှင့်ဂျက်သည် စာကိုသာဖတ်၏။ စာအုပ်အဟောင်းဆိုင်များသည် သူ၏စားကျက်…။ သူစာဖတ်ရာနေရာက … အများပြည်သူတို့အပန်းဖြေရာ ပန်းခြံများ… …။
ဂျက်က … စာကိုမရွေး…။ အကုန်ဖတ်သည်။ အပေါစား
==ရည်ညွှန်းကိုးကား==
|