ဝီကီပီးဒီးယား:အကြောင်း: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ

စာကြောင်း ၄၂၅ -
• ခ်မ္းမေနပါက ေစာင္မၿခံဳရ။
 
==Gastric problems အစာအိမ္အစာအိမ် ျပႆနာပြဿနာ==
• အစာအိမ် သို့မဟုတ် အစာမြိုပြွန်က ဖြစ်ရသည်။
• အစာအိမ္ သို႕မဟုတ္ အစာၿမိဳႃပြန္က ျဖစ္ရသည္။
• ယင်းတို့တွင် အတွင်းက ဖုံးထားသည့်အလွှာမှ စစ်ထုတ်ရည်များ ပို၍ထွက်ကာ အာရုံကြောများအား ထိခိုက်၍ နာခြင်း။ မအီမသာဖြစ်ခြင်းတို့ ဖြစ်လာသည်။
• ယင္းတို႕တြင္ အတြင္းက ဖံုးထားသည့္အလႊာမွ စစ္ထုတ္ရည္မ်ား ပို၍ထြက္ကာ အာ႐ံုေၾကာမ်ားအား ထိခိုက္၍ နာျခင္း။ မအီမသာျဖစ္ျခင္းတို႕ ျဖစ္လာသည္။
• ရက်တိုတိုအတွင်း ဖြစ်ခြင်းနှင့် နာတာရှည်ဖြစ်ခြင်း ၂ မျိုးရှိသည်။
• ရက္တိုတိုအတြင္း ျဖစ္ျခင္းႏွင့္ နာတာရွည္ျဖစ္ျခင္း ၂ မ်ဳိးရွိသည္။
• စိတ်-ရုပ် ဖိအား-တင်းအားများ၍၄င်း၊ အက်စစ်များသည့် အစာစား၍၄င်း၊ အရက်၊ ဆေးလိပ်၊ ဆေးဝါးတချို့ကြောင့်၄င်း ဖြစ်တတ်သည်။
• စိတ္-႐ုပ္ ဖိအား-တင္းအားမ်ား၍၄င္း၊ အက္စစ္မ်ားသည့္ အစာစား၍၄င္း၊ အရက္၊ ေဆးလိပ္၊ ေဆး၀ါးတခ်ဳိ႕ေၾကာင့္၄င္း ျဖစ္တတ္သည္။
• ဖြစ်လျှင်နာမည်၊ အောင့်မည်၊ ပျို့-အန်မည်၊ ဝမ်းပျက်မည်။ အစားပျက်မည်။
• ျဖစ္လွ်င္နာမည္၊ ေအာင့္မည္၊ ပ်ဳိ႕-အန္မည္၊ ၀မ္းပ်က္မည္။ အစားပ်က္မည္။
ထို႕ေၾကာင့္ထို့ကြောင့် အစားကို မအိပ္မီမအိပ်မီ အမ်ားႀကီးအများကြီး မစားရ။ အပူ၊ အစပ္၊အစပ်၊ အဆီ ေလွ်ာ့စားပါ။လျှော့စားပါ။
 
Gastroenteritis (GE) အစာအိမ်လမ်းကြောင်း (အစာအိမ်-အူသိမ်) ရောင်ခြင်း
Gastroenteritis (GE) အစာအိမ္လမ္းေၾကာင္း (အစာအိမ္-အူသိမ္) ေရာင္ျခင္း
• အရွယ်မရွေး၊ အချိန်မရွေး ဝမ်းပျက်ခြင်း၊
• အရြယ္မေရြး၊ အခ်ိန္မေရြး ၀မ္းပ်က္ျခင္း၊
• ကလေးဖြစ်ပါက ပိုဆိုးသည်။
• ကေလးျဖစ္ပါက ပိုဆိုးသည္။
• အစားအစာထဲ (ဗက္တီးရီးယားဗက်တီးရီးယား-ဗိုင္းရပ္စ္ဗိုင်းရပ်စ်) ပါ၍ ျဖစ္ရသည္။ဖြစ်ရသည်။
• အစားအစာ အမ်ဳိးအစားအမျိုးအစား ေျပာင္းလွ်င္လဲပြောင်းလျှင်လဲ ျဖစ္တတ္တသည္။ဖြစ်တတ်တသည်။
• စိတ်ဖိစီးမှုများ၍လည်း ဖြစ်တတ်သည်။
• စိတ္ဖိစီးမႈမ်ား၍လည္း ျဖစ္တတ္သည္။
• ဆေးဝါးကြောင့်လဲ ဖြစ်တတ်သည်။
• ေဆး၀ါးေၾကာင့္လဲ ျဖစ္တတ္သည္။
• ပျို့-အန်နိုင်သည်။
• ပ်ဳိ႕-အန္ႏိုင္သည္။
• ကြွက်သားတွေ နာတတ်သည်။
• ႂကြက္သားေတြ နာတတ္သည္။
ေရရေ-ဆား နဲမည္။နဲမည်။
• အားယုတ်မည်။
• အားယုတ္မည္။
• အနည်းငယ် ဖျားမည်။
• အနည္းငယ္ ဖ်ားမည္။
• ချမ်းတတ်သေးသည်။
• ခ်မ္းတတ္ေသးသည္။
ျဖစ္လွ်င္ဖြစ်လျှင် အနားယူပါ။
• ရေ-အရည် များများသောက်ပါ။
• ေရ-အရည္ မ်ားမ်ားေသာက္ပါ။
ေက်လြယ္ေသာအစားကိုကျေလွယ်သောအစားကို စားပါ။
• နွားနို့နှင့် နို့ထွက်အစားများ ရှောင်ပါ။
• ႏြားႏို႕ႏွင့္ ႏုိ႕ထြက္အစားမ်ား ေရွာင္ပါ။
• ဓါတ်ဆားရေတိုက်ပါ။
• ဓါတ္ဆားေရတိုက္ပါ။
• Acetaminophen, Aspirin မတိုက္ရ။မတိုက်ရ။
 
Insect Bites and Stings အင္းဆက္အင်းဆက်-အဆိပ္ပါသည့္အေကာင္အဆိပ်ပါသည့်အကောင် ကိုက္ျခင္းကိုက်ခြင်း
• အင်းဆက်-အဆိပ်ပါသည့်အကောင်ကိုက်ခြင်းတွင် သာမန်အားဖြင့် မဆိုးပါ။
• အင္းဆက္-အဆိပ္ပါသည့္အေကာင္ကိုက္ျခင္းတြင္ သာမန္အားျဖင့္ မဆိုးပါ။
• ဆိုးလျှင် (ရှော့ခ်) ရတတ်သည်။
• ဆိုးလွ်င္ (ေရွာ့ခ္) ရတတ္သည္။
• နာမည်၊ ယားမည်။ နီမြန်းမည်။ ရောင်မည်။ ထုံမည်။ ပူလောင်မည်။ ကျင်မည်။ အသက်ရှူခက်မည်။ အားယုတ်မည်။
• နာမည္၊ ယားမည္။ နီျမန္းမည္။ ေရာင္မည္။ ထံုမည္။ ပူေလာင္မည္။ က်င္မည္။ အသက္ရွဴခက္မည္။ အားယုတ္မည္။
• ဖြစ်နိုင်လျှင် အဆိပ်ပါသည့် အစွယ်ကို နှုတ်ပြစ်ပါ။
• ျဖစ္ႏိုင္လွ်င္ အဆိပ္ပါသည့္ အစြယ္ကို ႏႈတ္ျပစ္ပါ။
• နေရာကို ဆပ်ပြာရေဖြင့် ဆေးကျောပါ။
• ေနရာကို ဆပ္ျပာေရျဖင့္ ေဆးေက်ာပါ။
• ရေခဲ တင်ပေးပါ။
• ေရခဲ တင္ေပးပါ။
• အယား သက်သာစေသည့်ဆေး (ကာလမင်း) ဆေးရည် လိမ်းပေးပါ။
• အယား သက္သာေစသည့္ေဆး (ကာလမင္း) ေဆးရည္ လိမ္းေပးပါ။
• (အင်တီဟစ်တမင်း) ဆေးပေးပါ။
• (အင္တီဟစ္တမင္း) ေဆးေပးပါ။
• လူနာကို ႏွစ္သိမ့္ေပးပါ။နှစ်သိမ့်ပေးပါ။
• အသက်ရှူမှု စစ်ဆေးပါ။
• အသက္ရွဴမႈ စစ္ေဆးပါ။
• အဝတ်အစားများ တင်းကြပ်မနေစေရာ။
• အ၀တ္အစားမ်ား တင္းၾကပ္မေနေစရာ။
လိုအပ္လွ်င္လိုအပ်လျှင် (စီ၊ ပီ၊ အာရ္အာရ်) လုပ္ပါ။လုပ်ပါ။
• (ရှော့ခ်) ဖြစ်လျှင်ကုပါ။
• (ေရွာ့ခ္) ျဖစ္လွ်င္ကုပါ။
 
Head Injury ဦးခေါင်းဒဏ်ရာရခြင်း
Head Injury ဦးေခါင္းဒဏ္ရာရျခင္း
• ဦးခေါင်း၏ အရိုးခွံနှင့် ဦးနှောက်ကို ထိခိုက်နိုင်သည်။
• ဦးေခါင္း၏ အ႐ိုးခြံႏွင့္ ဦးေႏွာက္ကို ထိခိုက္ႏိုင္သည္။
• သာမန်အဆင့်မှ ဆိုးဝါးသည့်အဆင့်ထိ ဖြစ်နိုင်သည်။
• သာမန္အဆင့္မွ ဆိုး၀ါးသည့္အဆင့္ထိ ျဖစ္ႏုိင္သည္။
• ပွင့်ထွက်သည့်ဒဏ်ရာ သို့မဟုတ် ပိတ်နေသည့် ဒဏ်ရာ ၂ မျိုး ရှိသည်။
• ပြင့္ထြက္သည့္ဒဏ္ရာ သို႕မဟုတ္ ပိတ္ေနသည့္ ဒဏ္ရာ ၂ မ်ဳိး ရွိသည္။
• ချွန်ထက်သည့်လက်နက် သို့မဟုတ် တုံးသည့်ပစ္စည်း၊ လက်နက်ကြောင့် ဖြစ်ရသည်။
• ခၽြန္ထက္သည့္လက္နက္ သို႕မဟုတ္ တံုးသည့္ပစၥည္း၊ လက္နက္ေၾကာင့္ ျဖစ္ရသည္။
• ခဏ သို႔မဟုတ္သို့မဟုတ် အၾကာႀကီးအကြာကြီး သတိေမ့ျခင္းသတိမေ့ခြင်း (Coma)၊
• သွေးယိုခြင်း၊
• ေသြးယိုျခင္း၊
• အန်ခြင်း၊
• အန္ျခင္း၊
• နှာခေါင်းထဲက အရည်-သွေးထွက်ခြင်း၊
• ႏွာေခါင္းထဲက အရည္-ေသြးထြက္ျခင္း၊
• မျက်စိအမြင်-နားအကြား၊ လျှာအရသာ ထိခိုက်ခြင်း၊
• မ်က္စိအျမင္-နားအၾကား၊ လွ်ာအရသာ ထိခိုက္ျခင္း၊
• နှလုံးခုန် မမှန်ခြင်း၊
• ႏွလံုးခုန္ မမွန္ျခင္း၊
• တက်ခြင်း၊
• တက္ျခင္း၊
• ခြေ-လက်-ကိုယ် မလှုပ်နိုင်တော့ခြင်း၊ လေဖြတ်ခြင်း၊
• ေျခ-လက္-ကိုယ္ မလႈပ္ႏိုင္ေတာ့ျခင္း၊ ေလျဖတ္ျခင္း၊
• စိတ်အနေအထား မမှန်ခြင်း၊
• စိတ္အေနအထား မမွန္ျခင္း၊
• ထိခိုက်ဒဏ်ရာအား ရေခဲတင်ပါ။
• ထိခိုက္ဒဏ္ရာအား ေရခဲတင္ပါ။
အရြယ္အစားသည္အရွယ်အစားသည် ထိခိုက္မႈႏွင့္ထိခိုက်မှုနှင့် တူခ်င္မွတူမည္ကိုတူချင်မှတူမည်ကို သတိထားပါ။
• သွေးထွက်ခြင်း ရှိ၊ မရှိ စစ်ဆေးပါ။ သွေးထွက်လျှင် ဖိထားပေးပါ။
• ေသြးထြက္ျခင္း ရွိ၊ မရွိ စစ္ေဆးပါ။ ေသြးထြက္လွ်င္ ဖိထားေပးပါ။
• နှလုံးခုန်မှု-အသက်ရှူမှုကို စစ်ဆေးပါ။
• ႏွလံုးခုန္မႈ-အသက္ရွဴမႈကို စစ္ေဆးပါ။
• လိုအပ်ပါက (စီပီအာရ်) လုပ်ပါ။
• လိုအပ္ပါက (စီပီအာရ္) လုပ္ပါ။
• အန်နေလျှင်၊ သတိလစ်နေလျှင် ကိုယ်တဖက်စောင်းထားပေးပါ။
• အန္ေနလွ်င္၊ သတိလစ္ေနလွ်င္ ကိုယ္တဖက္ေစာင္းထားေပးပါ။
မအန္ပါကမအန်ပါက လူနာကို တည့္တည့္အေနအထားတည့်တည့်အနေအထား အိပ္ပါေစ။အိပ်ပါစေ။
• လူနာကို မလႈပ္ရွားေစရ။မလှုပ်ရှားစေရ။
• ရုတ်တရက် (ဟဲလမက်) မချွတ်ရ၊
• ႐ုတ္တရက္ (ဟဲလမက္) မခၽြတ္ရ၊
• ကလေးကို ရုတ်တရက် ကောက်မချီရ၊
• ကေလးကို ႐ုတ္တရက္ ေကာက္မခ်ီရ၊
• အရက်-မူးစေသည့်ဆေး မပေးရ။
• အရက္-မူးေစသည့္ေဆး မေပးရ။
• ခေါင်းအုန်း မြင့်မြင့်နှင့် အိပ်ပါစေ။
• ေခါင္းအုန္း ျမင့္ျမင့္ႏွင့္ အိပ္ပါေစ။
• ၂၄ နာရီ စောင့်ကြည့်ရမည်။ အန်သလား၊ သတိမကောင်းဖြစ်သလား၊ နား၊ နှာခေါင်းထဲက သွေးယိုသလား၊ တက်သလား။
• ၂၄ နာရီ ေစာင့္ၾကည့္ရမည္။ အန္သလား၊ သတိမေကာင္းျဖစ္သလား၊ နား၊ ႏွာေခါင္းထဲက ေသြးယိုသလား၊ တက္သလား။
 
==Poisoning အဆိပ်သင့်ခြင်း==