နွား: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ

| authority = [[ကားလ် လင်းနီးယပ်|Linnaeus]], [[:en:10th edition of Systema Naturae|1758]]

| synonyms = * ''Bos primigenius taurus''

| range_map = GLW 2 global distributions of a) cattle.tif

| range_map_caption = Bovine distribution

 

အဓိကအားဖြင့် [[မြက်]]နှင့် [[စပါး|ကောက်ရိုး]] ကြိုက်သော နွားကို အသားနှင့် [[နို့]]အလို့ငှာ ခြံ၊ [[မြက်ခင်းပြင်]]များတွင် မွေးမြူကြသည်။ နို့စားနွားခြံ ဟူ၍ ရှိသည်။ နိုင်ငံခြားတွင် နွားနို့ကို အများနည်းတူ သမားရိုးကျ လက်ဖြင့် ညှစ်သည်လည်း ရှိသကဲ့သို့ စီးပွားဖြစ် နွားရုံများမှာ စက်ဖြင့် အလိုအလျောက် ညှစ်ယူ၍ သန့်စင်ပြီး၊ ပြန်လည် ရောင်းချကြသည်။ နွား[[ချေး]]သည် [[မြေဩဇာ]]နှင့် [[လောင်စာ]]အတွက် အသုံးဝင်သည်။ နွားသားရေကို အဝတ် ချုပ်ခြင်း မဟုတ်ပါက စာအုပ်ဖုံး ချုပ်ရာတွင် သုံးသည်။ နွားရှင်သည် မိမိနွားကို အငှားကျောင်းပေးရန် နွားကျောင်းသား cowboy ကို အလုပ်ပေးနိုင်သည်။ သိုးထိန်းခွေး ရှိသကဲ့သို့ နွားထိန်းခွေးလည်း ရှိသည်။

 

==နွားကြန်==

# နွားဝါအမြီးနီ

# နွားနီချိုရင်းဝါ<ref name="coc"/>

 

==မျိုးစိတ်==

 

အော်ရို့နွား Aurochs သည် မူလက ဥရောပ၊ မြောက်အာဖရိကနှင့် အာရှ အတော်များများတလျှောက် တည်ရှိသည်။ သမိုင်းတလျှောက် တဖြည်းဖြည်းနှင့် ဥရောပတိုက်တွင်သာ တွေ့ရှိရတော့သည်။ နောက်ဆုံးကျန်သော အကောင်ဟု သိရသော နွားမှာ ၁၆၂၇ ခုနှစ်လောက်တွင် ပိုလန်၊ မဇိုဗီယာ၌ သေဆုံးသွားသည်။<ref>Van Vuure, C.T. 2003. ''De Oeros – Het spoor terug'' (in Dutch), Cis van Vuure, Wageningen University and Research Centrum: quoted by [http://www.petermaas.nl/extinct/speciesinfo/aurochs.htm The Extinction Website: ''Bos primigenius primigenius''.] {{webarchive |url=https://web.archive.org/web/20090420140454/http://www.petermaas.nl/extinct/speciesinfo/aurochs.htm |date=20 April 2009 }}</ref> သားဖောက်သူများသည် အော်ရို့နွားနှင့် ဆင်တူသော နွားမျိုးရအောင် အခြား ရိုးရာမွေးမြူရေးနွားများကို မျိုးစပ်ဖန်တီးရာ ဟက်ခ်နွားများ Heck cattle ဖွားမြင် ပေါ်ပေါက်လာသည်။

 

==စကားလုံးရင်းမြစ်==

* နို့ထုတ်လုပ်ရန်အတွက် အထူးတလည် သားဖောက်သော နွားကို နို့ညှစ်နွား milking ဝါ နို့စားနွား dairy cattle ဟု ခေါ်သည်။ မိသားစုတစုတည်း နို့ရရှိရန် မွေးမြူထားသော နွားမကို အိမ်နွားမ house cow or milker ဟု ခေါ်ချင် ခေါ်မည်။ Fresh cow ဆိုသည်မှာ လောလောလတ်လတ် ပူပူနွေးနွေး မီးဖွားပြီးသော သားဦးဖွား နွားမကို ခေါ်သည့် ဝေါဟာရ ဖြစ်သည်။

* ယေဘုယျအားဖြင့် နွားများကို ညွှန်းလိုသည့် နာမဝိသေသနမှာ bovine - နွားနှင့်ဆိုင်သော ဖြစ်သည်။ Bull, cow နှင့် calf တို့ကို [[ဝေလငါး]]၊ [[ရေမြင်း]]၊ [[ကုလားအုတ်]]၊ [[သမင်ကြီး]]နှင့် [[ဆင်]]အပါအဝင် အခြား သတ္တဝါကြီးများ၏ လိင် သို့မဟုတ် အသက်ကို ညွှန်ပြရန် ဖြန့်ကျက်၍လည်း သုံးသည်။

 

== ကိုးကား ==