မြန်မာနိုင်ငံဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ (၂၀၀၈): တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ

No edit summary
ရင်းမြစ် 0 ခုကို ကယ်ဆယ်ပြီး 1 ခုကို လင့်ခ်သေအဖြစ် စာတွဲပြီးပါပြီ) #IABot (v2.0.8
စာကြောင်း ၃ -
[[File:MMConstitution2008-2.JPG|thumb|right|ပြည်ထောင်စု သမ္မတ မြန်မာနိုင်ငံတော် ဖွဲ့စည်းအုပ်ချုပ်ပုံ အခြေခံဥပဒေ (၂၀၀၈) အတွင်းမျက်နှာဖုံးပုံ]]
[[File:MMConstitution2008-3.JPG|thumb|right|ပြည်ထောင်စု သမ္မတ မြန်မာနိုင်ငံတော် ဖွဲ့စည်းအုပ်ချုပ်ပုံ အခြေခံဥပဒေ (၂၀၀၈) မာတိကာ]]
ဤအခြေခံဥပဒေကိုရေးဆွဲရန်အတွက် ၁၉၉၃ ခုနှစ်တွင် [[အမျိုးသားညီလာခံ]]ကို စတင်ခေါ်ယူခဲ့သည်။ အာဏာသိမ်း စစ်အစိုးရ ဦးစီးကျင်းပသည့် အမျိုးသားညီလာခံ ကျင်းပနေဆဲတွင် ၁၉၉၀ ရွေးကောက်ပွဲတွင် အနိုင်ရရှိခဲ့သည့် [[အမျိုးသား ဒီမိုကရေစီ အဖွဲ့ချုပ်|အမျိုးသားဒီမိုကရေစီ အဖွဲ့ချုပ်]]ကိုယ်စားလှယ်များဟာ ၁၉၉၅ ခုနှစ်တွင် ညီလာခံမှ ထုတ်ပယ်ခံခဲ့ရသည်။ [[အမျိုးသားညီလာခံ]]ဟု ဆိုသော်လည်း စစ်အစိုးရ၏ စိတ်တိုင်းကျ စီမံရေးဆွဲခြင်းဖြစ်ပြီး ဒီမိုကရစီအရေးလှုပ်ရှားသူများ၊ တိုင်းရင်းသားလူနည်းစုများ၏ ဆန္ဒနှင့် အဆိုပြုချက်များကို လျစ်လျူရှုခဲ့သည်။<ref>https://www.hrw.org/legacy/english/docs/2007/07/18/burma16412.htm{{Dead link|date=September 2021 }}</ref> ထို့နောက် အမျိုးသားညီလာခံ စတင်ကျင်းပချိန်မှ ၁၄ နှစ် အကြာ ၂၀ဝ၈ ခုနှစ်တွင် ညီလာခံကို ကျင်းပပြီးစီးခဲ့ပြီး အခြေခံဥပဒေ မူကြမ်းကို စတင်ရေးဆွဲခဲ့သည်။ ၂၀၀၈ ခုနှစ်၊ မေလ (၁၀) ရက်နေ့ နှင့် (၂၄) ရက်နေ့များတွင် ပြည်လုံးကျွတ်ဆန္ဒခံယူပွဲ ကျင်းပ၍ (၉၃.၈၂%) ဖြင့် အတည်ပြုခဲ့သည်။ပြည်လုံးကျွတ်ဆန္ဒခံယူပွဲဟု ဆိုသော်လည်း စစ်အုပ်စုသည် ဧရာဝတီတိုင်း‌ဒေသကြီး၌ ထိုအချိန်က ဖြစ်သွားသော နာဂစ်မုန်တိုင်းကို အခွင့်ယူကာ ပြည်သူလူထု၏ မဲဆန္ဒများကို မသာမာမှုဖြင့် ရယူပြီး ၂၀၀၈ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေကို အတည်ပြုသည်။ ထိုဥပဒေသည် စစ်အုပ်စုကို ကာကွယ်ပေးသောကြောင့် ပြည်သူလူထုတစ်ခဲတစ်နက်မှ ပြင်ဆင်ရန် စိတ်အားထက်သန်လျက်ရှိသည်။
 
ရလဒ်သည် များစွာ အငြင်းပွားဖွယ်ရာဖြစ်ပြီး အဆိုပါရလဒ်ကို ယုံကြည်သူ မရှိခဲ့ပေ။<ref>http://burmacampaign.org.uk/media/Burma%E2%80%99s-2015-Elections-and-the-2008-Constitution.pdf</ref>။ အထူးသဖြင့် ဆန္ဒခံယူပွဲ မကျင်းပမီ [[နာဂစ်မုန်တိုင်း]] တိုက်ခတ်ခဲ့၍ လူပေါင်းသိန်းချီသေဆုံးပြီး ဆိုးရွားစွာ ပျက်စီးခဲ့သည်။ ဧရာဝတီတိုင်းရှိဒေသများတွင်လည်း အတင်းအကြပ် မဲပေးပွဲကျင်းပခဲ့ကြသည်။ မဲဆန္ဒခံယူပွဲဟာ ပွင့်လင်းမြင်သာမှု လုံးဝမရှိခဲ့ဘဲ စစ်အစိုးရစိတ်တိုင်းကျ ကိုင်တွယ်လုပ်ဆောင်သွားခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ အချို့သော မဲဆန္ဒနယ်များတွင် သေဆုံးခဲ့သူများပါ မဲပေးခဲ့သည့်စာရင်းတွင် ပါဝင်နေခဲ့သည်။<ref>[http://usatoday30.usatoday.com/news/world/2008-05-09-burma-vote_N.htm Voting starts on controversial new Burmese constitution - USATODAY.com<!-- Bot generated title -->]</ref><ref>http://www.burmalibrary.org/docs5/PILPG_Report_Burmese_Constitutional_Referendum_Neither_Free_Nor_Fair-11_May_2008.pdf</ref> အဆိုးရွားဆုံးမှာ အချို့မဲဆန္ဒနယ်များတွင် မဲပေးသူ ၁၀၀ ရာနှုန်းကျော်ရှိကြောင်း စစ်အစိုးရ သတင်းစာများတွင် တရားဝင်ထုတ်ပြန်ခဲ့ပြီး လူထု၏ဝေဖန်မှုများကြုံရသည့်အခါမှ ပြန်လည်ပြင်ဆင်၍ ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။<ref>The New Light of Myanmar, 2008 May issues</ref>