ကယ်လီဖိုးနီးယားပြည်နယ်: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ

စာကြောင်း ၁၁၃ -
၁၈၂၀ ခုနှစ်များမှ အစပြု၍ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုနှင့် နောင် ကနေဒါဖြစ်လာမည့် နေရာမှ ထောင်ချောက်ထောင်၍ သားကောင်ဖမ်းသူများနှင့် အခြေချနေထိုင်သူများမှာ ကယ်လီဖိုးနီးယား မြောက်ပိုင်းသို့ ရောက်ရှိလာခဲ့သည်။ ထို အသစ်ရောက်ရှိလာသူများမှာ ဆစ်ကီယိုးလမ်းကြောင်း၊ ကယ်လီဖိုးနီးယားလမ်းကြောင်း၊ အော်ရီဂွန်လမ်းကြောင်းနှင့် စပိန်လမ်းကြောင်းဟောင်းတို့ကို အသုံးပြု၍ ကယ်လီဖိုးနီးယား အနီးတဝိုက်ရှိ ထူထပ်သော တောင်ကုန်းများနှင့် ကြမ်းတမ်းသော သဲကန္တာရများကို ဖြတ်ကျော်ခဲ့ကြသည်။
[[File:Lone_Star_of_California.jpeg|thumb|left|upright|ယွမ် ဘော်တစ်စတာ အယ်လ်ဗာရာဒီမှ ၁၈၃၆ ကယ်လီဖိုးနီးယား လွတ်လပ်ရေး လှုပ်ရှားမှုအတွင် အသုံးပြုခဲ့သည့် အလံ]]
 
လွတ်လပ်ရေးရခါစဖြစ်သော မက္ကဆီကိုနိုင်ငံ၏ အစောပိုင်းအစိုးရမှ အလွန်မတည်မငြိမ် ဖြစ်ခဲ့ပြီး ထို့အတွက်ကြောင့် ၁၈၃၁ နောက်ပိုင်းတွင် ကယ်လီဖိုးနီးယားပြည်နယ်၌ အချင်းချင်း လက်နက်ကိုင် ပဋိပက္ခများနှင့် ဗဟို မက္ကဆီကို အစိုးရနှင့် လက်နက်ကိုင် ပဋိပက္ခများ ဆက်တိုက် ဖြစ်ပေါ်ခဲ့သည်။<ref>{{cite book |last=Altman |first=Linda Jacobs |title=California |url= {{google books |plainurl=y |id=rAgL-tgWOecC|page=117}} |access-date=March 16, 2013 |date=2005 |publisher=Marshall Cavendish |isbn=978-0-7614-1737-8 |page=117}}{{break}}{{cite book |title=Testimonios: Early California Through the Eyes of Women, 1815–1848 |url= {{google books |plainurl=y |id=DuvFpaRwJlgC||page=425}} |access-date=March 16, 2013 |date=2006 |publisher=Heyday |isbn=978-1-59714-033-1 |page=425}}</ref> ထို့သို့ မုန်တိုင်းထန်သော နိုင်ငံရေးကာလ အတွင်းတွင် ယွမ် ဘော်တစ်စတာ အယ်လ်ဗာရာဒိုသည် ၁၈၃၆ မှ ၁၈၄၂ ခုနှစ်အတွင်း ပြည်နယ်အုပ်ချုပ်ရေးမှူး ရာထူးကို ရယူနိုင်ခဲ့သည်။<ref name="Starr2007">{{cite book|first=Kevin |last=Starr|title=California: A History|url= {{google books |plainurl=y |id=Zd3L-BAN_04C|page=17}}|date=2007|publisher=Modern Library|isbn=978-0-8129-7753-0|pages=17–}}{{break}}{{cite book |editor1-first=Mildred Brooke |editor1-last=Hoover |editor2-first=Douglas E. |editor2-last=Kyle |title=Historic Spots in California |url= {{google books |plainurl=y |id=AYMPR6xAj50C||page=316}} |access-date=March 16, 2013 |date=2002 |publisher=Historic Spots in California |isbn=978-0-8047-7817-6 |page=316}}{{break}}{{cite book |last=Conway |first=J. D. |title=Monterey: Presidio, Pueblo, and Port |agency=The Making of America Series |url= {{google books |plainurl=y |id=vz1jyn7Ti3oC|page=53}} |access-date=March 16, 2013 |date=2003 |publisher=Arcadia Publishing |isbn=978-0-7385-2423-8 |pages=53–55}}</ref>အယ်လ်ဗာရာဒို အာဏာရလာသော စစ်ရေးလုပ်ဆောင်မှု အပြီးတွင် ကယ်လီဖိုးနီးယားအား လွတ်လပ်သော နိုင်ငံအဖြစ် တခဏတာမျှ ကြေငြာနိုင်ခဲ့ပြီး အိုင်ဆက် ဂရေဟမ်<ref>{{cite book |last=Hart |first=James David |title=A Companion to California |url= {{google books |plainurl=y |id=teJCPQtWfOMC315|page=315}} |access-date=March 16, 2013 |date=1987 |publisher=University of California Press |isbn=978-0-520-05544-5 |page=315}}{{break}}{{cite book |last=Harlow |first=Neal |title=California Conquered: The Annexation of a Mexican Province, 1846–1850 |url= {{google books |plainurl=y |id=pApgP6lBVbMC|page=27}} |access-date=March 16, 2013 |date=1989 |publisher=University of California Press |isbn=978-0-520-06605-2 |page=27}}</ref> အပါအဝင် ကယ်လီဖိုးနီးယားရှိ အန်ဂလို-အမေရိကန် ပြည်သူများက ကူညီခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။<ref name="Graham1840">{{cite book |last1=Billington |first1=Ray Allen |last2=Ridge |first2=Martin |title=Westward Expansion: A History of the American Frontier |url= {{google books |plainurl=y |id=YoV-k7VcyZ0C|page=203}} |access-date=February 16, 2013 |date=2001 |publisher=University of New Mexico Press |isbn=978-0-8263-1981-4 |page=203}}</ref>၁၈၄၀ ခုနှစ်တွင် နိုင်ငံကူးလက်မှတ်မရှိသော ပြည်သူ ၁၀၀ ကျော် အဖမ်းအဆီးခံရပြီး ထို့အတွက်ကြောင့် "ဂရေဟမ် အရေးအခင်း" ဖြစ်ပေါ်ခဲ့ကာ တော်ဝင်ရေတပ်မတော်မှ တစိတ်တပိုင်း ပါဝင်ပတ်သက်ခြင်းဖြင့် ဖြေရှင်းခဲ့ရသည်။<ref name="Graham1840" />
 
===ကယ်လီဖိုးနီးယား သမ္မတနိုင်ငံ နှင့်အောင်နိုင်ခြင်း===