ကုလသမဂ္ဂအဖွဲ့သုံး ရုံးသုံး ဘာသာစကားများ
ကုလမဂ္ဂအဖွဲ့သုံး ရုံးသုံး ဘာသာစကားများ ကမ္ဘာ့ကုလသမဂ္ဂတွင် သုံးစွဲသည့် ရုံးသုံး ဘာသာစကား (၆) ခုမှာ
- စပိန်၊
- တရုတ်၊
- ပြင်သစ်၊
- ရုရှ၊
- အင်္ဂလိပ်နှင့်
- အာရပ်
တို့ ဖြစ်ကြသည်။ အထွေထွေ အတွင်းရေးမှူး သုံးစွဲရန် ဘာသာစကားများမှာ ပြင်သစ်နှင့် အင်္ဂလိပ်တို့သာ ဖြစ်သည်။
ကုလသမဂ္ဂ အဖွဲ့ကြီးကို စတင်ဖွဲ့စည်းချိန်က ရုံးသုံး ဘာသာစကား (၅) မျိုးကို သတ်မှတ်ထားသော်လည်း ၁၉၇၃ ခုနှစ်တွင် အာရပ်ဘာသာစကားကို ထည့်သွင်းခဲ့သည်။ ရုံးသုံး ဘာသာစကားများကို ထပ်မံ တိုးချဲ့သင့်သည် သို့မဟုတ် အင်္ဂလိပ် တစ်ခုတည်းကိုသာ အသုံးပြုသင့်သည်ဆိုသည့် အငြင်းပွားမှုကား ယခုအချိန်ထိ ရှိနေဆဲပင်။
အင်္ဂလိပ် ဘာသာစကားနှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါလျှင် စပိန်ဘာသာစကားမှာ အဆင့်အတန်းတူ မရရှိကြောင်း စပိန်စကားပြော နိုင်ငံများက ကန့်ကွက်ပြောကြားနေကြသည်။ အိန္ဒိယ နိုင်ငံသုံး ဟင်ဒီဘာသာစကားကိုလည်း သတ္တမမြောက် ဘာသာစကားအဖြစ် ထည့်သွင်းပေးပါရန် ဖိအားပေးခြင်း ခံနေရသည်။
ယခုလက်ရှိ ဘန်ကီမွန်း အပါအဝင် အထွေထွေ အတွင်းရေးမှူးတိုင်း ပြောဆိုနိုင်ရန် အခက်တွေ့သောကြောင့် ပြင်သစ် ဘာသာစကား၏ အရေးပါမှုကို လျှော့ချပေးပါရန် တောင်းဆိုမှုများ ရှိနေသော်လည်း ပြင်သစ် ဘာသာစကားမှာ နိုင်ငံတကာတွင် သံတမန်သုံး ဘာသာစကားအဖြစ် ရှင်သန်နေဆဲပင်။ ကုလသမဂ္ဂတွင် ထုတ်ပြန်သည့် စာရွက်စာတမ်းများကို အင်္ဂလိပ်ဘာသာစကားဖြင့် အသုံးပြုပါလျှင် ဗြိတိသျှ အသုံးအနှုန်းကိုသာ အသုံးပြုသည်။ ကုလ သမဂ္ဂနှင့် လက်အောက်ခံ အဖွဲ့အစည်းများသည် အောက်(စ်)ဖို့ သတ်ပုံဖြင့်သာ အတည်ပြုသည်။
တရုတ် သမ္မတနိုင်ငံ (တိုင်ဝမ်တရုတ်) ကို ဆက်ခံသည့် တရုတ် ပြည်သူ့ သမ္မတနိုင်ငံ (ပြည်မတရုတ်) က ကုလသမဂ္ဂသုံး တရုတ်စကား မန်ဒရင် ဘာသာစကားကို ၁၉၇၁ ခုနှစ်တွင် အပြောင်းအလဲ ပြုလုပ်ခဲ့သည်။ ကုလသမဂ္ဂ အဖွဲ့ကြီး စတင်ဖွဲ့စည်းသည့် ၁၉၄၅ ခုနှစ်မှ ၁၉၇၁ ခုနှစ်ထိတိုင် ရိုးရာ တရုတ်ဘာသာစကားကို အသုံးပြုသော်လည်း ၁၉၇၁ ခုနှစ် နောက်ပိုင်းတွင် ရိုးရှင်းသည့် တရုတ်စာကို အသုံးပြုသည်။
ကုလသမဂ္ဂ အဖွဲ့ဝင် နိုင်ငံများထဲတွင် အင်္ဂလိပ် ဘာသာစကားကို ရုံးသုံးအဖြစ် (၅၂) နိုင်ငံက အသုံးပြုကာ ပြင်သစ်က (၂၉) နိုင်ငံတွင် အသုံးပြုသည်။ အာရပ် ဘာသာစကားကို (၂၄) နိုင်ငံ၊ စပိန်ဘာသာဖြင့် နိုင်ငံပေါင်း (၂၀)၊ ရုရှ ဘာသာစကားဖြင့် (၄) နိုင်ငံနှင့် တရုတ်ဘာသာစကားဖြင့် (၂) နိုင်ငံတို့က အသုံးပြုကြသည်။