ကိန်းတေး

သင်္ချာတွက်ချက်မှုအချို့အတွက် သုံးရမည် ဖြစ်သော်လည်း တကယ်တည်ရှိသော ကိန်းစစ်များ (real numbers)နှင့် အပေါင်းအနုတ် တိုက်ရိုက်မပြုနိုင်ဘဲ စိတ်ထဲတေးမှတ် တွက်ချက်ရသည့်နှယ် ဖြစ်နေ၍ ကိန်းတေး (imaginary number) ဟု အမည်ပေးနိုင်သည်။ i ဟု ကိုယ်စားပြု ပြဆိုကြသည်။ ၎င်းသည် $x^{2}+1=0$ ဟူသော နှစ်ထပ်ကိန်း ညီမျှခြင်း၌ $x$ ၏ တန်ဖိုးဖြစ်နေမည်။ ဆိုလိုသည်မှာ -1 (အနုတ် 1) ၏ နှစ်ထပ်ကိန်းရင်းမှာ +i သို့မဟုတ် -i ဖြစ်အံ့။

ဤပုံ၏ အလျားလိုက်သော ဝင်ရိုးသည်သာ တကယ်ရှိသော ကိန်းစစ်များကို ကိုယ်စားပြုသည်။ ၎င်းပေါ်သို့ ထောင်လိုက် ကျနေသော ဝင်ရိုးမှာ ကိန်းတေး i အတွက် ဖြစ်သည်။ သင်္ချာတွက်ချက်မှုအချို့အတွက် သုံးရမည် ဖြစ်သော်လည်း တကယ်တည်ရှိသော ကိန်းစည်များနှင့် အပေါင်းအနုတ် တိုက်ရိုက်မပြုနိုင်ဘဲ စိတ်ထဲတေးမှတ် တွက်ချက်ရသည့်နှယ် ဖြစ်နေ၍ ကိန်းတေးဟု အမည်ပေး၏။

a+bi ဟူသော တစ်ခုလုံးကို ကိန်းထွေး (complex number) ဟု ခေါ်နိုင်သည်။ အကြောင်းမှာ a ဟူသော ကိန်းစစ်အပိုင်း (real part) နှင့် ဟူသော bi ဟူသော ကိန်းတေးအပိုင်း (imaginary part) ကို ရောထွေးပေါင်းစပ်ထားခြင်းကြောင့် ဖြစ်သည်။ ကိန်းရောဟူသည်မှာမူ ကိန်းပြည့်များနှင့် အပိုင်းကိန်းများကို ရောနှောရေးသားထားခြင်း ဖြစ်၍ ကိန်းရောနှင့် ကိန်းထွေး အသုံးအနှုန်းတို့ကို သတိပြုသင့်သည်။