သုခ (ဒါရိုက်တာ): တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ

၁၉၁ဝပြည့်နှစ်၊ ဇန်နဝါရီလ(၁၄)ရက်၊ (၁၂၇၁-ခု၊တပို့တွဲလဆန်း(၅)ရက်၊သောကြာနေ့)တွင် ကျိုက်လတ်မြို့နယ်၊[[ကျိုက်လတ်မြို့နယ်]]၊ စာဖြူစုကျေးရွာသူကြီး ဦးစံခိုင်၊ ဒေါ်မျှင်တို့မှ ဖွားမြင်သည်။ သာသမီး(၄)ယောက်အနက် အကြီးဆုံးဖြစ်သည်။ ငယ်မည်မှာ မောင်သိန်းမောင် ဖြစ်သည်။

၁၉၂၆တွင် [[ကျိုက်လတ်မြို့]]၊ အမျိုးသားကျောင်းမှ အလယ်တန်း အောင်မြင်ခဲ့သည်။ နောင်တစ်နှစ်၌ ဖျာပုံအမျိုးသားကျောင်းသို့ ပြောင်းရွှေ့ကာ အထက်တန်းပညာသင်ယူသည်။ အလယ်တန်းမှစ၍ ကဗျာ၊ ရတုများရေးသားစပ်ဆိုလာခဲ့ရာ အထက်တန်းကျောင်းသားဖြစ်လာသောအခါ ဝတ္ထုရေးရန် စိတ်သန်လာသည်။ နဝမတန်းအရောက်တွင် ကျောင်းမှထွက်ကာ ဖခင်ဦးစံခိုင် ရန်ကုန်တွင်တည်ထောင်သော အာဇာနည်ဂျာနယ်တိုက်တွင် လုပ်ရန် ရန်ကုန်သို့ထွက်ခွာခဲ့သည်။ ဂျာနယ်ပိတ်လိုက်ရသဖြင့် ကျိုက်လတ်သို့ ပြန်ခဲ့သည်။ ကျိုက်လတ်ပြန်ရောက်သောအခါ ကျိုက်လတ်ဆရာကြီးဦးဘမူ၏ အမျိုးသားကျောင်းတွင် မြန်မာစာပြဆရာအဖြစ်ဆောင်ရွက်ရင်း အမျိုးသားအောင်ပွဲနေ့များတွင်[[အမျိုးသားနေ့|အမျိုးသားအောင်ပွဲနေ့]]များတွင် ကျင်းပသည့် ပဒေသာကပွဲများအတွက် ဇာတ်လမ်းရေးသားခြင်း၊ ကိုယ်တိုင်လည်းပါဝင်ကပြခြင်း၊ ဒါရိုက်တာလုပ်အဖြစ်ဆောင်ရွက်ခြင်းတို့ကို ပြုလုပ်ခဲ့သည်။

ဗုဒ္ဓဘာသာတရားတော်များနှင့်ပတ်သက်၍[[ဗုဒ္ဓဘာသာ]]တရားတော်များနှင့်ပတ်သက်၍ ''ရဟန်းစားရသော ဆွမ်းတစ်နပ်''၊ ''ရဟန်းမစားရသော ဆွမ်းတစ်နပ်''၊ ''တစ်ပါးသီလ'' ကဲ့သို့သော ရုပ်မြင်သံကြားဇာတ်လမ်းများရေးသား ရိုက်ကူးခဲ့သည်။

၁၉၅၁၌ ''သုခဝတ္ထုတိုပေါင်းချုပ်'' စာအုပ်ထွက်ရှိကာ ထိုစာအုပ်ကို ၁၉၅၅၊ ၁၉၆၆၊ ၁၉၇၈၊ ၁၉၈၈ ခုနှစ်များတွင် ပြန်လည်ရိုက်နှိပ်ခဲ့သည်အထိ အောင်မြင်ခဲ့သည်။ ၁၉၅၇ မှ ၆၇ အထိ ရုပ်ရှင်နယ်၊ စာပေနယ်တွင် ကျင်လည်ခဲ့၍ စာအုပ်များစွာ ရေးသားခဲ့သည်။ ၁၉၉၄တွင် ရာမာခရစ္စနာ၏ သုတ္တပုံပြင်များစာအုပ်ထွက်၍သုတပုံပြင်များစာအုပ်ထွက်၍ တစ်နှစ်အကြာတွင် ''ရတနာသုတ်'' စာအုပ်ကို ရေးသားထုတ်ဝေခဲ့သည်။ ၁၉၉၇တွင် ''ချယ်လီအလှစာအလှ''၊ ''စိတ်ဆိုသောစိတ်''၊ ''သုခမှတ်စု''၊ ''သုတရသဓမ္မစာစုံ''၊ ''အမေ'' စသောစာအုပ်များ ရေးသားခဲ့၏။

၁၉၈၃-၈၄နှစ်များ၌ ရန်ကုန်တိုင်း၊ ကျောင်းထိုင်ဘုန်းကြီးသင်တန်းကျောင်း၊ တက္ကသိုလ်ဆရာလောင်း မွန်းမံသင် တန်းတို့တွင် ''စကားပြောဟောနည်းပညာ၊ တရားဟောနည်းပညာ'' ဘာသာရပ်ပို့ချခဲ့သည်။ ဆရာကြီးဦးသုခ၏ လုံ့လထုတ်၍ ကြိုးပမ်းမှုဖြင့် ပြာသိုလပြည့်ကို မြန်မာနိုင်ငံ၏ [[အမေနေ့#မြန်မာနိုင်ငံ အမေများနေ့ ဖြစ်ပေါ်လာပုံ|အမေများနေ့]]အဖြစ် (၁၉၉၇)တွင် တရားဝင် သတ်မှတ်နိုင်ခဲ့သည်။ ၁၉၉၅ခုနှစ် မန္တလေးမြို့တွင် ဦးသုခ ဦးဆောင်၍ အမေများနေ့ အခမ်းအနားကို စတင်ကျင်းပနိုင်ခဲ့သည်။ ဒုတိယအကြိမ် အမေနေ့အခမ်းအနားတွင် ဆရာကြီးနဲ့အတူ [[သီတဂူဆရာတော်]]ပါ ကြွရောက်ဟောပြောခဲ့ပါသည်။ <ref>{{cite web |url= https://www.mdn.gov.mm/my/paasiulpnny-amemaane|title=ပြာသိုလပြည့် အမေများနေ့|last=မုဒိတာ (တောင်သာ) |first= |date=5 January 2019 |website= Myanmar Digital News|access-date=18 May 2020|trans-title=Mothers' day, the full moon of Pyatho.}}</ref>