Sonar ( အသံလမ်းကြောင်းနှင့်အကွာအဝေး သို့မဟုတ် sonic navigation and range ) [၁] သည် အသံပြန့်ပွားခြင်း (ပုံမှန်အားဖြင့် ရေအောက်၊ ရေငုပ်သင်္ဘောလမ်းကြောင်းတွင်ကဲ့သို့) သွားလာရန်၊အကွာအဝေး များကိုတိုင်းတာရန်၊မျက်နှာပြင်ပေါ်ရှိ သို့မဟုတ် အောက်ရှိအရာများနှင့် ဆက်သွယ်ရန် သို့မဟုတ် ထောက်လှမ်းနိုင်သောနည်းပညာတစ်ခုဖြစ်သည်။ အခြားရေယာဉ်များကဲ့သို့ ရေ၊ [၂]

ပြင်သစ် F70 အမျိုးအစား ဖရီးဂိတ်စစ်သင်္ဘောများ (ဤနေရာတွင်၊ La Motte-Picquet ) သည် VDS (Variable Depth Sonar)အမျိုးအစား DUBV43 သို့မဟုတ် DUBV43C တွဲဆွဲဆိုနာများဖြင့်တပ်ဆင်ထားသည်။
ဖင်လန်ပင်လယ်ကွေ့တွင် 1941 ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ 3 ရက်နေ့တွင်သင်္ဘောပျက်ခဲ့သည့် ဆိုနာဗီရေတပ် မိုင်းရှင်းလင်းရေး T-297 ၊ ယခင်က Latvian Virsaitis

"Sonar"သည်နည်းပညာ နှစ်မျိုးထဲမှတစ်မျိုးကို ရည်ညွှန်းနိုင်သည်-Passive sonar ဆိုသည်မှာ သင်္ဘောများဖြင့် ပြုလုပ်ထားသော အသံကို နားထောင်ခြင်း၊ active sonar ဆိုသည်မှာ ပဲ့တင်သံများကို ထုတ်လွှတ်ပြီး ပဲ့တင်သံကို နားထောင်ခြင်းကို ဆိုလိုသည်။ Sonarကို အသံပိုင်းဆိုင်ရာတည်နေရာနှင့်ရေထဲတွင် "ပစ်မှတ်များ" ၏ ပဲ့တင်သံသွင်ပြင်လက္ခဏာများကိုတိုင်းတာခြင်းအဖြစ် အသုံးပြုနိုင်သည်။ ရေဒါမစတင်မီလေထဲတွင် အသံပိုင်းဆိုင်ရာတည်နေရာကို အသုံးပြုခဲ့သည်။ ဆိုနာကို စက်ရုပ်လမ်းကြောင်းပြခြင်းအတွက်လည်းအသုံးပြုနိုင်ပြီး၊ [၃] နှင့် SODAR (အထက်ကြည့်မြင်နိုင်သောလေထဲတွင်ရှိသော ဆိုနာ)ကို လေထုဆိုင်ရာ စုံစမ်းစစ်ဆေးမှုများအတွက် အသုံးပြုပါသည်။ ဆိုနာဟူသောအသုံးအနှုန်းကိုလည်းအသံထုတ်လုပ်ရန်နှင့်လက်ခံရန် အသုံးပြုသည့်ကိရိယာများအတွက်လည်း အသုံးပြုသည်။ ဆိုနာစနစ်များတွင်အသုံးပြုသည့်အသံလှိုင်းနှုန်းများသည် အလွန်နိမ့်သော ( အင်ဖရာစတိတ်နစ် ) မှ အလွန်မြင့်မားသည် ( ultrasonic ) ကွဲပြားသည်။ ရေအောက်အသံကိုလေ့လာခြင်းအား ရေအောက် အသံပိုင်းဆိုင်ရာ သို့မဟုတ် ရေအားလျှပ်စစ်ဟု ခေါ်သည်။

အဆိုပါနည်းပညာကိုပထမဆုံး မှတ်တမ်းတင်အသုံးပြုခြင်းမှာ 1490 ခုနှစ်တွင် Leonardo da Vinci မှရေထဲသို့ထည့်သောပြွန်ကို အသုံးပြု၍ နားဖြင့် သင်္ဘောများကို ရှာဖွေနိုင်ခဲ့သည်။ [၄] ၎င်းကို ရေငုပ်သင်္ဘောစစ်ဆင်ရေး၏ ခြိမ်းခြောက်မှုကို တန်ပြန်ရန် ပထမကမ္ဘာစစ်အတွင်း 1918 ခုနှစ်တွင် အသုံးပြုခဲ့သည့် စစ်ဆင်ရေး passive ဆိုနာ စနစ်ဖြင့်တီထွင်ခဲ့သည်။ [၂] ခေတ်မီတက်ကြွသော ဆိုနာစနစ်များသည်ပစ်မှတ်အရာဝတ္ထုများမှ ရောင်ပြန်ဟပ်သည့်အသံလှိုင်းကို ထုတ်ပေးရန်အတွက် acoustic transducer ကို အသုံးပြုသည်။ [၂]

  1. Administrative Practices Glossary of Standardized Terms။ 1961။ p. 1292022-11-02 တွင် ပြန်စစ်ပြီး
  2. ၂.၀ ၂.၁ ၂.၂ Sonar18 January 2019 တွင် ပြန်စစ်ပြီး
  3. Underwater SLAM for Structured Environments Using an Imaging Sonar။ 26 July 2010။
  4. Fundamentals of noise and vibration။ 1998။ p. 375။