ဆိုက်ပရပ်စ်နိုင်ငံ: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ
Content deleted Content added
ရင်းမြစ် 0 ခုကို ကယ်ဆယ်ပြီး 1 ခုကို လင့်ခ်သေအဖြစ် စာတွဲပြီးပါပြီ) #IABot (v2.0.8 |
အရေးမကြီး +update |
||
စာကြောင်း ၁ -
{{Infobox country
| နိုင်ငံအမည်အပြည့် = ဆိုက်ပရပ်စ် သမ္မတနိုင်ငံ
| common_name = ဆိုက်ပရပ်စ်နိုင်ငံ
| အမည်_ရင်း = {{unbulleted list|{{native name|el|Κυπριακή Δημοκρατία}}|{{native name|tr|Kıbrıs Cumhuriyeti|italics=off}}}}
| ပုံ_အလံ = Flag of Cyprus.svg
| ပုံ_တံဆိပ် =Coat of arms of Cyprus (old).svg
| နိုင်ငံတော်ဆောင်ပုဒ် = ''"Freedom or Death"''
| နိုင်ငံတော်သီချင်း = {{lang|el|[[:en:Hymn to Liberty|Ὕμνος εἰς τὴν Ἐλευθερίαν]]}}{{efn|The Greek national anthem was adopted in 1966 by a decision of the Council of Ministers.<ref>{{cite web|title=National Anthem|url=http://www.presidency.gov.cy/presidency/presidency.nsf/prc34_en/prc34_en?OpenDocument|website=www.presidency.gov.cy|access-date=3 June 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20110813155316/http://www.presidency.gov.cy/presidency/presidency.nsf/prc34_en/prc34_en?OpenDocument|archive-date=13 August 2011|url-status=dead}}</ref>}}<br />{{small|"Hymn to Liberty"}}<br />{{parabr}}{{center|[[File:Greece national anthem.ogg]]}}
| ပုံ_နေရာ =
| map_caption = ဆိုက်ပရပ်စ်နိုင်ငံ၏ တည်နေရာ (ညာဘက်အောက်) တွင် ပြသထားပြီး ဆိုက်ပရပ်စ်သမ္မတနိုင်ငံကို အစိမ်းရင့်ရောင်ဖြင့် ဖော်ပြထားပြီး နိုင်ငံကို မိမိဘာသာကြေငြာထားသော မြောက်ပိုင်းဆိုက်ပရပ်စ်ကို အစိမ်းရောင်တောက်ဖြင့် ဖော်ပြထားသည်။ ကျန်သော [[ဥရောပသမဂ္ဂ]]ကို အစိမ်းဖျော့ဖြင့် ဖော်ပြထားသည်။
| မြို့တော် = [[နီကိုးရှားမြို့]]
| coordinates = {{Coord|35|10|N|33|22|E|type:city}}
| အကြီးဆုံးမြို့ = မြို့တော်
| အကြီးဆုံးပြည်နယ် =
| ရုံးသုံးဘာသာများ = {{unbulleted list|item_style=line-height:initial;
|[[ဂရိဘာသာစကား|ဂရိ]]
|[[တူရကီဘာသာစကား|တူရကီ]]<ref>{{cite web|title=Cyprus|url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/cyprus/|website=The World Factbook|publisher=CIA|access-date=15 January 2016}}</ref><ref name=languages>[https://archive.is/20120530023218/www.cyprus.gov.cy/portal/portal.nsf/0/302578ad62e1ea3ac2256fd5003b61d4?OpenDocument&ExpandSection=3%23_Section3 Constitution of the Republic of Cyprus]: "The official languages of the Republic are Greek and Turkish" (Appendix D, Part 01, Article 3)</ref>
}}
| languages_type = လူနည်းစုဘာသာစကားများ
| languages = {{unbulleted list|item_style=line-height:initial;
|[[:en:Armenian language|အာမေးနီးယား]]
|[[:en:Cypriot Arabic|ဆိုက်ပရပ်စ် အာရဗီ]]
}}
| languages2_type = ဒေသခံဘာသာစကားများ
| languages2 = {{unbulleted list|item_style=line-height:initial;
|[[:en:Cypriot Greek|ဆိုက်ပရပ်စ် ဂရိ]]
|[[:en:Cypriot Turkish|ဆိုက်ပရပ်စ် တူရကီ]]
}}
| ethnic_groups = {{unbulleted list|item_style=line-height:initial;
|[[:en:Greek Cypriots|ဂရိ ဆိုက်ပရပ်စ်]]
|[[:en:Turkish Cypriots|တူရကီ ဆိုက်ပရပ်စ်]]
|[[:en:Armenian Cypriots|အာမေးနီးယား ဆိုက်ပရပ်စ်]]
|[[:en:Maronite Cypriots|မရွန်နိုက် ဆိုက်ပရပ်စ်]]
}}
| ethnic_groups_year =
| religion = {{ublist |item_style=white-space:nowrap;
|၇၂.၃% [[ခရစ်ယာန်ဘာသာ]]
|၂၅.၀% [[အစ္စလာမ်ဘာသာ]]
|၁.၉% [[ဘာသာမဲ့ အယူဝါဒ|ဘာသာမဲ့]]
|၀.၈% အခြား<ref>{{cite web |url=http://www.globalreligiousfutures.org/countries/cyprus/religious_demography#/?affiliations_religion_id=0&affiliations_year=2020 |title=Cyprus |work=Global Religious Future |publisher=Pew Research Center |access-date=13 July 2021 }}</ref>}}
| religion_year = ၂၀၂၀; မြောက်ပိုင်းဆိုက်ပရပ်စ် အပါအဝင်
| demonym = Cypriot
| government_type = [[ပြည်ထောင်စုစနစ်|ပြည်ထောင်စု]] [[သမ္မတစနစ်|သမ္မတ]] [[သမ္မတနိုင်ငံ|ဖွဲ့စည်းပုံ သမ္မတနိုင်ငံစနစ်]]
| leader_title1 = [[ဆိုက်ပရပ်စ်နိုင်ငံ၏ သမ္မတ|သမ္မတ]]
| leader_name1 = နီကို အန်နာစတေးရှ်ဒီစ်
| leader_title2 = [[ဆိုက်ပရပ်စ်နိုင်ငံ၏ ဒုတိယသမ္မတ|ဒုသမ္မတ]]
| leader_name2 = လစ်လပ်{{efn|The vice presidency is reserved for a Turkish Cypriot. However the post has been vacant since the Turkish invasion of Cyprus in 1974.<ref name="CIA2019">{{Cite web|url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/cyprus/|title=Europe :: Cyprus — The World Factbook – Central Intelligence Agency|website=www.cia.gov|access-date=22 November 2019}}</ref>}}
| leader_title3 = [[:en:House of Representatives (Cyprus)#Presidents of the House of Representatives|President of the House of Representatives]]
| leader_name3 = အန်နီတာ ဒီမီထရီရော့
| legislature = {{nowrap|[[:en:House of Representatives (Cyprus)|ကိုယ်စားလှယ်များလွှတ်တော်]]}}
| sovereignty_type = {{nobold|[[ယူနိုက်တက် ကင်းဒမ်း]]မှ}} လွတ်လပ်ရေးရရှိခြင်း
| established_event1 = [[:en:London-Zürich Agreements|လန်ဒန်-ဇူးရစ် သဘောတူညီချက်]]
| established_date1 = ၁၉၅၉ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၉ ရက်
| established_event2 = လွတ်လပ်ရေး ကြေငြာခဲ့
| established_date2 = ၁၉၆၀ ခုနှစ် ဩဂုတ်လ ၁၆ ရက်
| established_event3 = [[လွတ်လပ်ရေးနေ့ (ဆိုက်ပရပ်စ်)|လွတ်လပ်ရေးနေ့]]
| established_date3 = ၁၉၆၀ အောက်တိုဘာ ၁ ရက်
| established_event4 = [[ဥရောပသမဂ္ဂ]]သို့ [[:en:2004 enlargement of the European Union|ဝင်ရောက်ခဲ့]]
| established_date4 = ၂၀၀၄ ခုနှစ် မေလ ၁ ရက်
| area_km2 = ၉,၂၅၁
| area_label = စုစုပေါင်း{{efn|name=island|Including Northern Cyprus, the United Nations Buffer Zone in Cyprus|UN buffer zone and Akrotiri and Dhekelia.}}
| ဧရိယာအဆင့် = ၁၆၂ <!-- Area rank should match [[List of countries and dependencies by area]] -->
| area_sq_mi = ၃,၅၇၂ <!--Do not remove per [[WP:MOSNUM]]-->
| ဧရိယာရေရာခိုင်နှုန်း = ၉
| population_estimate = {{UN_Population|Cyprus}}{{efn|name=island}}{{UN_Population|ref}}
| population_census = ၈၃၈,၈၉၇{{efn|မြောက်ပိုင်းဆိုက်ပရပ်စ် မပါဝင်}}<ref>{{cite web |url=http://www.cystat.gov.cy/mof/cystat/statistics.nsf/All/732265957BAC953AC225798300406903?OpenDocument&sub=2&sel=1&e= |title=Statistical Service – Population and Social Conditions – Population Census – Announcements – Preliminary Results of the Census of Population, 2011 |language=el |publisher=Statistical Service of the Ministry of Finance of the Republic of Cyprus |date=29 December 2011 |access-date=29 January 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20130115100623/http://www.cystat.gov.cy/mof/cystat/statistics.nsf/All/732265957BAC953AC225798300406903?OpenDocument&sub=2&sel=1&e= |archive-date=15 January 2013 |url-status=live}}</ref>
| population_estimate_year = {{UN_Population|Year}}
| population_estimate_rank = ၁၅၈
| population_census_year = ၂၀၁၁
| population_density_km2 = ၁၂၃.၄{{efn|name=island}}<ref>{{cite web |author=United Nations, Department of Economic and Social Affairs, United Nations Population Division |year=2013 |title=World Population Prospects: The 2012 Revision, DB02: Stock Indicators |location=New York |url=http://esa.un.org/unpd/wpp/ASCII-Data/DISK_NAVIGATION_ASCII.htm |access-date=18 June 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150507213545/http://esa.un.org/unpd/wpp/ASCII-Data/DISK_NAVIGATION_ASCII.htm |archive-date=7 May 2015 |url-status=dead}}</ref>
| population_density_rank = ၈၂
| population_density_sq_mi = ၃၁၉.၅ <!-- Do not remove per [[WP:MOSNUM]] -->
| GDP_PPP = $၃၅.၉၇၀ ဘီလီယံ<ref name="IMF GDP">{{cite web|title=Report for Selected Countries and Subjects|url=https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2018/02/weodata/weorept.aspx?sy=2019&ey=2019&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&pr1.x=45&pr1.y=5&c=423&s=NGDPD%2CPPPGDP%2CNGDPDPC%2CPPPPC&grp=0&a=|work=[[World Economic Outlook]] Database, October 2018|publisher=[[အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ငွေကြေးရန်ပုံငွေအဖွဲ့]]|access-date=27 April 2017|location=Washington, D.C.|date=12 October 2018}}</ref>
| GDP_PPP_year = ၂၀၁၉
| GDP_PPP_rank = ၁၂၆
| GDP_PPP_per_capita = $၄၁,၅၇၂<ref name="IMF GDP" />
| GDP_PPP_per_capita_rank = ၃၅
| GDP_nominal = $၂၄.၉၉၆ ဘီလီယံ<ref name="IMF GDP" />
| GDP_nominal_year = ၂၀၁၉
| GDP_nominal_rank = ၁၁၄
| GDP_nominal_per_capita = $၂၈,၈၈၈<ref name="IMF GDP" />
| GDP_nominal_per_capita_rank = ၃၃
| Gini = ၃၁.၁ <!--number only-->
| Gini_year = ၂၀၁၉
| Gini_change = increase <!--increase/decrease/steady-->
| Gini_ref = <ref name=eurogini>{{cite web |url=https://ec.europa.eu/eurostat/databrowser/view/tessi190/default/table?lang=en |title=Gini coefficient of equivalised disposable income – EU-SILC survey|publisher=Eurostat |website=ec.europa.eu |access-date=9 August 2021}}</ref>
| Gini_rank =
| HDI = ၀.၈၈၇ <!--number only-->
| HDI_year = ၂၀၁၉ <!-- Please use the year to which the data refers, not the publication year-->
| HDI_change = increase <!--increase/decrease/steady-->
| HDI_ref = <ref name="UNHDR">{{cite book|title=Human Development Report 2020 The Next Frontier: Human Development and the Anthropocene|date=15 December 2020|publisher=[[ကုလသမဂ္ဂ ဖွံ့ဖြိုးမှု အစီအစဉ်]]|isbn=978-92-1-126442-5|pages=343–346|url=http://hdr.undp.org/sites/default/files/hdr2020.pdf|access-date=16 December 2020}}</ref>
| HDI_rank = ၃၃
| ဗဟိုဘဏ် =
| ငွေ = [[ယူရို]] (€)
| currency_code = EUR
| time_zone = [[အရှေ့ဥရောပဒေသ စံတော်ချိန်|EET]]
| utc_offset = +2
| utc_offset_DST = +3
| time_zone_DST = [[အရှေ့ဥရောပဒေသ နွေရာသီစံတော်ချိန်|EEST]]
| drives_on = ဘယ်
| calling_code = [[ဆိုက်ပရပ်စ်နိုင်ငံရှိ တယ်လီဖုန်းနံပါတ်များ|+၃၅၇]]
| cctld = [[.cy]]{{efn|[[.eu]] ဒိုမိန်းကို [[ဥရောပသမဂ္ဂ]]ရှိ အခြားသောနိုင်ငံများနှင့် မျှဝေသုံးစွဲသည်။}}
| footnotes =
| today =
| အထိမ်းအမှတ်များ =
| ISO 3166-1 =
}}
ဆိုက်ပရပ်စ် ('''Cyprus''') နိုင်ငံ၏ တရားဝင်အမည်မှာ ဆိုက်ပရပ်စ်သမ္မတနိုင်ငံ ဖြစ်သည်။ [[မြေထဲပင်လယ်]]အရှေ့ပိုင်းရှိ ယူရေးရှန်းကျွန်းနိုင်ငံ တစ်ခု ဖြစ်သည်။ <ref>Fouskas, V. 2002. [http://www.politics.ankara.edu.tr/eski/dosyalar/MMTY/33/7_vassilis_fouskas.pdf Eurasian gambles over Cyprus' European prospects]{{Dead link|date=January 2021 }}. ''Turkish Yearbook of International Relations'' (ISSN: 0544-1943): Vol. 33, pp. 183–207; on p. 186: "[In analysing Cyprus within a wider geopolitical context, t]he requirement is to decipher the parameters and the linkages of the balance of power in the Eurasian region, and in its Near Eastern subregion, to which Cyprus belongs."</ref><ref>Cyprus is approximate to Anatolia (which comprises the bulk of Turkey) but it may be considered to be in Asia and/or Europe, which together constitute Eurasia.[http://books.google.ca/books?id=fF8OAAAAQAAJ&printsec=frontcover&source=gbs_v2_summary_r&cad=0#v=onepage&q=&f=false] The United Nations [http://unstats.un.org/unsd/methods/m49/m49regin.htm#asia classification of world regions] places Cyprus in Western Asia; [http://stylemanual.ngs.org/Intranet/styleman.nsf/b2195c3b07a980d38525665100674e5c/3fcb99599faed7fb852566ab0068ec47?OpenDocument][http://www.nationalgeographic.com/xpeditions/atlas/index.html?Parent=asia&Rootmap=cyprus&Mode=d National Geographic] also places Cyprus in Asia. Conversely, numerous sources place Cyprus in Europe such as the BBC [http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/country_profiles/1016541.stm] and [http://worldatlas.com/webimage/countrys/eu.htm www.worldatlas.com]; it is also a member of the European Union. Additionally, sources may place Cyprus in the Middle East, e.g., the CIA World Factbook.[https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/cy.html]</ref> [[တူရကီနိုင်ငံ]]၏တောင်ဘက် မိုင် ၄ဝ အကွာ၊ [[ဆီးရီးယားနိုင်ငံ]] ၏ အနောက်ဘက် မိုင် ၆၀ အကွာ နှင့် [[လက်ဘနွန်နိုင်ငံ]]၏အနောက်ဘက်တွင် တည်ရှိသည်။ ယင်းသည် မြေထဲပင်လယ်အတွင်းတွင် တတိယမြောက်အကြီးဆုံးကျွန်းဖြစ်ပြီး ကမ္ဘာလှည့်ခရီးသည်များ လည်ပတ်မှု အများဆုံးတိုင်းပြည်တစ်ခု ဖြစ်သည်။ <ref>Invest in Cyprus website – figures do not include tourism to the occupied North [http://www.investincyprus.gov.cy/mcit/iic.nsf/b90df53580542ecbc22570d50050cd1b/d2a6aa26d59fa947c22570d50050dd8f?OpenDocument] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080306102950/http://www.investincyprus.gov.cy/mcit/iic.nsf/b90df53580542ecbc22570d50050cd1b/d2a6aa26d59fa947c22570d50050dd8f?OpenDocument |date=6 March 2008 }}</ref> <ref>{{cite web|url=http://imf.org/external/pubs/ft/weo/2001/01/data/index.htm#changes|title=The World Economic Outlook (WEO) Database May 2001|publisher=International Monetary Fund|accessdate=11 May 2010}}</ref> ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက် ဝင်ငွေမြင့်ပြီး [[HDI|လူသားဖွံ့ဖြိုးမှုညွှန်းကိန်း]]လည်း မြင့်မားသော ဆိုက်ပရပ်စ်နိုင်ငံသည် ၂၀၀၄ခုနှစ်၊ မေလ (၁)ရက်နေ့တွင် [[ဥရောပသမဂ္ဂ]]သို့ မဝင်ရောက်မီအချိန်ထိ ဘက်မလိုက်လှုပ်ရှားမှုအဖွဲ့ ၏ တည်ထောင်သူအဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံ ဖြစ်ခဲ့သည်။ <ref>{{cite web|url=http://data.worldbank.org/about/country-classifications/country-and-lending-groups#High_income|title=Country and Lending Groups|publisher=World Bank|accessdate=11 May 2010}}</ref><ref>{{cite web|url=http://hdr.undp.org/en/statistics/|title=Human Development Report 2009 – HDI rankings|publisher=United Nations Development Programme|accessdate=20 January 2010}}</ref> <ref>{{cite web|url=http://www.nam.gov.za/background/background.htm#4|title=The Non-Aligned Movement: Background Information|date=21 September 2001|publisher=Non-Aligned Movement|accessdate=19 January 2010|archivedate=9 February 2016|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160209210107/http://www.nam.gov.za/background/background.htm#4}}</ref><ref>{{cite web|url=http://europa.eu/abc/history/2000_today/index_en.htm|title=2000 – today: A decade of further expansion|work=Europa |publisher=European Union|accessdate=19 January 2010}}</ref>
Line ၅၉ ⟶ ၁၂၂:
ရှေးအခါက ဆိုက်ပရပ်စ်ကျွန်းသည် အီဂျစ်၊ ပါးရှင်းနှင့် ရောမ လူမျိုးတို့၏ လက်အောက်သို့ ကျရောက်ခဲ့ဘူး၏။ ကရူးဆိတ် ခေါ် အယူဝါဒစစ်ပွဲတွင် အင်္ဂလန်ဘုရင် ပထမ ရစ်ချတ်သည် ထိုကျွန်းကို ခေတ္တသိမ်းပိုက်ရလိုက်သေး၏။ ထိုနောက် နှစ် ပေါင်း ၁ဝဝ ခန့် ကြာသောအခါ တူရကီလက်ထဲသို့ ရောက် သွားပြီးလျှင် ၁၈၇၈ ခုနှစ်တွင် တူရကီက ထိုကျွန်းကို ဗြိတိန် အား ပေးအပ်ခဲ့ပြန်သည်။ ၁၉၁၄ ခုနှစ် ပထမကမ္ဘာစစ်ကြီးတွင် တူရကီသည် ဗြိတိန်၏ရန်သူ ဖြစ်သွားသောအခါ ဆိုက်ပရပ်ကျွန်းမှာ ဗြိတိသျှကိုလိုနီနိုင်ငံတစ်ခု ဖြစ်လာလေသည်။ ၁၉၂၅ ခုနှစ်တွင် ဆိုက်ပရပ်စ်ကျွန်းမှာ ဗြိတိသျှ ကရောင်း ကိုလိုနီ ဖြစ် လာသည်။ သို့ရာတွင် ၁၉၃၁ ခုနှစ်တွင် ဆိုက်ပရပ်စ်ကျွန်းသည် ဂရိနိုင်ငံနှင့် ပေါင်းစပ်ရမည်ဟူသော နိုင်ငံရေး ကြိုးပမ်းမှုများ ပေါ်ပေါက်ခဲ့သဖြင့် ယခင်က ရှိရင်းစွဲဖြစ်သော ဥပဒေပြုအဖွဲ့ကို ဖျက်သိမ်း၍ ဘုရင်ခံ ကိုယ်တိုင် ဥပဒေပြုကာ အုပ်ချုပ်ခဲ့လေ သည်။ ယခုအခါ ဆိုက်ပရပ်စ်ကျွန်း၏ အုပ်ချုပ်ရေး ပြုပြင် ပြောင်းလဲရန်ကိစ္စတွင် ဆိုက်ပရပ်စ်သည် မူလဖြစ်သော ဂရိနိုင်ငံနှင့် ပေါင်းရမည်ဟူသည့် နိုင်ငံရေး လှုပ်ရှားမှုများ ပြန်လည်
ပေါ်ပေါက်လျက်ရှိသည်။ ဆိုက်ပရပ်စ်ကျွန်းမှာ စစ်မက်ရေးရာ အတွက် အကွက်အကွင်းကျသော နေရာတစ်ခုဖြစ်သည့်အတိုင်း ဗြိတိသျှ အင်ပိုင်ယာနိုင်ငံ တွင် အရေးကြီးသော ဌာနတစ်ခု ဖြစ်လေသည်။ <ref>မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း အတွဲ(၃)</ref>
== မှတ်စု ==
{{notelist}}
== ကိုးကား ==
| |||