ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံ: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ
Content deleted Content added
စာကြောင်း ၃၅၉ -
===လူ့အခွင့်အရေး===
[[File:Kem Sokha with Sam Rainsy.jpg|thumb| ကမ္ဘောဒီးယား၏ ဒုတိယ အတိုက်အခံခေါင်းဆောင် ကမ်ဆိုခ (ဝဲ)အား ၂၀၁၇ စက်တင်ဘာတွင် ဖမ်းဆီးခဲ့ပြီး အတိုက်အခံ ခေါင်းဆောင် ဆမ်ရိန်းဆီးမှာ ၂၀၁၅ နိုဝင်ဘာလ ကတည်းက ပြည်ပတွင် နေထိုင်ခဲ့ရသည်။]]
အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီးဌာန၏ အစီရင်ခံစာအရ ဟွန်ဆန်၏ လက်အောက်ရှိ တပ်များးနှင့် ကမ္ဘောဒီးယားပြည်သူ့ပါတီတို့သည် ကြီးကျယ်ပြီး မကြာခဏဖြစ်သော မတရားမှုများကို ကျူးလွန်ကြပြီး ၎င်းတို့တွင် ဥပဒေမဲ့ သတ်ဖြတ်ခြင်း၊ ညှဉ်းဆဲခြင်းတို့ ပါဝင်ကာ ထိုအတွက် နောက်ဆက်တွဲ အရေးယူမှုများ မရှိဟု ဖော်ပြခဲ့သည်။<ref>World Report 2014: Cambodia Human Right Watch</ref> ၂၀၁၆ ခု ကမ္ဘာ့ကျွန်ပြုမှုညွှန်းကိန်း အရ ယနေ့ခေတ် ကမ္ဘောဒီးယားတွင် ခန့်မှန်းခြေ လူဦးရေ ၂၅၆,၈၀၀ ဦးမျှ ကျွန်ပြုခံနေရပြီး လူဦးရေ စုစုပေါငး်၏ ၁.၆၅ ရာခိုင်နှုန်းမျှ ဖြစ်သည်။<ref>{{cite web|last1= Bales|first1=Kevin |display-authors=et al|title=Cambodia|url=https://www.globalslaveryindex.org/country/cambodia/|website=The Global Slavery Index 2016|publisher=The Minderoo Foundation Pty Ltd|access-date=13 March 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180314004151/https://www.globalslaveryindex.org/country/cambodia/|archive-date=14 March 2018|url-status=dead}}</ref>
အစိုးရဝန်ထမ်း ရာထူးကြီးသူများ၊ စစ်တပ်များနှင့် အစိုးရနှင့် ဆက်နွယ်နေသော စီးပွားရေးသမားများမှ မြေမတရားသိမ်းယူခြင်းမှာ ကမ္ဘောဒီးယားတွင် အမြဲတွေ့ရလေ့ရှိသည့် ကိစ္စတစ်ခု ဖြစ်သည်။<ref>{{cite web|last1= Bales|first1=Kevin |display-authors=et al|title=Cambodia|url=https://www.globalslaveryindex.org/country/cambodia/|website=The Global Slavery Index 2016|publisher=The Minderoo Foundation Pty Ltd|access-date=13 March 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180314004151/https://www.globalslaveryindex.org/country/cambodia/|archive-date=14 March 2018|url-status=dead}}</ref> ဆယ်စုနှစ်တစ်ခုအတွင်း သိန်းပေါင်းများစွာသော ကမ္ဘောဒီးယားပြည်သူများထံမှ မြေယာများကို သိမ်းယူခြင်း ခံခဲ့ရပြီး ကိုယ်ကျိုးစီးပွားအတွက် နှင့် အမျိုးမျိုးသော အဖွဲ့အစည်းများ၏ အကျိုးစီးပွားအတွက် ဩဇာအာဏာတည်ဆောက်ရန် အစရှိသည်တို့အတွက် ဖြစ်သည်။<ref>{{cite web|last1= Bales|first1=Kevin |display-authors=et al|title=Cambodia|url=https://www.globalslaveryindex.org/country/cambodia/|website=The Global Slavery Index 2016|publisher=The Minderoo Foundation Pty Ltd|access-date=13 March 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180314004151/https://www.globalslaveryindex.org/country/cambodia/|archive-date=14 March 2018|url-status=dead}}</ref> ယုံကြည်စိတ်ချရသော အစိုးရဆိုင်ရာ အဖွဲ့အစည်းများ၏ ခန့်မှန်းချက်အရ လူဦးရေ ၇၇၀,၀၀၀ တို့သည် အနည်းဆုံး ဟက်တာ ၄ သန်း ( ဧက ၁၀ သန်း) မျှသော မြေသိမ်းမှုကြောင့် နစ်နာဆုံးရှုံးခဲ့ရသည်ဟု ပဲရစ်တွင် အခြေစိုက်သော နိုင်ငံတကာ လူ့အခွင့်အရေး အဖွဲ့အစည်း (IFDH) က ပြောကြားခဲ့သည်။<ref name="rfa.org">{{cite web|url=http://www.rfa.org/english/news/cambodia/complaint-10072014181216.html|title='Ruling Elite' in Cambodia Face ICC Complaint Over Land Grabs|work=Radio Free Asia|access-date=28 October 2014}}</ref>
၂၀၁၈ ခုနှစ် မတ်လ ၁၄ ရက်တွင် ကုလသမဂ္ဂ လူ့အခွင့်အရေး ကျွမ်းကျင်သူမှ "ကမ္ဘောဒီးယားတွင် ဇူလိုင်လ ရွေးကောက်ပွဲမတိုင်မီ မီဒီယာများ၊ လွတ်လပ်စွာ ပြောဆိုခွင့်များနှင့် နိုင်ငံရေးအရ ပါဝင်မှုများကို ကန့်သတ်ခြင်းကြောင့် လွန်စွာ စိုးရိမ်ရသည်။" ဟု ထုတ်ဖော်ပြောကြားခဲ့သည်။<ref>{{cite news |title="Cambodia at a crossroads": UN expert calls on Government to choose path of human rights |url=https://www.ohchr.org/EN/NewsEvents/Pages/DisplayNews.aspx?NewsID=22820&LangID=E |publisher=Office of the High Commissioner for Human Rights (OHCHR) |date=14 March 2018}}</ref>အစိုးရအား ဝေဖန်သူများမှာ ကမ္ဘောဒီးယားတွင် ကိုဗစ်-၁၉ ကပ်ရောဂါနှင့် ပတ်သက်၍ သတင်းမှားများ ထုတ်လွှင့်သည် ဆိုသော စွပ်စွဲချက်ဖြင့် ဖမ်းဆီးခြင်း ခံကြရသည်။<ref>{{cite news |title=Cambodia accused of political clampdown amid coronavirus outbreak |url=https://www.aljazeera.com/news/2020/03/cambodia-accused-political-clampdown-coronavirus-outbreak-200324063233803.html |work=Al Jazeera |date=24 March 2020}}</ref><ref>{{cite news |title=Cambodia: Covid-19 Spurs Bogus 'Fake News' Arrests |url=https://www.hrw.org/news/2020/04/29/cambodia-covid-19-spurs-bogus-fake-news-arrests |work=Human Rights Watch |date=29 April 2020}}</ref>
===အုပ်ချုပ်ရေးဒေသများ===
{| class="sortable wikitable"
|