မြောက်အမေရိက: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ

အရေးမကြီး ဘော့ - စာသားများကို အလိုအလျောက် အစားထိုးခြင်း (- ၊ +၊)
အရေးမကြီး ဘော့ - စာသားများကို အလိုအလျောက် အစားထိုးခြင်း (-တောင်ဖက် +တောင်ဘက်, -အဖက်ဖက် +အဘက်ဘက်, -အနောက်ဖက် +အနောက်ဘက်, -အရှေ့ဖက် +အရှေ့ဘက်, -မြောက်ဖက် +မြောက်ဘက်)
စာကြောင်း ၂၈၆ -
 
မြောက်အမေရိကတိုက်သည် ကမ္ဘာပေါ်ရှိ တိုက်ကြီး ၆
တိုက်တွင် အပါအဝင်ဖြစ်၍ အနောက်ဖက်အနောက်ဘက် ကမ္ဘာလုံးခြမ်း
ဖြစ်သောအမေရိကတိုက်၏ အထက်ပိုင်းဖြစ်သည်။
အမေရိကတိုက်သည် ရှေးအခါအက တည်းက တည်ရှိသည်
စာကြောင်း ၂၉၂ -
လူဖြူတို့တွေ့ရှိ၍ အခြေစိုက် နေထိုင်ကြသောကြောင့်
အမေရိကတိုက်ကို ကမ္ဘာသစ် ဟူ၍ ခေါ်ဝေါ်ရည်ညွန်း
လေ့ရှိသည်။ မြောက်အမေရိကတိုက်သည် မြောက်ဖက်တွင်မြောက်ဘက်တွင်
ကျယ်ပြန့်၍ တောင်ဖက်သို့တောင်ဘက်သို့ တဖြည်းဖြည်းကျဉ်းမြောင်း
သွားသောကြောင့်ပုံသဏ္ဌာန်မှာ တြိဂံနှင့်တူသည်။
မြောက်ဝင်ရိုးစွန်းမှသည် အီကွေတာ အထက် ၁ဝ
စာကြောင်း ၃၀၂ -
ဖြစ်၏။ အာရှတိုက်၊ အာဖရိကတိုက်တို့အောက်
တတိယလိုက်သည်။ မြောက် အမေရိကတိုက်၏
အရှေ့မြောက်ဖက်အရှေ့မြောက်ဘက် အစွန်သည် ကျဉ်းမြောင်းသော ဗဲရင်း
ရေလက်ကြားဖြင့်သာ အာရှတိုက်နှင့်ခြားလျက်ရှိသည်။
ဥရောပတိုက်နှင့်ကား မိုင် ၂ဝဝဝ ကျော်ဝေးကွာသည်။
အရှေ့ဖက်တွင်အရှေ့ဘက်တွင် ပစိဖိတ် သမုဒ္ဒရာ၊ အနောက်ဖက်တွင်အနောက်ဘက်တွင်
အတ္တလန္တိတ် သမုဒ္ဒရာနှင့် မြောက်ဖက်တွင်မြောက်ဘက်တွင်
အာတိတ်သမုဒ္ဒရာတို့ဖြင့် ဝန်းရံလျက်ရှိသည်တွင်
ကမ်းရိုးတလျှောက်၌လည်း ကာလီဖိုးနီးယား ပင်လယ်ကွေ့၊
စာကြောင်း ၃၂၇ -
အယ် ဆယ်လဗာဒေါ၊ ကောစတာရီးကား၊ နစ်ကရားဂွ၊
ပနားမားနှင့် ကျူးဗားတို့ ဖြစ်ကြသည်။
မြေမျက်နှာသွင်ပြင်အားဖြင့်သော်ကား အနောက်ဖက်တွင်အနောက်ဘက်တွင်
ရော့ကီးတောင်တန်းကုန်းမြင့်နှင့် ကမ်းရိုးတန်းတောင်စဉ်၊
အလယ်ပိုင်းမြေပြန့်နှင့် အရှေ့ဖက်တွင်အရှေ့ဘက်တွင် အက်ပလက်ချီယန်
ကုန်းပြင်မြင့် ဟူ၍ အဓိက အပိုင်း ၃ ပိုင်းရှိသည်။
မြောက်ဖက်ဆုံးပိုင်းဖြစ်သောမြောက်ဘက်ဆုံးပိုင်းဖြစ်သော အလာစကာနယ်မှသည်
ပနားမားကျွန်းဆွယ်တိုင် ကမ်းရိုးတန်း တစ်လျှောက်
တောင်စဉ်တစ်ခု သွယ်တန်းတည်ရှိ၏။ ယင်းကို ကော်ဒီ
လားရားဟူ၍လည်း ခေါ်သည်။ ကနေဒါနိုင်ငံ
အနောက်မြောက်ပိုင်းတွင် ဤတောင်တန်းများသည်
အရှေ့ဘက်နှင့် တောင်ဘက်သို့ဖြာ၍ သွားသည်။ အရှေ့ဘက်သို့
အရှေ့ဖက်နှင့် တောင်ဖက်သို့ဖြာ၍ သွားသည်။ အရှေ့ဖက်သို့
ဖြာသွားသည်ကား ရော့ကီးတောင်တန်းများ ဖြစ်၍
တောင်ဖက်သို့တောင်ဘက်သို့ ဆက်လက်သွယ်တန်းသွားသည်ကို ကမ်း
ရိုးတန်း တောင်စဉ်များဟု ခေါ်၏။ အမေရိကန် ပြည်ထောင်စု
နယ်စပ်အလွန်တွင် ဤတောင်စဉ်များသည် ၂ ခုဖြာထွက်
ပြန်၏။ တစ်ခုမှာ ကမ်းရိုးတန်း တောင်စဉ်ဟူ၍ပင်
ဆက်လက်တွင်၍ အရှေ့ဖက်ဖြာထွက်လာသည့်အရှေ့ဘက်ဖြာထွက်လာသည့်
တောင်တန်းသည် တပိုင်းတွင် ကက်စကိတ်ဟုခေါ်
လျက်၊ ကာလီဖိုးနီးယားသို့ ရောက်လျှင် ဆီယယ်ရာ နီဗားဒဟု
စာကြောင်း ၃၄၉ -
ဆီယယ်ရာ မက်ဒရီ အိုရီယင်တယ်ဟူ၍ တွင်သည်။
ဆီယယ်ရာနီဗားဒနှင့် ရော့ကီးတောင်များ အကြားဝယ်
မြောက်ဖက်တွင်မြောက်ဘက်တွင် ကိုလမ္ဗီးယား ကုန်းပြင်မြင့်နှင့်
တောင်ဖက်တွင်တောင်ဘက်တွင် ကော်လိုရားဒိုး ကုန်းပြင်မြင့်ရှိသည်။ ယင်း
ကုန်းပြင်မြင့် ၂ ခု အကြား၌ ဂရိတ်ဗေဆင်ခေါ်
မြေနိမ့်ပိုင်းရှိသည်။ တောင်များ၏ အရှေ့ဖက်တွင်အရှေ့ဘက်တွင်
အလယ်ပိုင်း မြေပြန့်ရှိ၍ အာတိတ်သမုဒ္ဒရာမှ
မက္ကဆီကိုကွေ့အထိ လည်းကောင်း၊ ရော့ကီးတောင်များမှ
စာကြောင်း ၃၆၀ -
လခြမ်းသဖွယ် တည်ရှိသည်။ အာတိတ်သမုဒ္ဒရာနှင့် ဟဒ်ဆန်
အော်ဖက်တွင် မြေသည် ပြန့်၍ စိမ့်မြေဖြစ်သည်။
တောင်ဖက်တွင်ကားတောင်ဘက်တွင်ကား ပရေရီ ဒေသနှင့် အိုဟိုင်းအို မြစ်ဝှမ်းဖြစ်
၏။ အက်ပလက်ချီယန် တောင်များသည် ရော့ကီးတောင်
များထက် အသက်အားဖြင့် ရင့်သည်။ ယင်းတောင်စုသည်
စာကြောင်း ၃၆၆ -
ကာ အမြင့်ဆုံး နေရာမှာ ၆ယ ၆၈၄ ပေရှိသော
မစ်ချယ်တောင်ထွတ်ဖြစ်၍ မြောက်ကယ်ရိုလီးနားပြည်နယ်တွင်
တည်ရှိသည်။ အရှေ့ဖက်သို့အရှေ့ဘက်သို့ ရောက်လျှင် ယင်းတောင်
များသည် ပီးဒမွန့်ကုန်းပြင်မြင့်နှင့် ပေါင်းစပ်သွားကာ ကမ်းရိုး
တန်း မြေပြန့်ဖက်သို့ နိမ့်လျှောဆင်းသွားသည်။ မက္ကဆီကို
မြောက်ဖက်အလယ်ပိုင်းမှာမြောက်ဘက်အလယ်ပိုင်းမှာ ကုန်းပြင်မြင့်ဖြစ်လျက်
ဆီယယ်ရာမက်ဒရီတောင်စဉ် ၂ ခု အကြား၌ တည်ရှိသည်။
မက္ကဆီကိုကွေ့ တဝိုက်သည်ကား နိမ့်သော အပူပိုင်း
ကမ်းရိုးတန်း မြေပြန့်ဖြစ်၏။ မက္ကဆီကိုနိုင်ငံသည်
အရှေ့ဖက်သို့အရှေ့ဘက်သို့ ကောက်သွားသည်တွင် တစ်လျှောက်လု့း
တောင်ထူထပ်သည်။
မြောက်အမေရိကတိုက်၌ ထင်ရှားသော မြစ်တို့ကား
မစ်စစ်စပီမြစ်နှင့် ယင်း၏ မြောက်မြားစွာသော
မြစ်လက်တက်များဖြစ်သည်။ ယင်းမြစ်တို့သည် အလယ်ပိုင်း
မြေပြန့်တစ်လျှောက်တွင် စီးဆင်းသည်။ မြောက်ဖက်တွင်မြောက်ဘက်တွင်
မက္ကင်ဇီမြစ်သည် အာတိတ် သမုဒ္ဒရာတွင်းသို့ စီးဝင်သည်။
ဆက်စကက်ချီဝမ်မြစ်၊ မြစ်နီ၊ နယ်လဆင်မြစ်တို့သည်
စာကြောင်း ၃၈၇ -
စီးဝင်သည်။ ပစိဖိတ်ကမ်းခြေတစ်လျှောက်ရှိ မြစ်များကား
ကိုလမ္ဗီးယား၊ ဖရေဇာ၊ ယူးကွန်းတို့ဖြစ်ကြ
သည်။ ရော့ကီးတောင်တန်း၏ အနောက်ဖက်တွင်အနောက်ဘက်တွင်
ကော်လိုရားဒိုးမြစ် စီးဆင်းသည်။
အတ္တလန္တိတ်ဖက်၌ အရေးပါသော မြစ်များကား
စာကြောင်း ၄၀၇ -
မြောက်အမေရိကတိုက်တွင် အမျိုးမျိုးသော
ရာသီဥတုရှိသည်။ သို့သော် သမပိုင်းဖက်သို့ ပို၍
သက်ရောက်သည်။ မြောက်ဖက်သည်မြောက်ဘက်သည် အာတိတ်ဥတုမျိုးဖြစ်သည်
။ ထိုဒေသတွင် ရေခဲပြင် ဖုံးလွှမ်း၍ နွေအခါတွင်
ခဏတာမျှသာ ရေခဲအရည်ပျော်သည်။ ယင်းဒေသ၏
တောင်ဖက်မှသည်တောင်ဘက်မှသည် တောင်ဖက်အဖျားအထိတောင်ဘက်အဖျားအထိ ဒေသတစ်လျှောက်
ရာသီဥတုအမျိုးမျိုး ကွဲပြားသည်။ အတ္တလန္တိတ် ကမ်းရိုးတန်း
တစ်လျှောက်သည် ပစိဖိတ် ကမ်းရိုးတန်းတစ်လျှောက်ထက်
စာကြောင်း ၄၁၇ -
တောင်ကို မကျော်ဖြတ်မီ ပါသမျှရေကို သွန်သောကြောင့်
တောင်၏ တစ်ဖက်တွင်ရှိသော မြောက်အမေရိကတိုက်
တောင်ဖက်ပိုင်းသည်တောင်ဘက်ပိုင်းသည် သဲကန္တာရတမျှဖြစ်၏။ အလယ်ပိုင်း
မြေပြန့်နှင့် ပရေရီဒေသသည် ရာသီဥတုကို သမပေး
မည့် သမုဒ္ဒရာနှင့် ဝေးသောကြောင့် တစ်ကြောင်း၊
တောင်ဖက်နှင့်တောင်ဘက်နှင့် မြောက်ဖက်တွင်မြောက်ဘက်တွင် လေပူလေအေး အတားအဆီး
မရှိ တိုက်ခတ်သောကြောင့် တစ်ကြောင်း အပူအအေး
လွန်ကဲသည်။ မက္ကဆီကို နိုင်ငံသည် အပူလျော့ပိုင်း
စာကြောင်း ၄၃၆ -
အမျိုးမျိုး ပေါက်ရောက်သည်။ လွင်ပြင်နှင့် ပရေရီဒေသတွင်
သစ်ပင်ဟူ၍ မရှိပေ။ မြက်များကို ခုတ်ထွင်ရှင်းလင်းပြီးလျှင်
လယ်ယာစိုက်ပျိုးသည်။ အနောက်ဖက်တွင်မူအနောက်ဘက်တွင်မူ
သဲကန္တာရများတွင်ကဲ့သို့ ရှားစောင်းပင်၊ ချုံဖုတ်များသာ
ပေါက်ရောက်သည်။ အမေရိကန် ပြည်ထောင်စု
စာကြောင်း ၄၄၅ -
အဆောက်အအုံအတွက် ကျောက်များထွက်သည်။
နိုဗာစကိုးရှားမှသည် တောင်ပိုင်း တစ်လျှောက်
အက်ပလက်ချီယန် အထိ၊ ထိုပြင် အနောက်ဖက်တွင်အနောက်ဘက်တွင် ပရေရီနှင့်
လွင်ပြင်တစ်လျှောက်၌ ကျောက်မီးသွေးထွက်သည်။
အမေရိကတိုက်၏ အရှေ့ဖက်တွင်အရှေ့ဘက်တွင် သံအမြောက်အမြား
ထွက်သည်။ ဆူပီးရီးယားအိုင်တစ်ဝိုက်တွင် အဖိုး
တန် သံတွင်းများရှိသည်။ နစ်ကယ်၊ နှမ်းဖတ်ကျောက်၊
စာကြောင်း ၄၇၇ -
ပြီးသည်နှင့် မရှေးမနှောင်း ရောက်လာကြသည်မှာ ကျွန်အဖြစ်
ရောက်လာကြခြင်း ဖြစ်၏။ ယင်းတို့၏ အဆက်အနွယ်တို့သည်
ကျွန်အဖြစ်မှ လွတ်မြောက်ပြီးသည့်နောက် အဖက်ဖက်တွင်အဘက်ဘက်တွင်
တိုးတက်၍၊ မြောက်အမေရိကတိုက်တွင်
စာပေ၊ အနုပညာ၊ သိပ္ပံ၊ နိုင်ငံရေး၊ ကစားခုန်စား