တရားရေးဌာန
တရားရေးရာကိစ္စများကို ပြည်ထောင်စု မြန်မာနိုင်ငံအစိုးရ တရားရေးဌာနက တာဝန်ခံရသည်။ တရားရေးဌာနသည် နိုင်ငံဖွဲ့စည်းမှုတွင် အုပ်ချုပ်ရေး မဏ္ဏိုင်၏ အစိတ်အပိုင်းတစ်ခု ဖြစ်ပြီးလျှင် တရားရေးဌာန တာဝန်ခံ၏ ဦးစီးမှုအောက်၌ တည်ရှိသည်။ တရားရေးဌာန သည် အုပ်ချုပ်မှုဌာနတစ်ခု ဖြစ်သော်လည်း အုပ်ချုပ်ရေးရာ များကိုသာ စီမံခန့်ခွဲပေးရသည် မဟုတ်ဘဲ၊ အုပ်ချုပ်ရေး မဏ္ဏိုင်နှင့် ဥပဒေပြုရေးမဏ္ဏိုင်တို့၏ စပ်ကြား၌၎င်း၊ အုပ်ချုပ် ရေးမဏ္ဏိုင်နှင့် တရားစီရင်ရေးမဏ္ဏိုင်တို့၏ စပ်ကြား၌၎င်း ပေါင်းကူးသဖွယ် ဆက်သွယ်ပေးရသည့် တာဝန်ကိုလည်း ဆောင်ရွက်ရလေသည်။
တရားရေးဌာန၏ ရည်မှန်းချက်များမှာ တော်လှန်ရေး ကောင်စီက မြန်မာ့ ဆိုရှယ်လစ်လမ်းစဉ်အရ တည်ဆောက် လျက်ရှိသည့် ဆိုရှယ်လစ် စီးပွားရေးစနစ်ကို တရားဥပဒေဖြင့် ကာကွယ်ပေးရန်၊ ဆိုရှယ်လစ်လူ့ဘောင်ကို အကျိုးပြုမည့်တရား ဥပဒေများဖြစ်ထွန်းရေးအတွက် ဦးတည်ဆောင်ရွက်ရန်၊ ပြည်သူ တို့ ကိုးစားယုံကြည်သည့် ပြည်သူ့တရားစီရင်ရေးစနစ်ကို တည် ဆောက်ရန်နှင့် ပြစ်မှုကျူးလွန်သူတို့အား အကျဉ်း စခန်းများနှင့် ရဲဘက်စခန်းများတွင် ပြုပြင်ရေးဆိုင်ရာ မူဝါဒများကို ချပေးရန် တို့ ဖြစ်လေသည်။ ယင်းရည်မှန်းချက်များ ဖြစ်မြောက်အောင် မြင်ရေးအတွက် တရားရေးဌာနသည် လိုအပ်သော လူအား၊ ငွေအားနှင့် ပစ္စည်းအင်အားတို့ကို အစိုးရအဖွဲ့၏ ခွင့်ပြုချက်ဖြင့် ဖန်တီးပိုင်ခွင့်၊ အသုံးချပိုင်ခွင့်များ ရှိသည်။
တရားရေးဌာန၏ အဓိကလုပ်ငန်းတို့မှာ မူဝါဒချမှတ်ခြင်း၊ စီမံကိန်းရေးဆွဲခြင်း၊ တရားရုံးများနှင့် အကျဉ်းစခန်းများဖွဲ့စည်း ခြင်း၊ ဝန်ထမ်းများ ဖြည့်တင်းခြင်း၊ ညွှန်ကြားခြင်း၊ ကြီးကြပ် ညှိနှိုင်းခြင်း၊ အစီရင်ခံခြင်းနှင့် ရသုံးမှန်ခြေငွေစာရင်းများကို အုပ်ချုပ်ခြင်းတို့ ဖြစ်သည်။
တရားရေးဌာနက တာဝန်ခံရသောလုပ်ငန်းများကို တာဝန် ခံဌာနနှင့် ဌာနခွဲများ ဖြစ်ကြသော မြန်မာနိုင်ငံ တရားရုံးချုပ်၊ ရှေ့နေချုပ်ရုံး၊ ဥပဒေဘာသာပြန်နှင့် ဥပေဒပြင်ဆင်ရေးဌာနခွဲ၊ အကျဉ်းဌာနခွဲ၊ ရန်ကုန်မြို့ တရားမရုံးနှင့် အမွေနှင့် ပစ္စည်း ထိန်းဝန် ဌာနခွဲတို့က အသီးအသီး တာဝန်ခွဲဝေ ဆောင်ရွက်ကြ သည်။
ဥပဒေတစ်ရပ်ကို ပြဠာန်းပြီးသောအခါ ယင်းဥပဒေ၏ ရည်ရွယ်ချက်များ အထမြောက်အောင်မြင်စေရန် ဆောင်ရွက် ခြင်း၊ ဥပဒေပြဠာန်းချက်များကို အကျိုးသက်ရောက်စေခြင်း၊ နည်းဥပဒေများ ပြဠာန်းခြင်းနှင့် လိုအပ်သည့်အခါ ဥပဒေကို ပြင်ဆင်ခြင်း အစရှိသော ကိစ္စရပ်များကို အစိုးရဌာနတစ်ခုခုက တာဝန်ခံလျက် ဆောင်ရွက်ရလေသည်။ တရားရေးဌာနသည် မိမိကြီးကြပ် အုပ်ချုပ်ရသော ဥပဒေများအရ တရားရုံးများကို ဖွဲ့စည်းတည်ထောင်ခြင်း၊ တရားရုံးများ၏ စီရင်ပိုင်ခွင့် အာဏာ များနှင့် နယ်မြေများကို သတ်မှတ်ခြင်းနှင့် အခါအားလျော်စွာ ပြင်ဆင်ခြင်း၊ တရားရုံးများ၏ ကျင့်ထုံးများကို ပြဠာန်းခြင်း၊ တရားသူကြီးများအား စီရင် ပိုင်ခွင့်အာဏာများ အပ်နှင်းခြင်း၊ ခန့်အပ်ခြင်းနှင့် ပြောင်းရွေ့ နေရာချထားခြင်းတို့ကို တရားရုံး ချုပ်နှင့် ညှိနှိုင်းဆောင်ရွက်ပေးသည်။ တရားစွဲခွင့်ပြုခြင်း၊ အမှု ရုပ်သိမ်းခြင်း၊ ရာဇဝတ်အယူခံနှင့် ပြင်ဆင်မှုများ တင်သွင်းခြင်း စသောဥပဒေရေးရာကိစ္စများကို ရှေ့နေချုပ်ရုံး၏ အကြံဉာဏ် များရယူကာ ဆောင်ရွက်သည်။
ပြစ်ဒဏ်ခံရသူများနှင့် စပ်လျဉ်း၍ အကျဉ်းစခန်းများ ဖွဲ့စည်းရေး၊ အကျဉ်းစခန်းများ၏ စည်းကမ်းထိန်းသိန်းရေးနှင့် ကျန်းမာရေး၊ လူငယ်အကျဉ်းသားများအား အကျင့်စာရိုက်ပြုပြင် ရေးကျောင်းသို့ ပြောင်းရွေ့ရေးအစရှိသော ကိစ္စတို့ကို ကြီးကြပ် စီမံခန့်ခွဲရသည်။ အကျဉ်းသားများအပေါ် တရားရုံးများကချမှတ် ခြင်းခံရသည့် ပြစ်ဒဏ်များကို ဆိုင်းငံ့ခြင်း၊ လျှော့ပေါ့ခြင်း၊ သို့မဟုတ် ပြောင်းလဲသတ်မှတ်ခြင်းတို့ကိုလည်း ဆောင်ရွက်နိုင် သည်။
အစိုးရရုံးပိတ်ရက်များနှင့် လွှဲပြောင်းနိုင်သည့် စာချုပ် စာတမ်းများ အက်ဥပဒေအရ အများပြည်သူ အလုပ်ပိတ်ရက် များကိုလည်း တရားရေးဌာနက သတ်မှတ်ကျေညာပေးလေ သည်။
ကိုးကား
ပြင်ဆင်ရန်မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း၊ အတွဲ (၄)