ဘင်္ဂလား​ဒေ့ရှ်နိုင်ငံရှိ ဗုဒ္ဓဘာသာ: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ

No edit summary
စာတွဲများ: မိုဘိုင်းလ် တည်းဖြတ် မိုဘိုင်းလ် ဝက်ဘ် တည်းဖြတ်
စာကြောင်း ၁၁ -
ဘင်္ဂလား​ဒေ့ရှ်နိုင်ငံတွင် ဗုဒ္ဓဘာသာ ​ပျောက်ကွယ်ရန် အ​ကြောင်းဖန်လာသည်မှာ အေဒီ၁၃ရာစုမှ စ၍ ဖြစ်သည်။ အိန္ဒိယနိုင်ငံထဲသို့ တပ်(က်)လူမျိုး မူဆလင်များသည်  စစ်သည်အင်အား အလုံးအရင်းဖြင့် ဝင်ရောက်တိုက်ခိုက်၍ လုယက်ဖျက်ဆီးခဲ့ကြလေသည်။ အထူးသဖြင့် ဗုဒ္ဓဘာသာ​ကျောင်း​တော်များ၊ တက္ကသိုလ်များမှာ မီးရှို့ဖျက်ဆီးခြင်းခံခဲ့ရသည်။ ဗုဒ္ဓဘာသာ စာပေကျမ်းဂန်များ သင်ကြားပို့ချပေးသော ဘုန်းကြီးကျောင်းများ (ဥပမာ - နာလန္ဒ ဗုဒ္ဓတက္ကသိုလ်) ပျက်စီးသွားသဖြင့် ဗုဒ္ဓဘာသာ၏ အင်အား ယုတ်လျော့သွားလေသည်။
 
နောက်ပိုင်း​ခေတ်များတွင် ထွန်းကား​သော ​ဒေလီ စူလ်တန် မင်းဆက်၊ ဘင်္ဂလား စူလ်တန် မင်းဆက်၊ မဂိုအင်ပိုင်ယာတို့မှာ အစ္စလာမ်ဘာသာကို ကိုးကွယ်​သော မင်းဆက်များဖြစ်ကြ​လေရာ ဘင်္ဂါလီလူမျိုး အများစုသည် မူဆလင်များ ဖြစ်လာခဲ့ကြသည်။ဖြစ်ကြသည်။ သူတို့၏ ဘိုး​ဘေးဘီဘင်တို့သည် ဗုဒ္ဓဘာသာများ ဖြစ်ခဲ့သည်ဟူ​သော အချက်ကိုလည်း ​မေ့​လျော့သွားခဲ့ကြ​လေပြီ။
မြောက်မြားစွာသော ကျောင်းတော်ဝိဟာရများကို ဖျက်ဆီးခဲ့သည်သာမက ရဟန်းသံဃာများမှာလည်း တပ်(က်)လူမျိုး စစ်သည်များ၏ သတ်ဖြတ်ခြင်းကို ခံခဲ့ကြရသည်။ တချို့​သော ဘုန်းကြီးများလည်း ​အသက်ဘေး လွတ်ရာ နီ​ပေါ၊ တိဘက်၊ တရုတ် စ​သော တိုင်းပြည်များကို ထွက်​ပြေးကြရ​လေသည်။ ဗုဒ္ဓစာ​ပေများ သင်ကြားရာ ဘုန်းကြီး​ကျောင်းများ မရှိခြင်း၊ ဗုဒ္ဓဘာသာ၏ ဦးစီး​ရှေ့​ဆောင် ရဟန်းများ မရှိ​တော့ခြင်း​ကြောင့် ဗုဒ္ဓဘာသာသည် တစထက်တစ ​မှေးမှိန်လာပြီး ​နောက်ဆုံးတွင် ဘင်္ဂလား​ဒေသ၌ တိမ်မြုပ်ပျောက်ကွယ်သွားခဲ့ရလေသည်။
 
သို့​သော်လည်း တချို့​သော ဘင်္ဂါလီ မျိုးနွယ်စုများသည် မိရိုးဖလာ ဗုဒ္ဓဘာသာကို ဆက်လက်၍ ကိုးကွယ်​နေကြဆဲ ဖြစ်ကြသည်။ ​မှတ်တမ်းများအရ ၁၉၈၀ ခုနှစ်များတွင် ဗုဒ္ဓဘာသာဝင် ဘင်္ဂလီလူမျိုးများသည် စစ်တကောင်းဒေသ၌ အနည်းငယ် ကျန်ရှိ​နေ​ကြောင်း သိရသည်။
နောက်ပိုင်း​ခေတ်များတွင် ထွန်းကား​သော ​ဒေလီ စူလ်တန် မင်းဆက်၊ ဘင်္ဂလား စူလ်တန် မင်းဆက်၊ မဂိုအင်ပိုင်ယာတို့မှာ အစ္စလာမ်ဘာသာကို ကိုးကွယ်​သော မင်းဆက်များဖြစ်ကြ​လေရာ ဘင်္ဂါလီလူမျိုး အများစုသည် မူဆလင်များ ဖြစ်လာခဲ့ကြသည်။ သူတို့၏ ဘိုး​ဘေးဘီဘင်တို့သည် ဗုဒ္ဓဘာသာများ ဖြစ်ခဲ့သည်ဟူ​သော အချက်ကိုလည်း ​မေ့​လျော့သွားခဲ့ကြ​လေပြီ။
 
သို့​သော်လည်း တချို့​သော ဘင်္ဂါလီ မျိုးနွယ်စုများသည် မိရိုးဖလာ ဗုဒ္ဓဘာသာကို ဆက်လက်၍ ကိုးကွယ်​နေကြဆဲ ဖြစ်ကြသည်။ ​မှတ်တမ်းများအရ ၁၉၈၀ ခုနှစ်များတွင် ဗုဒ္ဓဘာသာဝင် ဘင်္ဂလီလူမျိုးများသည် စစ်တကောင်းဒေသ၌ အနည်းငယ် ကျန်ရှိ​နေ​ကြောင်း သိရသည်။
 
==ဗုဒ္ဓဘာသာ ပြန်လည်ထွန်းကားခြင်း==