ဂန္ဓာမာပန်း
Yellow Chrysanthemum × morifolium. Japanese Ogiku (lit., great chrysanthemum) style.
မျိုးရိုးခွဲခြားခြင်း ပြင်ဆင်
လောက: Plantae
Clade: Angiosperms
Clade: Eudicots
Clade: Asterids
မျိုးစဉ်: Asterales
မျိုးရင်း: Asteraceae
မျိုးရင်းသေး: Asteroideae
Supertribe: Asterodae
မျိုးဇာတ်: Anthemideae
မျိုးစု: Chrysanthemum
L.
အမျိုးအစား မျိုးစိတ်
en:Chrysanthemum indicum
Synonyms
  • Chrysanthemum subsect. Dendranthema (DC.) DC. ex Kitam.
  • Neuractis Cass.
  • Pyrethrum sect. Dendranthema DC.
  • Leucanthemum (Tourn.) L.
  • Dendranthema (DC.) Des Moul.
ဂန္ဓာမာပန်း
The Chinese character for "chrysanthemum"
တရုတ်အမည်
တရုတ်菊花
ဆိုလိုရင်း"chrysanthemum-flower"
ကိုရီးယားအမည်
ဟန်ဂုလ်국화
ဟန်ဂျာ菊花
ဂျပန်အမည်
Kanji菊花
Hiraganaきくか

ဂန္ဓာမာပန်းသည် ဒေဆီ၊ နေကြာ၊ ထပ်တရာ စသည်တို့နှင့် အတူ ကွန့်ပေါဇီတီမျိုးစဉ်ကြီးတွင် ပါဝင်လေသည်။ နှစ်ကြာ ရှည်ခံပင်မျိုးဖြစ်သဖြင့် နှစ်စဉ်နှစ်ဆက် ပေါက်နေနိုင်ပေသည်။ ဂန္ဓာမာပန်းပင် အမျိုးမျိုးကို ယခုအခါ မြောက်ဘက် ကမ္ဘာ လုံးခြမ်းရှိ သမပိုင်းဒေသများ၌ အများအပြား တွေ့ရသည်။ သို့ရာတွင် ထိုအပင်မျိုး စတင်ပေါက်ရောက်ရာ ဇာတိဒေသမှာ တရုတ်နိုင်ငံ ဖြစ်သည်ဟု သိရလေသည်။ တရုတ်နိုင်ငံမှနေ၍ ရှေးနှစ်ပေါင်း ၂ဝဝဝ ခန့်က ဂျပန်နိုင်ငံသို့ ထိုအပင်မျိုး ရောက်သွားသည်။ ထိုပန်းကို ၁၄ ရာစုနှစ်ကစ၍ ဂျပန်နိုင်ငံ တွင် ထီးသုံးနန်းသုံး အမှတ်တံဆိပ်အဖြစ် သုံးစွဲဲခဲ့သည်။ ယခု အခါ ဂျပန်နိုင်ငံ၌ ချယ်ရီပန်းကဲ့သို့ ထိုပန်းသည် ထင်ရှား လျက် ရှိသည်။ ထိုပန်းမျိုးသည် ဥရောပတိုက်သို့ ၁၇၆၄ ခုနှစ် တွင် ရောက်သွားရာ ရောက်လျှင်ရောက်ချင်းပင် ထိုပန်းမျိုးကို လူကြိုက်များလာလေသည်။

ဂန္ဓမာပန်းပင်တွင် မျိုးကွဲပေါင်း မြောက်မြားစွာ ပါဝင်သည်။ အလေ့ပေါက်များလည်းရှိ၍ စိုက်ပျိုးယူသော အပင်များလည်း ရှိသည်။ ပြုပြင်စိုက်ပျိုးယူရသောပန်းများမှာ အထူးပင် လှပကြ ၏။ အပွင့်များတွင် အဖြူ၊ အဝါ၊ အနီ အပြောက်အစင်း စသည်ဖြင့် အရောင်အမျိုးမျိုးရှိသည်။ ပုံသဏ္ဌာန်လည်း အမျိုး မျိုးရှိသည်။ အပွင့်မှာ အချင်း ၁/၂ လက်မမှ ၈ လက်မခန့် ထိအောင် အရွယ်အမျိုးမျိုး ရှိသည်။ ပန်းပွင့်ချိန်မှာ ဆောင်းဦး ပေါက်ချိန်ဖြစ်သည်။ ထိုပန်းမျိုးအားလုံး၌ အနံ့ ကင်းတတ် သည်။ အနံ့ရှိပါကလည်း စိမ်းရွှေရွှေ အနံ့မျိုးသက်သက် မျှသာ ရှိတတ်၏။ ဂန္ဓမာပန်းသည် ယခုအခါ ကမ္ဘာပေါ်တွင် အကျော်ကြားဆုံး ပန်းများတွင် အပါအဝင်ဖြစ်သည်။ ထိုအပင် မျိုးကို စိုက်ပျိုးရန် လွယ်ကူသည့်အတိုင်း အတိုင်းတိုင်း အပြည်ပြည်၌ စီးပွားရေးအဖြစ် စိုက်ပျိုးရောင်းချသူများ ရှိကြ သည်။[]

  1. conserved type ratified by General Committee, Nicolson, Taxon 48: 375 (1999)
  2. Tropicos, Chrysanthemum L.
  3. မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း၊ အတွဲ(၃)