ဖွဲ့စည်းအုပ်ချုပ်ပုံအခြေခံဥပဒေ: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ
Content deleted Content added
အရေးမကြီး r2.5.4) (ရိုဘော ပေါင်းထည့်နေသည: als, am, an, ar, arz, ast, az, ba, bat-smg, be, be-x-old, bg, bn, br, bs, ca, cs, cy, da, de, el, en, eo, es, et, eu, fa, fi, fr, fy, gd, gl, he, hi, hif, hr, ht, hu, ia, id, io, |
အရေးမကြီး Bot: Automated text replacement (-ဥာ +ဉာ, -ဥ် +ဉ်, -ုွ +ွု, -ံွ +ွံ, -ှွ +ွှ, -ံု +ုံ, -စျ +ဈ, -သြ +ဩ, -ဪ +ဪ, -၀ိ +ဝိ, -၀ီ +ဝီ, -၀ု +ဝု, -၀ူ +ဝူ, -၀ေ |
||
စာကြောင်း ၁ -
ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေဆိုသည်မှာနိုင်ငံတော်သို့မဟုတ်အခြားသော အဖွဲ့အစည်းတစ်ခုအုပ်ချုပ်မှုအရအခြေခံသဘောတရားများသို့မဟုတ် ရှိနှင့်ပြီးသောထုံးတမ်းသာဓကများကိုစုစည်းထားခြင်းဖြစ်သည်။
ထို စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းများအားလုံး စုပေါင်း၍ မည်သည်ကမျက်မြင်ထင်ရှား တည်ရှိနေသည်တို့
အခြေခံဥပဒေသည် အဖွဲ့အစည်းအဆင့်အမျိုးမျိုး၊ အာဏာပိုင် မှ ကုမ္ပဏီများ နှင့် သမဝါယမ မဟုတ်သော အသင်းအဖွဲ့တို့အထိ သက်ဆိုင်သည်။ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာအဖွဲ့အစည်း ဖွဲ့စည်းခြင်းဟူသည့် သဘောတူစာချုပ် သည်လည်း ထိုအဖွဲ့အစည်းမှ မည်သို့
အိန္ဒိယနိုင်ငံ၏အခြေခံဥပဒေ သည်ကမ္ဘာပေါ်တွင် ရှိသည့် အာဏာပိုင်တို့အုပ်ချုပ်သမျှ တိုင်းပြည်တို့တွင် အရှည်လျားဆုံး ရေးသားထားသည့် အခြေခံဥပဒေဖြစ်သည်။ အင်္ဂလိပ်ဘာသာဖြင့်မူတွင်
အတိုဆုံး ရေးသားထားသည့် အခြေခံဥပဒေဖြစ်သည်။
စာကြောင်း ၁၀ -
အခြေခံဥပဒေ ဟူသောဝေါဟာရသည် ပြင်သစ် စကားဖြစ်ပြီး လက်တင် စကားလုံး constitutio (ကွန်စတီကျူတီအို) မှဆင်းသက်လာသည်။ အင်ပါယာနှင့်ဆိုင်သော ဥပဒေပြုခြင်း တို့ကဲ့သို့သော စည်းမျဉ်း၊ နှင့် အစီအစဉ်ပြုမှု တို့တွင် သုံးသည်။ (constitutiones principis (ကွန်စတီကျူတီရှင်းနီး ပရင်စီးပီးစ်) –edicta(အက်ဒစ်တာ)၊ mandata (မန်ဒါ တာ)၊ decreta(ဒီခရီတာ)၊ rescripta(ရက်(စ်)ခရစ်တာ)။[6] ထို့နောက်တွင်မူ ထိုအသုံးအနှုန်းကို အရေးကြီးသော ဆုံး ဖြတ်ချက်များအတွက် ဘာသာရေးဥပဒေထုံး တွင် ကျယ်ပြန့်စွာအသုံးပြုလာခဲ့သည်။ အထူးသဖြင့် ပုပ်ရဟန်းမင်းကြီး တို့မှ ဆုံးဖြတ်သော ဥပဒေ တို့တွင်သုံးပြီး ယခုအခါ ပုပ်ရဟန်းမင်းနှင့်သက်ဆိုင်သောဥပဒေ အဖြစ် သတ်မှတ်ထား သည်။
==ယေဘုယျ
ယေဘုယျအားဖြင့် ခေတ်သစ် အဆိုပြုရေးသားပြီးသား အခြေခံဥပဒေတိုင်းတွင် အဖွဲ့အစည်းတစ်ခု သို့မဟုတ် မျက်မှောက်ရှိနေသော အဖွဲ့အစည်း တို့အတွက် တိကျသောအာဏာတို့ကို ပေးအပ်ထားသည်။ ယင်းတို့သည် ပြဌာန်းပြီးသားဖြစ်သော အခြေခံဥပဒေ၏ သက်ရောက်နိုင်မူအတိုင်းအတာအတိုင်းလက်ခံ ဖော်ထုတ်ထားခြင်း ဖြစ်သည်။ Scott Gordon (စကော့ဂေါ်ဒန်) ၏အဆိုအရ နို်င်ငံရေး အဖွဲ့အစည်းတစ်ခုသည် အတိုင်းအတာတစ်ခုအထိ " လူနည်းစုတို့ အပါအဝင် နိုင်ငံသားတိုင်းနှင့်ဆိုင်သော အကျိုးစီးပွား နှင့် စိတ်ကြိုက်လွတ်လပ်စွာလုပ်ကိုင်ပိုင်ခွင့် တို့ကို ကာကွယ်ထားခြင်း အတွက် ပြဌာန်းထားသည့် အာဏာထိန်းချုပ်ဆောင်ရွက်မူ လုပ်ငန်းစဉ်တို့ကို ထည့်သွင်း
လက်တင်စကားလုံးဖြစ်သည့် ဥပဒေ၊တရားစီရင်ပိုင်ခွင့်ပြင်ပသို့ရောက်ခြင်း ဟူသည် အဖွဲ့အစည်းတစ်ခု သို့မဟုတ် နိုင်ငံရေးလုပ်ငန်း တစ်ခုတို့မှ
အတင်းအကျပ်လိုက်နာခိုင်းခြင်းမရှိချေ၊ နို်င်ငံ အာဏာပိုင် ၏ အခြေခံဥပဒေတွင် ဗဟိုအစိုးရအုပ်ချုပ်သည့်နိုင်ငံ အတွင်းရှိ စီရင်စုများကိုအုပ်ချုပ်သူအစိုးရမှ အခြေခံဥပဒေတွင်း ဗဟိုအစိုးရမှ လုံးဝပိုင်ဆိုင်သက်ရောက်သော နေရာတို့တွင် နိုင်ငံအချင်းချင်း သဘောတူ စာချုပ်ချုပ်ဆိုရန် ခွင့်ပြုခြင်းတို့ကဲ့သို့သော ဥပဒေပြဌာန်းမှုပြုရန် ကြိုးစားခြင်း တို့ဖြစ်သည်။
စာကြောင်း ၂၀ -
ယနေ့နိုင်ငံတော် အများစုတွင် အခြေခံဥပဒေသည် ဥပဒေပြုအာဏာပိုင်အဖွဲ့က ပြဋ္ဌာန်းသည့် ဥပဒေ ထက်ပင် အထွဋ်အထိပ်ရောက်သော အနေအထားရှိသည်။ (အောက်တွင်ပါသော စနစ်ကျစီစဉ်ထားခြင်းမရှိသောအခြေခံ ဥပဒေ ကိုကြည့်ပါ။) ထိုသို့သော နိုင်ငံမျိုးတွင် အရာရှိတစ်ဦး၏ ဆောင်ရွက်ချက်သည် အခြေခံဥပဒေနှင့် မညီညွတ်ပေ။ ဆိုလိုသည်မှာ အခြေခံဥပဒေမှ အစိုးရသို့ပေးအပ်ထားသော အာဏာကို ပြောခြင်းမဟုတ်ဘဲ သူ၏လုပ်ဆောင်မှုမှာ ဥပဒေအရတရားမဝင်ဖြစ်၍ ပယ်ဖျက်ရုပ်သိမ်းခံရလျှင် စဦးကတည်းမှ ဖျက်သိမ်းပယ်ဖျက်သည်။ ယင်းသည် စတင်လုပ်ဆောင်မှုပြုကတည်းက ဖြစ်ပြီး ယင်းကိုစတင်ဖော်ထုတ်မိသည့် နေ့ရက်ကို ဆိုခြင်းမဟုတ်ပေ။ ဥပဒေအာဏာပိုင်အဖွဲ့က ပြဌာန်းသောဥပဒေ သို့မဟုတ် ဥပဒေပြဌာန်းချက်များပင်ဖြစ်စေ၊ ယင်းသည် မည်သည့်အခါကမျှပင်"တရားဥပဒေ" ဟူ၍မရှိခဲ့ဘဲ ဥပဒေပြုလက်ခံယူသည့် အဆင့်ဆောင်ရွက်ပုံများအရ မွေးစားလက်ခံယူခဲ့ခြင်းဖြစ်ပုံရသည်။
တစ်ခါတစ်ရံတွင် ဖြစ်လေ့ရှိသော ပြဿနာမှာ အာဏာပိုင်အဖွဲ့က ပြဌာန်းသောဥပဒေသည် အခြေခံဥပဒေနှင့် မကိုက်ညီခြင်း မဟုတ်ဘဲ၊ အခြေအနေ တစ်ရပ်ရပ်တွင် ၎င်းကိုအသုံးချခြင်း ဖြစ်ရပ်အား ခွင့်မပြု သို့မဟုတ် ဥပဒေအရ မညီညွတ်ခဲ့သည်ဆိုလျှင် တရားရုံးတစ်ခုမှ ယင်းကို အခြေခံဥပဒေနှင့် ကိုက်ညီ သည်ဟုသတ်မှတ်နိုင်သော နည်းလမ်းများရှိကြောင်း ဆုံးဖြတ်ပေးနိုင်သည်။ ထိုသို့သော ကိစ္စမျိုးတွင် ထိုအသုံးချခြင်းကိုသာ အခြေခံဥပဒေနှင့် မကိုက်ညီဟု စည်းကမ်းဥပဒေကို လိုသလို ဆွဲဆန့်သည်။ သမိုင်းမှတ်တမ်းများအရ ထိုကဲ့သို့ ချိုးဖောက်ပျက်ယွင်းခြင်းတို့အတွက် ပြင်ဆင်ကုသမှုတို့အား quo warranto (ကျူရို
==သမိုင်းဖြစ်စဉ် နှင့် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်လာမှု==
'''ရှေးဦး အခြေခံဥပဒေများ'''
၁၈၇၇ ခုနှစ်တွင် Ernest de Sarzec (အားနက်(စ်) ဒီ ဆာဇက်) ၏ ယနေ့ခေတ် အီရတ်တွင် မြေတွင်းများတူးခြင်း တွင် ဘီစီ ၂၃၀၀
၎င်းနောက်တွင် အစိုးရတို့မှာ အထူး အဆိုပြုရေးသားတင်သွင်းထားသော ဥပဒေတို့နှင့် အုပ်ချုပ်ခဲ့သည်။ ထိုကဲ့သို့ ရှေးအကျဆုံး စာရွက်စာတမ်းများဖြစ်သည့်Ur (အာနိုင်ငံ)(ဘီစီ ၂၀၅၀
==နောက်ပိုင်း အခြေခံဥပဒေများ==
စာကြောင်း ၃၄ -
ဘီစီ ၆၂၁ ခုတွင် စာရေးတစ်ဦးဖြစ်သော Draco (ဒရက်ကို) မှ အေသင် ၏ နိုင်ငံ အာဏာပိုင် တို့၏ ရက်စက် ကြမ်းကြုတ်သော နုတ်ထွက် ဥပဒေတို့ကို ရေးသားစံပြု ဥပဒေ ပြုခဲ့သည်။ ၎င်းတွင် ပြစ်မှုများစွာတို့အတွက် သေဒဏ် ပေးထားသည်၊ (ယနေ့ခေတ်တွင် အလွန်ပြင်းထန်သော စည်းကမ်းမျိုးကို"Draconian" ("ဒရက်ကိုဥပဒေ") ဟုပင် ခေါ်သည်)။ Solon (ဆိုလွန်) တွင် ဘီစီ ၅၉၄ က၊ အေသင်၏ အုပ်ချုပ်သူများသည် Solonian Constitution (ဆိုလိုနီယံအခြေခံဥပဒေ )ကိုဖန်တီးခဲ့ကြသည်။ ၎င်းသည် အလုပ်သမားတို့၏ ဒုက္ခဆင်းရဲတို့ကို သက်သာစေခဲ့သည်၊ အုပ်ချုပ်သူလူတန်းစားအဖွဲ့ဝင်ခြင်းသည် မျိုးနွယ် (မင်းမျိုးမင်းနွယ်) အရထက် စည်းစိမ်ကြွယ်ဝမှု (ဓနရှင်) ပေါ်တွင် အခြေခံရန် ဆုံးဖြတ်ခဲ့သည်။ ဘီစီ ၅၀၈ တွင် Cleisthenes (ကလပ်(စ)စီသီးနစ်(စ်))မှ တစ်ဖန် အေသင်အခြေခံဥပဒေကို ပြန်လည်ပြုပြင်၍ ဒီမိုကရက်တစ်အုတ်မြစ်အဖြစ် ထားရှိခဲ့သည်။
Aristotle (အရစ်စတိုတယ်) (ဘီစီ ၃၅၀
==ရောမ==
စာကြောင်း ၄၃ -
==မီဒီနာ==
Constitution of Medina (မီဒီနာ၏ အခြေခံဥပဒေ)(Arabic (အာရေဗျ): صحیفة المدینه, Ṣaḥīfat al-Madīna), မီဒီနာ၏ ပဋိိညာဉ် စာတမ်း ဟုလည်းခေါ်သည်။ ယင်းကို အစ္စလမ်ပညာရှိ မူဟာမက် မှအကြမ်းရေးခဲ့သည်။ ယင်းတွင် မူဟာမက် နှင့် Yathrib (ရသရစ်) (နောင်တွင် Medina (မီဒီနာ)ဟုခေါ်ဆို) ရှိ မူဆလင်၊ ဂျူး နှင့် ဗာဟီရဝါဒီ တို့အပါအဝင် အားလုံးသော အရေးကြီးသည့် လူမျိုးနွယ်စုများနှင့် မိသားစုများ အကြား တရားဝင် သဘောတူညီချက်များ
မီဒီနာ၏ အခြေခံဥပဒေပေါ်ပေါက်လာသည့် နေ့စွဲအတိအကျကို အငြင်းပွားနေဆဲဖြစ်သော်လည်း ယေဘုယျအားဖြင့် ပညာရှင်တို့က Hijra (ဟစ်ဂျရား) (၆၂၂) အပြီး မကြာမီပင်ဖြစ်သည်ဟု လက်ခံကြသည်။ ယင်းသည် ပထမဆုံး အစ္စလမ်နိုင်ငံတော်ကို ထိရောက်စွာ တည်ထောင်နိုင်ခဲ့သည်။ အခြေခံဥပဒေ ပြဌာန်းခြင်းသည် လမှုရေး နယ်ပယ်၏လုံခြုံရေး၊ ဘာသာရေးလွတ်လပ်မှု၊ မီဒီနာအား haram (ဟေရမ်) သို့မဟုတ် မြင့်မြတ်သောနေရာ အဖြစ်သတ်မှတ်ခြင်း (အားလုံးသော အကြမ်းဖကမှု နှင့် လက်နက်တို့အားတားမြစ်ခြင်း)၊ အမျိုးသမီးတို့၏
==အင်္ဂလန်==
စာကြောင်း ၅၇ -
==မျက်မှောက် အခြေခံဥပဒေများ==
ရှေးဦးဆုံး ရေးသားခဲ့သောအခြေခံဥပဒေနှင့် ယနေ့တိုင် ဆက်လက်အုပ်ချုပ်နေသေးသည့် နိုင်ငံမှာ San Marino (ဆမ်မာရီယို) ဖြစ်သည်။ Leges Statutae Republicae Sancti Marini (ဆမ်မာရီယို၏ ဖွဲ့စည်းအုပ်ချုပ်ပုံ အခြေခံ ဥပဒေ )သည်လက်တင်ဘာသာနှင့် ရေးသားထားပြီး အုပ်ရေ
မူလ ၁၃ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု၏ နယ်မြေများ ဖြစ်လာသည့် မြောက်အမေရိကရှိ ဗြိတိသျှကိုလိုနီအားလုံးသည် ၁၇၇၆ နှင့် ၁၇၇၇ အတွင်း အမေရိကန် တော်လှန်ရေးအတွင်း (နှင့် အပြန်အလှန် အကျိုးစီးပွားအတွက် ပူးပေါင်း ထားသော နိုင်ငံအဖွဲ့အစည်းဆိုင်ရာစာတမ်းများ နှင့် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုအခြေခံဥပဒေ တို့မတိုင်မီ) တွင် သူတို့ ကိုယ်ပိုင် အခြေခံဥပဒေများကို ခံယူကြသည်။ ယင်းတို့တွင် မန်ဆာချူးဆက်၊ ကော်နက်တီကတ် နှင့် ရိုဒ်အိုင်လန်
==အမြင်ပွင့်လင်းလာသောအခြေခံဥပဒေ==
စာကြောင်း ၆၆ -
==အစိုးရအုပ်ချုပ်ရေးဆိုင်ရာ အခြေခံဥပဒေများ==
အများအားဖြင့် အခြေခံဥပဒေ ဟူသည့် အသုံးအနှုန်းသည် အုပ်ချုပ်သူအစိုးရ၏ သဘာဝနှင့် သက်ရောက်မှုကို ဖွင့်ဆိုထားသည့် စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းများ နှင့် သဘောတရားများကို စုစည်းထားခြင်းဖြစ်သည်။ အခြေခံ ဥပဒေအများစုသည် အခြေခံ သဘောအားဖြင့် အုပ်ချုပ်ရေး၊ ဥပဒေပြုရေး နှင့် တရားစီရင်ရေး တို့အကြား တွင်ဆက်စပ်နွယ်ပြီး နိုင်ငံတော်၏ အဖွဲ့အစည်းများအတွင်း ဆက်စပ်ရှက်နွယ်မှုနှင့် ထိုအဖွဲ့အစည်းတို့၏ အစွယ် အပွားအဖွဲ့ခွဲများ ဆက်နွယမှုများအထိ ထိန်းညှိရန် အားထုတ်ထားခြင်းဖြစ်သည်။ ဥပမာအားဖြင့် အုပ်ချုပ်ရေး ဌာနခွဲများအား အစိုးရအကြီးအကဲ၊ အစိုးရဌာနများ၊
==အဓိကသွင်ပြင်များ==
အောက်ပါအချက်များသည် အမျိုးသား အခြေခံဥပဒေအားလုံးတွင် တစ်နည်းမဟုတ်တစ်နည်း
==စနစ်တကျ စီစဉ်ပေါင်းစုထားခြင်း==
အခြေခံကျသော အဆင့်သတ်မှတ်ခွဲခြားမှုသည် စနစ်တကျစီစဉ်ပေါင်းစုထားခြင်း ရှိခြင်း နှင့် မရှိခြင်းပင်ဖြစ်သည်။ စနစ်တကျစီစဉ်ရေးသားထားသော အခြေခံဥပဒေဟူသည်
==စနစ်တကျစီစဉ်ပေါင်းစုထားသည့် အခြေခံဥပဒေ==
စာကြောင်း ၇၉ -
စနစ်တကျစီစဉ်ပေါင်းစုထားသည့် အခြေခံဥပဒေရှိသည့် နိုင်ငံများသည် သာမန်အားဖြင့် ဥပဒေပြုအာဏာပိုင်အဖွဲ့က ပြဋ္ဌာန်းသည့် ပုံမှန် ဥပဒေထက် အခြေခံဥပဒေကို ပိုမိုအဆင့်မြှင့်အလေးပေးကြသည်။
၎င်းမှာ တရားဝင်ပြုထားသော ဥပဒေပြုအာဏာပိုင်အဖွဲ့၏ဥပဒေနှင့် စနစ်တကျစီစဉ်ပေါင်းစုထားသည့် အခြေခံဥပဒေ တို့ကြား ပဋိပက္ခ တစ်ခုခု ရှိလျှင် အာဏာပိုင်အဖွဲ့၏ဥပဒေအားလုံး သို့မဟုတ် တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းကို တရားရုံးမှ တရားဥပဒေဘောင်ပြင်ပသို့ရောက်ခြင်း ဟု ကြေငြာသတ်မှတ်ပြီး အခြေခံဥပဒေနှင့်မညီညွတ် ကြောင်း ပယ်ဖျက်နိုင်သည်။ ထပ်လောင်းဆိုရလျှင် အခြေခံ ဥပဒေ ကိုပြုပြင်ခြင်း ပြုရန် အလွန်ပြောင်မြောက်သည့် လုပ်ဆောင်ချက်များလိုအပ်သည်။ ထိုလုပ်ဆောင်ချက်များမှာ အထူး တိုင်းပြုပြည်ပြုလွှတ်တော်ခေါ်ယူခြင်း သို့မဟုတ် ဥပဒေပြုသူများ၏ ထောက်ခံမဲပေးမှု အများစုဖြစ်ရန်၊ ဒေသတွင်း
==စနစ်တကျစီစဉ်ပေါင်းစုထားခြင်းမရှိသည့် အခြေခံဥပဒေ==
၂၀၁၀ ရောက်သည်တွင် အစ္စရေး ၊ နယူးဇီလန် နှင့် ဗြိတိန် အနည်းဆုံး နိုင်ငံသုံးခုတွင် စနစ်တကျ စီစဉ်ပေါင်း စုထားခြင်းမရှိသည့် အခြေခံဥပဒေတို့ ရှိနေသည်။ စနစ်တကျစီစဉ်ပေါင်းစုထားခြင်းမရှိသည့် အခြေခံဥပဒေ (ရေးသားတင်သွင်းမှုမပြုထားသည့် အခြေခံဥပဒေဟုလည်းခေါ်) တို့သည် ရာစုနှစ်ပေါင်းများစွာ ဥပဒေတို့ နှင့် သဘောတူညီမှုစာချုပ်တို့ "ပြောင်းလဲတိုးတက်လာမှု" တို့၏ရလဒ်ပင်ဖြစ်သည်။ စနစ်တကျ စီစဉ်ပေါင်းစုထားသည့် ဥပဒေ ဖြစ်သော အင်္ဂလန်တွင် အစပြုခဲ့သော
ဗြိတိန်အင်ပိုင်ယာ အုပ်စိုးစဉ်တွင် ဘုရင်၏အကြံပေးအဖွဲ့ဂျူရီကော်မတီ မှ ဗြိတိသျှကိုလိုနီများဖြစ်သည့်ကနေဒါ နှင့်
စာဖြင့်ရေးသားဖော်ပြထားခြင်းနှင့် စာဖြင့်ရေးသားဖော်ပြမထားခြင်း/ ဥပဒေများကို စနစ်တကျ
စာဖြင့်ရေးသားထားသော ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ ဆိုသည့်အသုံးအနှုန်းကို အလုံးစုံ စာဖြင့်ရေးသားထားသောဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေတစ်ရပ်ကို ဖော်ပြရန် အသုံးပြုပြီး၊ အဓိပ္ပာယ်ဖွင့်ဆိုချက်အရ ဥပဒေများကို စနစ်တကျ စီစဉ်ပေါင်းစုထား သော ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေတိုင်း
==စနစ်တကျပေါင်းစုထားခြင်း==
ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေအချို့မှာ အားလုံးမဟုတ်သော်လည်း အတော်များများမှာ ဥပဒေများကို စနစ်တကျ စီစဉ်ပေါင်းစု ထားခြင်းဖြစ်သည်။ ဥပမာအားဖြင့်
စာဖြင့်ရေးသားဖော်ပြထားသော ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေနှင့် ဥပဒေများကို စနစ်တကျ စီစဉ်ပေါင်းစုထားသော ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ ဆိုသည့်အသုံးအနှုန်းများကို စာဖြင့်ရေးသားဖော်ပြမထားသော ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေနှင့် ဥပဒေများကို စနစ်တကျ စီစဉ်ပေါင်းစုမထားသော ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ တို့နည်းတူ ဖလှယ်၍သုံးစွဲကြသော်လည်း ထိုအသုံးအနှုန်းမှာ နည်းပညာအရ တိကျမှုမရှိပေ။ အတိအကျဆိုရသော် စာဖြင့် စာဖြင့်ရေးသားဖော်ပြမထားသော ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေနှင့် ဥပဒေများကို စနစ်တကျ စီစဉ်ပေါင်းစုမထားသော ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ အတွက် မည်သည့်အခါမျှ အနက်အဓိပ္ပါယ်တူစကားလုံး မဟုတ်ပါ။ အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် ခေတ်သစ် ဒီမိုကရက်တစ် ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံ ဥပဒေအားလုံးတို့တွင် ရိုးရိုးဥပဒေတို့ထက် ကွဲပြားခြားနားသော ဥပဒေအဆင့်အတန်းမရှိလျှင်သော်မှ ၎င်းတို့သည် ရေးသားထားသော ရင်းမြစ်များ အဓိက
==ခိုင်မာစွာ အမြစ်တွယ်နေမှု==
စာကြောင်း ၉၉ -
ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေများ၏ အခြေခံကျသော သွင်ပြင်လက္ခဏာတစ်ရပ်မှာ ခိုင်မာစွာ အမြစ်တွယ်ခြင်း ရှိမရှိပင် ဖြစ် သည်။ ခိုင်မာစွာ အမြစ်တွယ်နေသော ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေတစ်ရပ်ကို ဥပဒေပြုလွှတ်တော်တစ်ရပ်အနေဖြင့် သာ မာန်ပြဌာန်းသတ်မှတ်ထားသော ဥပဒေများနှင့် ပတ်သက်ပြီး ၎င်း၏ ပုံမှန်လုပ်ငန်း အစိတ်အပိုင်းအနေဖြင့် မည်သည့် နည်းနှင့်မျှ မပြောင်းလဲနိုင်သော်လည်း ကွဲပြားခြားနားပြီးပို၍ ကြီးလေးသော လုပ်ငန်းစဉ်ဖြင့်သာ ပြင်ဆင်နိုင်သည်။ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေပြင်ဆင်ချက်ကို အတည်ပြုရန်အတွက် အထူးအဖွဲ့တစ်ခုကို ဖွဲ့စည်းရန် လိုအပ်ကောင်းလို အပ် မည် သို့မဟုတ် တည်ရှိသော ဥပဒေပြုအဖွဲ့များ၏ အဖွဲ့ဝင်များမှ ထောက်ခံမဲအချိုးအစားသည် ဥပဒေများကို ပြဌာန်း စဉ်ကထက် ပို၍မြင့်မားရမည်။
ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေတစ်ခု၏ ခိုင်မာသော ကဏ္ဍများသည် ခြားနားသော ခိုင်မာ အမြစ်တွယ်မှု အဆင့်များကို ဖန်တီးနိုင်ကြသည်။ ၎င်းတို့တွင် ဥပဒေ ပြုလွှတ်တော်၏ ပုံမှန်လုပ်ငန်းမှနေ၍ ပုံမှန် ပြင် ဆင်ချက်များထက် ပို၍ ခက်ခဲသော သို့မဟုတ် မည်သည့်အခြေအနေအောက်တွင်မဆို တားမြစ်ထားခြင်း ကဲ့သို့ တစ်ခုမဟုတ် တစ်ခုဖြစ်သော ပြင်ဆင်ချက် အချို့ကို
ဥပဒေများကို စနစ်တကျ စီစဉ်ပေါင်းစုမထားသော ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေအများစုတွင် ခိုင်မာစွာ အမြစ်တွယ်မှုမှာ ရှိရင်းစွဲ သွင်ပြင်တစ်ရပ်ဖြစ်သည်။ဥပဒေများကို စနစ်တကျ စီစဉ်ပေါင်းစုမထားသော ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေသည် ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေအနေဖြင့် ၎င်းကိုယ်တိုင်ပြောင်းလဲရန်အတွက် လိုက်နာရမည့် နည်းဥပဒေများကို ထည့်သွင်း လိမ့်မည်။
အမေရိကန် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေမှာ ခိုင်မာစွာ အမြစ်တွယ်နေသော ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ၏ ဥပဒေတစ်ရပ်ဖြစ်ပြီး ယူနိုက်တက်ကင်းဒမ်း(န်း)၏ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေမှာ ခိုင်မာစွာအမြစ်တွယ်ခြင်း (သို့မဟုတ် ဥပဒေများကို စနစ်တကျ စီစဉ်ပေါင်းစုထားခြင်း) မရှိသော ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေ၏ ဥပမာတစ်ရပ် ဖြစ်သည်။ အချို့သော မူရင်းစာသားမှာ မပြောင်းလဲဘဲ ပြင်ဆင်ချက်များကို အတည်ပြုပြီး ၎င်းတို့ပေါင်းထည့်ကာ မူရင်းစာသားနှင့် အစောပိုင်း ပြင်ဆင် ချက်များကို ပယ်ဖျက်နိုင်ပေသည်။
လက်တွေ့တွင် ဒီမိုကရက်တစ်အစိုးရများအနေဖြင့် အစိုးရ၏ ဆန္ဒများကိုပြဌာန်းရန် သို့မဟုတ် ပြည်သူများရပိုင်ခွင့် တို့ ကို ဖျက်သိမ်းရန် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ၏ ခိုင်မာစွာအမြစ်တွယ်မှု မရှိခြင်းကို အသုံးမပြုကြပါ။ သဘောတရားအရမူ ၎င်းတို့ လုပ်ဆောင်နိုင်သည်။ သို့သော် အခြေခံဥပဒေဆိုင်ရာနှင့် အခြားဥပဒေတို့အကြား ကွဲပြားခြားနားမှုမှာ ယခုထက် ထိ အတော်အတန် တစ်ဖက်သတ်ဆန်လျက်ရှိပြီး အရေးကြီးသော ယခင်ဥပဒေတို့တွင်
နောက်ထပ်ပြည်နယ်တစ်ခုတွင် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေမှ အာမခံ ချက်ပေးကောင်း ပေးထားနိုင်သော အခွင့်အရေးများစွာတို့မှာ ၂၁ ရာစုအစောပိုင်းတွင် ဗြိတိသျှပါလီမန်မှနေ၍ အမှန် တကယ် ဖျက်သိမ်းခြင်း သို့မဟုတ် ပြုပြင်မွမ်းမံခြင်း ခံခဲ့ရသည်။ ယင်းတို့တွင် ခုံသမာဓိအဖွဲ့မှ စစ်ဆေးစီရင်နိုင်သည့် အကြွင်းမဲ့ လုပ်ပိုင်ခွင့်၊ နစ်နာ လိုသော ဆိုလို်ချက်မပါဘဲ တိတ်ဆိတ်နေပိုင်ခွင့်၊ စွဲချက်မတင်မီ ခွင့်ပြုထားသော ချုပ်နှောင်ထိန်းသိမ်းထားခြင်းကို ၂၄ နာရီ မှ ၄၂ နာရီသို့ တိုးမြှင့်ခြင်း နှင့် တူညီသော ပြစ်မှုအတွက် နှစ်ကြိမ် မကြိုးစား ရန် အခွင့်အရေးတို့ ဖြစ်သည်။ လုံးဝ
စာကြောင်း ၁၁၆ -
တစ်ပေါင်းတစ်စည်းတည်းရှိသော နိုင်ငံတွင် အချုပ်အခြာအာဏာမှာ တိုင်းပြည်အတွင်း လက်ဝယ်တွင်တည်ရှိပြီး ဖွဲ့စည်း ပုံအခြေခံဥပဒေမှာ ထိုအရာကို အဆုံးအဖြတ်ပေးသည်။ တိုင်းပြည်၏ပိုင်နက်များကို နယ်မြေဒေသများအဖြစ် စိတ်ပိုင်း နိုင်သော်လည်း ထိုဒေသများသည် အချုပ်အခြာအာဏာပိုင် မဟုတ်ဘဲ နိုင်ငံတော်၏ လက်အောက်ခံသာ ဖြစ်သည်။ ယူနိုက်တက်ကင်းဒမ်း(န်း) တွင် ပါလီမန်ဆိုင်ရာ အချုပ်အခြာအာဏာ ၏ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ အယူဝါဒမှာ အချုပ် အခြာအာဏာထက် အဆုံးအဖြတ်ပေးပြီး ဗဟိုတွင်သာ နောက်ဆုံး တည်ရှိသည်။
အာဏာတစ်ချို့ကို အိုင်ယာလန်မြောက်ပိုင်း၊ စကော့တလန် နှင့် ဝေလ (သို့သော် အင်္ဂလန်
ရည်မှန်းချက် တူညီသော နိုင်ငံအများစု တည်ထောင်ထားသော နိုင်ငံတွင် နယ်မြေဒေသများစွာ
ပြည်ထောင်စု သို့မဟုတ် အဖွဲ့ချုပ် တစ်ခုတွင်
==အာဏာများကို ခွဲခြားခြင်း==
ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေများသည် အစိုးရ၏ မြောက်မြားစွာသောဌာနများအကြားတွင် အာဏာကို တိကျပြတ်သားစွာ ခွဲ ဝေလေ့ ရှိသည်။ Baron de Montesquieu (ဘာရွန် ဒီ မွန်တီကျူရီ) ဖော်ပြခဲ့သော စံပုံစံတွင် အစိုးရ၏ အကိုင်းအခက်
==တာဝန်ယူမှု ပုံသဏ္ဍာန်များ==
သမ္မတစနစ်နှင့် သမ္မတစနစ် တစ်ချို့တစ်ဝက်ပါသောစနစ် ကျင့်သုံးသည့် အစိုးရတွင်
ပါလီမန်စနစ်များတွင်
==အရေးပေါ် အခြေအနေ==
|