စိပ်ပုတီး: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ

အရေးမကြီး ဘော့ - စာသားများကို အလိုအလျောက် အစားထိုးခြင်း (-အဓိပ္ပါယ် +အဓိပ္ပာယ်)
အရေးမကြီး ဘော့ - စာသားများကို အလိုအလျောက် အစားထိုးခြင်း (-ပွါး +ပွား)
 
စာကြောင်း ၅ -
ပုတီးသည် အစောဆုံးသုံးသည့် လူ့အဆင်တန်ဆာများအနက် တခုဖြစ်သည်။ ခရစ်တော်မပေါ်မီ နှစ် ၁၀,၀၀၀ ခန့်က ငှက်ကုလားအုတ်အခွံဖြင့်လုပ်သော ပုတီးကို အာဖရိက၌ တွေ့ထားသည်။ <ref>''Beads and bead makers: gender, material culture, and meaning'' by Lidia D. Sciama, Joanne Bubolz Eicher 19988 <nowiki>ISBN 1-85973-995-4</nowiki> page 1</ref> ရာစုနှစ်အဆက်ဆက် ယဉ်ကျေးမှုမျိုးစုံတို့တွင် ပုတီးကို ကျောက်တုံး၊ အကြေးခွံတို့မှသည် ရွှံ့ဖြင့်လုပ်သည်ကိုပါ တွေ့ရ၏။
 
အင်္ဂလိပ်စကားလုံး ''ဘိ'' (bead) ဟူသော ဝေါဟာရမှာ ရှေးအင်္ဂလိပ်စာလုံး ''ဘဒီး'' (bede) မှ လာပြီး ဆုတောင်းသူဟု အဓိပ္ပာယ်ရသည်။ [[ဂရိနိုင်ငံ]]၊ ဆန်တိုရီနီ (မြို့ဟောင်းအမည်မှာ သီရာ) မြို့နယ်၊ အက္ခရိုတီရီ သမိုင်းဝင်ရွာဟောင်းရှိ နံရံလုပ်ကျောက်တုံးအမှတ် (၃) ၌ ဝတ်ပြုသူများပုံ ဆွဲထားသော နံရံစိုဆေးရေးပန်းချီတွင် ပုတီးများဆွဲဆင်ထားသည်ကို တွေ့ရ၏။ ယင်းပန်းချီမှာ ခရစ်တော်မပေါ်မီ ၁၇ ရာစု (၁၆၁၃ ခုခန့်) က ရေးထားခြင်းတည်း။ ပုတီးအရင်းတည်ရာကို အတိအကျ မသိရ။ သို့သော် သမိုင်းအရ အစောဆုံးခြေရာကောက်နိုင်သည်မှာ အိန္ဒိယရှိ ဟိန္ဒူဘာသာမှ ဖြစ်သည်။ <ref>''Bead One, Pray Too'' by Kimberly Winston 2008 <nowiki>ISBN 0-8192-2276-3</nowiki> pages 4-10</ref><ref>''Linking Your Beads: The Rosary's History, Mysteries, and Prayers'' by Patricia Ann Kasten 2011 <nowiki>ISBN 1-59276-929-2</nowiki> OSV Publishers pages 11-13</ref> ဗုဒ္ဓဘာသာက ထိုအယူကို ဟိန္ဒူမှ ပွါးယူ၏။ပွားယူ၏။ ဟိန္ဒူသူတော်စင်တဦး၏ ပုတီးဖြင့်ရုပ်တုတခုမှာ ခရစ်တော်မပေါ်မီ ၃ ရာစုက လုပ်သည်။
 
== စာဟောင်း ==