ထောင်လိုက်ခါ လှိုင်း

ရူပဗေဒရှိ ထောင်လိုက်ခါ လှိုင်းများ (အင်္ဂလိပ်: transverse waves) သည် လှိုင်းဖြစ်ပေါ်မှုကို ကိုယ်စီပါဝင်ဖော်ဆောင်သော (သာဓကအားဖြင့် - လျှပ်စစ်သံလိုက်လှိုင်းတွင်လျှင် လျှပ်စစ်နှင့် သံလိုက်စက်ကွင်း ပြင်းအားပြ ဗှတ္တာများ၊ တုန်ခါသော တူရိယာကြိုးတွင်လျှင် ကြိုးသားဒြပ်သားများ စသည့်) တိုင်းဖွယ် အခြင်းအရာတို့က လှိုင်းတခုလုံးပျံ့နှံ့မှု လားရာ (propagation direction) နှင့် ချိန်ကြည့်လျှင် ထောင်လိုက် တုန်ခါနေသမျှ လှိုင်း (သို့) အတိုးအလျော့ဂယက် ပျံ့နှံ့မှု အားလုံး ဖြစ်တော့၏။ ဤ ထောင်လိုက်ခါလှိုင်းများ မဟုတ်သော ရှေ့နောက်ခါ လှိုင်းများ (longitudingal waves) မှာမူ ၎င်းတိုင်းဖွယ်ခြင်းရာတို့၏ တိုးလျော့မှု၊ ရွေ့လျားမှု လမ်းကြောင်းက လှိုင်းတခုလုံး၏ လားရာနတလျှောက် အရှေ့-အနောက်ခါက ဂယက်လက်ဆင့်ကမ်းမှုကို ပါဝင်နေမည်။
လှိုင်းအားလုံးကမူ -

• ကြားခံဒြပ်သား (transmission medium) တခုခုကို ဖြတ်သန်း၍ စွမ်းအင် သယ်ဆောင်လျှင် သယ်ဆောင်၊ သို့တည်းမဟုတ်
• ကြားခံဒြပ်သား မလိုဘဲ ကိုယ်တိုင်က စွမ်းအင်အဖြစ် ပျံ့နှံ့လျှင်ပျံ့နှံ့၍၊

ပုံပြောင်းနိုင်သော မျဉ်းနက်စလေးများ အစုအဝေးမှာ ကြားခံဒြက်သားသဖွယ် ဖြစ်၍ ၎င်းတခုချင်း အတိုးအလျော့တို့ ဖော်ဆောင်မှုကြောင့် လက်ဆင့်ကမ်းသွားသော လှိုင်းဂယက်ထမှုသည် ဤပုံတွင် ပြင်ညီပျံ့(plane) ထောင်လိုက်ခါ လှိုင်းမျိုး။ ပျံ့နှံ့မှုလားရာ (propagation direction) က ညာဘက်သို့ အလျားလိုက်၊ ကြားခံမျဉ်းနက်စ တပိုင်းချင်း၏ ပါဝင်လှုပ်ရှားလိုက်မှုတို့က အထက်-အောက် ဖြစ်၍ ၎င်းနှင့် ထောင်လိုက် ခါယမ်းသွားခြင်းမျိုး။

ကြားခံဒြပ်သား မလိုဘဲ စွမ်းအင်သီးသန့် (pure energy) ၏ ပျံ့နှံ့မှု ဖြစ်သော ထောင်လိုက်ခါ လျှပ်စစ်သံလိုက်လှိုင်း (လျှပ်စစ်သံလိုက်စက်ကွင်းတို့၏ ဂယက်ထမှု ပျံ့နှံ့ဆက်) သဘောသရုပ်ဖော်ပုံ။ အနီမြားတို့မှာ လျှပ်စစ်စက်ကွင်းတပိုင်းချင်းပြ ဗှတ္တာများ၊ အပြာမြားတို့မှာ သံလိုက်စက်ကွင်းတပိုင်းချင်းပြ ဗှတ္တာများ ဖြစ်ကာ၊ ၂မျိုး အပြန်အလှန် ထောင့်မှန်ကျလျက် ရှိ။ 'ဤပုံသာဓက၌မူ ယိမ်းလွှဲ(oscillation)လမ်းကြောင်း ငြိမ်စိမ်စွာသာ ရိုးရိုးစင်းစင်းပြထားခြင်း။

စွမ်အင်ရွေ့လျားကို ဖော်ဆောင်ကြသည်ချည်း ဖြစ်၏။ လျှပ်စစ်သံလိုက်လှိုင်းများမှာ စွမ်းအင်သီးသန့် (pure energy) ပျံ့နှံ့မှု ဖြစ်၍၊ ကြားခံဒြပ်သား မလိုအပ်သော ထောင်လိုက်ခါ လှိုင်းများ ဖြစ်ကြ၏။

ဆက်စပ် ကြည့်ရှုဖွယ်

• ရှေ့နောက်ခါ လှိုင်း