ဒစ်ဖရန်ရှေးရှင်း

ကဲကုလပ်သင်္ချာမှ တွက်ချက်နည်း
အကျယ်တဝင့် ဖော်ပြထားသောဆောင်းပါး - ကဲကုလပ်

ဒစ်ဖရန်ရှေးရှင်း (Differentiation) ဆိုသည်မှာ သင်္ချာဘာသာ၏ အရေးပါသော အစိတ်အပိုင်း တစ်ခုပင် ဖြစ်ပြီး အင်တီဂရေးရှင်း နှင့် တွဲဖက်၍ ကဲကုလပ် ဟု ခေါ်ဆိုလေ့ ရှိသည်။ ဒစ်ဖရန်ရှေးရှင်း ကို အသုံးပြုခြင်း အားဖြင့် ကိန်းသေ တစ်ခုသည် အခြား ကိန်းသေ တစ်ခု ပေါ်တွင် မူတည်၍ ပြောင်းလဲသည့်နှုန်းကို ရှာဖွေနိုင်သည်။ ဥပမာအားဖြင့် ပြရလျှင် အရှိန် (Velocity) ဆိုသည်မှာ အချိန်ပေါ်တွင် မူတည်၍ အရာဝတ္ထုတစ်ခု၏ အကွာအဝေး (Distance) ပြောင်းလဲသည့် နှုန်း ပင် ဖြစ်သည်။ အရာဝတ္ထု၏ အကွာအဝေးကို အချိန်အပိုင်းအခြားဖြင့် ဖော်ပြထားသည့် ညီမျှခြင်း (Distance-Time Equation)ကို ဒစ်ဖရန်ရှေးရှင်းနည်း သုံး၍ ဖြေရှင်းပါက အရာဝတ္ထု၏ အရှိန်ကို ဖော်ပြသည့် ညီမျှခြင်း (Velocity-Time Equation) ကို ရရှိနိုင်သည်။