ဟင်္သာတမြို့: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ
Content deleted Content added
ပညာရေးကဏ္ဍတွင် တက္ကသိုလ်များကို ဖြည့်စွက်သည်။ |
အပိုဒ်ခွဲခြင်း |
||
စာကြောင်း ၃၈ -
|website =
}}
၁။ ဟင်္သာတခရိုင်၏ ရုံးစိုက်မြို့ဖြစ်ခဲ့၍ ယခု
ဟင်္သာမြို့နယ်၏ ရုံးစိုက်မြို့ဖြစ်သော ဟင်္သာတ မြို့သည်
ဧရာဝတီမြစ်၏ အနောက်ဘက်ကမ်းပေါ်တွင် တည်ရှိသည်။
စာကြောင်း ၄၉ -
တို့ကြောင့် ဖြစ်သည်။
၂။ ဟင်္သာတမြို့သည် ရန်ကုန်မြို့နှင့် မီးရထားလမ်းအားဖြင့် မိုင်
၁၁ဝ ကွာဝေး၍ ရေလမ်းအားဖြင့် ၁၄၉ မိုင် ကွာဝေးလေသည်။
မြို့နယ်အတွင်းနှင့် အပသို့ မီးရထားလမ်း၊ မော်တော်ကားလမ်း
စာကြောင်း ၆၄ -
လည်း ပြည်မြို့အထိသာ စုန်ဆင်းကြသည်။ ပြည်မြို့မှ အောက်
ဘက် ဟင်္သာတနယ်ဘက်သို့ ကား အရောက်အပေါက်
ည်းပါးခဲ့သည်။
၃။ ထိုခေတ်က ရေကာတာများလည်း အလုံ အလောက် မဆောက်လုပ်ရသေးသဖြင့် ရေလွှမ်းမိုးမှုဒဏ်ကြောင့်
လူနေအိမ်ခြေလည်း အလွန်ပင် နည်းပါးခဲ့လေသည်။ ဟင်္သာတ
Line ၈၂ ⟶ ၈၄:
ပထမ အင်္ဂလိပ်-မြန်မာစစ်ပွဲအတွင်း အင်္ဂလိပ်တပ်များ
ပြည်မြို့သို့ ချီတက်လာစဉ်က ဟင်္သာတမှ အခုအခံ မပြုခဲ့ပေ။
၄။ ဒုတိယအင်္ဂလိပ်-မြန်မာစစ်ပွဲအတွင်းကမူ ဟင်္သာတနယ်အတွင်း
အခြေအနေ မငြိမ်မသက် ရှိလာသည်။ သူကြီးဟောင်းတစ်ဦး
ဖြစ်သော ဦးမြတ်ထွန်းဆိုသူ ခေါင်းဆောင်၍ မအူပင်၊ ပုသိမ်၊
Line ၉၅ ⟶ ၉၈:
ပေါင်း ၃ဝ ခန့်အတွင်း ဟင်္သာတခရိုင် နယ်နမိတ်ကို အကြိမ်
ကြိမ် ပြောင်းလဲသတ်မှတ် ခဲ့ရလေသည်။
၅။ သာယာဝတီမင်းလက်ထက်က ဧရာဝတီမြစ်၏ တစ်ဘက်
တစ်ချက်တွင် ရှိကြသော ဟင်္သာတနှင့် သာယာဝတီ တို့သည်
ထိုမင်း မင်းသားဘဝက အပိုင်စားရသော နယ်မြေများဖြစ်၍
Line ၁၀၈ ⟶ ၁၁၂:
သူပုန်သူကန်အရေးကြောင့် အုပ်ချုပ်ရေးလွယ်ကူစေရန် ခရစ်
၁၈၅၃ ခုနှစ်မတိုင်မီကာလတွင် သာရဝေါခရိုင်ကို နှစ်ပိုင်း
ခွဲခြားလိုက်ရသည်။
၆။ ဧရာဝတီမြစ်အားဖြင့် ပိုင်းခြား ထားသော ထိုခရိုင်သစ်နှစ်ခုမှာ ဟင်္သာတ(ရုံးစိုက်မြို့ ဟင်္သာတ)နှင့်
သာယာဝတီ(ရုံးစိုက်မင်းကြီးမြို့)ဖြစ်ကြ၍ ပြည်ခရိုင်အတွင်း၌
Line ၁၂၄ ⟶ ၁၃၀:
လုပ်ငန်းဌာန ရေကာတာကြီးတထပ် ရှိသေးရာ၊ ထိုရေကာတာ
ရိုးကြီးသည် မြို့ကို အရှေ့မှအနောက်သို့ ဖြတ်သန်းတည်ရှိသည်။
၇။ လမ်းကြီးလမ်းကောင်းများ နေအိမ်တိုက်တာ အဆောက်အအုံ
ကောင်းကြီးများ၊ အုပ်ချုပ်ရေးမှူးရုံး၊ ပြည်သူ့ဘဏ်ခွဲ၊ သစ်တော
ရုံး၊ ကုန်သွယ်ရေးရုံး၊ ဘူတာရုံ၊ ပြည်သူ့ရဲတပ်ဖွဲ့စခန်း၊ ပြည်သူ့
Line ၁၄၄ ⟶ ၁၅၁:
များသည် သုံးပုံနှစ်ပုံခန့် ရှိလေသည်။
၈။ ယခင်က မြို့အလယ်ဟု ခေါ်ဆိုသော နေရာတွင် မိုင်ဒါ
ကွင်းကျယ်ကြီး ရှိသည်။ ထိုကွင်းကျယ်ကြီး အတွင်း နှစ်စဉ်
ဒါဘာပွဲ၊ ပြေးပွဲ၊ ပြိုင်ပွဲ၊ ပျော်ပွဲရွှင်ပွဲများ ကျင်းပလေ့ရှိသည်။
Line ၁၆၀ ⟶ ၁၆၇:
အကျဉ်းထောင်၊ အစိုးရရုံးများနှင့် မဝေးလှတော့ချေ။
၉။ ဟင်္သာတမြို့၏ အခြားအန္တရာယ်တစ်ခုမှာ မီးဘေးဖြစ်သည်။
နွေရာသီတွင် ဟင်္သာတမြို့ပေါ်၌ ရေရှားပါးသည်။ မြစ်ဆိပ်ကမ်း
များတွင် မိုးကုန်လျှင် သောင်များထွန်းလာသဖြင့် မြစ်ရေရရန်
ခက်ခဲမှု၊ ရေတွင်းများ နည်းမှုကြောင့် ရေအခက်အခဲ ပြဿနာ
ရှိပြီးလျှင် နှစ်စဉ် မီးလောင်သည့် ကိစ္စများ ဖြစ်ပေါ်တတ်လေ
▲မီးဘေးဒဏ်ခံရသူများ၊ ကမ်းပြိုသဖြင့် အိုးအိမ်မဲ့သူများနှင့်
နယ်အခြေအနေ မလုံခြုံသဖြင့် တောမှ ပြောင်းရွှေ့လာသူများ
အတွက် မြို့၏အရှေ့ဘက် ဘူတာရုံ အနီးတဝိုက်၊ ယခင်က
Line ၁၇၅ ⟶ ၁၈၀:
ပေးရလေသည်။
၁၀။ ၁၉၆၃ ခုနှစ်ခန့်မှန်း သန်ကောင်စာရင်းအရ ဟင်္သာတ
မြို့ပေါ်ရှိ လူဦးရေသည် ၆၇၈၆၄ ယောက်ဖြစ်၍ ဗုဒ္ဓအယူဝါဒီ
မြန်မာလူမျိုးတို့သည် အများဆုံးဖြစ်သည်။ ဒုတိယအများစုသည်
Line ၁၈၁ ⟶ ၁၈၆:
အမှုထမ်းများအပြင် ကုန်သည်ပွဲစားများဖြစ်၍ အထက်အောက်
ကုန်စည်ပစ္စည်း မျိုးစုံကို ရောင်းဝယ်ဖောက်ကား လုပ်ကိုင်ကြ
▲ဗြိတိသျှ အစိုးရတို့ မြန်မာနိုင်ငံအလုံးကို မသိမ်းပိုက်မီ၊
၁၈ ရာစုနှစ်အတွင်းက ဗြိတိသျှကိုယ်စားလှယ် တော်တစ်ဦး
ဖြစ်သော ကာနယ်ဆိုင်းသည် ရန်ကုန်မှ အင်းဝသို့ ဆန်တက်
Line ၁၉၂ ⟶ ၁၉၅:
၏မှတ်တမ်းတွင် ဖော်ပြထားလေသည်။
၁၁။ မြို့တည်သည့် သက္ကရာဇ်ကို အချို့က ၁၃ ရာစုနှစ် အလယ်
ပိုင်း၊ အချို့က ၁၆ ရာစုနှစ် စောစောပိုင်းဟု အမျိုးမျိုး ပြောဆို
ကြသည်။ ရာဇဝင် အထောက်အထားမရသော်လည်း ၁၆ ရာစု
နှစ်အတွင်း တည်ခဲ့သည် ဆိုသော အဆိုသည် ပို၍ မှန်ကန်
ဖွယ်ရှိသည်။ဟင်္သာတဟူသောအမည်ခေါ်တွင်ခြင်းနှင့်စပ်လျဉ်း၍
အကြောင်းပြချက် သုံးမျိုးရှိသော်လည်း ခိုင်လုံသော အချက်
များဟူ၍ကား မဆိုနိုင်ချေ။ ပထမအကြောင်းပြချက်မှာ အချို့
Line ၂၁၃ ⟶ ၂၁၄:
ဆိုကြသည်။
၁၂။ ဒုတိယအကြောင်းပြချက်မှာ တရုတ်ပြေးမင်း နရသီဟပတေ့
သည် တရုတ်တို့၏ရန်ကြောင့် ဧရာဝတီမြစ်ကို စုန်ဆင်းလာရာ၊
ဟင်္သာတမြို့ တည်ရာအရပ်သို့ရောက်လျှင် ခေတ္တစခန်းချနေခိုက်
ပွဲတော်တည်ရန် ဟင်းမယ် ၃ဝဝ မပြည့်သဖြင့် ဟင်းလျာတ
ခြင်းကို အစွဲပြု၍ ဟင်းလျာတဟု ဆိုကြရာမှ ဟင်္သာတသို့
ရွေ့လျောလာသည်ဟု တစ်မျိုးဆိုကြသည်။တတိယအကြောင်းပြချက်မှာ မွန်တို့ခေတ်က ဟင်္သာတမြို့
နေရာတွင် ဓနုန်းပင် အများအပြား ပေါက်ရောက်ရာ မွန်
ဘာသာစကားဖြင့် ဓနုန်းပင်ကို ဟမ်းဇဒါးဟု ခေါ်ကြရာ၊
Line ၂၂၆ ⟶ ၂၂၅:
တွင်လာသည်ဟု ဆိုကြပြန်လေသည်။
၁၃။ ဟင်္သာတမြို့သည် ရှေးခေတ်ဟောင်းမြို့ကြီးတမြို့ မဟုတ်
သဖြင့် မြို့ပေါ်တွင် ရှေးဟောင်းအဆောက်အအုံကြီးများ မရှိလှ
ချေ။ ကုန်းဘောင်ခေတ် နောက်ပိုင်းတွင်သာ မြို့ဝန်တစ်ဦး
Line ၂၄၅ ⟶ ၂၄၄:
ဖြစ်သူ ဦးမြတ်သာနော်က ထပ်မံ မွန်းမံပြုပြင်ခဲ့သည်။
၁၄။ အလောင်းမင်းတရားကြီး၏ ပထမဆုံး မြန်အောင်မြို့
ူကြီးဦးမူတည်ခဲ့သော ငါးမျက်နှာဘုရားသည် မူလ နေရာ
ဟောင်းမှ ကမ်းပြိုရာသို့ ပါမည်စိုးသဖြင့် မိုင်ဒါကွင်းအနီးသို့
Line ၂၅၁ ⟶ ၂၅၀:
တည်ခဲ့သည်။ ခရစ်နှစ် ၁၈၁၂ ခုတွင် ပုဂံမင်းမိဖုရား၏
မယ်တော်တည်ခဲ့သည် ဆိုသော မယ်တော်ဘုရားကိုလည်း
ကမ်းပြိုရာသို့ ပါမည်စိုးသဖြင့် မူလနေရာမှ
အတွင်းဘက်ကျသော ကျောက်တော်ကြီးဘုရားနှင့် ဆယ်ထပ်ကြီး
ဘုရားတို့သည် ဗြိတိသျှခေတ်၌ တည်ခဲ့သော ဘုရားများဖြစ်ကြ
Line ၂၆၉ ⟶ ၂၆၆:
များလည်း ရှိပေသေးသည်။
၁၅။ စာတတ် ကျမ်းတတ် ရဟန်း၊ သီလရှင်တို့ များပြားသော
မြို့ဖြစ်သည့်ပြင် မြို့သူမြို့သားများအနေဖြင့်လည်း စာပေပညာ၊
အနုပညာလေ့လာလိုက်စားသူများ အတော်များများ ရှိသည်။
ပညာရေးအတွက် ဟင်္သာတတက္ကသိုလ်၊ ဟင်္သာတကွန်ပျူတာတက္ကသိုလ်၊ ဟင်္သာတနည်းပညာတက္ကသိုလ်၊ အစိုးရ အထက်တန်းကျောင်း လေးကျောင်း
နှင့်စက်မှုအထက်တန်းကျောင်း တကျောင်းရှိသည်ကို ထောက်၍
ပညာရေး အဆင့်အတန်းကို
အစောဆုံးတည်ထောင်ခဲ့သော မြို့ကြီးခုနစ်မြို့တွင် ပါဝင်၍၊ ထို
အဖွဲ့တည်ထောင်သည့်နှစ်မှာ ခရစ် ၁၈၇၄ ခုနှစ်ဖြစ်လေသည်။
Line ၂၈၆ ⟶ ၂၈၁:
လေသည်။
၁၆။ မြေဩဇာထက်သန်ကောင်းမွန်သော မြို့နယ်ဖြစ်သဖြင့် ဆန်
စပါးကို အများဆုံးစိုက်ပျိုးကြသည်။ အချို့ ဒေသများတွင်
တနှစ်လျှင် နှစ်သီးစိုက်ပျိုးရန် ဆောင်ရွက်နေကြသည်။
Line ၂၉၄ ⟶ ၂၈၉:
ငရုတ် စသည်တို့ကို စိုက်ပျိုး သောကိုင်းခင်းများကို အများ
အပြား လုပ်ကိုင်ကြသည်။ အခြားလုပ်ငန်းများမှာ အိမ်ထောင်
ပရိဘောဂလုပ်ငန်း၊ သင်ဖြူးသင်ဖျာလုပ်ငန်း စသည်တို့ဖြစ်၍ ချည်ထည်များရက်လုပ်သော စက်ရက်ကန်းရုံများလည်း ရှိသည်။ မြို့၏အနီးအနားတဝိုက်တွင် ဆီစက်များ၊ အုန်းဆီစက်များ
ခန့်မှန်းသန်ကောင်စာရင်းအရ မြို့နယ်လူဦးရေသည် ၃၂၈ဝဝဝ ယောက် ဖြစ်လေသည်။
<ref>မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း၊ အတွဲ(၁၄)</ref>
| |||