ပရိုတိန်း: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ

'''ပရိုတိန်း'''သည် [[ အမိုင်နိုအမီနို အက်စစ်]] များဖြင့် ဖွဲ့စည်းထားသည့် [[ဩဂန်းနစ် ဒြပ်ပေါင်း]] ဖြစ်သည်။ ကြိုးတချောင်းသဖွယ် ချိတ်ဆက်ထားသည့် အမိုင်နို အက်ဆစ်များသည် ရှည်လျားလွန်းသဖြင့် ခွေလိပ်ကာ လုံးထွေးနေသည်။ ပေါ်လီမာအတွင်းရှိ အမိုင်နို အက်ဆစ်များတွင် ကာဗောက်ဆိုင်း (carboxyl) အုပ်စုနှင့် အမိုင်နိုအမီနို (amino) အုပ်စုများအကြား ပက်တိုက်စည်း (peptide bond) များဖြင့် ချိတ်ဆက်ထားသည်။ ပရိုတိန်းတမျိုးအား ဖွဲ့စည်းရာတွင် အမိုင်နိုအမီနို အက်စစ်များအား မည်ကဲ့သို့သော အစီအစဉ်ဖြင့် ချိတ်ဆက်ပေးရမည်ကို မျိုးဗီဇခေါ် [[ဂျီး]] (Gene) များတွင် သုံးလုံးတတွဲ မျိုးဗီဇသင်္ကေတ (genetic code) များဖြင့် သတ်မှတ်ထားသည်။ <ref>Ridley, M. (2006). ''Genome''. New York, NY: Harper Perennial. ISBN 0-06-019497-9</ref>

အခြား ကြီးမားသည့် ဇီဝ[[မော်လီကျူး]]များကဲ့သို့ ပရိုတိန်းသည် သက်ရှိများအတွက် အရေးပါသည့် ဒြပ်ပစ္စည်းများဖြစ်ပြီး[[ ဆဲလ်]]တခု အသက်ရှင်ရေးတွင် ပါဝင်ဆောင်ရွက် ကြသည်။ ပရိုတိန်း အတော်များများသည် အင်ဇိုင်းများ[[အင်ဇိုင်း]]များ ဖြစ်ကြပြီး ဇီဝဓာတ်ပြုများ ပိုမိုမြန်ဆန် တွင်ကျယ်စေသည့် ဓာတ်ကူပစ္စည်းများ ဖြစ်သည်။

အမ်အာအန်အေ ပုံစံပြားမှ ပရိုတိန်း ပေါင်းစပ်ယူခြင်းကို ဘာသာပြန်ခြင်း (translation) ဟု ခေါ်သည်။ ရိုင်ဘိုစုန်းများသည် အမ်အာအန်အေပေါ်တွင် တွဲကပ်ကာ နျူကလီရိုတိုက် သုံးလုံးကို ဖတ်ယူပြီး ယင်းကိုဒွန်နှင့် တွဲဖက်သည့် အမိုင်နိုအမီနို အက်ဆစ်ကို ပေါင်းစပ်ပေးသည်။ <ref name=vanHolde1996>van Holde and Mathews, pp. 1002–42.</ref> ပရိုတိန်းများ၏ အရွယ်အစားသည် ယင်းတွင်ပါဝင်သည့် အမိုင်နိုအမီနို အက်ဆစ် အရေအတွက်ပေါ်တွင် မူတည်သည်။