ကျောက်ဖြူမြို့: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ
Content deleted Content added
No edit summary |
No edit summary |
||
စာကြောင်း ၁၄ -
}}
[[မြန်မာနိုင်ငံ]]၏ အနောက်ဖက်တွင် တည်ရှိသော [[ရခိုင်ပြည်နယ်]]၏ အဓိက
ခရိုင်ဝန် ရုံးစိုက်ရာမြို့ကြီး ဖြစ်သည်။ [[ဘင်္ဂလားပင်လယ်အော်]]၏ အရှေ့ဖက် ကမ်းခြေအနီး ပင်လယ်ပြင်တွင် တည်ရှိသော [[ရမ်းဗြဲကျွန်း]] ==သမိုင်းအကျဉ်း==
ရှေးအခါက ရခိုင်ပြည်၌ မထင်ရှားသော တံငါရွာကလေးမျှသာ ဖြစ်ခဲ့၏။
ကျောက်ဖြူမြို့ကို ပထမ အင်္ဂလိပ်-မြန်မာ စစ်ပွဲ (၁၈၂၄-၁၈၂၆) ဖြစ်ပွားပြီးနောက် ခရစ်နှစ် ၁၈၃၇ တွင် အင်္ဂလိပ်တို့ တည်ထောင်ခဲ့သည်။ လက်ရှိ ကျောက်ဖြူမြို့မှ ရ မိုင်ခန့် ကွာဝေးသော အုန်းတောရွာ အနီးတွင် ကျောက်ဖြူရွာဟောင်း တည်ရှိခဲ့ပြီး၊ ကြီးမားသော အဖြူရောင် ကျောက်တုံးကြီး နှစ်တုံးကို (ပေ ရ၀-ခန့် မြင့်သည်။) အစွဲပြု၍ ကျောက်ဖြူဟု အမည်တွင်ခြင်း ဖြစ်သည်။ ထို ၁၈၅၂ တွင် ခရိုင်မြို့အဆင့် တိုးမြှင့်ခံရပြီး၊ ၁၉၇၄ ခုနှစ် အထိ ခရိုင်မြို့ဖြစ်ခဲ့သည်။ ၁၉၇၄ ခု ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံ ဥပဒေသစ် အရ ခရိုင်မြို့များ အားလုံးကို ဖျက်သိမ်းလိုက်သောအခါ ကျောက်ဖြူသည် ၁၉၇၄ မှ ၁၉၈၈ အထိ ရခိုင်ပြည်နယ်၏ မြို့နယ် တစ်ခု အဖြစ် တည်ရှိခဲ့သည်။ ၁၉၈၈ တွင် ကျောက်ဖြူ မြို့နယ်စု ဖြစ်လာပြီး၊ နောင်တွင် [[ကျောက်ဖြူခရိုင်]] ပြန်ဖြစ်လာသည်။▼
ကျောက်ဖြူမြို့ကို ပထမ အင်္ဂလိပ်-မြန်မာ စစ်ပွဲ (၁၈၂၄-၁၈၂၆) ဖြစ်ပွားပြီးနောက် ကျောက်ဖြူမြို့နေရာတွင် စစ်တပ်များ ချထားခဲ့၏။ ထိုအခါ ကျောက်ဖြူမြို့နယ်မြေသည် စစ်တွေ၊ သံတွဲနှင့် ရမ်းဗြဲခရိုင်များအတွင်းသို့ ကျရောက်ခဲ့၍ အမ်းမြို့မှာ ခရိုင်ဌာနချုပ် ရုံးစိုက်ရာမြို့ မညီညွတ်ခြင်း၊
ပင်လယ်ကမ်းခြေနှင့် ဝေးခြင်းတို့ကြောင့် ယခင်စစ်တပ်များ ချထား ခဲ့ဘူးသော ကျောက်ဖြူမြို့သို့ ၁၈၃၈ ခုနှစ်တွင် ရွေ့ပြောင်းရုံးစိုက်ခဲ့၏။ ရမ်းဗြဲခရိုင်နှင့် အမ်းခရိုင်တို့ကိုလည်း ပေါင်း၍ ကျောက်ဖြူခရိုင်ဟု သတ်မှတ်ခဲ့လေသည်။ ကျောက်ဖြူမြို့နယ်တွင် ကျေးရွာပေါင်း ၂၇ဝ ကျော်
ပါဝင်သည်။
▲
ယခုအခါ ကျောက်ဖြူမြို့မှာ ခရိုင်ရုံးစိုက်ရာ စည်ကားသောမြို့ကြီး ဖြစ်လာရုံမျှမက သင်္ဘောဆိပ်မြို့လည်း ဖြစ်လာ၍ ပင်လယ်ကူးသင်္ဘောကြီးများ ဝင်ရောက်ဆိုက်ကပ်ကြ၏။ မြို့ပေါ်တွင် ခရိုင်ဌာနချုပ် ရုံးများအပြင် ဆေးရုံ၊ ရဲဌာန၊ စာပို့တိုက်၊ စာသင်ကျောင်းနှင့် စျေးများရှိကြ၏။ မြို့စည်ပင်ရေးကို ၁၈၈၅ ခုနှစ်မှ စ၍ မြူနီစီပယ်အဖွဲ့က စီမံအုပ်ချုပ်လာခဲ့၏။
==မြို့ပေါ်ရပ်ကွက်များ==
Line ၃၄ ⟶ ၄၄:
၁၉၅၃ ခုနှစ်တွင် ဆရာဖြစ်သင်ကောလိပ်ကို ကျောက်ဖြူမြို့တွင် ဖွင့်လှစ်ခဲ့သည်။ [[ကျောက်ဖြူဥပစာကောလိပ်]] ကို ၁၉၅၄ တွင် ဖွင့်လှစ်သည်။ ရခိုင်ပြည်နယ် [[စစ်တွေတက္ကသိုလ်]]သည် ကျောက်ဖြူဥပစာကောလိပ်ဖြင့် သန္ဓေတည်ခဲ့ခြင်းဖြစ်ကြောင်း၊ စစ်တွေတက္ကသိုလ် သမိုင်းမှတ်တမ်းများက ပြဆိုသည်။ ဆရာဖြစ်သင်ကောလိပ်သည် ယခုအခါ ကျောက်ဖြူ ပညာရေးကောလိပ် အဖြစ်တည်ရှိပြီး၊ ပညာရေးဆိုင်ရာ ဘာသာရပ်များကို ပို့ချလျက် ရှိသည်။
[[Image:kyaukpyu beach.jpg|ကျောက်ဖြူကမ်းခြေ ဗိုလ်ကြီးဂျိုင်|thumb]]
၁၉၅၃ ခုနှစ်မှစ၍ ဆရာဖြစ်သင် ကောလိပ်ကျောင်း ဖွင့်လှစ်ခဲ့၍ ၁၉၅၄ ခုနှစ် ဇွန်လ ၁ ရက်နေ့တွင် ဥပစာကောလိပ်ကျောင်းကို ဖွင့်လှစ်ခဲ့သည်။ ဤဥပစာ ကောလိပ်ကျောင်းတွင် အထွေထွေဝိဇ္ဇာ ပညာရပ်များကို ပါ သင်ကြားပို့ချလျက်ရှိသည်။ ကျောက်ဖြူမြို့မှာ ရန်ကုန်မြို့နှင့် ရေလမ်း
လေယာဥ်လမ်းများဖြင့် ဆက်သွယ်လျက် ရှိသည်။ မြို့၏ အကျယ်အဝန်းမှာ စတုရန်းမိုင် ၁ ့၂၂ ရှိ၍ ၁၉၅၃ ခုနှစ် သန်းခေါင်စာရင်းအရ လူဦးရေ ရ၂၄၁ ယောက် ရှိသည်။
==ထင်ရှားသည့်နေရာများ==
ကျောက်ဖြူမြို့မှ ၁၆
ကျောက်ဖြူမြို့၏ အရှေ့တောင်ဖက် ၃ မိုင်ခန့်အကွာ စိုင်ချုံရွာအနီးတွင် နဂါးပွက်တောင်ခေါ် ရွံ့မီး တောင် ရှိသည်။
==စေတီပုထိုးများ==
ဝေသာလီခေတ် လက်ရာများဖြစ်သည့် [[ကံ့ကော်တောဘုရား]] ရုပ်ပွားတော်နှစ်ဆူမှာ ကျောက်ဖြူမြို့၏ ထင်ရှားသော တန်ခိုးကြီးဘုရားဖြစ်သည်။ [[ကျောက်တစ်လုံးဘုရား]]မှာ မြောက်ဦးခေတ် ရခိုင်ဘုရင် [[မင်းဗာကြီး]]က စတင် တည်ထားခဲ့ခြင်းဖြစ်ပြီး ကြီးမားသော
မြို့၏ အရှေ့တောင်ဖက် ၁ မိုင်ခွဲခန့်အကွာ ကညင်တောရွာ အနီးရှိ စေတီတောင်ပေါ်တွင် လျောင်းတော်မူ ရုပ်ပွားတော် တစ်ဆူ ရှိသည်။ မြို့၏အနောက်တောင်ဖက် ၃ မိုင်ခန့်အကွာ ဂုံးရှိန်ရွာသို့ သွားရာလမ်းခရီး၌ ကျောက်တစ်လုံးဘုရား တည်ရှိသည်။ ဤဘုရားမှာ ကြီးမားသော ကျောက်တုံးကြီး
တစ်ခုကို ဘုံဆောင်ပြာသာဒ်လိုဏ်ဂူနှင့် ရုပ်တုတော်များပါ
အပြီးဖြစ်မြောက်အောင် ထုလုပ်မွန်းမံထားခြင်း ဖြစ်သည်။
လိုဏ်ဂူတော်နှင့်တကွ ဘုရားရုပ်တုတော်များ၊ ပန်းဆိုင်းများ၊
ဘီလူးရုပ်၊ နတ်ရုပ် စသောအရုပ်ဟန်ပန် တို့သည်
ရှေးရခိုင်များ၏ ဗိသုကာပညာနှင့် ကျောက်ဆစ်ပညာများကို
သရုပ်ဖော်ပြလျက်ရှိသည်။ ကျောက် တစ်လုံးဘုရား၏
တောင်ဖက် ၂ မိုင်ခန့်အကွာ ဂန့်ဂေါ်တောအရပ်တွင်
ဂန့်ဂေါ်တောဘုရားဟု ထင်ရှားသော ရုပ်တုတော်တစ်ဆူ
ရှိသည်။ ထိုရုပ်တုတော်ကို ပင်လယ်ထဲမှ ပင့်ဆောင်ရရှိခဲ့သော
ကြောင့် ပေါ်တော်မူဘုရားဟု ခေါ်ဝေါ်သမုတ်ကာ ကိုးကွယ်ကြ
သည်။
[[Image:KyaukTaLone.jpg|ကျောက်တစ်လုံး ဘုရား|thumb]]
| |||