ဆင်ဆာပြုလုပ်ခြင်း: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ

အရေးမကြီး အော်တိုစားထိုးဘော့
အရေးမကြီး ဘော့ - စာသားများကို အလိုအလျောက် အစားထိုးခြင်း (-ကြပါသည် +ကြသည်)
စာကြောင်း ၂၈ -
အီရတ်သည် အာရတ်ဆိုရှယ်လစ်ဘတ်(သ်)ပါတီဝင် ဆတ်ဒမ်ဟူစိန် လက်အောက်၌ ရိုမေးနီးယား၏ နီကိုလေချောင်ဆက်စကူး လက်ထက်ကကဲ့သို့ အတော်ပင်တူညီသော ပုံနှိပ်ခြင်းနှင့် ပတ်သက်သော ဆင်ဆာပြုလုပ်ခြင်းများ ရှိခဲ့ပါသည်။ သို့ရာတွင် ပိုမိုကြီးမားဖွယ်ရှိသည့် အကြမ်းဖက်မှုများနှင့် ဖြစ်သည်။ ခ
 
ကျူးဘန်မီဒီယာသည် ကွန်မြူနစ်ပါတီ၏ တော်လှန်ရေးနှင့်ဆိုင်သော သီးခြားရည်ညွှန်းမှုဌာန (Department of Revolutionary Orientation) ၏ အုပ်ချုပ်မှုအောက်တွင် လုပ်ငန်းဆောင်ရွက်နေပါသည်။ ယင်းသည် “ဝါဒဖြန့်ချိမှု နည်းဗျူဟာများ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်စေခြင်းနှင့် ပေါင်းစည်းခြင်း” တို့ကို ပြုလုပ်သည်။[9] အင်တာနက်နှင့် ဆက်သွယ်မှုပြုခြင်းသည် တရားမဝင်ပါ။ယူနိုက်တက်စတိတ်(စ်) အတွင်းရှိ ဘဏ္ဍာရေးပြုပြင်ခြင်း စီမံချက်ဆောင်ရွက်မှု အပေါ် ဝေဖန်ချက်များက ယင်းပြုပြင်မှုများသည် နိုင်ငံရေး ဟောပြောမှုများအပေါ်တွင် ကျယ်ပြန့်သည့် ကန့်သတ်ချက်များကို ပြဋ္ဌာန်းသည်ဟု ကြွေးကြော်ကြပါသည်။ကြွေးကြော်ကြသည်။
 
== နိုင်ငံတော်လျှို့ဝှက်ချက်များအား ဆင်ဆာပြုလုပ်ခြင်းနှင့် အာရုံစူးစိုက်ခြင်းမှ ကာကွယ်ခြင်း ==
စာကြောင်း ၃၈ -
[[File:WieczorWroclawia20marca1981.jpg|thumb|right]]
 
ဝီဆောဝရိုကလောဝိယ (Wieczόr Wroclawia) - ပိုလန်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံမှ ၁၉၈၁ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၂၀-၂၁ ရက်နေ့များတွင် ထုတ်ဝေသည့် ၀ရိုကလော နေ့စဉ် သတင်းစာသည် ပထမနှင့် နောက်ဆုံး စာမျက်နှာများတွင် ဆင်ဆာစွက်ဖက်မှုများဖြင့် ရှိပါသည်။ ခေါင်းကြီးပိုင်းအောက်မှ “Co zdarzylo sie w Bydgoszzczy?” (ဘိုင်ဂျိုဆီးတွင် ဘာတွေဖြစ်ပျက်နေသလဲ) နှင့် “Pogotowie strajkowe w calym kruju” (နိုင်ငံ အဝှမ်း ဆန္ဒပြမှုများ လှုံ့ဆော်ခြင်း)တွင် ဆင်ဆာသည် ဆန္ဒပြမှုများ လှုံ့ဆော်ခြင်းနှင့် သက်ဆိုင်သည့် အပိုင်းတစ်ပိုင်းကို ဖယ်ရှားပစ်ခဲ့ပါသည်။ ထို့ကြောင့် ပုံနှိပ်တိုက်ရှိ အလုပ်သမားများသည် တရားဝင်ဝါဒ ဖြန့်ချိခြင်းအပိုင်း တစ်ခုကိုဗလာဖြစ်အောင်ပြုလိုက်ကြပါသည်။စာမျက်နှာ၏ညာဘက်တွင်ပြည်တွင်း“ဆိုလီဒါနော့တစ်ခုကိုဗလာဖြစ်အောင်ပြုလိုက်ကြသည်။စာမျက်နှာ၏ညာဘက်တွင်ပြည်တွင်း“ဆိုလီဒါနော့(စ်)”ကုန်သွယ်မှုသမဂ္ဂမှအဆိုပါဆုံးဖြတ်ချက်အား ပြုလုပ်သည်ကို အတည်ပြုသည့်အနေဖြင့် လက်ရေးဖြင့် ပါဝင်ဖော်ပြထားပါသည်။
 
စစ်အတွင်းက အတိအလင်းဖြစ်သော ဆင်ဆာပြုလုပ်ခြင်းတို့ ပြုလုပ်ခဲ့သည်မှာ ရန်သူများအတွက် အသုံးဝင်မည့် သတင်းအချက်အလက်များကို ထုတ်ပြန်မိခြင်းမှ ကာကွယ်ရန်ဟူသည့် ရည်ရွယ်ချက်ဖြင့် ဖြစ်သည်။ စံနမူနာပြုရမည်မှာ ယင်းသည် အချိန်များ သို့မဟုတ် နေရာများကို လျှို့ဝှက်ထိန်းသိမ်းထားခြင်း၊ သို့မဟုတ် ရန်သူတပ်ဖွဲ့များအနေဖြင့် အသုံးပြုရန်ဖြစ်နိုင်ခြင်း မရှိသည့်အချိန်ထိ သတင်းအချက်အလက်များကို ထုတ်ပြန်ရာတွင် နှောင့်နှေးစေခြင်း (ဥပမာ - စစ်ဆင်ရေးဆိုင်ရာ ရည်ရွယ်ချက်တစ်ခု) တို့ ပါဝင်ပါသည်။ ဤနေရာတွင် ကိုယ်ကျင့်သိက္ခာ ဆိုင်ရာ အကြောင်းအချက်များကို တနည်းတဖုံအားဖြင့် ခြားနားစွာ မြင်ကြပါသည်။မြင်ကြသည်။ ယင်းအသွင်သဏ္ဌာန် ဆင်ဆာပြုမှုကို ထောက်ခံသူများက နည်းဗျူဟာနှင့် ဆိုင်သော သတင်း အချက်အလက်များ ထုတ်ပြန်ခြင်းသည် မိမိ၏ စစ်တပ်အတွင်း ဒါဏ်ရာရရှိသူ၊ ကျဆုံးသူများအတွက် ပိုမိုသည့် ဆုံးရှုံးနိုင်ခြေကို ဖော်ပြနေပြီး တိုက်ပွဲတစ်ခုလုံး၏ ဆုံးရှုံးနိုင်မှုဖြစ်နိုင်ချေသို့လည်း ဦးတည်နေသည် ဟု ပြင်းထန်စွာ ငြင်းခုံခဲ့ကြပါသည်။ငြင်းခုံခဲ့ကြသည်။
 
ပထမကမ္ဘာစစ်အတွင်းက ဗြိတိသျှစစ်သားများ ရေးသားခဲ့သည့် စာများကို ဆင်ဆာပြုလုပ် ခဲ့ပါသည်။ စာများကို မပေးပို့မီ အရာရှိများက ဖတ်ရှုပြီး စစ်ဆင်ရေး လျှို့ဝှက်ချက်များအပေါ် အကျိုးယုတ်စေသည့် အချက်အလက် တစ်စုံတစ်ရာပါရှိပါက အနက်ရောင်မင်ဖြင့် ကန့်လန့်ဖြတ်ဖျက်ခြင်းတို့လည်း ပါဝင်ပါသည်။ ဒုတိယကမ္ဘာစစ် ၏ အများပြည်သူနားလည်သည့် စကားစု “လွယ်ကူသောနှုတ်ခမ်းများသည် သင်္ဘောများကို နှစ်နိုင်သည်” ကို အများနှင့်ဆိုင်သည့် ဖြောင့်မှန်မှု အနေဖြင့် တရားဝင်စစ်ပွဲအချိန်များအတွင်း ဆင်ဆာပြုမှုကို အလေ့အကျင့်ပြုရန်နှင့် ထိခိုက်လွယ်သည့် သတင်းအချက်အလက်များ ဝေမျှရာတွင် တစ်ဦးချင်းအနေဖြင့် ချုပ်တည်းနိုင်ဖို့ ို အားပေးကူညီရန် အသုံးပြုခဲ့ပါသည်။
စာကြောင်း ၅၅ -
'''တေးဂီတဆင်ဆာပြုမှု'''
 
တေးဂီတဆင်ဆာပြုမှုကို နိုင်ငံတော်၊ ဘာသာရေး၊ ပညာရေးစနစ်များ၊ မိသားစုများ၊ လက်လီရောင်းချသူများ၊ နိုင်ငံရေးအုပ်စုများက ဖြည့်ဆည်းပေးကြပါသည်။ဖြည့်ဆည်းပေးကြသည်။ အများဆုံးသော အကြောင်းကိစ္စများ၌ ၎င်းတို့သည် လူ့အခွင့်အရေး၏ နိုင်ငံတကာ သဘောတူညီချက်များကို ချိုးဖောက်တတ်ကြပါသည်။ချိုးဖောက်တတ်ကြသည်။
 
အပြာစာပေ၊ ဘာသာစကားနှင့် အကြမ်းဖက်မှုများကို ထုံးတမ်းစဉ်လာအတိုင်း အမှန်အကန်ပြုပြင်ခြင်းမှ အခြားတစ်ဘက်တွင်လည်း၊ အချို့သော ရုပ်ရှင်ကားများကို ပြောင်းလဲနေသော လူမျိုးရေးနှင့်ဆိုင်သည့် သဘောထားများ၊ သို့မဟုတ် နိုင်ငံရေး ဆိုင်ရာ အမှန်ပြုခြင်းများ တွင် မျိုးနွယ်စုနှင့်ဆိုင်သော ပုံသေပြုခြင်း၊နှင့် /သို့မဟုတ် မျိုးနွယ်စုနှင့်ဆိုင်သော ပုတ်ခတ်ခြင်းတို့ကို ရှောင်လွဲနိုင်ရန် အတွက် ရာဇဝင်နှင့်ဆိုင်ရာ သို့မဟုတ် အနုပညာဆိုင်ရာ တန်ဘိုးများ ရှိသော်ငြားလည်း၊ ဆင်ဆာပြုလုပ်ခံကြရပါသည်။ တစ်ခုသော ဥပမာမှာ သက်ဝင်လှုပ်ရှားသော ကာတွန်းအတွဲများ “ဆင်ဆာ(ဒ်)အလဲဗင်း”ကို ယခုတိုင် ရုပ်သိမ်းထားသည်မှာ ထိုစဉ်အခါက အပြစ်ကင်းမဲ့မည်ဖြစ်သော်လည်း ယခုအခါတွင် “မှန်ကန်ခြင်းမရှိ”၍ ဖြစ်သည်။
စာကြောင်း ၆၁ -
== မိတ္တူ၊ ရုပ်ပုံများနှင့် စာရေးဆရာခွင့်ပြုချက် ==
 
ကော်ပီခေါ် မိတ္တူကူးယူခွင့်ပြုခြင်းသည် ထုတ်ဝေခြင်း မပြုမှီ စာမူကို ဖတ်ရန်နှင့် ပြင်ဆင်ရန် အခွင့်အရေး ဖြစ်သည်။ ပုံမှန်အားဖြင့် တွေ့ဆုံမေးမြန်းခန်းဖြစ်သည်။ ထုံးတမ်းစဉ်လာ များစွာသော ထုတ်ဝေမှုတို့သည် ကော်ပီခွင့်ပြုချက်ပေးရန် ငြင်းဆိုခဲ့ ကြပါသည်။ကြသည်။ သို့ရာတွင် ထိုသို့ငြင်းဆိုခြင်းသည် အများသိစေရန် စိုးရိမ်တတ်သည့် ကျော်ကြားသူများနှင့် ဆက်သွယ်သည့် အခါများတွင် ဖြစ်ရိုးဖြစ်စဉ် အလေ့အကျင့်အဖြစ် အသုံးများလာပါသည်။ရုပ်ပုံခွင့်ပြုချက်ဆိုသည်မှာ လူတစ်ဦးတစ်ယောက်သို့ မည်သည့်ဓာတ်ပုံများကို ထုတ်ဝေမည်၊ မထုတ်ဝေမည်ကို ရွေးချယ်ရန်ပေးထားသည့်အခွင့်အရေးဖြစ်သည်။ရောဘတ်ရက်ဖို့(ဒ်)သည်ရုပ်ပုံခွင့်ပြုချက်များအပေါ်အခိုင်အမာပြောဆိုခြင်းအတွက် ကောင်းစွာလူသိများခဲ့ပါသည်။စာရေးဆရာခွင့်ပြုချက်သည် စာရေး ဆရာများအား ၎င်းတို့အနေဖြင့် မြှောက်ပင့်သည့်စာမူများကို ရေးသားလိမ့်ဟုတ်မဟုတ်အပေါ် မူတည်၍ ရွေးချယ်မှုပြုသည်ဖြစ်၏။ ဟောလီဝုဒ်မှ သတင်းဆောင်းပါးရေးသူ ပက်ကင်းစလေသည် သူမ၏ အမှုသည် တစ်ယောက်ကို မနှစ်မြို့ဘွယ်ရာရေးသားသော အချို့သော စာရေးဆရာများအား၊ အခြားသော သူမ၏ အမှုသည်များဖြင့် တွေ့ဆုံမေးမြန်းခြင်းမပြုရန် ဥပဒေဖြင့် တားမြစ်ခဲ့သောကြောင့် လူသိများခဲ့ပါသည်။
 
== မြေပုံများအား ဆင်ဆာပြုလုပ်ခြင်း ==
စာကြောင်း ၇၇ -
[[File:Censuraindex.jpg|thumb|right|၁၉၇၀ ခုနှစ်မှ ပေါ်တူဂီ သတင်းစာတစ်စောင် ဖြစ်သည့် “နိုတီရှ(စ်)ဒါ အမဒိုရာ” မှ ဆင်ဆာပြုလုပ်ပြီး ပုံနှိပ်ခြင်းမပြုမှီ ဆောင်းပါးနှစ်စောင်၏ စာကြမ်းများ]]
 
ရှေးဦးကဆိုဗီယက်ယူနီယံသည် အထူးသဖြင့် ချဲ့ထွင်ထားသော နိုင်ငံပြဋ္ဌာန်းသည့် ဆင်ဆာပြုမှု အစီအစဉ် ကို ထိန်းသိမ်းထားခဲ့ပါသည်။ ဆိုဗီယက်ယူနီယံ၏ တရားဝင်ဆင်ဆာပြုမှုအတွက် အဓိက အစိတ်အပိုင်းမှာ စစ်ဘက်နှင့် နိုင်ငံလျှို့ဝှက်ချက်များကို ကာကွယ်ခြင်းအတွက် အကြီးအကဲ အေဂျင်စီဌာနဖြစ်သည်။ ယေဘူယျအားဖြင့် ရုရှား အခေါ်အဝေါ် ဂလပ်(ဖ်)လစ် ဟု သိရှိခဲ့ကြပါသည်။သိရှိခဲ့ကြသည်။ ဂလပ်(ဖ်)လစ်သည် မည်သည့် တစ်စုံတစ်ရာသော အမျိုးအစားဖြစ်သည့် ပြည်တွင်းအရေးအသားများမှ ပေါ်ထွက်လာသော အကြောင်း အရာများကိုမဆို ဆင်ဆာပြုရန် ကိုင်တွယ်ထားခဲ့ပါသည်။ ဘီယာ နှင့် ဗေါ့ဒဂါ အမှတ်တံဆိပ်များကိုပင် ဖြစ်၏။ ဂလပ်(ဖ်)လစ်၏ ဆင်ဆာပြုမှု ပြုသူများသည် ကြီးမားသည့် ဆိုဗီယက် ထုတ်ဝေရာ နေရာတိုင်း သို့မဟုတ် သတင်းစာများသို့ ရောက်ရှိနေတတ်ကြပါသည်။ရောက်ရှိနေတတ်ကြသည်။
 
အေဂျင်စီသည် ဆင်ဆာပြုသူပေါင်း ရ၀,၀၀၀ ကို သတင်းအချက်အလက်များအား ထုတ်ဝေသည့် နေရာများ၊ အယ်ဒီတာရုံးများ အသံလွှင့်စတူဒီယိုများ တို့မှ ထုတ်ဝေခြင်း မပြုမီ ပြည်လည်စစ်ဆေးခြင်းများ ပြုလုပ်ရန် ခန့်ထားခဲ့ပါသည်။ မည်သည့်အလယ် အလတ် တန်းစားလူထုမှ ဂလပ်(ဖ်)လစ် ၏ ချုပ်ကိုင်မှုမှ လွတ်မြောက်ခြင်းမရှိခဲ့ပါ။ အားလုံးသော ပုံနှိပ်ရေး အေဂျင်စီ များ၊ ရေဒီယိုနှင့် တယ်လီဗီးရှင်း ထုတ်လွှင့်ရာ နေရာများတွင် ဂလပ်(ဖ်)လစ် ၏ ကိုယ်စားလှယ်များသည် အယ်ဒီတာအဖွဲ့ဝန်ထမ်းများတွင် ရှိနေတတ်ပါသည်။တစ်ခါတစ်ရံတွင် တိကျ၍ ပြီးပြည့်စုံသည့် သတင်းအချက်အလက်တစ်ခုသည် ၎င်း၏ တည်ရှိမှုကို ပြည်သူ လူထုမှ လုံလောက်စွာ သိရှိနိုင်သည်ကို ဖော်ပြရန် ခက်ခဲသော ဆင်ဆာပြုမှုအနီးရှိ အခြေအနေ တစ်ရပ် အနေဖြင့် “ဆူပူသောင်းကျန်းစေသော” သို့မဟုတ် “အဆင်မပြေဖြစ်စေသော” ဟု သတ်မှတ်၍ ထိမ်းသိမ်း ထားရှိတတ်ပါသည်။