ဆေပီယန် - လူသားတွေရဲ့ သမိုင်းကြောင်း အကျဉ်းချုပ်

ဆေပီယန်: လူသားတွေရဲ့ သမိုင်းကြောင်း အကျဉ်းချုပ် (ဟေဗြဲ : קיצור תולדות האנושות ) သည် ဂျေရုဆလင်တက္ကသိုလ်၌ ဟာရာရီမှ အင်္ဂလိပ်ဘာသာစကားဖြင့် သင်ကြားခဲ့သော ဟောပြောချက်များကို အခြေခံကာ ၂၀၁၁ ခုနှစ်တွင် ဟေဗြဲဘာသာစကားဖြင့် အစ္စရေးနိုင်ငံတွင် ထုတ်ဝေခဲ့သော ယူဗယ်လ် နောဧ ဟာရာရီ၏ ပထမဆုံး စာအုပ်ဖြစ်သည်။  ဟိုမို ဆာပီယန်လူသားများကို အာရုံစိုက်ထားသော ဤစာအုပ်သည် လူသားတို့ဖြတ်သန်းခဲ့သောသမိုင်း (ကျောက်ခေတ်မှစတင်ကာ နှစ်ဆယ့်တစ်ရာစုအထိ) ကို စစ်ဝေဖန်ဆန်းစစ်ခဲ့သည်။

Sapiens:
A Brief History of Humankind
First edition (English Version)
စာရေးသူယူဗယ်လ် နောအ ဟာရာရီ
မူလခေါင်းစဉ်קיצור תולדות האנושות
နိုင်ငံIsrael
ဘာသာစကားHebrew (2011), English (2015)
အမျိုးအစားNonfiction
ထုတ်ဝေသူDvir Publishing House Ltd. (Israel)
Random House
Harper
ထုတ်ဝေသည့်ရက်
2011
စာမျက်နှာ443
ISBN978-0062316097
နောက်ထွက်စာအုပ်ဟိုမိုဒီယပ်စ်– မနက်ဖြန်နေ့၏ အကျဉ်းချုပ်သမိုင်

ထိုစာအုပ်သည် မြောက်မြားသော ဝေဖန်ချက်များကို ရရှိခဲ့သည်။ အများပြည်သူလူထုက ထိုစာအုပ်ကို အပြုသဘောဆောင်သော မှတ်ချက်များ ပေးခဲ့သော်လည်း သက်ဆိုင်ရာပညာရပ်များ၌ ကျွမ်းကျင်မှုရှိသော ပညာရှင်မျာအချို့သည် ၎င်း၏သိပ္ပံဆိုင်ရာနှင့် သမိုင်းဆိုင်ရာ ယူဆချက်အချို့တို့ ဝေဖန်ခဲ့ကြသည်။

ထုတ်ဝေခြင်း ပြင်ဆင်ရန်

ဟာရာရီသည် ဟိုမိုဆာပီယန်များ(လူသားများ)ကို အာရုံစိုက်ကာ လူသားသမိုင်း(ကျောက်ခေတ်ရှိမှ နှစ်ဆယ့်တစ်ရာစုအထိ)ကို ဝေဖန်ဆန်းစစ်ခဲ့သည်။ သူသည် သမိုင်းကို အဓိကအပိုင်းလေးပိုင်းဖြင့် ခွဲခြမ်း ပြခဲ့သည်။

  1. အသိဉာဏ် တော်လှန်ရေး (Sapiens တို့၏ စိတ်ကူးစိတ်သန်းများ ဆင့်ကဲပြောင်းလဲလာတဲ့ ဘီစီ ၇၀၀၀၀၀ဝန်းကျင်) ။
  2. စိုက်ပျိုးခြင်း တော်လှန်ရေး (စိုက်ပျိုးရေး ဖွံ့ဖြိုးတိုးလာတက်မှု ခရစ် ၁၀,၀၀၀ ဘီစီ)။
  3. လူသား တို့ ၏ စည်းလုံး မှု (c. 34 CE, နိုင်ငံရေးလူ့အဖွဲ့အစည်းများမှ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ အင်ပါယာတစ်ခုဆီသို့ တဖြည်းဖြည်း စုစည်း ခြင်း ) ။
  4. သိပ္ပံ တော်လှန်ရေး (ခရစ် ၁၅၄၃ စီအီး၊သိပ္ပံပညာ ပေါ်ထွက်လာခြင်း)။


ဘုရားဖြစ်လာသော တိရစ္ဆာန်(သတ္တဝါ ကိုဆိုလိုသည်။)

လူတွေဟာ ၎င်းတို့ရဲ့ ပတ်ဝန်းကျင်ကို ကျွမ်းကျွမ်းကျင်ကျင် ဆောက်လုပ်နိုင်ခဲ့ကြတယ်။ အစားအစာထုတ်လုပ်မှု တိုးမြှင့်ခြင်း၊ မြို့ကြီးတွေ တည်ဆောက်တာ၊ အင်ပါယာတွေ တည်ထောင်ပြီး ဝေးလံတဲ့ကုန်သွယ်ရေးကွန်ရက်တွေ ဖန်တီးတာတွေကို လုပ်ကိုင်နိုင် ခဲ့ကြပါတယ်။ သို့သော် ကျွန်ုပ်တို့သည် ကမ္ဘာမြေလောက၏ ဆင်းရဲခက်ခဲမှုပမာဏကို လျော့နည်းစေခဲ့ပါသလား။ လူ့စွမ်းအား အကြီးအကျယ်တိုးများလာခြင်းက ဆာပီယန်(လူသား)တစ်ဦးချင်းစီ၏ ကောင်းကျိုးကို အကြိမ်ကြိမ်တိုးများလာစေခဲ့ခြင်းမရှိခဲ့သလို အခြားတိရစ္ဆာန်အများစုကိုလည်း အကြီးအကျယ်ထိခိုက်စေလေ့ရှိပါတယ်။ အနည်းဆုံးတော့ ကျွန်တော်တို့ဟာ အမှန်တကယ်တိုးတက်မှုအဖြစ် ငတ်ပြတ်ခြင်း၊ ကပ်ရောဂါနှင့် စစ်ပွဲတို့ကို လျော့နည်းစေခြင်းတို့ ပြုလုပ်ခဲ့ကြပါတယ်။ သို့တိုင် အခြားတိရစ္ဆာန်များ၏အခြေအနေမှာ ယခင်ကထက် ပို၍လျင်မြန်စွာ ယိုယွင်းပျက်စီးနေပြီး လူသားအများစု၏ တိုးတက်မှုမှာ မကြာသေးမီကပင် စတင် ယိုယွင်းပျက်စီးနေပြီဖြစ်ပါတယ်။

ဟာရာရီ ၏ အဓိက ထုတ်‌ဖော်မှု မှာ‌‌ ဖေပီယန် သည် အရေအတွက်များများဖြင့် ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်ကာ ပြောင်းလွယ်ပြင်လွယ်ရှိသည့် တစ်ခုတည်း သော တိရစ္ဆာန် ဖြစ် သောကြောင့်သာ ကမ္ဘာ ကို လွှမ်းမိုးနိုင်ခဲ့ သည် ဟူ၍ဖြစ်သည် ။ သမိုင်းမတိုင်မီခေတ်က နီယန်ဒါသယ်လ်ကဲ့သို့သော အခြားလူ့မျိုးစိတ်များ မျိုးသုဉ်းခြင်းတွင် ဆာပီယန်စ်တို့သည် အဓိကအကြောင်းရင်းတစ်ခုဖြစ်ပြီး အခြားသော ‌သတ္တဝါများနှင့် အတူတူသာ ဖြစ်ကြောင်း သူထုတ်ဖော်ပြောဆိုခဲ့သည်။ ‌ဆေဆေယန်များ၏ အရေအတွက်အများအပြားတွင် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်နိုင်စွမ်းရှိမှု သည် နတ်ဘုရားများ၊ နိုင်ငံများ၊ ငွေကြေးနှင့် လူ့အခွင့်အရေးများကဲ့သို့သော စိတ်ကူးစိတ်သန်းတွင်သာ ရှိနိုင်သည့်အရာများကို ယုံကြည်နိုင်ခြင်းမှ ပေါ်ထွက်လာသည်ဟု ထပ်၍ပြောဆိုသည်။ လူမျိုးရေးဖြစ်စေ၊ လိင်ကွဲပြားမှုဖြစ်စေ၊ နိုင်ငံရေးဖြစ်စေ၊ လုံးဝ ဘက်မလိုက်သော လူ့ဘောင်အဖွဲ့အစည်းရှိဖို့ မဖြစ်နိုင်တော့ဟု ဆိုသည်။ ဟာရာရီ သည် ဘာသာတရား များ ၊ နိုင်ငံရေး ဖွဲ့စည်းပုံ များ ၊ ကုန်သွယ်ရေး ကွန်ယက် များ ၊ နှင့် ဥပဒေ ဆိုင်ရာ အဖွဲ့အစည်း များ အပါအဝင် ကြီးမား သော လူသား ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက် မှု စနစ် အားလုံး မှာလူ တို့ ၏ ထူးခြား သော စိတ်ကူးတို့ကို သိမြင် နိုင် စွမ်း ရှိခြင်းမှပေါ်ထွက် လာ ခြင်း ဖြစ်သည် ဟု အခိုင်အမာ ဆို သည် ။  ဟာရာရီသည် ငွေကို အပြန်အလှန်ယုံကြည်စိတ်ချသော စိတ်ကူးယဉ်မှုစနစ်တစ်ခုအဖြစ် သဘောထားပြီး နိုင်ငံရေးနှင့် စီးပွားရေးစနစ်များကိုလည်း ဘာသာတရားများနှင့် ပိုမိုဆင်တူသည်ဟု ရှုမြင်သည်။

လယ်ယာခေတ်ပြောင်း တော်လှန်ရေးနဲ့ပတ်သက်ပြီး ဟာရာရီရဲ့ အဓိကအခိုင်အမာပြောဆိုချက်မှာ ဆာပီယန်လူသားများ လူဦးရေ တိုးပွားလာမှု မြှင့်တက်နေချိန်မှာ ဂျုံနဲ့ နွားများကဲ့သို့သောမျိုးစိတ်များလည်း ပူးတွဲ ပြောင်းလဲလာခဲ့၏။ ၎င်းတို့၏ အစားအစာများ နှင့် နေ့စဉ် လူနေမှုဘဝပုံစံ များ သိသိသာသာ ကွဲပြားလာခဲ့ သောကြောင့် ၊ ဆာပီယန် အများစု သည် အမဲလိုက်မုဆိုးများ ဖြစ်ခဲ့သော အချိန်ကထက် လူအများစု ( နှင့် တိရစ္ဆာန် များ ) တို့ ၏ ဘဝကို ပို၍ ဆိုးရွားစေခဲ့သည် ။ အခြားသတ္တဝါများကို လူသားမှအကြမ်းဖက်ဆက်ဆံခြင်းများမှာ ဤစာအုပ်တစ်အုပ်လုံးတွင် လည်ပတ်နေသည့် အကြောင်းအရာတစ်ခုဖြစ်ပင်သည်။