တီဘီရောဂါ: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ

ကမ္ဘာ့လူဦးရေ၏ သုံးပုံတစ်ပုံသည် တီဘီရောဂါကူးစက်ခံရသည်ဟု သုံးသပ်ထားပြီး၊<ref name=WHO2012data>{{cite web|url=http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs104/en/index.html|title=Tuberculosis Fact sheet N°104|publisher=[[ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့|World Health Organization]]|date=November 2010|accessdate=26 July 2011}}</ref> တစ်စက္ကန့်တိုင်းတွင် ရောဂါကူးစက်ခံရသူ အသစ်တစ် ယောက်နှုန်း ထွက်ပေါ်နေသည်။<ref name=WHO2002>{{cite web|title=Tuberculosis|url=http://www.who.int/mediacentre/factsheets/who104/en/print.html|work=World Health Organization|year=2002|accessdate=3 June 2015|archivedate=17 June 2013|archiveurl=https://web.archive.org/web/20130617193438/http://www.who.int/mediacentre/factsheets/who104/en/print.html}}</ref> ၂၀၀၇ ခုနှစ်တွင် တစ်ကမ္ဘာလုံးတွင် နာတာရှည်ရောဂါဖြစ်ပွားနေသူ ၁၃.၇ သန်းရှိသည်ဟု ခန့်မှန်းထားပြီး၊<ref name=WHO2009-Epidemiology>{{cite book |title=Global tuberculosis control: epidemiology, strategy, financing |author=World Health Organization |year=2009 |isbn=978-92-4-156380-2 |chapter=Epidemiology |chapterurl=http://who.int/entity/tb/publications/global_report/2009/pdf/chapter1.pdf |pages=6–33 }}{{Dead link|date=December 2020 }}</ref> ၂၀၁၃ ခုနှစ်တွင် ရောဂါအသစ်ဖြစ်ပွားသူ ၉ သန်းခန့် ရှိသည်ဟု ခန့်မှန်းထားသည်။<ref name=WHO2014/> ၂၀၁၃ ခုနှစ်အတွင်း ရောဂါကြောင့် ၁.၃ သန်းမှ ၁.၅ သန်းခန့် သေဆုံးခဲ့ပြီး၊<ref name=WHO2014>{{cite web|title=Improved data reveals higher global burden of tuberculosis|url=http://www.who.int/mediacentre/news/notes/2014/global-tuberculosis-report/en/|website=who.int|accessdate=23 October 2014|date=22 October 2014}}</ref><ref name=GBD204>{{cite journal|last1=GBD 2013 Mortality and Causes of Death|first1=Collaborators|title=Global, regional, and national age-sex specific all-cause and cause-specific mortality for 240 causes of death, 1990-2013: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2013|journal=Lancet|volume=385|issue=9963|pages=117–171|date=17 December 2014|pmid=25530442|doi=10.1016/S0140-6736(14)61682-2|pmc=4340604}}</ref> အများစုမှာ ဖွံ့ဖြိုးဆဲနိုင်ငံများမှ ဖြစ်ကြသည်။<ref name=WHO2011>{{cite web|title=The sixteenth global report on tuberculosis|author=World Health Organization|url=http://www.who.int/tb/publications/global_report/2011/gtbr11_executive_summary.pdf|year=2011}}</ref> ထို့အတူ ဖွံ့ဖြိုးပြီး နိုင်ငံများမှ လူအများတွင် ခုခံအားကျဆင်းစေသည့် ဆေးများသုံးစွဲခြင်း၊ မူးယစ်ဆေးဝါးသုံးစွဲခြင်း သို့မဟုတ် [[အေအိုင်ဒီအက်စ်]] တို့ကြောင့် ၎င်းတို့၏ ခုခံအားစနစ်ကျဆင်းလာပြီး တီဘီရောဂါ ရရှိလာသည်။ တီဘီရောဂါ ပြန့်ပွားမှုသည် တစ်ကမ္ဘာလုံးတွင် တစ်ပုံစံတည်း မဟုတ်ပါ။ ကျူဘာကူလင် စစ်ဆေးခြင်းဖြင့် တီဘီရောဂါ စစ်ဆေးရာတွင် [[အာရှတိုက်]]နှင့် [[အာဖရိကတိုက်]]ရှိနိုင်ငံများတွင် ၈၀% ရောဂါရှိပြီး [[အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု|အမေရိကန်နိုင်ငံ]]တွင် လူဦးရေ၏ ၅-၁၀% သာ ရောဂါရှိသည်။