ဓာတုဓာတ်ပြုမှု: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ

အရေးမကြီး HotCatကို အသုံးပြု၍ Category:ဓာတုဗေဒကို ပေါင်းထည့်ခဲ့သည်
No edit summary
စာကြောင်း ၁ -
[[File:ThermiteReaction.jpg|thumb|သံအောက်ဆိုဒ် (iron(III) oxide) ကိုသုံး၍ သာမိုက်ဓာတ်ပြုခြင်းတစ်ခု၊ အပြင်သို့ ခုန်ပြန်နေသော မီးပွင့်မီးစများသည် သံရည်အလုံးအစက်ကလေးများဖြစ်၍ ၎င်းတို့နောက်ပိုင်းတွင် မီးခိုးငွေ့တန်းလေးများကို တွေ့မြင်နိုင်သည်။]]
 
'''ဓာတုဓာတ်ပြုမှု'''တစ်ခုဆိုသည်မှာ ဓာတုပစ္စည်းများပါဝင်သော အစုတစ်ခုသည် အခြားအစုတစ်ခုသို့ ဓာတုဆိုင်ရာ အသွင်ပြောင်းလဲခြင်း ဖြစ်စဉ်ကို ခေါ်ဆိုသည်။<ref>{{GoldBookRef|title=chemical reaction|file=C01033}}</ref> စဉ်ဆက်သဘောအားဖြင့် ဓာတုဓာတ်ပြုမှုများ၌ နျူကလိယ (nuclei) ပြောင်းလဲခြင်းမရှိဘဲ အက်တမ်များကြား[[အက်တမ်]]များကြား ဓာတုစည်းနှောင်မှုများ ဖြစ်ပေါ်ခြင်း၊ ပြိုကွဲခြင်းတို့၌ အီလက်ထရွန်များ၏[[အီလက်ထရွန်]]များ၏ တည်နေရာများ ပါဝင်ပတ်သက်သော အပြောင်းအလဲများသာ ပါဝင်သည်။ ဓာတုဓာတ်ပြုမှုများကို [[ဓာတုဗေဒ ညီမျှခြင်း]]တစ်ခုဖြင့် ဖော်ပြနိုင်သည်။ နျူကလိယ ဓာတုဗေဒဘာသာရပ်သည် ဓာတုဗေဒ၏ ဘာသာရပ်ခွဲတစ်ခုဖြစ်ကာ ၎င်းဘာသာရပ်တွင် အီလက်ထရွန်၊ နျူကလိယ ပြောင်းလဲမှုများဖြစ်ပေါ်ကြသည့် မခိုင်မာသော၊ ရေဒီယိုသတ္တုကြွသော ဒြပ်စင်များ၏ ဓာတ်ပြုမှုအကြောင်းများ ပါဝင်သည်။
 
ဓာတုဓာတ်ပြုမှုတစ်ခုတွင် မူလအနေဖြင့် ပါဝင်နေသော အရာဝတ္ထု(များ) ကို ဓာတ်စမ်းပစ္စည်း (reactants or reagents) ဟု ခေါ်ဆိုသည်။ ဓာတုဓာတ်ပြုမှုများကို ဓာတုဆိုင်ရာပြောင်းလဲခြင်းတစ်ခုဖြင့် ခွဲခြားဖော်ပြနိုင်၍ ဖြစ်စဉ်တွင် တစ်ခု (သို့) တစ်ခုထက်ပိုသော ရလဒ် (ထွက်ပေါ်လာသော) ပစ္စည်းများ ရရှိကာ ထိုရလဒ်ပစ္စည်းများသည် မူလဓာတ်စမ်းပစ္စည်းနှင့် ဂုဏ်သတ္တိအားဖြင့် မတူတော့ပေ။
စာကြောင်း ၁၅ -
လိုချင်သော ပစ္စည်းကို ရယူရန် ဓာတုဆိုင်ရာ အတုပြုလုပ်ခြင်းဖြစ်စဉ် (chemical synthesis) အတွင်း မတူညီသော ဓာတုဓာတ်ပြုမှုများကို အသုံးပြုနိုင်သည်။ ဇီဝဓာတုဗေဒဘာသာရပ်၌ ဆက်တိုက်ဆိုသလို ဖြစ်ပျက်နေသည့် ဓာတ်ပြုမှုများသည် ဇီဝဓာတုဖြစ်ပျက်မှုလမ်းကြောင်းများကို ဖြစ်ပေါ်စေသည် (ဓာတ်ပြုမှုတစ်ခုမှ ထွက်လာသောရလဒ်သည် နောက်ထပ်ဓာတ်ပြုမှု၏ အသုံးခံပစ္စည်းဖြစ်ခြင်းကဲ့သို့) ။ ထိုဇီဝဓာတုဆိုင်ရာဓာတ်ပြုမှုများကို ပရိုတိန်းအင်ဇိုင်းများက ကူညီပေးသည်။ အင်ဇိုင်းများသည် ဇီဝဓာတုဖြစ်စဉ်နှုန်းကို မြင့်တက်စေရန်ကူညီပေးသည်မှာ ပုံမှန်အခြေအနေအောက်၌ ဖြစ်နိုင်ချေမရှိသော ကိုယ်တွင်းဇီဝဆိုင်ရာ ပေါင်းစပ်မှု၊ ပြိုကွဲမှုတို့သည် ဆဲလ်တစ်ခုအတွင်း ရှိနေသော အပူချိန်၊ ပါဝင်မှုအသီးသီးတို့၌ ဖြစ်ပျက်နိုင်စေရန်ဖြစ်၏ ။
 
ဓာတုဓာတ်ပြုမှုတစ်ခု၏ ယေဘုယျအယူအဆကို နျူကလိယဓာတ်ပြုမှုများ၊ [[ရေဒီယိုသတ္တိကြွပြိုကွဲမှု|ရေဒီယိုသတ္တု ယိုယွင်းပြိုကွဲခြင်း၊ယိုယွင်းပြိုကွဲခြင်း]]၊ ကွမ်တမ်သီအိုရီက[[ကွမ်တမ်သီအိုရီ]]က ဆိုထားသည့် အခြေခံအမှုန်များကြား ဓာတ်ပြုမှုများ အပါအဝင် အက်တမ်အောက်ငယ်သော အမှုန်လေးများကြား ဓာတ်ပြုမှုများအထိ ချဲ့ထွင်ခဲ့ကြလေပြီ ဖြစ်၏ ။
 
==ကိုးကား==
{{Reflist}}
 
[[ကဏ္ဍ:ဓာတုဗေဒ]]
[[ကဏ္ဍ:ပြောင်းလဲမှု]]
{{chem-stub}}
 
[[ကဏ္ဍ:ဓာတုဗေဒ]]