လက်နက်ထုတ်လုပ်သော လုပ်ငန်း: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ

Undo revision 50156 by 1987thawzin (talk)
အရေးမကြီး Bot: Automated text replacement (-၀ပမ် +ဝမ်, -ဥ် +ဉ်, -ဩ +ဩ, -ဪ +ဪ, -့် + ့်, -စျ +ဈ, -၀ေ +ဝေ, -၀ိ +ဝိ, -၀ီ +ဝီ, -၀ု +ဝု, -၀ို +ဝို, -၀ူ +ဝူ, -၀ဲ +ဝ
စာကြောင်း ၄ -
 
==ကမ္ဘတစ်ဝှမ်း၏လက်နက်ရောင်းဝယ်ရေးများ==
တစ်ကမ္ဘာလုံးတွင် နှစ်စဉ် စစ်တပ်အသုံးစရိတ်အဖြစ် ဒေါ်လာ ၁ ထရီလီယံကျော်ကို သုံးစွဲကြောင်း ခန့်မှန်းကြ သည် (ကမ္ဘာ့ ဂျီဒီပီ ၏ ၂ ရာခိုင်နှုန်း)။ ၎င်း၏ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းသည် စစ်တပ်စက်မှုလုပ်ငန်းမှ အကြီးစား စက် လက်နက်ပစ္စည်း နှှင့် ဝန်ဆောင်မှုများ ဝယ်ယူခြင်းတွင် အသုံးချသည်။ ၂၀၀၆ ခုနှစ်တွင် လက်နက်အများဆုံး ထုတ်လုပ်သည့် ထိပ်တန်း ကုမ္ပဏီ ၁၀၀ ၏ စုပေါင်း၍ လက်နက်များ ရောင်းချခြင်းသည် ခန့်မှန်းခြေ ဒေါ်လာ ၃၁၅ ဘီလီယံ ရှိခဲ့သည်။၂၀၀၄ ခုနှစ်တွင် နိုင်ငံတကာလက်နက် အရောင်းအဝယ်တွင် ဒေါ်လာ ၃၀ ဘီလီယံ ကျော် အသုံးပြုခဲ့သည် (ဤကိန်းဂဏန်းတွင် ပြည်တွင်းလက်နက်ရောင်းဝယ်ခြင်း မပါဝင်ပါ)။ လက်နက် ရောင်းဝယ်ခြင်းသည် အကြွေးပြဿနာများ ရိုက်ခတ်ခြင်းခံရသော အခန်းကဏ္ဍများတွင် တစ်ခုအပါအဝင်ဖြစ်ပြီး ၂၀၀၈ ခုနှစ် စျေးကွက်တွင်ဈေးကွက်တွင် စုစုပေါင်းရောင်းဝယ်နေသောတန်ဖိုးဖြစ်သော အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၃၂.၉ ဘီလီယံမှ တစ်ဝက်အထိဖြစ်သော အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၁၄.၃ ဘီလီယံ သို့ ကျဆင်းခဲ့သည်။စက်မှုနိုင်ငံ အများအပြား တွင် ၎င်းတို့၏ကိုယ်ပိုင်စစ်တပ် အင်အားစုများကို ထောက်ပ့ံရန် ပြည်တွင်းလက်နက်ထုတ်လုပ်သော လုပ်ငန်းရှိ သည်။ အချို့နိုင်ငံများတွင်လည်း ၄င်းတို့၏ နိုင်ငံသားများ အသုံးပြုရန်အတွက် တရားဝင် ဖြစ်သော သို့မဟုတ် တရားမဝင် ဖြစ်သော ပြည်တွင်း လက်နက်ရောင်းဝယ်ရေး အများအပြားရှိသည်။ လက်နက်ငယ်များကို တရား မဝင် ရောင်းဝယ်ခြင်းသည် နိုင်ငံရေးတည်ငြိမ်မှုမရှိသော နိုင်ငံများနှင့် ဒေသများတွင် ပျံ့နှံ့လျက်ရှိသည်။
 
 
စာကြောင်း ၁၈ -
==မြေပြင်-အခြေစိုက် လက်နက်များ==
 
ဤအမျိုးအစားတွင် သေနတ်အပေါ့စားများ မှ အမြောက်အကြီးစားများအထိ အရာအားလုံး ပါဝင်ပြီး ထုတ်လုပ် သူများ၏အများစုမှာ အသေးစားများသာဖြစ်ကြသည်။ အများအပြားမှာ တတိယကမ္ဘာ နိုင်ငံများတွင် တည်ရှိ သည်။ လက်တစ်ဖက်ဖြင့်ပစ်နိုင်သော သေနတ်များ၊ စက်သေနတ်များ၊ တင့်ကားများ၊ သံချပ်ကာ ပြုလုပ်ထား သော စစ် သည်တင်ယာဉ်များ နှင့် အခြား စျေးနှုန်းသင့်တင့်သောလက်နက်များကိုဈေးနှုန်းသင့်တင့်သောလက်နက်များကို နိုင်ငံတကာတွင် ရောင်းဝယ် ရေးသည် အဓိကကျသည်။ နိုင်ငံတကာအဆင့်တွင် ထိန်းသိမ်းမှုမှာ အတော်ပင် မရှိသလောက်ဖြစ်ပြီး ရလဒ် အားဖြင့် လက်နက် များစွာတို့သည် သူပုန်အင်အားစုများ၊ အကြမ်းဖက်သမားများ သို့မဟုတ် နိုင်ငံတကာ၏ အရေးယူ ပိတ်ဆို့မှု အောက်တွင် ရှိနေသော အစိုးရများ၏ လက်တွင်းသို့ ရောက်ရှိသွားကြသည်။
 
 
==လေယာဉ်တည်ဆောက်မှု နည်းပညာစနစ်များ==
 
စစ်တပ်သုံး လေယာဉ်အပါအဝင် (မြေပြင်အခြေစိုက်နှင့် ရေတပ်ဆိုင်ရာ လေယာဉ်ထုတ်လုပ်မှု) သမားရိုးကျ ဒုံးကျည်များ နှင့် စစ်တပ် ဂြိုလ်တုများ၊ ၎င်းသည် စျေးကွက်၏ဈေးကွက်၏ နည်းပညာ အဆင့်အမြင့်ဆုံး အခန်းကဏ္ဍ ဖြစ် သည်။ ထိုအရာသည် စီးပွားရေးရှုထောင့်မှ ယှဉ်ပြိုင်မှု အနည်းဆုံးလည်းဖြစ်ပြီး စျေးကွက်တစ်ခုလုံးကိုဈေးကွက်တစ်ခုလုံးကို လက် တစ်ဆုပ်စာမျှရှိသော ကုမ္ပဏီများက ချုပ်ကိုင်ထားကြသည်။ ထိပ်တန်း ဖောက်သည်များ နှင့် အဓိက ထုတ်လုပ် သူများ အားလုံးနီးပါးမှာ အနောက်ဖက်ကမ္ဘာ တွင် တည်ရှိနေပြီး၊ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုသည် အလွယ်တကူ ပင်
ပထမနေရာ တွင်ရှိသည်။ ထင်ရှားသော လေယာဉ် တည်ဆောက်သည့် ကုမ္ပဏီများတွင် Dassault Aviation (ဒါးဆော့ လေယာဉ်တည်ဆောက်ရေး)၊ EADS (အီးအေဒီအက်(စ်))၊ Finmeccanica
(ဖန်မီကာ နီကာ)၊ Thales Group (သေး(စ်)ဂရုပ်(ဖ်)) Lockheed Martin (လော့(ဂ်)ဟိ မာတင်) Boeing (ဘိုးရင်း) နှင့် ဗြိတိန် ဘီအေအီး စနစ်များ ပါဝင်သည်။ ယူရိုဖိုက်တာ ကဲ့သို့သော ဖိုက်တာ ဂျက်လေယာဉ်များ ထုတ်လုပ်ခြင်း တွင် များသောအားဖြင့် ပါဝင်သည့် နိုင်ငံပေါင်းစုံ ပူးပေါင်းထားသော အဖွဲ့အစည်းများ အများအပြား လည်း ရှိသည်။ ၂၀၀၁ ခုနှစ် အောက်တိုဘာလတွင် လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့သော သမို်င်းတွင် အကြီးဆုံး စစ်ဘက်ဆိုင်ရာ ကန်ထရိုက်တွင် ပူးပေါင်းတိုက်ခိုက်ခြင်း တိုက်လေယာဉ် တည်ဆောက်ခြင်း ပါဝင်သည်။
 
==ရေတပ်၊ စစ်သင်္ဘော စနစ်များ==
ကမ္ဘာ့ အဓိက အင်အားကြီးနိုင်ငံများအားလုံးသည် ကမ္ဘာအနှံ့ တာဝန်ချထားခြင်းကို ဖြည့်ဆည်းပေးရန် အဓိက ကျသော ပင်လယ်ရေကြောင်း အင်အားစုများကို ထိန်းသိမ်းထားပြီး အကြီးဆုံးနိုင်ငံများသည် လေယာဉ်တင် သင်္ဘောများ၊ နျူကလီးယား ရေငုပ်သင်္ဘောများနှင့် ခေတ်မီသော လေကြောင်းရန် ကာကွယ်သည့် စနစ်များကို ပိုင်ဆိုင်ကြသည်။ စစ်သင်္ဘောအများစုမှာ ရိုးရာနည်းအားဖြင့် လည်ပတ်မောင်းနှင်ကြသော်လည်း အချို့မှာ နျူကလီးယားဖြင့် လည်ပတ်မောင်းနှင်ကြသည်။ အသုံးပြုပြီးသား ရေတပ်စစ်သင်္ဘောများကို ရောင်းဝယ်သည့် ကြီးမားသော ကမ္ဘာ့စျေးကွက်တစ်ခုရှိပြီးကမ္ဘာ့ဈေးကွက်တစ်ခုရှိပြီး ယေဘုယျအားဖြင့် အနောက်နိုင်ငံအစိုးရများ ထံမှ ဖွံ့ဖြိုးဆဲနိုင်ငံများ သည် ဝယ်ယူကြသည်။
 
==ကမ္ဘာ့အကြီးဆုံး ကာကွယ်ရေး အသုံးစရိတ်များ==
စာကြောင်း ၆၁ -
 
==ကမ္ဘာ့အကြီးဆုံး လက်နက်တင်ပို့သူများ==
ဤဇယားရှိ ယူနစ်သည် ဦးတည်ရာကို ဖော်ပြသည်ဟုဆိုသော တန်ဖိုးများကို အမေရိကန်ဒေါ်လာ သန်းပေါင်း များစွာဖြင့် ဖော်ပြထားခြင်း ဖြစ်သည်။ ထိုတန်ဖိုးများသည် ငွေကြေး အစစ်အမှန် စီးဆင်းမှုအစစ်အမှန်ကို ကိုယ်စားမပြုသော်လည်း ကန်ထရိုက်ပါ စျေးနှုန်းများကိုဈေးနှုန်းများကို ထည့်သွင်းစဉ်းစားခြင်းမရှိဘဲ လက်နက်များ လွှဲပြောင်းခြင်းကို ခန့် မှန်းရန် အခြေခံ ကိရိယာတစ်ခု ဖြစ်သည်။ ၎င်းသည် စစ်ရေး အကူအညီ ကိစ္စတွင် သုညအထိ နိမ့်ကျနိုင်သည်။ ၂၀၀၇ ခုနှစ် တန်ဖိုးများကို ကြီးစဉ်ငယ်လိုက် စဉ်ထားသည်။
 
{| class="wikitable sortable"
စာကြောင်း ၁၁၁ -
 
SIPRI ပြီးလျင် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ လက်နက် အကူးအပြောင်း နှင့်ဆိုင်သော အချက်အလက်များကို ပေးသည့် အခြားအရင်းအမြစ် မြောက်မြားစွာရှိသည်။ ၎င်းတို့တွင် လက်နက်တင်ပို့ခြင်းများနှင့် ပတ်သက်သည့် နိုင်ငံတော် အစိုးရများ၏ နိုင်ငံတော်အစီရင်ခံစာများ၊ အမေရိကန် ထောက်လှမ်းရေး အေဂျင်စီများမှ ပြစုသော ဖွံ့ဖြိုးဆဲနိုင်ငံ များသို့ လက်နက်တင်ပို့သည့် အချက်အလက်များ ပါဝင်သော ကုလသမဂ္ဂမှ မှတ်တမ်းတင်ထားသည့် သမားရိုး ကျလက်နက်များနှင့် အမေရိကန် ကွန်ဂရက် သုတေသန ဝန်ဆောင်မှု မှ နှစ်စဉ်ထုတ်ဝေခြင်း တို့ပါဝင်သည်။ ထိုအရင်းအမြစ်များ စာရင်းကို SIPRI ဝက်(ဘ်)ဆိုဒ် တွင် တွေ့ရှိနိုင်သည်။
ကွဲပြားခြားနားသော နည်းပညာ များနှင့် အဓိပ္ပာယ်သတ်မှတ်ချက်များကို အသုံးပြုခြင်းကြောင့် ကွဲပြားခြားနားသော အရင်းအမြစ်များသည် သိသိ သာသာ ကွဲပြားခြားနားသော အချက်အလက်များကို ပေးလေ့ရှိသည်။ ဥပမာ Statistisk sentralbyrå (စတက် တစ်စတစ် ဆန်ထရာဘရာ) (နော်ဝေးနိုင်ငံတော် ကိန်းဂဏန်းစာရင်းဇယား) အရ နော်ဝေးနိုင်ငံသည် အထက် တွင် စာရင်းပြုစုထားသော နိုင်ငံများစွာထက် ပို၍ကြီးမားသော ငွေကြေးပမာဏတန်ဖိုး (အမေရိကန် ဒေါ်လာ) ရှိ လက်နက်များကို တင်ပို့သည်။ အချို့သော ကွဲပြားခြားနားချက်များမှာ အရင်းအမြစ် အချို့၏ ပို၍ သို့မဟုတ် လျော့၍ စဉ်းစားချင့်ချိန် အစီရင်ခံခြင်းကြောင့် ဖြစ်နိုင်သည်။ အစိုးရများသည် ၎င်းတို့နိုင်ငံ လက်နက်ထုတ်လုပ် သောလုပ်ငန်း၏ စျေးကွက်ဈေးကွက် အားထုတ်ကြိုးပမ်းမှုတွင် ၎င်းတို့၏ အခန်းကဏ္ဍ တစ်စိတ်တဒေသ အဖြစ် လက်နက်အများအပြား တင်ပို့ခြင်းကို တောင်းဆို်ကောင်း တောင်းဆိုနိုင်မည် သို့မဟုတ် ၎င်းတို့သည် တာဝန် ရှိသော အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ပါဝင် လှုပ်ရှားသူတစ်ဦးကဲ့သို့ သိရှိစေရန် လက်နက်အနည်းငယ် တင်ပို့ခြင်းကို တောင်းဆိုကောင်း တောင်းဆိုနိုင်သည်။
<ref>http://www.sipri.org/research/armaments/transfers</ref>