ခွာမစုံသော တိရစ္ဆာန်များ: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ
Content deleted Content added
အရေးမကြီး ဘော့ - စာသားများကို အလိုအလျောက် အစားထိုးခြင်း (-ဖြစ်ပါသည် +ဖြစ်သည်, -အဓိပ္ပါယ် +အဓိပ္ပာယ်, -လျှက်ရှိ +လျက် ရှိ) |
Adding 1 book for ဝီကီပီးဒီးယား:စိစစ်အတည်ပြုခံနိုင်မှု (20211207sim)) #IABot (v2.0.8.2) (GreenC bot |
||
စာကြောင်း ၁ -
{{Automatic Taxobox
| name = ခွာမစုံသော တိရစ္ဆာန်များ<br>(Odd-toed Ungulates)
Line ၃၄ ⟶ ၃၃:
'''ခွာမစုံသော တိရစ္ဆာန်များ''' ({{Lang-en|'''Odd-Toed Ungulates'''|label=<small>[[အင်္ဂလိပ်]]</small>}}) ဆိုသည်မှာ ခွာပါသော တိရစ္ဆာန်များထဲတွင် ခန္ဓာကိုယ်အလေးချိန်အား ၎င်းတို့တွင်ပါရှိသော ခြေချောင်းငါးခုမှ (မ-ဂဏန်း)သုံးချောင်းပေါ်တွင်သာ ထမ်းထားသော ''([[ကြံ့|ကြံ့များ]]နှင့် [[ကြံ့သူတော်|ကြံ့သူတော်များ]])''၊ သို့မဟုတ် တစ်ချောင်းတည်းပေါ်တွင်သာ ထမ်းထားသော ''([[မြင်း|မြင်းမျိုးနွယ်များ]])'' တိရစ္ဆာန်အားလုံးကို ခြုံငုံခေါ်ဆိုသော အမည်ဖြစ်သည့်အပြင် [[မျိုးရိုးခွဲခြားခြင်း (ဇီဝဗေဒ)|ဇီဝမျိုးရိုးခွဲခြားမှု]]အရလည်း [[မျိုးစဉ်]]အဆင့် သတ်မှတ်ချက်တစ်ခုဖြစ်သည်။ ၎င်းတိရစ္ဆာန်များအုပ်စု၏ သိပ္ပံအမည်ဖြစ်သော ပယ်ရစ္စိုဒက်တိုင်လာ ''(Perissodactyla)'' ဆိုသည့် စကားလုံးသည် ရှေးဟောင်းဂရိဘာသာမှ ဆင်းသက်လာခြင်းဖြစ်ပြီး၊ (ပယ်ရစ္စိုဒက်တိုင်လာ {{IPAc-en|p|ə|ˌ|r|ɪ|s|oʊ|ˈ|d|æ|k|t|ᵻ|l|ə}}။ {{Lang-grc|περισσός|ပယ်ရစ္စို|မ(ဂဏန်း)|label=<small>[[ရှေးဟောင်းဂရိ|ရှေးဂရိ]]</small>}}၊ {{Lang-grc|δάκτυλος|ဒက်တိုင်လာ|လက်ချောင်း၊ ခြေချောင်း|label=<small>[[ရှေးဟောင်းဂရိ|ရှေးဂရိ]]</small>}}) ဟူ၍ မြန်မာလိုအဓိပ္ပာယ်ရလေသည်။ ဤအုပ်စုဝင် တိရစ္ဆာန်များ၏ ခန္ဓာကိုယ်အလေးချိန်ထမ်းထားခြင်း မရှိသော ကျန်ခြေချောင်းသုံးချောင်းမှာ အချို့၌လည်း ပါရှိကြပြီး၊ အချို့၌ ပါဝင်ကြခြင်းမရှိပေ၊ အချို့မှာမူ ပါသည်ဟု ပြောနိုင်ရုံသက်သက်မျှသာ ပါရှိပြီး အချို့တွင် ပါရှိသည့် ခြေချောင်း/ လက်ချောင်းများမှာ အနောက်သို့ ဦးလှည့်နေကြလေ၏။ အပြန်အလှန်အားဖြင့် ၎င်းအုပ်စုနှင့် [[မျိုးစဉ်]]အဆင့်ပြိုင် ဖြစ်သော [[ခွာစုံပါသော တိရစ္ဆာန်များ|ခွါစုံ''(စုံ-ဂဏန်း)''ပါသော တိရစ္ဆာန်များ]]တွင်မူ ခြေချောင်းငါးခုတွင် စုံ-ဂဏန်း အရေအတွက်ပေါ်တွင် ခန္ဓာကိုယ်အလေးချိန်ကို ထမ်းထားကြလေသည်။ ထို [[မျိုးစဉ်]]အဆင့်တူအုပ်စုနှစ်ခု၏ မတူညီသည့် နောက်ထပ်အချက်တစ်ခုမှာ '''ခွာမစုံသော တိရစ္ဆာန်များ'''သည် အပင် [[ဆဲလျူလို့]]အား ချေဖျက်ရာတွင် အူလမ်းကြောင်းအတွင်း၌ ချေဖျက်ခြင်းဖြစ်ပြီး ခွာစုံပါသော တိရစ္ဆာန်များမှာမူ(''ချွင်းချက် - ဝက်မျိုးနွယ်မပါ'') ၎င်းတို့၌ပါရှိသော တစ်ခု (သို့) တစ်ခုထက်မကသော အစာအိမ်ဖြင့် ချေဖျက်ကြခြင်းပင်ဖြစ်၏။ ထိုအစာချေဖျက်ခြင်းဆိုင်ရာ ဖြစ်စဉ်အား [[စားမြုံ့ပြန်ခြင်း]]ဟု ခေါ်လေသည်။
ဤမျိုးစဉ်တွင် မျိုးစိတ် ၁၇ မျိုးပါဝင်ပြီး သက်ဆိုင်ရာ မျိုးတူအစုအလိုက် မျိုးရင်း (၃)ခုအဖြစ် မြင်းမျိုးရင်း([[မြင်း]]၊ [[မြည်း]]နှင့် [[မြင်းကျား]]များ)၊ [[ကြံ့|ကြံ့မျိုးရင်း]] ([[ကြံ့|ကြံ့များ]]) နှင့် ကြံ့သူတော်မျိုးရင်း ([[ကြံ့သူတော်|ကြံ့သူတော်များ]]) ဟူ၍ ထပ်မံခွဲခြားထားလေသည်။<ref>{{cite journal|author1=Christelle Tougard|author2=Thomas Delefosse|author3=Catherine Hänni|author4=Claudine Montgelard|title=Phylogenetic Relationships of the Five Extant Rhinoceros species (Rhinocerotidae, Perissodactyla) Based on Mitochondrial Cytochrome b and 12S rRNA gene|journal=Molecular Phylogenetics and Evolution|year=2001|pages=34–44|doi=10.1006/mpev.2000.0903|volume=19|issue=1|pmid=11286489}}</ref><ref>{{cite journal|author1=Cynthia C. Steiner|author2=Oliver A. Ryder|title=Molecular phylogeny and evolution of the Perissodactyla|journal=Zoological Journal of the Linnean Society|year=2011|pages=1289–1303|doi=10.1111/j.1096-3642.2011.00752.x|volume=163|issue=4|doi-access=free}}</ref><ref>{{cite journal|author1=Mario A. Cozzuol|author2=Camila L. Clozato|author3=Elizete C. Holanda|author4=Flávio HG Rodrigues|author5=Samuel Nienow|author6=Benoit de Thoisy|author7=Rodrigo Redondo|author8=AF Fabrício R. Santos|title=A new species of tapir from the Amazon|url=https://archive.org/details/sim_journal-of-mammalogy_2013-12_94_6/page/1331|journal=Journal of Mammalogy|volume=94|issue=6|page=1331 to 1345|doi=10.1644/12-MAMM-A-169.1|year=2013|doi-access=free}}</ref>
[[ဖိုင်:Indian_Rhino_001.jpg|thumb| နေထိုင်ကျက်စားရာ နယ်မြေများ ဆုံးရှုံးမှု၊ တောရိုင်းတိရစ္ဆာန်နှင့်် ဆက်စပ် အစိတ်အပိုင်းများအား တရားမဝင်ရောင်းဝယ်မှု စသည့်လုပ်ဆောင်မှုများသည် [[အိန္ဒိယကြံ့]]များအပါအဝင် [[ကြံ့|ကြံ့မျိုးရင်းဝင်များ]]၏ ရှင်သန်မှုရပ်တည်ရေးကို ခြိမ်းခြောက်လျက် ရှိသည်။]]
[[ဖိုင်:Tapirbaby.jpg|thumb| ဘရာဇီး [[ကြံ့သူတော်]] ပေါက်လေးတစ်ကောင်]]
| |||