ဒီးဒုတ်ဦးဘချို: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ

အရေးမကြီး Robot: Cosmetic changes
No edit summary
စာကြောင်း ၄၈ -
 
== ငယ်ဘဝ ==
(ဒီးဒုတ်)ဦးဘချိုကို ၁၈၉၃ ခု၊ဧပြီလခု၊ ဧပြီလ ၂၃ ရက်နေ့တွင်ဖွားမြင်သည်။မြောင်းမြမြို့ရက်နေ့တွင် ဖွားမြင်သည်။ မြောင်းမြမြို့ ဆေးဆရာကြီး ဦးဘိုးစော၊ ဒေါ်မြစ်တို့၏သားဖြစ်သည်။
သတ္တမတန်းအထိ မြောင်းမြမြို့တွင်ပညာသင်ကြားခဲ့ပြီးမြောင်းမြမြို့တွင် ပညာသင်ကြားခဲ့ပြီး သတ္တမတန်းကို အထူးအောင်မြင်သဖြင့် စကောလားရှစ် (ခေါ်) ပညာသင်ဆုကို ရခဲ့သည်။ ထို့နောက်ရန်ကုန်မြို့၊စိန်ပေါလ်ကျောင်းတွင်ထို့နောက် [[ရန်ကုန်မြို့]]၊ စိန်ပေါလ်ကျောင်းတွင် ဆက်လက်ပညာသင်ကြားရာ ၁၀ တန်းကို အထူးအောင်ကာ ပညာသင်ဆုရပြန်သည်။ ဘီအေ အထက်တန်းတွင် သင်နေဆဲ မျက်စိရောဂါကြောင့် ကျောင်းမှထွက်ခဲ့သည်။<ref>https://sites.google.com/site/myanmarsite1/home/dipinkaryarbudda/didoteubacho</ref>
 
== ကျောင်းဆရာဘဝ ==
ဦးဘချိုသည် ကျောင်းထွက်ပြီးနောက် သက္ကရာဇ်၁၂၈၂-ခုနှစ်တွင် အမျိုးသားတက္ကသိုလ်ထူထောင်ရာတွင်အမျိုးသားတက္ကသိုလ် ထူထောင်ရာတွင် ပါဝင်ဆောင်ရွက်၍ ပေါင်းတည်နှင့်ဟင်္သာတမြို့များတွင်ပေါင်းတည်နှင့် ဟင်္သာတမြို့များတွင် ကျောင်းဆရာအဖြစ် အမှုထမ်းခဲ့သည်။ အမျိုးသားကောလိပ်များဖွင့်လှစ်သည့်အခါ အစိုးရအလုပ်မှ နှုတ်ထွက်လိုက်ပြီး အမျိုးသားကောလိပ်တွင် မြန်မာစာသင်ကြားပို့ချခဲ့သည်။[[မြန်မာစာ]]သင်ကြားပို့ချခဲ့သည်။ ၁၉၂၀ တွင် ဒေါ်လှမေနှင့် လက်ထပ်သည်။ <ref>http://yinminkhine.multiply.com/journal/item/332</ref>
 
== စာပေရေးရာစွမ်းဆောင်ချက် ==
ဦးဘချိုသည် လောကီ လောကုတ္တရာ နှစ်ဖြာသော စာပေ ဗဟုသုတတို့တွင် နှံ့စပ်သူဖြစ်၏။ မြန်မာ့အလင်းမဂ္ဂဇင်း၊နှစ်ပါးကြည်ဂျာနယ်၊ဗန္ဓုလဂျာနယ်များတွင်မြန်မာ့အလင်းမဂ္ဂဇင်း၊ နှစ်ပါးကြည်ဂျာနယ်၊ ဗန္ဓုလဂျာနယ်များတွင် ဝင်ရောက်ရေးသားခဲ့ရာမှ ရန်ကုန်အရှေ့ပိုင်း ရေကျော်ရပ်တွင် စာပုံနှိပ်တိုက်တစ်ခု ဖွင့်လှစ် တည်ထောင်ကာ ၁၉၂၅ တွင်ဒီးဒုတ်ဂျာနယ်ကို ထုတ်ဝေခဲ့သည်။ သူ၏ ဒီးဒုတ်ဂျာနယ်ကို အမျိုးသားလွတ်လပ်ရေးတိုက်ပွဲ၊ အမျိုးသားပညာရေး၊ အမျိုးသားယဉ်ကျေးမှု
ထိန်းသိမ်းရေးထိန်းသိမ်းရေးတို့အတွက် တို့အတွက်ရှေ့တန်းအောင်လံဂျာနယ်တစ်စောင်ဟုရှေ့တန်းအောင်လံ သိခဲ့ကြသည်။ထိုဂျာနယ်၏အမည်ကိုဂျာနယ်တစ်စောင်ဟု သိခဲ့ကြသည်။ ထိုဂျာနယ်၏အမည်ကို သူ့အမည်တွင်တွဲပြီး ဒီးဒုတ်ဦးဘချိုဟု အများကသိခဲ့ကြသည်။ “ဒီးဒုတ်ဦးဘချို” အမည်အပြင် “ဒိုးဒိုးဒေါက်” “ကျူကောက်” “ကေသာ” “စပယ်” “ဥက္ကလာ-မခင်စိန်” “အမိုက်မလေး” စသော အမည်များဖြင့်လည်း ဝတ္ထုဆောင်းပါးများစွာကို ရေးသားခဲ့သေးသည်။
ရေကျော်ရပ်တွင် စာပုံနှိပ်တိုက်တစ်ခု ဖွင့်လှစ်တည်ထောင်ကာ ၁၉၂၅ တွင်ဒီးဒုတ်ဂျာနယ်ကို ထုတ်ဝေခဲ့သည်။ သူ၏ဒီးဒုတ်ဂျာနယ်ကိုအမျိုးသားလွတ်လပ်ရေးတိုက်ပွဲ၊ အမျိုးသားပညာရေး၊ အမျိုးသားယဉ်ကျေးမှု
သက္ကရာဇ် ၁၂၉၈ (အင်္ဂလိပ် သက္ကရာဇ် ၁၉၃၆ ခုနှစ်) တွင် မြန်မာနိုင်ငံတော်[[မြန်မာနိုင်ငံ]]တော် သတင်းစာဆရာ အသင်းကြီး ဖြစ်ပေါ်ရေးကို အထူးအားပေး ဆောင်ရွက်ခဲ့သူလည်းဖြစ်ပေသည်။ စစ်မဖြစ်မီ တစ်နှစ်ဖြစ်သော သက္ကရာဇ် ၁၃၀၂ ခုနှစ်တွင် မြန်မာနိုင်ငံတော် စာရေးဆရာများ အသင်းကြီး၏ ဥက္ကဌအဖြစ်လည်းရွေးကောက်တင်မြောက်ခြင်းခံရပေသေးသည်။
ထိန်းသိမ်းရေး တို့အတွက်ရှေ့တန်းအောင်လံဂျာနယ်တစ်စောင်ဟု သိခဲ့ကြသည်။ထိုဂျာနယ်၏အမည်ကို သူ့အမည်တွင်တွဲပြီး ဒီးဒုတ်ဦးဘချိုဟု အများကသိခဲ့ကြသည်။ “ဒီးဒုတ်ဦးဘချို” အမည်အပြင် “ဒိုးဒိုးဒေါက်” “ကျူကောက်” “ကေသာ” “စပယ်” “ဥက္ကလာ-မခင်စိန်” “အမိုက်မလေး” စသော အမည်များဖြင့်လည်း ဝတ္ထုဆောင်းပါးများစွာကို ရေးသားခဲ့သေးသည်။
ဒီးဒုတ်ဦးဘချိုပြုစုခဲ့သောစာပေများတွင်ဒီးဒုတ်ဦးဘချို ပြုစုခဲ့သောစာပေများတွင် စမအဖွင့်ကျမ်း၊ ဦးပုည-သာသနာလျှောက်အဖြေ၊ ဂီတဝိသောဓနီကျမ်း၊ ဗွေသီဟာဝတ္ထု၊ တိုင်းပြု-ပြည်ပြု စသည်တို့လည်းပါဝင်ခဲ့သည်။
သက္ကရာဇ် ၁၂၉၈ (အင်္ဂလိပ် သက္ကရာဇ် ၁၉၃၆ ခုနှစ်) တွင် မြန်မာနိုင်ငံတော် သတင်းစာဆရာ အသင်းကြီး ဖြစ်ပေါ်ရေးကို အထူးအားပေး ဆောင်ရွက်ခဲ့သူလည်းဖြစ်ပေသည်။ စစ်မဖြစ်မီ တစ်နှစ်ဖြစ်သော သက္ကရာဇ် ၁၃၀၂ ခုနှစ်တွင် မြန်မာနိုင်ငံတော် စာရေးဆရာများ အသင်းကြီး၏ ဥက္ကဌအဖြစ်လည်းရွေးကောက်တင်မြောက်ခြင်းခံရပေသေးသည်။
ဒီးဒုတ်ဦးဘချိုပြုစုခဲ့သောစာပေများတွင် စမအဖွင့်ကျမ်း၊ ဦးပုည-သာသနာလျှောက်အဖြေ၊ ဂီတဝိသောဓနီကျမ်း၊ ဗွေသီဟာဝတ္ထု၊ တိုင်းပြု-ပြည်ပြု စသည်တို့လည်းပါဝင်ခဲ့သည်။
 
== အမျိုးသားရေးစွမ်းဆောင်ချက် ==
Line ၆၈ ⟶ ၆၇:
 
== ရည်ညွှန်းကိုးကား ==
<references />
(၁) ၁၉၈၉ခုနှစ်၊(၄၂)နှစ်မြောက် အာဇာနည်နေ့ အထိမ်းအမှတ်စာစောင်၊ပြည်ထောင်စုမြန်မာနိုင်ငံတော်အစိုးရပြန်ကြားရေးဝန်ကြီးဌာန၊ပြန်ကြားရေးနှင့်အသံလွှင့်ဦးစီးဌာနမှထုတ်ဝေသည်။
(၂) သုတ၊မောင်။ စာဆိုတော်များအတ္ထုပတ္တိ။ တတိယအကြိမ်နှိပ်။ ရန်ကုန်၊ဇွဲပုံနှိပ်တိုက်၊ ၁၉၆၈။