ဝီကီပီးဒီးယား

သတ္တုတွင်းလုပ်ငန်း: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ

ရာဇဝင်ကို အပြန်အလှန်အားဖြင့် ဝင်ကြည့်ရန်
← တည်းဖြတ်မူ အဟောင်းပိုသစ်သော တည်းဖြတ်မှု
Content deleted Content added
မြင်ကွင်းဝီကီစာသား
အရေးမကြီး ဘော့ - စာသားများကို အလိုအလျောက် အစားထိုးခြင်း (-ထားပါသည် +ထားသည်, -လှျင် +လျှင်, -ရပါသည် +ရသည်, -ဖြစ်ပါသည် +ဖြစ်သည်, -ခဲ့ပါသည် +ခဲ့သည်)
အရေးမကြီး ဘော့ - စာသားများကို အလိုအလျောက် အစားထိုးခြင်း (-ှျ +ျှ, -ဟူ၍၎င်း +ဟူ၍လည်းကောင်း)
စာကြောင်း ၁၃ -
 
သတ္တုတွင်းလုပ်ငန်းကို သတ္တုရိုင်းရှာဖွေခြင်း၊ တူးဖော်ခြင်း၊ သတ္တုထုတ်ယူခြင်း၊ ဟူ၍သုံးမျိုးခွဲခြားနိုင်သည်။ သတ္တုတွင်းရှာဖွေ ရာ၌ တစ်ယောက်စနှစ်ယောက်စ ရှာဖွေသည်ဖြစ်စေ၊ သို့မဟုတ်အဖွဲ့အစည်းဖြင့်ရှာဖွေသည်ဖြစ်စေ ရှာဖွေသူတို့သည် ဝတ္တုအမျိုးမျိုးကိုသိရှိရန်လိုသည့်အပြင်
သတ္တုဗေဒ၊ဘူမိဗေဒစသည့် ပညာရပ်များကိုတတ်မြောက်ကြရလေသည်။ ဤပညာရပ်များကိုတတ်မြောက်သူများပင်လျှင် တစ်ခါတစ်ရံ လချေး၊အိုင်းယန်းဆာလဖိုဒ်ကဲ့သို့သတ္တုရိုင်းများကို ရွှေဟူ၍၎င်း၊ရွှေဟူ၍လည်းကောင်း၊ ဂရက်ဖိုက်ကိုမော်လစ်ဒီနိုက်ဟူ၍၎င်းအထင်ဂရက်ဖိုက်ကိုမော်လစ်ဒီနိုက်ဟူ၍လည်းကောင်းအထင် မှားတတ်ကြလေသည်။ မြေမျက်နှာပြင်ပေါ်ရှိ ကျောက်များ တွင်ကော့ပါး (ကြေးနီ)၊ အိုင်းယန်း(သံ)၊ မန်ဂနိ၊ မာကျူရီ(ပြဒါး)ကဲ့သို့သတ္တုအစအနများကိုတွေ့ရသော်လည်း
မြေအောက်သို့တူဖော်ကြည့်သောအခါ မည်သည့်သတ္တုကိုမျှ မတွေ့ရဘဲ ရှိတတ်သည်။ တစ်ခါတစ်ရံသောင်ခုတ်စက်များဖြင့် ပင်လယ်ကမ်း များနှင့်မြစ်ထဲရှိသဲခုံများကိုတူးရာ မည်းနက်သောသဲများကိုရရှိသည်။ အချို့သူတို့သည်ထိုသဲမျိုးကို တွေ့ရှိ သောအခါ ရွှေသို့မဟုတ်၊ပလက်တီနမ်အမြောက်အမြား တွေ့ရှိပြီဟု ထင်မှတ်တတ်ကြ၏။
 
စာကြောင်း ၈၆ -
မြေအောက်မှာရှိတဲ့ သတ္တုရိုင်းသိုက်ပမာဏကို လက်တွေ့တူးပြီးမှသာ တိတိကျကျသိနိုင်ပါတယ်။ မတူးခင် တိတိကျကျ မသိနိုင်ပါဘူး။ ဒါကြောင့် သတ္တုရိုင်းသိုက်ပမာဏ ခန့်မှန်းတွက်ချက်ခြင်းလို့ပဲ ခေါ်ပါတယ်။ အင်္ဂလိပ်လိုဆိုရင်တော့ Ore reserve estimation ပေါ့။
 
ဘာကြောင့်မတူးခင် တိတိကျကျမသိနိုင်သလဲ ဆိုတာ ထင်သာမြင်သာအောင် ဥပမာဆောင်ပြရရင် ဆိုကြပါစို့။ သတ္တုရိုင်းသိုက်တစ်ခုရဲ့အရွယ်က အလျား (Strike length) မီတာ (၃ဝဝ)၊ အထူ (width)၂ မီ တာ၊ သတ္တုကြောအတိုင်း မြေအောက်စိုက်ဆင်းသွားတဲ့အနက် (dip length) က မီတာ ၂ဝဝ ရှိပါတယ်။ ဒီတော့ သတ္တုရိုင်းသိုက်တစ်ခုလုံးရဲ့ထုထည်က (၃ဝဝ x၂x၂ဝဝ=၁၂ဝ,ဝဝဝ) ကုဗမီတာရှိပါတယ်။ ဒီသတ္တုရိုင်းသိုက်ရဲ့တန်ချိန်နဲ့ ပျမ်းမှျသတ္တုပါဝင်နှုန်းသိရဖို့ပျမ်းမျှသတ္တုပါဝင်နှုန်းသိရဖို့ သတ္တုကြောရဲ့အစောင်းမျက်နှာပြင်ပေါ်မှာ မီတာ ၃ဝ ဂရပ်ကွက်ချပြီး လွန်တွင်းတူးစမ်းသပ်ပါမယ်။ BQ Size လွန်တွင်းပေါင်း ၆ဝ တူးပါမယ်။ လွန်တွင်းက ရလာမဲ့ လွန်အူဆန်တောင့် (Drilling Sample)ရဲ့အချင်းက ၃၆ ဒသမ ၅ မီလီမီတာပဲရှိပါတယ်။ ဒါကြောင့် စုစုပေါင်းရလာမဲ့ သတ္တုကြောကိုဖြတ်မိတဲ့ လွန်အူဆန်နမူနာရဲ့ထုထည်က ဝ ဒသမ ၁၅ ကုဗမီတာပဲရပါမယ်။ သတ္တုရိုင်းသိုက် တစ်ခုလုံးရဲ့ထုထည်နဲ့ယှဉ်ကြည့်ရင် နမူနာရဲ့ပမာဏ အလွန်ကိုနည်းတာတွေ့ရပါမယ်။ ဒါကြောင့် မြေအောက် မှာရှိတဲ့ သတ္တုရိုင်းသိုက်ပမာဏကို လက်တွေ့တူးပြီးမှပဲ တိတိကျကျသိနိုင်တယ်လို့ ပြောတာပါ။ မတူးခင် တိတိကျကျမသိနိုင်ပါဘူး။ ဒါကြောင့် သတ္တုရိုင်းပမာဏ ခန့်မှန်းတွက်ချက်ခြင်းလို့ပဲ ခေါ်ပါတယ်။
 
အထက်တွင်ဖော်ပြခဲ့သည့်အတိုင်း သတ္တုတွင်း စီးပွားရေးလုပ်ငန်းမှာ ဇာတ်လိုက်ဖြစ်တဲ့ သတ္တုရိုင်း သိုက်ပမာဏကိုမတူးခင်မှာ တိတိကျကျ ရာနှုန်းပြည့် မှန်ရမယ်လို့ ဘယ်ပညာရှင်ကမှ အာမ မခံနိုင်ပါဘူး။ တွေ့ရှိထားတဲ့ သတ္တုရိုင်းသိုက်ရဲ့မျက်မြင်ဘူမိဗေဒ အချက်အလက်များ၊ ဘူမိဗေဒယူဆချက်များ၊ မှန်းဆ ချက်များပေါ် အခြေခံပြီး သတ္တုရိုင်းသိုက်ပမာဏကို တွက်ချက်ခန့်မှန်းရတာ ဖြစ်ပါတယ်။
စာကြောင်း ၉၂ -
==သတ္တုရိုင်းသိုက်ပမာဏယူနစ်များ==
 
သတ္တုရိုင်းသိုက်ရဲ့ပမာဏကိုဖော်ပြရာတွင် အဓိက အားဖြင့် သတ္တုရိုင်းပမာဏနှင် သတ္တုရိုင်းသိုက်တစ်ခု လုံး၏ ပျမ်းမှျသတ္တုပါဝင်နှုန်းကိုဖော်ပြရပါတယ်။ပျမ်းမျှသတ္တုပါဝင်နှုန်းကိုဖော်ပြရပါတယ်။ သတ္တုရိုင်းသိုက်အမျိုးအစားပေါ်မူတည်ပြီး ဖော်ပြတဲ့ ယူနစ်ကွဲပြားမှုရှိပါတယ်။ ပင်ရင်းသိုက်လို့ခေါ်တဲ့ (Primary deposit)နဲ့ ပလေစာသိုက် (Placer deposit/Secondary deposit))အတွက် သတ္တုရိုင်းသိုက်ပမာဏကို ဖော်ပြတဲ့ ယူနစ်ချင်း တစ်နည်းဖော်ပြပုံဖော်ပြနည်းမတူပါဘူး။ ပင်ရင်းသိုက်မှာလည်း ရွှေငွေစတဲ့အဖိုးတန်သတ္တုသိုက် ရဲ့ သတ္တုရိုင်းသိုက်ပမာဏကို ဖော်ပြပုံနှင့် ကြေးနီ၊ ခဲ၊ သွပ်၊ သံ၊ ခနောက်စိမ်း စတဲ့ သတ္တုများ၊ ထုံး ကျောက်၊ ကျောက်မီးသွေး စတဲ့ စက်မှုတွင်းထွက် ကုန်ကြမ်းများရဲ့ သတ္တုရိုင်းသိုက်ပမာဏဖော်ပြပုံချင်း မတူကြပါ။
 
ပလေစာသိုက်အတွက် သတ္တုရိုင်းသိုက်ပမာဏ ကိုဖော်ပြတဲ့အခါ တန်ချိန်အစား ထုထည်ဖြင့်ဖော်ပြပြီး သတ္တုပါဝင်နှုန်းကို တစ်ယူနစ်ကုဗမှာပါဝင်တဲ့ သတ္တုအလေးချိန်ဖြင့်ဖော်ပြပါတယ်။ ဥပမာ ရွှေနှင့် ငွေအတွက် ဂရမ်/ကုဗမီတာ (gram/cubic meter = g/m3)သို့မဟုတ် ထရွိုင်အောင်စ/ကုဗကိုက် (tron ounce/cubi yard = tr.oz/yd3)။
စာကြောင်း ၁၀၄ -
တစ်သန်းဆိုရင် ပေါင် သန်း ၂၂ဝ၄ ဒသမ ၆ ရှိပါတယ်။
 
သတ္တုရိုင်းသိုက်ပမာဏနှင့်ပတ်သက်၍ သိထားသင့်သောအချက်တစ်ချက်ရှိပါတယ်။ အရေးလည်းပါ ပါတယ်။ တချို့သက်ဆိုင်ရာပညာရှင်များပင်လျှင် တစ်ခါတစ်ခါ သတိလက်လွတ်ဖြစ်ပြီး အမှားမှားအယွင်းယွင်း နားလည်မှုလွဲတတ်ပါတယ်။ ဒါက ဘာလဲဆိုတော့ တွေ့ထားတဲ့သတ္တုရိုင်းသိုက်တစ်ခုလုံးပဲဖြစ်ဖြစ်၊ လက်တွေ့တူးယူနိုင်တဲ့ သတ္တုရိုင်းသိုက် အစိတ်အပိုင်းတစ်ခုလုံးပဲဖြစ်ဖြစ်၊ အားလုံးရဲ့ပျမ်းမှျသတ္တုပါဝင်နှုန်းအားလုံးရဲ့ပျမ်းမျှသတ္တုပါဝင်နှုန်း (Average grade) ကို သတ္တုရိုင်းသိုက်ရဲ့ ဘယ်နေရာပဲတူးတူး အဲဒီသတ္တုပါဝင်နှုန်းပဲရှိရမယ် လို့ လွဲမှားစွာ ယူဆနေခြင်းပဲဖြစ်သည်။ ဥပမာ လက်တွေ့တူးယူနိုင်တဲ့ သတ္တုရိုင်းသိုက်ရဲ့ သတ္တုရိုင်း သိုက်ပမာဏကို ပျမ်းမှျရွှေပျမ်းမျှရွှေ ၃ ဂရမ်/မက်ထရစ်တန် ပါဝင်တဲ့ သတ္တုရိုင်းတန်ချိန် သန်း ၂ဝ ဆိုတဲ့ အဓိပ္ပာယ်က ဘယ်နေရာတူးတူး ရွှေပါဝင်နှုန်းဟာ ၃ ဂရမ် ရှိရမယ်လို့ အဓိပ္ပာယ်မသက်ရောက်ပါဘူး။ လက်တွေ့ တူးတဲ့အခါ ရွှေပါဝင်နှုန်း ၃ ဂရမ်/မက်ထရစ်တန် အောက်ပါတဲ့အပိုင်းရှိသလို ပိုပါတဲ့အပိုင်းလည်းရှိပါတယ်။ သို့သော် လက်တွေ့တူးယူနိုင်တဲ့သတ္တုရိုင်းသိုက် ရဲ့ သတ္တုရိုင်းသိုက်ပမာဏကိုတွက်စဉ်က အသုံးပြုခဲ့တဲ့ စီးပွားရေးအရ အရင်းပြန်ရနိုင်သည့် အနည်းဆုံးရွှေပါဝင်နှုန်း (Cut-off Grade) ထက်တော့ နည်းမပါနိုင်ပါဘူး။ (Cut-off Grade) သည် အမြဲတမ်း ပျမ်းမှျပျမ်းမျှ သတ္တုပါဝင်နှုန်းထက် နည်းပါသည်။ ဒါကြောင့် ဥပမာ ပေးထားတဲ့သတ္တုရိုင်းသိုက်ကိုတူးရင် သတ္တုပါဝင်နှုန်း အနိမ့်ဆုံးဟာ (Cut-off Grade) ဖြစ်ပြီး အများဆုံး ပါဝင်မှုကတော့ ၃ ဂရမ်ကျော်ပါတယ်။ ၅ ဂရမ် ၆ ဂရမ်ပါတဲ့ နေရာတွေလည်း တွေ့ရနိုင်ပါတယ်။
 
==သတ္တုရိုင်းသိုက်ပမာဏအမျိုးအစား==
စာကြောင်း ၁၃၆ -
==P2 (Probable)အဆင့် သတ္တုရိုင်းသိုက်ပမာဏ==
 
အထက်ပါ ၃ ရပ်အနက် ၂ ရပ်ကိုသာ တိကျသောတိုင်းတာမှုပြုလုပ်ခြင်းနှင့် အသေးစိတ်နမူနာယူခြင်းလုပ်ငန်း တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းသာပြုလုပ်ခြင်းဖြင့် ရရှိလာသောအချက်အလက်အချို့အပြင် ဘူမိဗေဒလေ့လာချက်နှင့် ယူဆချက်များကိုသာ အခြေခံ၍ တွက်ချက်ရရှိသော သတ္တုရိုင်းတန်ချိန်နှင့် ပျမ်းမှျသတ္တုအရည်အသွေးဖော်ပြသောပျမ်းမျှသတ္တုအရည်အသွေးဖော်ပြသော သတ္တုရိုင်းတန်ချိန်ပမာဏကို
P2 အဆင့်သတ္တုရိုင်းသိုက်ပမာဏဟု သတ်မှတ်နိုင်သည်။
 
စာကြောင်း ၁၄၄ -
==P3 (Proved)အဆင့် သတ္တုသိုက်ပမာဏ==
 
သတ္တုသိုက်၏ အလျား၊ အနံနှင့် အနက် စသော သုံးရပ်ကို တိကျသောတိုင်းတာမှုပြုလုပ်ခြင်းနှင့် အသေးစိတ်နမူနာယူခြင်းဖြင့် ရရှိလာသောအချက်အလက်အပြည့်အစုံကိုသာ အခြေခံ၍ တွက်ချက်ရရှိသော သတ္တုရိုင်းတန်ချိန်နှင့် ပျမ်းမှျသတ္တုအရည်အသွေးဖော်ပြသောပျမ်းမျှသတ္တုအရည်အသွေးဖော်ပြသော သတ္တုရိုင်းသိုက်ပမာဏကို P1 အဆင့် သတ္တုရိုင်းပမာဏဟု သတ်မှတ်နိုင်သည်။
 
ဤအဆင့်တွင် P2 အဆင့်မှ တွေ့ရှိချက်များပေါ်မူတည်၍ အစမ်းတွင်းများနှင့် နမူနာယူခြင်းအကွာအဝေးသည် ပိုမို၍အသေးစိတ်ပြီး တိကျမှုရမည် ဖြစ်သည်။ ဤသို့ဆောင်ရွက်ချက်ပေါ်မူတည်၍ အလျား သို့မဟုတ် အကျယ်အပြန့်၊ အနံနှင့် အနက်အားလုံးတို့ကို တိကျစွာတိုင်းတာတွက်ချက်ပြီးစီးရပါမည်။ ဤအဆင့်၌ တွက်ချက်ရရှိသော သတ္တုရိုင်းသိုက်ပမာဏသည် ဘူမိဗေဒနှင့် ရှာဖွေတိုင်းတာမှုအချက်အလက်များအရ ၉၅ ရာခိုင်နှုန်း တိကျမှုရှိသည်ဟု သတ်မှတ်နိုင်သည်။
"https://my.wikipedia.org/wiki/သတ္တုတွင်းလုပ်ငန်း" မှ ရယူရန်