ငလျင်လှုပ်ခြင်း: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ

ငလ်င္ ဗဟုသုတ
စာတွဲများ: နောက်ပြန်ပြင်ခဲ့ပြီး မျက်မြင် တည်းဖြတ် မိုဘိုင်းလ် တည်းဖြတ် မိုဘိုင်းလ် ဝက်ဘ် တည်းဖြတ်
ငလ်င္ ဗဟုသုတ
စာတွဲများ: နောက်ပြန်ပြင်ခဲ့ပြီး မျက်မြင် တည်းဖြတ် မိုဘိုင်းလ် တည်းဖြတ် မိုဘိုင်းလ် ဝက်ဘ် တည်းဖြတ်
စာကြောင်း ၁ -
[[File:Quake epicenters 1963-98.png|thumb|250px|ကမ္ဘာတစ်ဝန်းလုံးရှိ မြေငလျင်တို့၏ ငလျင်ဗဟိုချက်များ ၁၉၆၃-၁၉၉၈]]
 
ငလျင်လှုပ်ခြင်း (လှုပ်ခြင်း၊ တုန်ခါခြင်း၊ ခါယမ်းခြင်း သို့မဟုတ် မြေငလျင်လှုပ်ရှားမှု) သည် မြေငလျင်လှိုင်းများကို ဖန်တီးရာတွင် ကမ္ဘာမြေကြီး၏ မျက်နှာပြင်လွှာအတွင်း၌ စွမ်းအင်ကို ရုတ်တရက်ထုတ်လွှတ်ခြင်း၏ ရလဒ်ဖြစ်သည်။ ငလျင်သည် မြေတွင်းအနက်တစ်နေရာ၌ဖြစ်သည်။ ကျောက်ဆိုင်ထုအတွင်း မြေတွင်းဖိအားများကြောင့် အက်ရာစတင်ဖြစ်ပေါ်ပြီး ထိုအက်ကြောင်းမျက်နှာပြင်တစ်လျောက် ရုတ်တရက်ကျိုးပြတ် ပွတ်တိုက်ရွေ့ လျောခြင်းကြောင့် ဖြစ်သည်။ ထိုသို့ကျိုးပြတ်ခြင်းမဖြစ်မီ ဖိအားကြောင့် ကျောက်ဆိုင်ထုအတွင်း ကျုံ့ခြင်း၊ ပွခြင်းဖြစ်သည်။ ရွေ့လျားခြင်းဖြစ်သည်။ နဂိုရှိရင်းစွဲ ကျောက်လွှာထုနှင့်နှိုင်းဆလျှင် ထိုရွေ့မှုမှာ မမြင်သာ သလောက်ဖြစ်သည်။ နှိုင်းရအရွေ့တစ်မျိုးဖြစ်သည်။ ဖိစီးအား(Stress) ကြောင့် ဖြစ်သော နှိုင်းရအရွေ့ ဖြစ်သဖြင့် ဒါဏ်(Strain) ဟုခေါ်ရသည်။ ဖိအားများလျှင်ဒါဏ်များသည်။ ဖိအားနည်းလျှင် ဒါဏ်နည်းသည်။ ဖိအားပမာဏ အတိုင်းအတာတစ်ခုအထိ ကျိုးပြတ်ခြင်း၊ အက်ကွဲခြင်းမရှိ၊ ကြုံဆန့်နိုင်သည်။ ဖိ(ဆန့်)အား နှင့် ဒဏ် တိုက်ရိုက်အချိုးကျသည်။ ထိုအခြေ အနေတွင် ငလျင်မဖြစ်ပါ။ ငလ်င္လူပ္တာဟာ ကမၻာအစ မီးေလေရေျမ မွျဖစ္ေပၚတာဟုတ္တယ္။သိပၸံပညာအယူကေတာ့ မီးေခ်ာ္ရည္က ေအးတဲ႔ကမၻာၾကီး အသြင္းစံုအပူမွေအးခဲဓာတ္ေတြျပဳအသြင္စံုအပူမွေအးခဲဓာတ္ေတြျပဳ ျပီးသကာလ ေလာကဓာတ္ဟာ ေျမ နဲ႔ ေရစပ္တယ္ ေျမမွာမီးေတာင္ ပင္လယ္ေရမွာေရခဲ ဒါ့အျပင္ေပါ့ ေျမ ၾကီးနဲ႔ core ခ်ိတ္ျဖစ္ေတာ့ ေျမငလ်င္ ပင္လယ္နဲ႔ core ခ်ိတ္ျဖစ္ေတာ့ ပင္လယ္ငလ်င္ ျဖစ္ပါေပ၏။အေငြ႕ကမီး ေလကတိုက္ မိုးတိမ္ခဲမွ မိုးေရ ျပီးေျမေပၚက်ျခင္း ျဖစ္ေပ၏။ဒါက ဓာတ္ေလးပါးအက်ဥ္း ဓာတ္ေလးပါးဟာ အက်ယ္ရွိပါတယ္။အလြယ္တကူ အထူးသိရမွာက ငလ်င္လူပ္ျပီး ေျမၾကီးကဲြရင္ အဲဒီေနရာ ေျမေအာက္ျပတ္ေရႊ႕ေၾကာရွိတယ္။ငလ်င္လူပ္ျပီး ေျမၾကီးမကဲြသြားရင္ အဲဒီေနရာ ေျမေအာက္ျပတ္ေရႊ႕ေၾကာမရွိဘူး။ငလ်င္လူပ္ျပီး ပင္လယ္ၾကမ္းေျခဟာကဲြသြားရင္ အဲဒီေနရာ ပင္လယ္ၾကမ္းေျခအာက္ျပတ္ေရႊ႕ေၾကာရွိတယ္။ငလ်င္လူပ္ျပီး ပင္လယ္ၾကမ္းေျခဟာကဲြသြားရင္ အဲဒီေနရာ ပင္လယ္ၾကမ္းေျခေအာက္ျပတ္ေရႊ႕ေၾကာမရွိပါဘူး။
== ငလျင်လှုပ်ခြင်း ==
သာမန် အရပ်သားတို့က ငလျင်လှုပ်တတ်သော မြေကြောကို