စေတနာသုတ်
(၄)သုတ် ရှိပါသည်။
[၁] ဘုရားရှင် ကောသလနိုင်ငံ သာဝတ္ထိမြို့ ဇေတဝန်ကျောင်းတော်၌ သီတင်းသုံးနေတော်မူစဉ် စေတနာ, ပကပ္ပနာ, အနုသယ တို့ကြောင့် ကမ္မဝိညာဏ် ဖြစ်တည်ပုံ၊ ကမ္မဝိညာဏ် ဖြစ်တည်ပြန့်ပွားခြင်းကြောင့် ဘဝအသစ်ဖြစ်တည်ပုံ၊ ဘဝအသစ်၌ ဇာတိ, ဇရာ, မရဏ, သောက, ပရိဒေဝ, ဒုက္ခ, ဒေါမနဿ, ဥပါယာသ ဒုက္ခတို့ဖြစ်ပုံ၊ ကမ္မဝိညာဉ် မဖြစ်တည် မစည်ပင် မပြန့်ပွားခြင်းကြောင့် ဘဝအသစ်နှင့် ဇာတိအစရှိသော ဒုက္ခတို့ မဖြစ်တော့ပုံကို အကျယ်ဟောတော်မူသည့်သုတ်။
အဋ္ဌကထာ, ဋီကာတို့၌ မှတ်သားဖွယ်များကို ဖွင့်ဆိုထားပါသည်။
[၂] အထက်သုတ်ဒေသနာတော်အတိုင်း ကမ္မဝိညာဏ် ဖြစ်တည် ပြန့်ပွားလျှင် နာမ်ရုပ်ဖြစ်၊ နာမ်ရုပ်ကြောင့် သဠာယတနဖြစ်-အစရှိသည်ဖြင့် ပဋိစ္စသမုပ္ပါဒ အနုလောမဒေသနာတော်နည်း၊ ကမ္မဝိညာဏ် မဖြစ်တည် မပြန့်ပွားလျှင် နာမ်ရုပ် မဖြစ်၊ နာမ်ရုပ်ချုပ်သည်ရှိသော် သဠာယတနချုပ်၏ အစရှိသည်ဖြင့် ပဋိစ္စသမုပ္ပါဒ ပဋိလောမ ဒေသနာတော်နည်းဖြင့်လည်းကောင်း ရဟန်းတို့အား ဘုရားရှင် ဟောတော်မူသည့်သုတ်။
[၃] အထက်သုတ်ဒေသနာတော်အတိုင်း ကမ္မဝိညာဏ်ဖြစ်တည် ပြန့်ပွားလျှင် နတိအာဂတိဂတိ စုတိဥပပါတတို့ အဆင့်ဆင့်ဖြစ်ပုံ၊ စုတူပပါတဖြစ်လျှင် ဇာတိ အစရှိသော ဆင်းရဲဒုက္ခဖြစ်ပုံ၊ အထက်ပါ တရားတို့မဖြစ်လျှင် ဇာတိအစရှိသော ဆင်းရဲဒုက္ခတို့ချုပ်ပုံကို ရဟန်းတို့အား ဘုရားရှင် ဟောတော်မူသည့်သုတ်။
[၄] (အဘိ၊က၊၂၉၀။ သံ၊၁၊၂၇၅-၆။)
ဘုရားရှင် ကောသလနိုင်ငံ သာဝတ္ထိမြို့ ဇေတဝန်ကျောင်းတော်၌ သီတင်းသုံးနေတော်မူစဉ် အဝိဇ္ဇာလျှင် အကြောင်းရင်းရှိသော ဒွါရသုံးပါးတို့၌ စေတနာ(ကံ) (၂၇၆)မျိုး အားထုတ်ကြပုံ၊ ထိုစေတနာတို့ကြောင့် အဇ္ဈတ္တသန္တာန် သုခဝေဒနာ, ဒုက္ခဝေဒနာတို့ဖြစ်ပုံ၊ အရဟတ္တမဂ်ဖြင့် ထိုစေတနာ၏သတို့ကို ပယ်သတ်ပြီးသော ရဟန္တာပုဂ္ဂိုလ်၏ ကုသိုလ်စေတနာ အကျိုးမပေးတော့ပုံ၊ ထိုစေတနာ၏ အကျိုးပေး ရာဌာန(ဘဝ) လေးမျိုးတို့ကို ရဟန်းတို့အား ဘုရားရှင် ဟောတော်မူပါသည်။ အရှင်သာရိပုတ္တရာထေရ်က “ဘုရားရှင် အကျဉ်းချုပ် ဟောတော်မူအပ်သော တရားဒေသနာ၏ အနက်အဓိပ္ပါယ်အကျယ်ကို မိမိသိရှိ နားလည်ပုံကို လျှောက်ထားပြီး၊ အမှတ်(၄) အတ္တဘာဝပဋိလာဘကို မေးလျှောက်သည့်အခါ ဘုရားရှင်က ထိုအတ္တဘာဝပဋိလာဘသည် “နေဝသညာနာသညာယတနုပဂ” ဖြစ်ပုံ၊ ဩရမ္ဘာဂိယသံယောဇဉ်တို့ကို မပယ်ရသေးသောပုဂ္ဂိုလ်တို့ ဤကာမဘုံသို့ ပဋိသန္ဓေပြန်နေရပုံ၊ ပယ်ပြီးသောပုဂ္ဂိုလ်တို့ ပြန်မလာတော့ပုံ အကျယ်ကို ဘုရားရှင် ဟောတော်မူသည့်သုတ်။
အဋ္ဌကထာ၌ ကာယ၊ ကာယသန္ဓေတနာ၊ အဇ္ဈတ္တသုခဒုက္ခ၊ သာမံ ကာယ သင်္ခါရ၊ ပရကာယသင်္ခါရ၊ သမ္ပဇာန၊ အသမ္ပဇာနကာယသင်္ခါရ၊ အာယူဟန စေတနာ၊ ပဉ္စက္ခန္ဓ၊ ဒုက္ခသစ္စာဖြစ်ပုံ၊ ခီဏာသဝကုသလကမ္မ၊ အတ္တသန္ဓေတနာ ဟေတုစဝနပုဂ္ဂိုလ်၊ ပရသဉ္စတနာ ဟေတုစဝနပုဂ္ဂိုလ်၊ အတ္တသဉ္စေတနာ ပရသဉ္စေတနာဟေတုစဝနပုဂ္ဂိုလ်၊ အရှင်သာရိပုတ္တရာ၏ မေးလျှောက်ခြင်းအကြောင်း၊ အာဂန္တာရ၊ အနာဂန္တာရတို့နှင့် ဆက်စပ်၍ မှတ်သားဖွယ်တို့ကို ပြည့်ပြည့်စုံစုံ ဖွင့်ပြထားပါသည်။
ဋီကာ၌လည်း အထက်ပါ အကြောင်းအရာတို့နှင့် ခိဍ္ဍာပဒေါသိက, မနောပဒေါသိက, အက္ကုဒ္ဓအစရှိသည်တို့ကို ဖွင့်ပြထားပါသည်။ [၅]
ကိုးကား
ပြင်ဆင်ရန်- ↑ -သံ၊၁၊၂၉၅။ သံ၊မြန်၊၁၊၂၈၂။ သံ၊ဋ္ဌ၊၂၊၆၅-၆။ သံ၊ဋီ၊၂၊၈၁-၃။ -သံယုတ္တနိကာယ၊ နိဒါနဝဂ္ဂသံယုတ္တ၊ ၁-နိဒါနသံယုတ္တ၊ ၄-ကရခတ္တိယဝဂ္ဂ၊ အဋ္ဌမသုတ်။
- ↑ -သံ၊၁၊၂၉၆။ သံ၊မြန်၊၁၊၂၈၃။ သံ၊ဋ္ဌ၊၂၊၆၇။ သံ၊ဋီ၊၂၊၈၄။ -သံယုတ္တနိကာယ၊ နိဒါနဝဂ္ဂသံယုတ္တ၊ ၁-နိဒါနသံယုတ္တ၊ ၄-ကဠာရခတ္တိယဝဂ္ဂ၊ နဝမသုတ်။
- ↑ -သံ၊၁၊၂၉၆-၇။ သံ၊မြန်၊၁၊၂၈၃-၄။ သံ၊ဋ္ဌ၊၂၊၆၅။ သံ၊ဋီ၊၂၊၈၄။ -သံယုတ္တနိကာယ၊ နိဒါနဝဂ္ဂသံယုတ္တ၊ ၁-နိဒါနသံယုတ္တ၊ ၄-ကဠာရခတ္တိယဝဂ္ဂ၊ ဒသမသုတ်။
- ↑ -အံ၊၁၊၄၇၆-၈။ အံ၊မြန်၊၁၊၄၉၀-၃။ အံ၊ဋ္ဌ၊၂၊၃၄၇-၃၅၀။ အံ၊ဋီ၊၂၊၃၄၅-၇။ -အင်္ဂုတ္တရနိကာယ၊ စတုက္ကနိပါတ၊ ၄-စတုတ္ထပဏ္ဏာသက၊ -(၁၈)၃-သဉ္စေတနိယဝဂ္ဂ၊ ပဌမသုတ်။
- ↑ ပခုက္ကူမြို့ မဟာဝိသုတာရာမတိုက်၊ သာသနဓဇ သိရီပဝရ ဓမ္မာစရိယ၊ B.A (ဝိဇ္ဇာဂုဏ်ထူး-သီရိလင်္ကာ)၊ အဂ္ဂမဟာပဏ္ဍိတ ဘဒ္ဒန္တ ကေလာသမဟာထေရ် တိပိဋကသူစိကျမ်း နှင့် နိုင်ငံတော်ပရိယတ္တိသာသနာ့ တက္ကသိုလ် (ရန်ကုန်) ဒုတိယပါမောက္ခချုပ်၊ အဂ္ဂမဟာပဏ္ဍိတ ဘဒ္ဒန္တကုမာရထေရ် တိပိဋက သုတ္တသူစိ ဝိဘာဝိနီ