ဉတ်

ဉတ်၊ သိစေခြင်း၊ သိစေချက် စကား။

တစ်စုံတစ်ခုသော အမှုကိစ္စပြုလုပ်ရာဝယ် သံဃာအား သိစေခြင်း သိစေချက် စကား ရပ်သည် ဉတ်မည်၏။

ဉာတ် ၂-မျိုး

ယင်းဉ တ်သည် အနိဒ္ဒိဋ္ဌဉတ်, နိဒ္ဒိဋ္ဌဉတ်ဟု ၂-မျိုးပြားသည်၊

သံဃာ သိစေချက်စကားရပ်၏ အဆုံး၌ ဧသာ ဉတ္တိ ဟုမညွှန်ပြ(မပါရှိ)သော ဉာတ်သည် အနိဒ္ဒိဋ္ဌဉတ်မည်၏၊

ကမ္မဝါစာ ရွတ်ဖတ်ရန် မလိုပဲ ဉတ်သည်ပင်လျှင် သံဃာ့ကံမည်၍ ကမ္မဉတ်လည်း မည်၏၊ ဉတ္တိကံပင်တည်း။ သံဃာအား သိစေချက် စကားရပ်၏အဆုံး၌ ဧသာ ဉတ္တိဟုညွှန်ပြ(ပါရှိ)သော ဉာတ်သည် နိဒ္ဒိဋ္ဌဉတ်မည်၏၊

ကမ္မဝါစာ၏ ရှေ့ဦးစွာ ရွတ်အပ်

ယင်းဉတ်သည် ကမ္မဝါစာ၏ မူလဘူတအခြေဖြစ်၍ (ရှေးဦးစွာ ရွတ်ဆိုအပ်၍) ကမ္မပါဒဉတ်မည်၏၊ ဉတ္တိဒုတိယကံ, ဉတ္တိစတုတ္ထကံတို့၌ ပါသော ဉတ်ပင်တည်း။ ဧသာ ဉတ္တိဟုထည့်၍ ရွတ်ဆိုခြင်းသည်ကား ကမ္မဝါစာရှိသေးသည် (ကမ္မဝါစာရွတ် ရဦးမည်)၏အဖြစ်ကို ပြခြင်းအကျိုးငှါတည်း။

ယင်းသော ဉတ္တိဟူသောစကားရပ်ကို ဉတ္တိ ဒုတိယကံ, ဉတ္တိစတုတ္ထကံတို့၌ ဧကန်ရွတ်ဆိုရမည်။

ဉတ္တိကံ၌ကား ၎င်းစကားရပ်ကို ရွတ်ဆိုရန်မလို (ဥပေါသထံ ကရေယျ)စသည်၌ ယျအက္ခရာ ရွတ်ဆိုပြီးလျှင် ပြီးခြင်း ဉတ္တိကံ ပြီးဆုံးသည်သာ။