ရွှေဥဒေါင်း: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ

အရေးမကြီး ဘော့ - စာသားများကို အလိုအလျောက် အစားထိုးခြင်း (-ဂြိုလ် +ဂြိုဟ်)
အရေးမကြီး ဘော့ - စာသားများကို အလိုအလျောက် အစားထိုးခြင်း (-ခဲ့ပါသည် +ခဲ့သည်, -ရပါသည် +ရသည်)
စာကြောင်း ၂၂ -
ဒုတိယ ကမ္ဘာစစ်အတွင်းတွင် ဆရာကြီးသည် ဆင်းရဲပင်ပန်းစွာ လှုပ်ရှားရုန်းကန်ရသည်။ စစ်ပြီးခေတ်တွင် ဆရာကြီး၏ဘဝသည် အထူးပြောင်းလဲခဲ့သည်။ ဆရာကြီးသည် ဗုဒ္ဓ၏ စိတ္တာဝိပဿနာကို ကျနစွာ ကျင့်သုံးသည်။ လက်ဝဲစာပေ အမြောက်အမြားကိုလည်း ဖတ်ရှုသည်။ မန္တလေးရှိ လူထုသတင်းစာတိုက်တွင် အယ်ဒီတာချုပ်အဖြစ် ဆောင်ရွက်စဉ် ၅ လ နီးပါးခန့် ဖဆပလအစိုးရ၏ အကျဉ်းချခြင်းကို ခံရသည်။ ၁၉၆၂ ခုနှစ် နောက်ပိုင်း တော်လှန်ရေးအစိုးရလက်ထက်တွင် ဆရာကြီးသည် ‘လုပ်သားပြည်သူ့နေ့စဉ်သတင်းစာ’ အယ်ဒီတာချုပ်အဖြစ် ဆောင်ရွက်ပြီးနောက် ၁၉၆၈ ခုတွင် အငြိမ်းစားယူသည်။
 
ဆရာကြီးသည် အနောက်တိုင်းဝတ္ထုများကို ဆီလျော်အောင် မှီငြမ်း ပြုခြင်းဖြင့်လည်းကောင်း၊ တိုက်ရိုက် ဘာသာပြန်ခြင်းဖြင့် လည်းကောင်း မြန်မာစာပေ နယ်ပယ်ထဲသို့ ပို့ဆောင်ပေးသူ ဖြစ်သည်။ ရိုက်ဒါဟက်ဂတ် (Rider Haggard) ၏ ရှီ (She) ကို မှီငြမ်း ပြုသော ရူပနန္ဒီဝတ္ထု၊ ကိုနင်ဒွိုင်း (Conan Doyle) ၏ ရှားလော့ဟုမ်း (Sherlock Holmes) ကို မှီငြမ်း ပြုသော စုံထောက်မောင်စံရှားဝတ္ထုတို့သည် အထူး ထင်ရှားပြီး မှီငြမ်းပြုပုံ မြန်မာဆန်သည့်အတွက် အများနှစ်သက်ကြသည်။ အချို့ဆိုလျှင် မှီငြမ်းပြုမှန်းပင် မသိကြပေ။ ‘ဝင်္ကန္တ၊ ရတနာပူရ၊ ခင်စက်မေ၊ ပြည်ပေါက္ကံ၊ ဂျမဒါကိုကိုကြီး၊ ရူပကလျာဏီ၊ ပထမံဆရာသိန်း၊ ဇော်ဟိတ်’ စသည်တို့မှာ ဆရာကြီး၏ ထင်ရှားသော မှီငြမ်းပြု ဝတ္ထုများ ဖြစ်သည်။ ‘ရတနာသိုက်၊ ဗတ်စကာဗျီခွေးကြီး၊ သူရဲကောင်းသုံးယောက်၊ အန္နာကရီနီနာ၊ မျှော်တလင့်လင့်၊ ကိုယ်ရံတော်၊ စိတ်ထားဝတိံ၊ သွေးစုပ်မြေ’ စသည်တို့မှာ ဆရာကြီး၏ ထင်ရှားသော တိုက်ရိုက်ဘာသာပြန်ဝတ္ထုများ ဖြစ်သည်။ ‘မြတ်သက်မော်’ နှင့် ‘ဆုကြီးပန်’ တို့မှာမူ ဆရာကြီး၏ ပင်ကိုရေးဝတ္ထုများ ဖြစ်သည်။ ဆရာကြီးသည် ဝတ္ထုရှည် ၅ဝ ကျော်၊ ဝတ္ထုတို ၃ဝဝ ကျော်ကို မှီငြမ်းပြု၍လည်းကောင်း၊ တိုက်ရိုက် မြန်မာပြန်၍လည်းကောင်း ရေးသားခဲ့ကြောင်း သိရပါသည်။သိရသည်။ ‘အာဟာရဖြင့်ကျန်းမာနည်း’၊ ‘အကြံဉာဏ်ဖြင့် ကြီးပွားရေး’ တို့ကိုလည်း မြန်မာ ပြန်ခဲ့သည်။ ‘ကိုယ်တွေ့တရုတ်ပြည်သစ်’ အမည်ဖြင့် ခရီးသွားမှတ်တမ်း၊ ‘တသက်တာမှတ်တမ်းနှင့် အတွေးအခေါ်များ’ အမည်ဖြင့် ကိုယ်တိုင်ရေး အတ္ထုပ္ပတ္တိ တို့ကို ရေးသားခဲ့သည်။ သတင်းစာခေါင်းကြီးများ၊ ဆွေးနွေးခန်းဆောင်းပါးများ၊ ဒိဋ္ဌေဒိဋ္ဌမတ္တံ အပါအဝင် လောကုတ္တရာဆောင်းပါးများ၊ စာပေ၊ လူမှုရေးနှင့် နိုင်ငံရေးဆိုင်ရာ အထွေထွေဆောင်းပါးများကိုလည်း ရေးသားခဲ့သည်။
 
ဆရာကြီးသည် ချားလ်ဒစ်ကင်း (Charles Dicken) ၏ Great Expectation ကို မြန်မာပြန်သော မျှော်တလင့်လင့်ဝတ္ထုဖြင့် ၁၉၅၂ ခုနှစ်တွင် စာပေဗိမာန်ဘာသာပြန်ဆုကိုလည်းကောင်း၊ အပ္ပတန် ဆင်ကလဲယား (Upton Sinclair) ၏ The Jungle ဝတ္ထုကို မြန်မာပြန်သော သွေးစုပ်မြေဝတ္ထုဖြင့် ၁၉၅၅ ခုနှစ်တွင် စာပေဗိမာန်ဘာသာပြန်ဆုကို လည်းကောင်း၊ တသက်တာမှတ်တမ်းနှင့် အတွေးအခေါ်များ စာအုပ်ဖြင့် ၁၉၆၁ ခုနှစ်တွင် စာပေဗိမာန် သုတပဒေသာဆုကိုလည်းကောင်း ရရှိခဲ့သည်။ ကမ္ဘာ့ငြိမ်းချမ်းရေး ကွန်ဂရက် (မြန်မာနိုင်ငံ) ကိုယ်စားလှယ်အဖြစ် တရုတ်ပြည်သူ့ သမ္မတနိုင်ငံ၊ ဆိုဗီယက်ဆိုရှယ်လစ် ပြည်ထောင်စု သမ္မတနိုင်ငံတို့သို့ သွားရောက်ခဲ့ဖူးသည်။
စာကြောင်း ၆၅၉ -
# [[လူထုဦးလှ]]
# စာရေးဆရာ [[သော်တာဆွေ]]
# [[ဝင်းတင်၊ ဦး|ဟံသာဝတီ ဦးဝင်းတင်]] တို့လေးဦး တိုင်ပင်ပြီး သင့်တော်သည့် လူငယ်စာရေးဆရာများအား သင့်တော်သလို စဉ်းစားပြီး သင့်တော်သည့် စာပေဆုများပေးဖို့ ကျွန်မက တာဝန်လွှဲအပ်ခဲ့ပါသည်။တာဝန်လွှဲအပ်ခဲ့သည်။
* (ဒေါ်ကြီးစိုး၊ ကမ်းနီရွာ၊ ထီးချိုင့်မြို့နယ်၊ ကသာခရိုင်) <ref>သော်တာဆွေ၏ ကျွန်တော့်ဘဝဇာတ်ကြောင်း(၄)မှ</ref>