ပထမ အင်္ဂလိပ် - မြန်မာစစ်: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ

ဗြိတိသျှ စစ်တပ်သည် ပြည်တွင် တမိုးနားကြလေရာ မြန်မာတို့ အဖို့ နောက်ထပ် စစ်တပ်ကြီး တတပ် ထပ်မံဖွဲ့ရန် အချိန် ရပြန်သည်။ အချိန်ဆွဲသည့် သဘောဖြင့် ပြည်ဝန်ကြီးသည် စစ်ပြေငြိမ်းရေး စကားကို ကမ်းလှမ်းခြင်း ပြုခဲ့သည်။ ဤသို့ စကားကမ်းလှမ်း ဆဲတွင် ထပ်မံ ဖွဲ့စည်းသော မြန်မာ တပ်ကြီးသည် ပြည်သို့ အလျင်အမြန် ချဉ်းကပ်ကြသည်။ ဗြိတိသျှတို့သည် ပြည်မြို့မှ ထွက်၍ တိုက်ခိုက်သော အခါ ပွဲဦးထွက်၌ အခြေမလှသော်လည်း နောက်တိုက်ပွဲများတွင် မြန်မာတို့ ရှုံးနိမ့်ကာ တပ်ကြီး တကြိမ် ပြိုကွဲ ပြန်လေသည်။ ဗြိတိသျှတို့ ပြည်မှ ဆက်လက် ချီတက်ရာ မလွန်သို့ ရောက်လျှင် စစ်ပြေငြိမ်းပါက ဗြိတိသျှတို့ အလိုရှိသည့် အချက်များကို မြန်မာတို့က စုံစမ်းကြသည်။ ထိုအခါ ရခိုင်၊ တနင်္သာရီ၊ အာသံနှင့် မဏိပူရကို ဗြိတိသျှတို့ လက်သို့ အပ်နှင်း၍ စစ်လျော်ကြေးငွေ ၁ ကုဋေ ပေးရမည်ဟု တောင်းဆိုသည်။ တောင်းဆိုချက် များလွန်း သဖြင့် မြန်မာတို့ ပြန်ကြသည်။<ref>http://projectsouthasia.sdstate.edu/Docs/history/primarydocs/Treaties/Burma/002.htm {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20081202003039/http://projectsouthasia.sdstate.edu/Docs/history/primarydocs/Treaties/Burma/002.htm |date=2 December 2008 }} Text of the Treaty of Yandabo</ref>

* [http://projectsouthasia.sdstate.edu/Docs/history/primarydocs/Treaties/Burma/002.htm Text of the Treaty of Yandabo] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20081202003039/http://projectsouthasia.sdstate.edu/Docs/history/primarydocs/Treaties/Burma/002.htm |date=2 December 2008 }}

* [http://www.donaldheald.com/search/search_01.php?Author=MOORE%2C%20Lieutenant%20Josep Colour plates by Lt. Joseph Moore and (Capt. Frederick Marryat)] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080512091811/http://www.donaldheald.com/search/search_01.php?Author=MOORE%2C%20Lieutenant%20Josep |date=12 May 2008 }}

* [http://www.regiments.org/wars/19thcent/24burma.htm First Anglo-Burmese War] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20071221172136/http://www.regiments.org/wars/19thcent/24burma.htm |date=21 December 2007 }} British regiments