ပြည်ထောင်စု လွှတ်တော်: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ

No edit summary
စာတွဲများ: မိုဘိုင်းလ် တည်းဖြတ် မိုဘိုင်းလ် ဝက်ဘ် တည်းဖြတ် အဆင့်မြင့် မိုလ်ဘိုင်းတည်းဖြတ်
add a few in the lead
စာကြောင်း ၈၃ -
 
'''ပြည်ထောင်စု လွှတ်တော်'''သည် ၂၀၀၈ ခုနှစ်တွင် လူထုဆန္ဒခံယူပွဲဖြင့် အတည်ပြုခဲ့သည့် [[မြန်မာနိုင်ငံဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ (၂၀၀၈)|ပြည်ထောင်စု သမ္မတ မြန်မာနိုင်ငံတော် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ]] အခန်း(၄)အရ ဖွဲ့စည်း ထူထောင်ထားသည့် ဥပဒေပြု ဌာနဖြစ်သည်။ ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော် ရုံးအဆောက်အဦးမှာ မြို့တော် [[နေပြည်တော်]]တွင် တည်ရှိသည်။
 
၂၀၂၁၊ ဖေဖော်ဝါရီတွင် [[၂၀၂၁ မြန်မာနိုင်ငံစစ်အာဏာသိမ်းခံရခြင်း|မြန်မာနိုင်ငံ စစ်အာဏာသိမ်းခံရပြီးနောက်]] ယာယီသမ္မတ ဦးမြင့်ဆွေက ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်ကို ဖျက်သိမ်းခဲ့ကာ နိုင်ငံ၏အရေးအပေါ်အခြေနေ တစ်နှစ်ကြေညာခဲ့ပြီး ဥပဒေပြုမှုအာဏာ အပါအဝင် အာဏာသုံးရပ်စလုံးကို ကာချုပ် မင်းအောင်လှိုင်ထံသို့ လွှဲပြောင်းပေးခဲ့သည်။<ref>
*{{cite web |title=Amid Coup, Myanmar's NLD Lawmakers Form Committee to Serve as Legitimate Parliament |url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/amid-coup-myanmars-nld-lawmakers-form-committee-serve-legitimate-parliament.html |website=The Irrawaddy |access-date=7 April 2021 |date=8 February 2021}}
*{{cite web |title=Myanmar coup: Week of Feb.1 to Feb. 21, EU action in focus as foreign ministers set to meet |url=https://asia.nikkei.com/Spotlight/Myanmar-Coup/Myanmar-coup-Week-of-Feb.1-to-Feb.-21-EU-action-in-focus-as-foreign-ministers-set-to-meet |website=Nikkei Asia |access-date=7 April 2021 |date=1 February 2021}}
*{{cite web |last1=Ratcliffe |first1=Rebecca |title=‘We’re not brainwashed’: a week of turmoil in Myanmar |url=https://www.theguardian.com/world/2021/feb/05/myanmar-protests-week-of-turmoil-aung-san-suu-kyi |website=[[The Guardian]] |access-date=7 April 2021 |date=5 February 2021}}
*{{cite web |last1=Smith |first1=Patrick |last2=Mogul |first2=Rhea |last3=Eppler |first3=Kyle |title=Aung San Suu Kyi urges people to resist Myanmar military coup |url=https://www.nbcnews.com/news/world/aung-san-suu-kyi-urges-people-resist-military-coup-n1256316 |access-date=7 April 2021 |date=1 February 2021}}</ref>
 
==ဖွဲ့စည်းပုံ==
Line ၈၈ ⟶ ၉၄:
* ကိုယ်စားလှယ် ၂၂၄ ဦးပါဝင် ဖွဲ့စည်းထားသည့် [[အမျိုးသားလွှတ်တော်]]
* ကိုယ်စားလှယ် ၄၄၀ ဦးပါဝင် ဖွဲ့စည်းထားသည့် [[ပြည်သူ့လွှတ်တော်]]
 
== လွှတ်တော်အကြီးအကဲ ==
ဖွဲ့စည်းပုံအရ လွှတ်တော် သက်တမ်း၏ '''ပထမ ၃၀ လ''' တွင် [[အမျိုးသားလွှတ်တော် ဥက္ကဋ္ဌ]]နှင့် ဒုဥက္ကဋ္ဌမှာ [[ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော် နာယက]]နှင့် ဒုနာယက လည်း ဖြစ်သည်။ ကျန်ရှိသက်တမ်းတွင် [[ပြည်သူ့လွှတ်တော် ဥက္ကဋ္ဌ]]နှင့် ဒုဥက္ကဋ္ဌတို့ က နာယကနှင့် ဒုနာယကအဖြစ် တာဝန် ထမ်းဆောင်ရန် ဖြစ်သည်။ ပြည်ထောင်စု လွှတ်တော် နာယက သည် နာယက တာဝန်ကို ထမ်းဆောင် နိုင်စွမ်းမရှိသည့်အခါ ဒုတိယနာယကသည် နာယကတာဝန်ကို ယာယီ ထမ်းဆောင်ရမည်။ <ref>{{cite book |title=ပြည်ထောင်စုသမ္မတ မြန်မာနိုင်ငံတော် ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေ (၂၀၀၈ ခုနှစ်) |last= |first= |authorlink= |coauthors= |year=၂၀၀၈ စက်တင်ဘာ ၂၀၀၈|publisher=ပြန်ကြားရေးဝန်ကြီးဌာန၊ ပုံနှိပ်ရေးနှင့် စာအုပ်ထုတ်ဝေရေး လုပ်ငန်း |location= |isbn= |pages= }}</ref>
 
ဖွဲ့စည်းပုံအရ လွှတ်တော် သက်တမ်း၏ '''ပထမ ၃၀ လ''' တွင် [[အမျိုးသားလွှတ်တော် ဥက္ကဋ္ဌ]]နှင့် ဒုဥက္ကဋ္ဌမှာ [[ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော် နာယက]]နှင့် ဒုနာယက လည်း ဖြစ်သည်။ ကျန်ရှိသက်တမ်းတွင် [[ပြည်သူ့လွှတ်တော် ဥက္ကဋ္ဌ]]နှင့် ဒုဥက္ကဋ္ဌတို့ က နာယကနှင့် ဒုနာယကအဖြစ် တာဝန် ထမ်းဆောင်ရန် ဖြစ်သည်။ ပြည်ထောင်စု လွှတ်တော် နာယက သည် နာယက တာဝန်ကို ထမ်းဆောင် နိုင်စွမ်းမရှိသည့်အခါ ဒုတိယနာယကသည် နာယကတာဝန်ကို ယာယီ ထမ်းဆောင်ရမည်။ <ref>{{cite book |title=ပြည်ထောင်စုသမ္မတ မြန်မာနိုင်ငံတော် ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေ (၂၀၀၈ ခုနှစ်) |last= |first= |authorlink= |coauthors= |year=၂၀၀၈ စက်တင်ဘာ |publisher=ပြန်ကြားရေးဝန်ကြီးဌာန၊ ပုံနှိပ်ရေးနှင့် စာအုပ်ထုတ်ဝေရေး လုပ်ငန်း |location= |isbn= |pages= }}</ref>
== သမ္မတရွေးချယ်တင်မြှောက်ခြင်း==
 
ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်၏ အဓိကတာဝန်မှာ အမျိုးသားလွှတ်တော်ရှိ ​ရွေး​ကောက်ခံကိုယ်စားလှယ်များ (၁၆၈ ဦး) ၊ ပြည်သူ့လွှတ်တော်ရှိ ​ရွေး​ကောက်ခံကိုယ်စားလှယ်များ (၃၃၀ ဦး) နှင့် လွှတ်တော်နှစ်ရပ်မှ တပ်မတော်သား ကိုယ်စားလှယ်များ (၁၆၆ ဦး) သီးခြားစီ ပါဝင် ဖွဲ့စည်းထားသည့် [[သမ္မတရွေးချယ်တင်မြှောက်ရေးအဖွဲ့|သမ္မတရွေးချယ်တင်မြှောက်ရေး အဖွဲ့]]များမှ ရွေးချယ်ထားသော ဒုတိယသမ္မတ​လောင်း ၃ ဦးအနက် တစ်ဦးကို သမ္မတအဖြစ် ရွေးကောက်တင်မြှောက်ခွင့်ရှိသည်။
 
=== ၂၀၁၁ -၂၀၁၅ ===
[[၂၀၁၀ ခုနှစ် အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ]] ပြီးနောက် ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော် ပထမဆုံးအကြိမ် အစည်းအဝေးကို ၂၀၁၁ ခုနှစ် ဇန္နဝါရီလ ၃၁ ရက်နေ့တွင် ခေါ်ယူကျင်းပခဲ့သည်။ပြည်ထောင်စု လွှတ်တော်မှ ၂၀၁၁ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီ ၄ ရက်နေ့တွင် [[မြန်မာနိုင်ငံတော်၏ ဝန်ကြီးချုပ်များ|ဝန်ကြီးချုပ်]] ဗိုလ်ချုပ်ကြီးဟောင်း [[ဦးသိန်းစိန်]]အား ၂၀၀၈ ခုနှစ် ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံ ဥပဒေ အတည်ပြုပြီးနောက် မြန်မာနိုင်ငံ၏ ပထမဦးဆုံးသော [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ သမ္မတ|သမ္မတ]]အဖြစ် ရွေးချယ်တင်မြောက်ခဲ့သည်။ [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဒုတိယ သမ္မတ|ဒုတိယ သမ္မတများ]]မှာ အမျိုးသား လွှတ်တော်မှ အမည်တင်သွင်းသည့် ရှမ်းလူမျိုး [[ဒေါက်တာစိုင်းမောက်ခမ်း|ဒေါက်တာ စိုင်းမောက်ခမ်း]]နှင့် စစ်တပ် ကိုယ်စားလှယ် အစုအဖွဲ့မှ အမည်တင်သွင်းသည့် ဗိုလ်ချုပ်ကြီးဟောင်း [[တင်အောင်မြင့်ဦး၊ ဦး (သီဟသူရ)|တင်အောင်မြင့်ဦး]]တို့ ဖြစ်ကြသည်။ <ref> [http://www.bbc.co.uk/news/world-asia-pacific-12362745 Burma ex-Prime Minster Thein Sein named new president]</ref>
နောက်ပိုင်းတွင် ဒုတိယသမ္မတ(၁)ဖြစ်သူ သီဟသူရတင်အောင်မြင့်ဦး နှုတ်ထွက်သွားသဖြင့် တပ်မတော်အစုအဖွဲ့မှ တင်သွင်းသော [[ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်(ရေ)|ရေတပ်ဦးစီးချုပ်]]ဟောင်း [[ဉာဏ်ထွန်း|ဦးဉာဏ်ထွန်း]]မှာ ဒုသမ္မတအသစ်ဖြစ်လာသည်။
 
=== ၂၀၁၆ - ၂၀၂၀ ===
[[အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၂၀၁၅|၂၀၁၅အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲ]]အပြီးကျင်းပသော ဒုတိယအကြိမ်ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်အစည်းအဝေးတွင် ပြည်သူ့လွှတ်တော်အစုအဖွဲ့မှ ဒုသမ္မတလောင်းအဖြစ် [[ဦးထင်ကျော်]]၊ အမျိုးသားလွှတ်တော်အစုအဖွဲ့မှ ဒုသမ္မတလောင်းအဖြစ် [[ဟင်နရီဗန်ထီးယူ|ဦးဟင်နရီဗန်ထီးယူ]]၊ တပ်မတော်သားအစုအဖွဲ့မှ ဒုသမ္မတလောင်း [[မြင့်ဆွေ (ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး)|ဦးမြင့်ဆွေ]]တို့ကို အသီးသီး အမည်စာရင်းတင်သွင်းကြသည်။၎င်းတို့အနက် ဦးထင်ကျော်က မဲအများဆုံးရရှိကာ နိုင်ငံတော်သမ္မတ၊ ဦးမြင့်ဆွေက ဒုတိယမဲအများဆုံးဖြင့် ဒုတိယသမ္မတ(၁)၊ ဦးဟင်နရီဗန်ထီးယူက ဒုတိယသမ္မတ(၂) ဖြစ်လာခဲ့သည်။
 
=== ၂၀၁၈ ===
နိုင်ငံတော်သမ္မတဦးထင်ကျော်နှုတ်ထွက်ပြီးနောက်၂၀၁၈ မတ်တွင် နိုင်ငံတော်သမ္မတ ဦးထင်ကျော်နှုတ်ထွက်ပြီးနောက် လွှတ်တော်သည် သမ္မတအသစ်ရွေးချယ်ရာ ပြည်သူ့လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်အစုအဖွဲ့မှ တင်သွင်းသော [[ဦးဝင်းမြင့်]]က မဲအများဆုံးရရှိကာ နိုင်ငံတော်သမ္မတအသစ်ဖြစ်လာသည်။ဒုတိယသမ္မတ (၁) အဖြစ် ဦးမြင့်ဆွေနှင့် ဒုတိယသမ္မတ (၂)အဖြစ် ဦးဟင်နရီဗန်ထီးယူတို့က ဆက်လက်အရွေးချယ်ခံရသည်။
 
== ကိုးကား ==