ဂိုင်ယာနာနိုင်ငံ: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ

အရေးမကြီး Robot: Cosmetic changes
No edit summary
စာကြောင်း ၁ -
{{Infobox နိုင်ငံ
| နိုင်ငံအမည်အပြည့် == ဂိုင်ယာနာသမ္မတနိုင်ငံ==
ဂိုင်ယာနာ နိုင်ငံသည်တောင်အမေရိကတိုက်၏ အရှေ့မြောက်ဘက်
| အမည်_ရင်း = Cooperative Republic of Guyana
ကမ်းခြေတွင် တည်ရှိသည်။ အရှေ့မြောက်ဘက် နယ်နိမိတ်သည်
| ပုံ_အလံ = Flag of Guyana.svg
အတ္တလန္တိတ် သမုဒ္ဒရာ ဖြစ်သည်။ အနောက်ဘက်တွင် ဗင်နီဇွဲလား
| ပုံ_တံဆိပ် = Coat_of_arms_of_Guyana.png
နိုင်ငံ၊ တောင်ဘက်တွင် ဗရာဇီးနိုင်ငံနှင့် အရှေ့ဘက်၌ ဆူရီနမ်
| နိုင်ငံတော်ဆောင်ပုဒ် = One people, one nation, one destiny
နိုင်ငံတို့ ရှိသည်။ ယခင်က ဗြိတိသျှ ဂီယာနာဟု ခေါ်သည်။
| နိုင်ငံတော်သီချင်း = Dear Land of Guyana, of Rivers and Plains
ဂိုင်ယာနာ သမ္မတနိုင်ငံ၏ အကျယ်အဝန်းသည် စတုရန်း
| ပုံ_နေရာ = Guyana (orthographic projection).svg
မိုင် ၈၃ယဝဝဝ ရှိ၍ လူဦးရေမှာ ၁၉၇၆ ခုနှစ် သန်းခေါင်
| မြို့တော် = [[ဂျော့ရှ်တောင်းမြို့ (ဂိုင်ယာနာ)| ဂျော့ရှ်တောင်းမြို့]]
စာရင်းအရ ၇၈ဝယဝဝဝ ခန့်ဖြစ်သည်။ မြို့တော်မှာ
| အကြီးဆုံးမြို့ = ဂျော့ရှ်တောင်းမြို့
ဂျော့တောင်းမြို့ ဖြစ်သည်။
| အကြီးဆုံးပြည်နယ် =
| ဧရိယာ = ၂၁၄,၉၇၀ km² (၈၃,၀၀၀ sq mi)
| ဧရိယာအဆင့် = ၈၄
| ဧရိယာရေရာခိုင်နှုန်း = ၈.၄
| time zone = -၄
| ရုံးသုံးဘာသာများ = အင်္ဂလိပ်
| လူဦးရေ = ၇၅၂,၉၄၀
| လူဦးရေအဆင့် = ၁၆၁
| လူဦးရေအထူ = ၃.၅၀၂/km² (၉.၀၇၁/sq mi)
| လူဦးရေအထူအဆင့် = ၂၂၅
| လူမျိုးများ =
| ဘာသာတရားများ =
| ပွဲများ =
| အမျိုးအစား = သမ္မတ တပိုင်း ဦးဆောင်သော အစိုးရ
| ခေါင်းဆောင်_ရာထူး(၁) = သမ္မတ
| ခေါင်းဆောင်_အမည်(၁) = Bharrat Jagdeo
| ခေါင်းဆောင်_ရာထူး(၂) = ဝန်ကြီးချုပ်
| ခေါင်းဆောင်_အမည်(၂) = Sam Hinds
| ထူထောင်ရေး_အမည်(၁) = လွတ်လပ်ရေး (ပြင်သစ်ထံမှ)
| ထူထောင်ရေး_ခုနှစ်(၁) = ၂ အောက်တိုဘာ ၁၉၅၈
| GDP_PPP = $၅.၃၇၉ ဘီလီယံ
| GDP_PPP_အဆင့် =
| GDP_PPP_per_capita = $၆,၉၆၄
| GDP_PPP_per_capita_အဆင့် =
| HDI = ၀.၆၁၁ <ref name="HDI">{{cite web|url=http://hdr.undp.org/en/media/HDR_2010_EN_Table1.pdf|title=Human Development Report 2010|year=2010|publisher=United Nations|accessdate=5 November 2010}}</ref>
| HDI_အဆင့် = ၁၀၄
| ဗဟိုဘဏ် =
| ငွေ = ဂိုင်ယာနာဒေါ်လာ
| အထိမ်းအမှတ်များ =
| ISO 3166-1 =
| cctld = .gy
| calling_code = +၅၉၂
}}
 
ရာသီဥတု မျှတသော နိုင်ငံဖြစ်၍ စိုက်ပျိုးရေး ဖြစ်ထွန်း
သည်။ နိုင်ငံ၏ ဝင်ငွေကောင်းကောင်း ရရှိစေသော စပါးနှင့်
ကြံကို အဓိကထား၍ စိုက်ပျိုးသည်။ သစ်တောထူထပ်သော
နိုင်ငံလည်း ဖြစ်သည်။ ဗောက်ဆိုက် သတ္တုတူးဖော်ရေးသည်
အဓိက စက်မှုလုပ်ငန်း ဖြစ်သည်။ ရွှေနှင့် စိန်တို့လည်း
တူးဖော်ထုတ်လုပ်သည်။ သတ္တုသိုက်များ ကြွယ်ဝသော
နိုင်ငံဖြစ်၍ မတူးဖော် မထုတ်လုပ်ရသေးသော သတ္တုသိုက်
အများအပြား ရှိသည်။
 
ဂိုင်ယာနာ နိုင်ငံသည်တောင်အမေရိကတိုက်၏ အရှေ့မြောက်ဘက် ကမ်းခြေတွင် တည်ရှိသည်။ အရှေ့မြောက်ဘက် နယ်နိမိတ်သည်
လှပသော ရေတံခွန်များကြောင့် ဂိုင်ယာနာနိုင်ငံသည်
အတ္တလန္တိတ် သမုဒ္ဒရာ ဖြစ်သည်။ အနောက်ဘက်တွင် ဗင်နီဇွဲလား နိုင်ငံ၊ တောင်ဘက်တွင် ဘရာဇီးနိုင်ငံနှင့် အရှေ့ဘက်၌ ဆူရီနမ်
ကျော်ကြားလေသည်။ ၁၄၉၉ ခုနှစ်ခန့်က စပိန်သဘေ‡ာသားများ
နိုင်ငံတို့ ရှိသည်။ ယခင်က ဗြိတိသျှ ဂီယာနာဟု ခေါ်သည်။ ဂိုင်ယာနာ သမ္မတနိုင်ငံ၏ အကျယ်အဝန်းသည် စတုရန်း မိုင် ၈၃,ဝဝဝ ရှိ၍ လူဦးရေမှာ ၁၉၇၆ ခုနှစ် သန်းခေါင် စာရင်းအရ ၇၈ဝ,ဝဝဝ ခန့်ဖြစ်သည်။ မြို့တော်မှာ ဂျော့တောင်းမြို့ ဖြစ်သည်။
ဤဒေသသို့ စတင် ရောက်ရှိခဲ့ကြသည်။ ၁၈ ရာစုနှစ်တွင်
ယခုဂိုင်ယာနာ နိုင်ငံသည် ဒပ်ချကိုလိုနီနယ်ပယ် ဖြစ်ခဲ့သည်။
 
ရာသီဥတု မျှတသော နိုင်ငံဖြစ်၍ စိုက်ပျိုးရေး ဖြစ်ထွန်း သည်။ နိုင်ငံ၏ ဝင်ငွေကောင်းကောင်း ရရှိစေသော စပါးနှင့် ကြံကို အဓိကထား၍ စိုက်ပျိုးသည်။ သစ်တောထူထပ်သော နိုင်ငံလည်း ဖြစ်သည်။ ဗောက်ဆိုက် သတ္တုတူးဖော်ရေးသည် အဓိက စက်မှုလုပ်ငန်း ဖြစ်သည်။ ရွှေနှင့် စိန်တို့လည်း တူးဖော်ထုတ်လုပ်သည်။ သတ္တုသိုက်များ ကြွယ်ဝသော နိုင်ငံဖြစ်၍ မတူးဖော် မထုတ်လုပ်ရသေးသော သတ္တုသိုက် အများအပြား ရှိသည်။
တစ်ဖန် ၁၈၁၄ ခုနှစ်တွင် ဗြိတိသျှတို့က ဒပ်ချတို့ထံမှ
လွဲပြောင်း လက်ခံယူပြီး ၁၈၃၁ ခုနှစ်တွင် ဗြိတိသျှ ဂီယာနာ
ကိုလိုနီအဖြစ် ထူထောင်ခဲ့သည်။
 
လှပသော ရေတံခွန်များကြောင့် ဂိုင်ယာနာနိုင်ငံသည် ကျော်ကြားလေသည်။ ၁၄၉၉ ခုနှစ်ခန့်က စပိန်သင်္ဘောသားများ
၁၉၆၁ ခုနှစ်တွင် ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရပြီး ၁၉၆၆ ခုနှစ်
ဤဒေသသို့ စတင် ရောက်ရှိခဲ့ကြသည်။ ၁၈ ရာစုနှစ်တွင် ယခုဂိုင်ယာနာ နိုင်ငံသည် ဒတ်ချ်ကိုလိုနီနယ်ပယ် ဖြစ်ခဲ့သည်။
မေလ ၂၆ ရက်နေ့တွင် လွတ်လပ်ရေး ရရှိခဲ့သည်။ ဗြိတိသျှ
တို့သည် ကပ္ပလီလူမျိုးများအပြင် အိန္ဒိယလူမျိုးများကိုလည်း
ခေါ်ယူ၍ စိုက်ပျိုးရေးလုပ်ငန်းများကို လုပ်ကိုင်စေခဲ့သည်။
ယခုအခါ ကပ္ပလီလူမျိုးများထက် အိန္ဒိယအမျိုးသား အဆက်
အနွယ်များက လူများစု ဖြစ်နေသည်။
 
တစ်ဖန် ၁၈၁၄ ခုနှစ်တွင် ဗြိတိသျှတို့က ဒတ်ချ်တို့ထံမှ လွဲပြောင်း လက်ခံယူပြီး ၁၈၃၁ ခုနှစ်တွင် ဗြိတိသျှ ဂီယာနာ ကိုလိုနီအဖြစ် ထူထောင်ခဲ့သည်။
ဗင်နီဇွဲလားနိုင်ငံက ဂိုင်ယာနာနိုင်ငံ၏ အနောက်ဘက်
ပိုင်းကို ပိုင်ဆိုင်ပါသည်ဟု အငြင်းပွားနေဆဲ ဖြစ်သည်။
ဆူရီနမ်နိုင်ငံနှင့်လည်း နယ်ခြားပြဿနာများ အငြင်းပွားဆဲ
ဖြစ်သည်။
 
၁၉၆၁ ခုနှစ်တွင် ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရပြီး ၁၉၆၆ ခုနှစ် မေလ ၂၆ ရက်နေ့တွင် လွတ်လပ်ရေး ရရှိခဲ့သည်။ ဗြိတိသျှ တို့သည် ကပ္ပလီလူမျိုးများအပြင် အိန္ဒိယလူမျိုးများကိုလည်း ခေါ်ယူ၍ စိုက်ပျိုးရေးလုပ်ငန်းများကို လုပ်ကိုင်စေခဲ့သည်။ ယခုအခါ ကပ္ပလီလူမျိုးများထက် အိန္ဒိယအမျိုးသား အဆက် အနွယ်များက လူများစု ဖြစ်နေသည်။
 
ဗင်နီဇွဲလားနိုင်ငံက ဂိုင်ယာနာနိုင်ငံ၏ အနောက်ဘက် ပိုင်းကို ပိုင်ဆိုင်ပါသည်ဟု အငြင်းပွားနေဆဲ ဖြစ်သည်။ ဆူရီနမ်နိုင်ငံနှင့်လည်း နယ်ခြားပြဿနာများ အငြင်းပွားဆဲ ဖြစ်သည်။
၁၉၇ဝ ပြည့်နှစ်တွင် သမ္မတနိုင်ငံအဖြစ် ထူထောင်ခဲ့
လေသည်။ ဓနသဟာယအဖွဲ့နှင့် ကုလသမဂ္ဂ၌လည်း အဖွဲ့ဝင်
အဖြစ် ပါဝင်သော နိုင်ငံဖြစ်သည်။ သမ္မတမှာ မစ္စတာ
အာသာချွန်း ဖြစ်သည်။
 
 
၁ဝ၇၅ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလ ၁ ရက်နေ့မှ အစပြု၍
၁၉၇ဝ ပြည့်နှစ်တွင် သမ္မတနိုင်ငံအဖြစ် ထူထောင်ခဲ့ လေသည်။ ဓနသဟာယအဖွဲ့နှင့် ကုလသမဂ္ဂ၌လည်း အဖွဲ့ဝင် အဖြစ် ပါဝင်သော နိုင်ငံဖြစ်သည်။ သမ္မတမှာ မစ္စတာ အာသာချွန်း ဖြစ်သည်။
ဂိုင်ယာနာ သမ္မတနိုင်ငံ အတွင်းရှိ အမေရိကန်ပိုင်
 
၁ဝ၇၅ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလ ၁ ရက်နေ့မှ အစပြု၍ ဂိုင်ယာနာ သမ္မတနိုင်ငံ အတွင်းရှိ အမေရိကန်ပိုင် မိုင်းတွင်းများကို ပြည်သူပိုင် သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။<ref>စွယ်စုံကျမ်းနှစ်ချုပ်၊ (၁၉၇၈)</ref>
== ကိုးကား ==
<references/>
 
[[Category:နိုင်ငံ]]
 
[[en:Guyana]]