ဂင်္ဂမာလဇာတ်
အဋ္ဌကနိပါတ် - (၄၂၁) - ဂင်္ဂမာလဇာတ် ၁၂ ယူဇနာတွင်ရှိသော ပဲဝက်မျှ အသပြာကို ယူဆောင်ရန်သွားသည့် ရေသည် ယောကျ်ားအား မင်းစည်းစိမ် ထက်ဝက်ခွဲပေးသော ဥဒယမင်းနှင့် ဂင်္ဂါမာလ ဆတ္တာသည် ရှင်ပေစ္စကဗုဒ္ဓါတို့ အကြောင်း။
ပစ္စုပ္ပန်ဝတ္ထု
ပြင်ဆင်ရန်သီလစောင့်မှု ဟောကြားပြု
ပြင်ဆင်ရန်နတ်လူတို့ဆရာဖြစ်တော်မူသော မြတ်စွာဘုရားသည် ဇေတဝန်ကျောင်း၌ သီတင်းသုံးတော်မူစဉ် ဥပုသ်စောင့်သောသူတို့ကို ခေါ်တော်မူ၍ “သီတင်းသည်တို့ … သင်တို့ ဥပုသ်စောင့်သုံးခြင်းကား ကောင်းသောအမှုကို ပြုပေ၏၊ အလှူကိုလည်း ပေးကြကုန်၊ သီလကိုလည်း ဆောက်တည်ကြကုန်၊ မေတ္တာ ဘာဝနာကိုလည်း ပွားများကြကုန်၊ ရှေးပညာရှိတို့သည် နေ့ထက်ဝက် စောင့်သုံးရသော ဥပုသ်ကံကို အမှီပြု၍ ကြီးစွာသော မင်းစည်စိမ်ကို ရဖူးကုန်ပြီ”ဟု မိန့်တော်မူကာ အောက်ပါအတိတ်ဇာတ်ကို ဆောင်တော်မူသတည်း။
အတိတ်ဝတ္ထု
ပြင်ဆင်ရန်သူဌေးအိမ် ရှိသမျှ သီလစောင့်ကြ
ပြင်ဆင်ရန်လွန်လေပြီးသောအခါ ဗာရာဏသီပြည်ဝယ် ဗြဟ္မဒတ်မင်း မင်းပြုသည်ရှိသော် ထိုပြည်၌ သုစိပရိဝါရ မည်သော သူဌေးသည် ရှိသတတ်။ ထိုသူဌေးသည် ဥစ္စာကုဋေရှစ်ဆယ် ကြွယ်ဝ၏။ ကုသိုလ်ကောင်းမှု၌ မွေ့လျော်၏။ သူဌေးသည် လည်းကောင်း၊ သူဌေးကတော်သည် လည်းကောင်း၊ အယုတ်သဖြင့် နွားကျောင်းသားတို့သည် လည်းကောင်း၊ တစ်အိမ်လုံး လဆန်း၌ ရှစ်ရက်, ဆယ့်တစ်ရက်, လပြည့် အားဖြင့် သုံးရက်၊ ထို့အတူ လဆုတ်၌ လည်း သုံးရက်အားဖြင့် တစ်လဝယ် ခြောက်ရက်သော နေ့တို့၌ ဥပုသ်စောင့် သုံးလေ့ ရှိကုန်၏။
သူဆင်းရဲ အခစား အလုပ်သွား
ပြင်ဆင်ရန်ဘုရားအလောင်းသည် သူဆင်းရဲ ဖြစ်၍ အခစားပြုလုပ်လျက် ငြိုငြင်သဖြင့် အသက်မွေးရ၏။ တစ်နေ့သ၌ သုစိပါရိဝါရ သူဌေးအိမ်သို့သွား၍ သူဌေးကြီးထံ ခစားရှိခိုး၍ အခစားလုပ်ရန် ခွင့်ပန်၏။ သူဌေးကြီးလည်း လုပ်ရန် ခွင့်ပြု၏။ အခြားသူတို့ အမှုလုပ်လို၍ လက်ခံ ခွင့်ပြုသော်လည်း သူဆင်းရဲကို တစ်စုံတစ်ရာ မပြောဆိုဘဲ လက်ခံ ခွင့်ပြုလိုက်၏။
သူဆင်းရဲသည် ထိုအခါမှစ၍ သူဌေးအိမ် ရှိသမျှ အမှုကိစ္စတို့ကို မခိုမကတ်ဘဲ သက်စွန့်ကြိုးပမ်း ဆောင်ရွက်၏။ နံနက်စောစောထ၍ အမှုလုပ်ရာ အရပ်သို့ သွားပြီးလျှင် ညချမ်းမှ အိမ်သို့ပြန်ရ၏။ ဥပုသ်နေ့ ရောက်လတ်သော် တစ်အိမ်လုံး စောစောက ထမင်းချက်၍ စားသောက်ကြပြီးလျှင် ဥပုသ်ဆောက်တည်ကာ မိမိတို့ နေရာ၌ နေ၍ သီလကို ဆင်ခြင်ကြကုန်၏။
နေ့ဝက်တွင်မှီ သီလဆောက်တည်
ပြင်ဆင်ရန်သူဆင်းရဲလည်း ဥပုသ်နေ့မှန်း ဥပုသ်ဆောက်တည်ရမှန်း မသိ၍ စောစောကလျှင် အမှုလုပ်ရာအရပ်သို့ သွား၍ အမှုလုပ်ပြီး ညချမ်းအခါ အိမ်သို့ပြန်လာရာ “အချင်းတို့ … ယနေ့ တစ်အိမ်လုံး တိတ်ဆိတ်နေသည်၊ အဘယ်သို့ သွားကြသနည်း” ဟု မေး၏။ “အမောင် … ဥပုသ်ဆောက်တည်ကြသဖြင့် သီလကို ဆင်ခြင်၍ နေသည်” ဟု ပြောကြကုန်၏။
သူဆင်းရဲလည်း ထိုအခါမှ ထိုအိမ်တွင် ဥပုသ်ဆောက်တည်မှန်းသိ၍ သီလရှိသူတို့အထဲ၌ ငါတစ်ယောက်တည်း ကြောက်တက်တက်နေ၍ မလျော်၊ ညရောက်ပြီ၊ ဥပုသ်ဆောက်တည်၍ ဖြစ်ဦးမည်လောဟု ကြံစည်ကာ သူဌေးကြီးထံ သွား၍ မေးလေ၏။ ထိုအခါ သူဌေးကြီးသည် နေ့တစ်ဝက်ဥပုသ် ရသေးကြောင်း ပြောဆိုသဖြင့် သူဆင်းရဲသည် သူဌေးကြီးထံမှာပင် ဥပုသ်ဆောက်တည်ကာ မိမိနေရာသို့ သွား၍ သီလကို ဆင်ခြင်လျက် နေ၏။
ကိုယ့်သက်မထောက် သီလစောင့်
ပြင်ဆင်ရန်ညဉ့် မိစ္ဆိမယံသို့ ရောက်လတ်သော် သူဆင်းရဲသည် အလုပ်လုပ်ရသည်ကလည်း အလွန်မောပန်းလျက် နံနက်စောစောမှစ၍ အစာလည်း အနည်းငယ်မျှပင် မစားရသဖြင့် ကမ္မဇဝမ်းမီး တောက်လောင်လျက် *သတ္ထကလေတို့သည် ထကြွ သောင်းကျန်းကုန်၏။ သူဌေးကြီးက ဆေးတို့ကို ယူဆောင်၍ အစားခိုင်းသော်လည်း နေ့ထက်ဝက် ဥပုသ်မျှကို မဖျက်လို၊ အသက်သေသည်တိုင်အောင် နေ့ထက်ဝက် ဥပုသ်မျှကို မဖျက်လို၊ အသက်သေသည်တိုင်အောင် ဥပုသ်ဆောက်တည်တော့မည်ဟု ပြောဆို၍ မစားဘဲနေ၏။ အရုဏ်တက်လတ်သော် သတိမရတော့ဘဲ မေ့မြော၍ သွားလေ၏။ အိမ်သားတို့လည်း သေတော့မည်ဆဲဆဲ ဖြစ်သဖြင့် အိမ်ရှေ့ခန်းသို့ ထုတ်၍ ထားကြကုန်၏။
- သတ္ထကလေ - ဓားလက်နက်နှင့်တူသော လေ၊ လေသင်တုန်း။
သီလတန်ခိုး တိုင်းပြည်စိုး
ပြင်ဆင်ရန်ထိုအခါ ဗာရာဏသီ မင်းကြီးသည် မင်း၏အသရေဖြင့် မြို့ကိုလှည့်လည်၍ လာတော်မူရာ သူဌေးကြီး အိမ်ရှေ့သို့ ရောက်လေ၏။ သူဆင်းရဲလည်း မင်းကြီး၏ အသရေကို မြင်လျှင် လိုချင်သော လောဘဖြစ်၍ တောင့်တမိ၏။ ထိုအခိုက် စုတေ့လျှင် နေ့တစ်ဝက် ဥပုသ်ဆောက်တည်ရသော ကုသိုလ်ကံကြောင့် ဗာရာဏသီ မင်းကြီး၏ မိဖုရားကြီးဝမ်း၌ ဖြစ်လေ၏။ ဆယ်လစေ့၍ ဖွားမြင်လတ်သော် သတို့သားကို ဥဒယမင်းသားဟု အမည်မှည့်ကုန်၏။
ထိုဥဒယမင်းသားသည် အရွယ်သို့ရောက်လတ်သော် ရှေးဘဝက အဖြစ်အပျက်ကို သိမြင်နိုင်သော ဇာတိဿရဉာဏ်ဖြင့် ဆင်ခြင်သောအခါ နေ့တစ်ဝက် စောင့်သုံးခဲ့ဖူးသော ဥပုသ်ကံကို သတိရ၍ “ငါရရှိသော အကျိုးကား ကြီးကျယ် မြင့်မြတ်လှ၏၊ ကုသိုလ်ကံကား သေးနုပ်လှ၏” ဟု မပြတ် ဥဒါန်းကျုးရင့်၏။ အဘမင်းကြီး လွန်လတ်သော် မင်းအဖြစ်ကိုရ၍ ကြီးကျယ်မြင့်မြတ်လှသော မင်း၏အသရေကိုကြည့်ပြီးလျှင် ထိုဥဒါန်းကို မကြာမကြာ ကျူးရင့်လေ့ရှိ၏။
ပဲဝက်စုထား ရေထမ်းသမား
ပြင်ဆင်ရန်တစ်နေ့သ၌ မြို့တော်ဝယ် ပွဲသဘင် ခံကြကုန်၏။ လူအများလည်း သူ့ထက်ငါ မြူးတူးပျော်ပါးလျက် ပွဲသဘင်ကို ကြည့်ရှုကြကုန်၏။ ထိုအခါ မြို့တော်၏ မြောက်ဘက်တံခါး၌ နေ၍ ရေထမ်း၍ ရောင်းချလျက် ဆင်းဆင်းရဲရဲ အသက်မွေးရရှာသော ရေသည်ယောကျ်ားတစ်ယောက်သည် ခဲခဲယဉ်းယဉ်း စုဆောင်းထားသော ပဲဝက်မျှ အသပြာကို နောင် လိုခါရစေ့တော့ဟု မြောက်တံခါး အုတ်ခဲကြားတါင် ထားခဲ့ပြီးလျှင် တောင်တံခါးသို့ သွား၍ ရေထမ်း၍ ပင် ရောင်းချလျက် အသက်မွေးပြန်၏။
မောင်မယ် ရေရောင်း အတူပေါင်း
ပြင်ဆင်ရန်ထိုမြို့တော်မှာပင် တောင်တံခါး၌ နေကာ ရေခပ်၍ ရောင်းချလျက် ဆင်းဆင်းရဲရဲ အသက်မွေးရသော ရေသည်မိန်းမတစ်ယောက်လည်း ရှိ၏။ ထိုရေသည်မလည်း ရေရောင်း၍ ရသော ပဲဝက်မျှ အသပြာကို နောင်ခါ အရေးအကြောင်းရှိလျှင် ရစေတော့ဟု ခြစ်ခြစ်ခြုတ်ခြုတ် စုဆောင်းလျက် မိမိနေရာ တောင်တံခါးတွင် အုတ်ခဲကြား၌ ထား၏။ မြောက်တံခါးနေ ရေသည်ယောကျ်ားနှင့် တောင်တံခါးနေ ရေသည်မိန်းမတို့သည် ဆုံတွေ့ကြရာ အတန်းအစားတူ ဖြစ်ကြသဖြင့် သင့်မြတ်ကာ အကြင်လင်မယားအဖြစ် ပေါင်းသင်းနေထိုင်ကြကုန်၏။
တူစုံမောင်နှံ ပျော်ပါးရန်
ပြင်ဆင်ရန်ထိုအခါ ရေသည်မသည် မိမိ လင်ယောကျ်ားအား “အရှင် …. မြို့တော်ဝယ် ပွဲသဘင် ခံကြကုန်၏၊ သူ့ထက်ငါ မြူးတူးပျော်ပါး ကစားကြကုန်၏၊ ငါတို့လည်း ကစားလိုကြသည်၊ သင့်အား တစ်စုံတစ်ရာ ပစ္စည်းဥစ္စာ ရှိပါသလား” ဟု မေး၏။ “ရှင်မ … ရှိပေသည်” ဟု ပြော၏။ “ဘယ်လောက်များ များသလဲ” ဟု မေး၏။ “ပဲဝက်မျှ ဖြစ်သည်” ဟု ပြော၏။ “ဘယ်မှာလဲ” ဟု မေး၏။ “မြောက်တံခါးတိုင် အုတ်ကြားထဲမှာ ထားခဲ့သည်” ဟု ပြော၏။ “ရှင်မ … သင့်မှာကော ပစ္စည်းဥစ္စာ ဘယ်မျှရှိသနည်း” ဟု မေး၏။ “အရှင် … ရှိပါသည်” ဟု ပြော၏။ “ဘယ်လောက် များသလဲ” ဟု မေး၏။ “ပဲဝက်မျှသာ ဖြစ်သည်” ဟု ပြော၏။ “ဘယ်မှာလဲ” ဟု မေး၏။ “တောင်တံခါးတိုင် အုတ်ခဲကြားထဲမှာ ထားသည်” ဟု ပြော၏။ “သင်၏ဥစ္စာက ပဲဝက်၊ ငါ၏ ဥစ္စာက ပဲဝက် အားဖြင့် တို့မှာ ဥစ္စာ တစ်ပဲ ရှိခဲ့၏၊ ထိုတစ်ပဲကို လေးပုံပုံ၊ တစ်ပုံ ပန်းဝယ်။ တစ်ပုံ နံ့သာဝယ်၊ တစ်ပုံ သေအရက်ဝယ်၍ ပွဲသဘင် ကစားကြကုန်အံ့၊ ယခု အမြန်သွား၍ ယူပါ” ဟု ပြောလေ၏။
ပင်ပန်းပြေးလွှား ရေထမ်းသမား
ပြင်ဆင်ရန်ရေသည်ယောကျ်ားသည် ငါကား မယားထံမှ စကားကို ရပေပြီဟု ဝမ်းမြောက်ဝမ်းသာ ဖြစ်၍ “ရှင်မ … မစိုးရိမ်လင့်၊ သင့်အလိုပြည့်အောင် ယခု ငါသွား၍ ရှာယူမည်” ဟု ပြောဆိုကာ အိမ်မှထွက်သွားလေ၏။ ခရီးလမ်းကား နီးလှသည်မဟုတ်၊ တစ်ဆယ့်နှစ်ယူဇနာ ဝေးကွာ၏။ ဆင်ပြောင်အားကဲ့သို့ အားကြီးလှသော ရေသည်ယောကျ်ားလည်း ခြောက်ယူဇနာမျှ လွန်သောအခါ နေ့မွန်းတည့်ချိန် ဖြစ်၍ မီးကျီးအခင်းကဲ့သို့ ပူပြင်းလှသော သဲပင်ကိုနင်းလျက် ဥစ္စာလောဘဖြင့် အလွန် ရွှင်လန်းအူမြူး၍ ဖန်ရည်ဆိုးသော အဝတ်ကိုဝတ်ကာ ထန်းရွက်နားထောင်းကို ပန်းဆင်လျက် ပုဆိုးတည်ထည်ကိုခြုံ၍ သီချင်းတကြော်ကြော် သီဆိုကာ မင်းရင်ပြင် လမ်းခရီးဖြင့် သွားလေ၏။
ရေသည်ပျော်မွေ့ မင်းနှင့်တွေ့
ပြင်ဆင်ရန်ထိုအခိုက် မင်းကြီးသည် ပြတင်းပေါက်မှမြင်လျှင် ဤယောကျ်ားကား နေပူသဲပူကို ဂရုမစိုက်၊ သီချင်းတကြောင်ကြော် သီဆိုကာ ရွှင်လန်းနှစ်သက်စွာ အဘယ်ကြောင့် သွားနိုင်သနည်း ခေါ်၍ မေးမည်ဟု ကြံစည်လျက် မင်းချင်းတစ်ယောက်ကို အခေါ်ခိုင်း၏။ မင်းချင်းလည်း အမြန်ပြေး၍ ခေါ်ရာ ရေသည်ယောကျ်ားသည်ငါနှင့် မင်းကြီး အဘယ်သို့မျှ မတော်စပ်၊ ငါလည်း မသိဟု ပြောဆို၍ သွားမြဲသွားလေ၏။ ထိုအခါ မင်းချင်းလည်း ဗလက္ကာရဖြင့် ဆောင်ယူသဖြင့် မင်းကြီးထံရောက်၍ သင့်တင့်သောနေရာ၌ နေ၏။
လုလင်ချင်းအရာ မင်းမေးကာ
ပြင်ဆင်ရန်ထိုအခါ မင်းကြီးသည် လုလင်ယောကျ်ား နေပူကြဲကြဲ မမောဘဲ ပြေးလွှား သီဆိုလာသည်ကို မေးလိုသဖြင့် -
“အို - ယောကျ်ား … မြေကြီးကား မီးကျီးကဲ့သို့ ပူလျက် ပြာပူသဖွယ် ဖြစ်သော သဲပူနှင့်တကွ ဖြစ်ခဲ့၏၊ သို့ပါလျက် ပုဆိုးတစ်ထည်ကိုခြုံကာ သီချင်းဆိုဘိ၏၊ သင့်မှာ ထိုအပူသည် မပူလောင်ဘဲ ရှိသလော၊ ပူလောင်ပဲ နေသလော။
အထက်မှာ နေကပူ၏၊ အောက်မှာ မြေကြီးနှင့် သဲပူက ပူ၏၊ သို့ပါလျက် သင်သည် ပုဆိုးတစ်ထည်ကို ခြုံလျက် သီချင်းဆိုဘိ၏၊ သင့်မှာ နေပူသဲပူတို့ မပူလောင်ဘဲ ရှိသလော” –
ဟု ရေသည်ယောကျ်ားအား အလွန်အံ့ဩလျက် မေးမြန်းလေ၏။
ရေသည်လျှောက်ကြား သူ့စိတ်ထား
ပြင်ဆင်ရန်ရေသည်ယောကျ်ားလည်း မင်းကြီးစကားကို ကြားလျှင် -
“အရှင်မင်းကြီး … အကျွန်ုပ်ကို နေပူ သဲပူတိုပသည် မပူလောင်စေပါ၊ ဝတ္ထုကာမ ကိလေသာကာမတို့သာ ပူလောင်စေကုန်၏၊ ထိုဝတ္ထုကာမ ကိလေသာကာမကို အမှီပြု၍ ဖြစ်သော အမှုကိစ္စကား များပြားလှ၏၊ ထိုကိစ္စတို့သည် အကျွန်ုပ်ကို ပူလောင်စေကုန်၏၊ နေပူ သဲပူတို့သည် မပူလောင်စေပါ” –
ဟု မင်းကြီးအား လျှောက်ထား၏။
နေပူထက်သာ ကာမတဏှာ
ပြင်ဆင်ရန်ထိုအခါ မင်းကြီးသည် ရေသည်ယောကျ်ားအား “အို-ယောကျ်ား … သင်၏ ကိစ္စကား အဘယ်ကိစ္စနည်း” ဟု မေး၏။ “အရှင်မင်းကြီး … အကျွန်ုပ်ကား တောင်တံခါးဝယ် ဆင်းရဲစွာသော မိန်းမနှင့် အိမ်ထောင်ကျလျက် နေရပါ၏၊ ပွဲသဘင်၌ ကစားရန် မိန်းမကား မြောက်တံခါးအုတ်ခဲကြားတွင်ထားသော ဥစ္စာကို ယူချေဟု ခိုင်းစေသဖြင့် လာခဲ့ပါ၏၊ မိန်းမ၏ ပွဲကစားမည်ဆိုသော စကားမှာ အကျွန်ုပ် စိတ်ထဲမှာ စွဲ၍ နေပါ၏၊ ထို ကာမအပူသည် အကျွန်ုပ်ကို ပူလောင်စေပါ၏” ဟု လျှောက်ထား၏။
အလွန်စွဲမက် ငွေပဲဝက်
ပြင်ဆင်ရန်“အို-ယောကျ်ား … ဤကဲ့သို့ နေပူ သဲပူကြီးထဲ၌ ဂရုမစိုက်ဘဲ ရွှင်လန်းစွာ သွားနိုင်ပေ၏၊ ထိုရွှင်လန်းနိုင်ခြင်းအကြောင်းကား အဘယ်နည်း” ဟု မေး၏။ “အရှင်မင်းကြီး …. ထိုဥစ္စာကို ယူခဲ့၍ မိန်းမနှင့် မွေ့လျော် ပျော်ပါးရတော့မည် ဖြစ်သောကြောင့် ရွှင်လန်းပါ၏” ဟု လျှောက်ထား၏။ “အို-ယောကျ်ား … သင့်ဥစ္စာကား တစ်သိန်းလော” “မဟုတ်ပါ” “ငါးသောင်းလော” “မဟုတ်ပါ” လေးသောင်း၊ သုံးသောင်း၊ နှစ်သောင်း၊ တစ်သောင်း စသည်ဖြင့် တစ်ပဲတိုင်မေးရာ မဟုတ်ပါ မြစ်ပယ်သဖြင့် “ပဲဝက်လော” ဟု မေးရာ “ဟုတ်ပါသည်” ဟု လျှောက်ထားလေ၏။
ထီးနန်းနှင့်လဲလေ ပဲဝက်ငွေ
ပြင်ဆင်ရန်ထိုအခါ မင်းကြီးသည် အလွန်အံ့ဩလျက် “အို-ယောကျ်ား … မသွားလေနှင့်၊ သင့်အား ပဲဝက်သော ဥစ္စာကို ငါကပင် ပေးမည်” ဟု ပြော၏၊ “အရှင်မင်းကြီး … ပေးတော်မူသော ဥစ္စာကိုလည်း ယူပါမည်၊ အကျွန်ုပ် ဥစ္စာကိုလည်း မစွန့်နိုင်ပါ၊ သွားပါမည်” ဟု လျှောက်ထား၏။ ထိုအခါ မင်းကြီးသည် တစ်ပဲ၊ နှစ်ပဲ စသည်ဖြင့် တဖြည်းဖြည်း တက်၍ ကုဋေတစ်ရာ၊ သူဌေးရာထူး၊ အိမ်ရှေ့မင်း ရာထူးကျအောင် ပေးသော်လည်း ဝန်မခံ သွား၍ ယူဦးမည်သာ လျှောက်ထား၏။ ထီးနန်းစည်းစိမ်ကို တစ်ဝက်ပေးမည်ဟု ပြောရာမှ သွား၍ မယူတော့ပါဟု ဝန်ခံလေ၏။
အဍ္ဎမာသက မင်းအဖြစ်ရ
ပြင်ဆင်ရန်ထိုအခါ မင်းကြီးသည် အဆွေခင်ပွန်းအား မုတ်ဆိတ်ဆံပင်တို့ကို ပြုပြင်၍ နံ့သာရေ ချိုးစေပြီးလျှင် အဘိသိက်သွန်းကာ မင်းမြှောက်လေ၏။ ရေသည် ယောကျ်ားသည် မင်းဖြစ်ပြီး၍ လည်း ပဲဝက်သော အသပြာကို သွား၍ ယူသည်သာတည်း။ ထိုကြောင့် အဍ္ဎမာသကမင်းဟု ခေါ်ဝေါ်ကြကုန်၏။ ထိုမင်းနှစ်ပါးတို့သည် တိုင်းပြည်ကို တစ်ဝက်စီ ခွဲဝေကာ အုပ်ချုပ်လျက် အညီအညွတ် ဝမ်းမြောက်ဝမ်းသာနေကြကုန်၏။ အခါကာလ ကြာမြင့်လတ်သော် မင်းနှစ်ပါးတိုပသည် တစ်နေ့သ၌ ဥယျာဉ်စကားရန် အတူတကွ သွားကြကုန်၏။
လောဘဖောက်ပြန် သတ်ဖိုကြံ
ပြင်ဆင်ရန်ဥယျာဉ်တော်သို့ရောက်လျှင် ဥဒယမင်းသည် အဍ္ဎမာသကမင်း၏ ပေါင်ပေါ်၌ ခေါင်းအုံး၍ အိပ်၏။ အိပ်ပျော်လတ်သော် အခြံအရံ လူတို့သည် ထိုထိုအရပ်သို့ သွားနေခိုက်တွင် အဍ္ဎမာသကမင်းသည် ငါ့မှာ အခါခပ်သိမ်း တိုင်းပြည် တစ်ဝက်ကို မင်းပြုရသဖြင့် အဘယ်အကျိုးရှိအံ့နည်း၊ ဤဥဒယမင်းကိုသတ်၍ တစ်တိုင်းပြည်လုံး မင်းပြုမည်ဟု ဓားအိမ်မှ သန်လျက်ကို ထုတ်၏။ တစ်ဖန် ဤမင်းကား ဆင်းရဲစွာသော ငါ့အား ကိုယ်နှင့်အတူပြု၍ မင်းစည်းစိမ်ကို ပေးဘိ၏၊ စည်းစိမ်ပေးသော ကျေးဇူးရှင် မင်းမြတ်ကို သတ်၍ စည်းစိမ်ကိုယူရန်ဖြစ်သော အလိုရမ္မက်ဆိုးသည် စင်စစ် မကောင်းဟု သတိရလျက် သန်လျက်ကို ဓားအိမ်သို့ ပြန်သွင်း၏။ ဤသို့ နှစ်ကြိမ် သုံးကြိမ် ကြံစည်ကာ သန်လျက်ကို ထုတ်တုံ သွင်းတုံ ပြုလေ၏။
မိမိအမှားပြင် ကာမနှင်
ပြင်ဆင်ရန်ထိုနောင်မှ အဖုမာသကမင်းသည် ငါ့မှာ ဤစိတ်မျိုး အဖန်ဖန် ဖြစ်နေလျှင် မုချ မကောင်းမှုအကုသိုလ် ဖြစ်ပေလိမ့်မည်၊ သတိတရားရကာ သန်လျက်ကိုချ၍ ဥဒယမင်းကို အိပ်ရာမှ ထစေပြီးလျှင် “မြတ်သောမင်းကြီး … သည်းခံတော်မူပါ” ဟု တောင်းပန်ကာ မြေ၌ ဝပ်၏။ “သင်၌ အပြစ်မရှိသည် မဟုတ်ပါလော” ဟု မေး၏။ “အပြစ်ရှိပါသည်၊ အကျွန်ုပ်သည် ဤမည်သော အမှုကို ပြုလုပ်မိပါသည်” ဟု ပြော၏။ “ဤလိုဖြစ်လျှင် သင့်အား ငါ သည်းခံ၏၊ သင် အလိုရှိသော် မင်းပြုပါ၊ ငါ အိမ်ရှေ့မင်းပြုမည်” ဟု ပြော၏။ “အကျွန်ုပ် မင်းအဖြစ် အလိုမရှိပါ၊ ဤတဏှာသည် အပါယ်ဘုံ၌ ဖြစ်စေလတ္တံ့၊ သင်မင်းကြီးသာ မင်းပြုရစ်ပါ၊ အကျွန်ုပ် ရဟန်းပြုတော့မည်၊ ကာမဂုဏ်အပြစ်ကို မြင်ပေပြီ၊ ဤကာမဂုဏ်ကား ကြံစည်လေလေ ပွားများလေလေ ဖြစ်၏၊ ဤအခါမှစ၍ ကာမဂုဏ်ကို မကြံစည်တော့အံ့” ဟု ပြောဆိုပြီးလျှင် -
“ဟယ်-ကာမ … သင်၏ အမြစ်အရင်းကို ငါ မြင်အပ်ပြီ၊ သင်ကား ကြံစည်သဖြင့် ဖြစ်လာ၏၊ သင့်ကို မကြံစည်တော့ပေ၊ ဤသို့ မကြံစည်သည်ရှိသော် ငါ့ကိုယ်စိတ်အတွင်း၌ သင်သည် မဖြစ်နိုင်လတ္တံ့” –
ဟု ဝမ်းမြောက်ဝမ်းသာ ဥဒါန်းကျူးလေ၏။
ထီးနန်းပြစ်မြင် တောသို့ဝင်
ပြင်ဆင်ရန်ထိုနောက်တစ်ဖန် ထီးနန်း၌ စွဲလမ်းသော ကာမတဏှာကို စွန့်လို၍ -
“မြတ်သောမင်းကြီး … နည်းပါးကုန်သော ဝတ္ထုကာမ၊ ကိလေသာကာမ တို့သည်လည်း လူများအား မလောက်နိုင်ကုန်၊ များသော ကာမတို့ဖြင့်လည်း လူများသည် မရောင့်ရဲနိုင်ကုန်၊ ကာမတို့ကား မသာယာအပ်သော တရားတို့တည်း၊ လူမိုက်တို့ကို ငါ့ဟာ ငါ့ဥစ္စာဟု စွဲလမ်းစေကုန်၏၊ ဤကာမတို့ကို '''ဗောဓိပက္ခိယတရား''' ပွားသောသူသည် ပယ်ရှားနိုင်ရာ၏” –
ဟု ကာမ၌ လုံ့လပြု၍ နေသောသူတို့အား တရားဟော၏၊ ဤသို့လျှင် အဍ္ဎမာသကမင်းသည် လူအများကို တရားဟောပြီးလျှင် မင်းအဖြစ်ကို ဥဒယမင်းအား အပ်နှင်း၍ ဟိမဝန္တာသို့ဝင်ကာ ရသေ့ရဟန်းပြုပြီးလျှင် ဈာန်အဘိညာဉ်ကို ဖြစ်စေ၏။
ဥဒါန်းမကျူးရ မသိကြ
ပြင်ဆင်ရန်ဥဒယမင်းသည် အဍ္ဎမာသကမင်း ရဟန်းပြုပြီးသောအခါ ၌ ဥဒယမင်းသည် ဥဒါန်းကျူးလိုသဖြင့် -
“အချင်းတို့ … ငါ၏ ကြီးကျယ်မြင့်မြတ်သော အကျိုးကား အနည်းငယ်မျှ နေ့တစ်ဝက် ဥပုသ်ကံ၏ အကျိုးဖြစ်၏၊ ဥဒယမင်းသည် ကြီးကျယ်မြင့်မြတ်သော မင်းစည်းစိမ်ကို ရခဲ့၏၊ အဍ္ဎမာသကမင်းသည် ကာမကိုပယ်၍ ရဟန်းပြုခဲ့၏၊ ထိုအဍ္ဎမာသကမင်းအား စင်စစ် လူ့အဖြစ်ကို အရတော်ပေ၏” –
ဟု အပြည့်အစုံ ဥဒါန်းကျူးလေ၏။ ထိုဥဒါန်း၏ အနက်အဓိပ္ပါယ်ကို တစ်စုံတစ်ယောက်သောသူမျှ မသိ၏။
မင်းကြီး မုတ်ဆိတ် သုတ်သင်ရိတ်
ပြင်ဆင်ရန်တစ်နေ့သောအခါ မိဖုရားကြီးသည် မင်းကြီးအား ဥဒါန်းဂါထာ၏ အနက်အဓိပ္ပါယ်ကို မေးလျှောက်လေ၏။ မင်းကြီးကား တစ်စုံတစ်ရာ မပြောဆို။ ထိုအခါ မင်းကြီးအား ဂင်္ဂမာလ မည်သော ဆတ္တာသည် ရှိခဲ့၏။ ထိုဆတ္တာသည်သည် မင်းကြီး၏ မုတ်ဆိတ် ဆံပင်ကို ပြုပြင်သည်ရှိသော် ရှေးဦးစွာ ဆံပင်ကို ရိတ်၏။ နောက်မှ မုတ်ဆိတ်ကို နုတ်၏။ မင်းကြီးသည် ဆံပင်ရိတ်သောအခါ ချမ်းသာ၏။ မုတ်ဆိတ် နုတ်သောအခါ ဆင်းရဲ၏။ မင်းကြီး၏ သဘောကား ရှေးဦးစွာ မုတ်ဆိတ်ကို နုတ်စေလို၏။ နောက်မှ ဆံပင်ကို ရိတ်စေလို၏။
မိဖုရားအကြံမှီ ဆတ္တာသည်
ပြင်ဆင်ရန်တစ်နေ့သ၌ မင်းကြီးနှင့် မိဖုရားကြီးတို့ စကားပြောနေကြရာ မင်းကြီးသည် “ရှင်မ … ဂင်္ဂမာလကား အလွန်မိုက်၏” ဟု ပြော၏။ “အရှင်မင်းကြီး … ဘယ်လို ပြုစေလိုသနည်း” ဟု မေး၏။ “ရှင်မ … မုတ်ဆိတ်ကို ရှေးဦးစွာ နုတ်ပြီး ဆံပင်ကို ရိတ်လျှင် ကောင်းမည်” ဟု ပြောလေ၏။ မိဖုရားကြီးလည်း ဂင်္ဂမာလကို ခေါ်၍ “အမောင် … မင်းကြီး၏ ဆံ မုတ်ဆိတ်ကို ပြုပြင်သည်ရှိသော် ရှေးဦးစွာ မုတ်ဆိတ်ကို နုတ်လေ၊ နောက်မှ ဆံပင်ကို ရိတ်လေ၊ ဤလိုပြုလျှင် သင့်အား ဆုပေးလိမ့်မည်၊ ပေးသောအခါ အခြားဆုကို မယူလင့်၊ ရွတ်ဆိုနေကျ ဥဒါန်းဂါထာ၏ အနက် အဓိပ္ပါယ်ကို ကြားနာလိုသော ဆုကိုသာ ယူလေ၊ သင့်အား ဥစ္စာများစွာပေးမည်” ဟု မှာထားလေ၏။
မင်းဆုရက တောင်းပန်ရ
ပြင်ဆင်ရန်ဂင်္ဂမာလသည် မင်းကြီး၏ မုတ်ဆိတ် ဆံပင်ကို ပြုပြင်သည်ရှိသော် ရှေးအခါကလို မဟုတ်ဘဲ မုတ်ဆိတ်ကို ရှေးဦးစွာ နုတ်၏။ ဆံပင်ကို နောက်မှ ရိတ်၏။ မင်းကြီးသည် အလွန် နှစ်သက်တော်မူသဖြင့် ဂင်္ဂမာလအား လိုရာဆုကိုယူလော့ဟု ပေး၏။ ဂင်္ဂမာလလည်း မိဖုရားကြီး မှာထားသောအတိုင်း “ဥဒါန်းဂါထာ၏ အနက်အဓိပ္ပါယ်ကို နာကြားရသောဆုကို လိုသည်၊ အခြားဆုကို မလို” ဟု လျှောက်ထား၏။ မင်းကြီးသည် ဆုပေးပြီးဖြစ်၍ မငြင်းသာတော့ဘဲ ပေးမည်ဟု ဝန်ခံရလေ၏။
မင်းကြီး ဟောကြား ဥဒါန်းများ
ပြင်ဆင်ရန်မင်းကြီးသည် ရတနာမဏ္ဍပ်နှင့် ရတနာပလ္လင် အစရှိသည်တို့ကို စီရင်စေပြီးလျှင် လူအများကို စည်းဝေးစေ၍ ရတနာပလ္လင်၌ တင့်တယ်စွာနေလျက် မြတ်စွာဘုရား၏ တင့်တယ်ခြင်းဖြင့် -
“အချင်းတို့ … ငါသည် ရှေးဘဝတွင် ဗာရာဏသီပြည်ဝယ် သူဆင်းရဲ ဖြစ်၍ သုစိပရိဝါရ မည်သော သူဌေးကြီးအိမ်၌ အခစားလုပ်စဉ် နေ့တစ်ဝက် စောင့်သုံးခဲ့ဖူးသော ကောင်းမှု ကုသိုလ်ကံကြောင့် ဤကောင်းမှုကား အလွန် နည်းပါးလှ၏၊ အကျိုးကား ကြီးကျယ် မြင့်မြတ်လှ၏၊ ငါ၏ အဆွေခင်ပွန်း အဍ္ဎမာသကမင်းကား ကာမကို စွန့်ပယ်၍ ရသေ့ရဟန်း ပြုဘိ၏၊ ငါမူကား မေ့လျော့၍ မင်းပြုကာ နေခဲ့၏” –
ဟု ဇာတိဿရ ဉာဏ်ဖြင့် ဥဒါန်းဂါထာ၏ အနက်အဓိပ္ပါယ်ကို ဟောကြားလေ၏။ မိဖုရားကြီးမှစ၍ လူအများသည် ဥဒါန်းဂါထာ၏ အနက်အဓိပ္ပါယ်ကို သိရှိနားလည်ကြ၏။
ဆတ္တာသည် ခွင့်ပန် ရဟန်းပြုပြန်
ပြင်ဆင်ရန်ဂင်္ဂမာလ ဆတ္တာသည်လည်း မင်းကြီး၏ အကြောင်းအတ္ထုပ္ပတ်ကို ကြားရလျှင် နည်းပါးလှသော နေ့တစ်ဝက် ဥပုသ်ကံကြောင့် ကြီးကျယ်မြင့်မြတ်သော မင်းစည်းစိမ်ကို ရရှိပေသေး၏၊ ကုသိုလ်မည်သည် ပြုကောင်းသည်သာတည်း၊ ငါလည်း ရဟန်းပြု၍ မိမိ၏ ထောက်တည်ရာကို ပြုလျှင် ကောင်းမည်ဟု ကြံစည်၍ စည်းစိမ်ဥစ္စာတို့ကို စွန့်လွှတ်ပြီးလျှင် မင်းကြီးကို ခွင့်ပန်၍ ဟိမဝန္တာသို့ဝင်ကာ ရသေ့ရဟန်း ပြုလေ၏။ မကြာမီ ဝိပဿနာကို ပွားသဖြင့် ပစ္စေကဗုဒ္ဓါ အဖြစ်သို့ရောက်၍ နန္ဒမူလိုင်၌ နေလေ၏။
မင်းသတိပေး အမည်ခေါ်ပေး
ပြင်ဆင်ရန်ငါးနှစ် ကြာသောအခါ ဗာရာဏသီ မင်းကြီးကို ကြည့်ရှုမည်ဟု ဗာရာဏသီပြည်သို့ ကြွလာ၍ ဥယျာဉ်တော် ကျောက်ဖျာ၌ နေတော်မူ၏။ မင်းကြီးလည်း ကြားတော်မူလျှင် ပစ္စေကဗုဒ္ဓါကို ရှိခိုးမည်ဟု မြို့တော်မှ ထွက်လေ၏။ မယ်တော်လည်း သားတော်နှင့်အတူ ထွက်လေ၏။ ပစ္စေကဗုဒ္ဓါအထံသို့ရောက်လျှင် ရှိခိုး၍ နေလတ်သော် မင်းကြီးကို ပဋိသန္ဓာရပြုသောအခါ “ဗြဟ္မဒတ် … သင် မေ့လျော့နေသလော၊ တရားသဖြင့် မင်းပြု၏လော၊ ကောင်းမှုကို ပြု၏လော” စသည်ဖြင့် မင်း၏အမည်ကိုခေါ်၍ ပဋိသန္ဓာရ ပြုလေ၏။
ဂုဏ်ကို မသိ အမျက်ထွက်မိ
ပြင်ဆင်ရန်ထိုအခါ မယ်တော်သည် အမျိုးယုတ်သည် အမျိုးမြတ်သော ငါ့သားကို ဗြဟ္မဒတ်ဟု အမည်ကို ထုတ်ဖော် ခေါ်ရပါမည်လောဟု အမျက်ထွက်သဖြင့် -
“ဂင်္ဂမာလ … သတ္တဝါတို့သည် အကျင့်ဖြင့် ယုတ်မာသောအမှုကို စွန့်ကုန်၏၊ ဆတ္တာသည် … သတ္တဝါတို့သည် အကျင့်ဖြင့် အမျက်ထွက်သော အဖြစ်ကိုစွန့်ကုန်၏၊ ဂင်္ဂမာလ … ယခု သင်သည် အကျင့်ဖြင့် ငါ့သားကို နှိပ်စက်၍ ဗြဟ္မဒတ် အမည်ဖြင့် ခေါ်သင့်သလော” –
ဟု ပစ္စေကဗုဒ္ဓါအား မေးလေ၏။
သီလကျိုးပြ မင်းဆုံးမ
ပြင်ဆင်ရန်ထိုအခါ မင်းကြီးသည် သီလရှိသော ပုဂ္ဂိုလ်တို့၏ အကျိုးကို ပြလိုသဖြင့် -
“အို-မိခင် … ခန္တီသီလ၏ အကျိုးကား အလုံးစုံသော သူတို့၏ ရှိခိုးခြင်းကို ခံရ၏၊ မင်း, အမတ်နှင့်တကွ ဖြစ်သော ငါတို့သည် ထို ပစ္စေကဗုဒ္ဓါကို ရှိခိုးရကုန်၏၊ ခန္တီသီလ၏ မျက်မှောက်ဖြစ်သော အကျိုးကို သင်တို့ ရှုကြကုန်လော့” –
ဟု မယ်တော်ကို တားမြစ်ကာ ပစ္စေကဗုဒ္ဓါ၏ ဂုဏ်ကျေးဇူးကို ချီးကျူးလေ၏။
သီလကျေးဇူး ပုဂ္ဂိုလ်ထူး
ပြင်ဆင်ရန်မယ်တော်ကို တားမြစ်သည်ရှိသော် ကြွင်းသော လူတို့သည် တစ်ဖန် ထ၍ “မြတ်သော မင်းကြီး … အမျိုးယုတ်သောသူက အရှင်မင်းကြီးကို အမည်အားဖြင့် မခေါ်သင့်” ဟု ပြောဆိုကြပြန်၏။ ထိုအခါ မင်းကြီးသည် -
“အို-အချင်းတို့ … သင်တို့သည် ရဟန်း၏ ဗောဓိပက္ခိယတရား ဟူသော အကျင့်ကို ကျင့်သော အရှင်ဂင်္ဂမာလကို တစ်စုံတစ်ခုသော စကားကိုမျှ မဆိုကြလင့်၊ စိုးရိမ်ခြင်းကင်းသော ရဟန္တာတို့ ကူးသွားရာဖြစ်သော သမုဒ္ဒရာကို အရှင် ဂင်္ဂမာလသည် ကူးမြောက်ပေပြီ” –
ဟု လူအများကိုလည်း တားမြစ်ပြန်၍ ပစ္စေကဗုဒ္ဓါ၏ ဂုဏ်ကျေးဇူးကို ချီးကျူးပြန်၏။
ပစ္စေကဆုံးမ တောပြန်ကြွ
ပြင်ဆင်ရန်ထိုနောက် မင်းကြီးသည် ပစ္စေကဗုဒ္ဓါကို ရှိခိုးပြီးလျှင် “အရှင်ဘုရား … မယ်တော်အား သည်းခံတော်မူပါ” ဟု လျှောက်ထားလေ၏။ ပစ္စေကဗုဒ္ဓါလည်း “မင်းကြီး … ငါသည်ခံ၏” ဟု မိန့်တော်မူ၏။ တစ်ဖန် မင်းပရိသတ်ကို ကန်တော့စေ၏။ မိမိအထံ၌ သီတင်းသုံးရန် လျှောက်ထားပြန်၏။ ပစ္စေကဗုဒ္ဓါလည်း ခွင့်ပြုတော်မမူဘဲ မင်းကြီးနှင့်တကွ ပရိသတ်အများ ဖြစ်စဉ် လျှင် ကောင်းကင်ခရီးဖြင့် နန္ဒမူလိုဏ်သို့ ကြွတော်မူ၏။
ဇာတ်ပေါင်း
ပြင်ဆင်ရန်ဤသို့လျှင် မြတ်စွာဘုရားသည် အတိတ်၊ ပစ္စုပ္ပန် နှစ်တန်သော ဝတ္ထုတို့ကို အနုသန္ဓေ ဆက်စပ်တော်မူလျက် -
ရဟန်းတို့ -
• ထိုအခါ အဖုမာသကမင်းသည် - ယခုအခါ အာနန္ဒာ။
• မယ်တော်သည် - မဟာမာယာ။
• မိဖုရားကြီးသည် - ရာဟုလာမယ်တော်။
• ဥဒယမင်းသည် - ငါဘုရား ဖြစ်လာပြီ -
ဟု ဇာတ်ကို ပေါင်းတော်မူသတည်း။
ဆောင်ပုဒ်
ပြင်ဆင်ရန်(၁) ကိလေကာမ၊ မြစ်မူလ၊ ကြံကပွားသည်သာ။
(၂) နည်းမလောက်ဘဲ၊ များသော်လည်း၊ ရောင့်ရဲမရှိပါ။
(၃) လူတွင်မိုက်မဲ၊ ငါ့ဟာပဲ၊ စွဲလမ်းစေတော့သာ။
(၄) ကုသိုလ်ဘက်ကား၊ နည်းသော်ငြား၊ ကြီးမားကျိုးတို့မှာ။
ဂင်္ဂမာလဇာတ် ပြီး၏။
ကိုးကား
ပြင်ဆင်ရန်- ↑ မဟာပညာဗလပဌမကျော်ဦးကြီးဖေ။ ငါးရာငါးဆယ် နိပါတ်တော်စကားပြေ။